Financial Times Deutschland: Οι αγορές ετοιμάζονται για αναδιάρθρωση ελληνικού χρέους

Από το Tvxs

«Οι αγορές ετοιμάζονται για αναδιάρθρωση χρέους των Ελλήνων» είναι ο τίτλος άρθρου του Christian Kirchner στην ιστοσελίδα των Financial Times Deutschland, ενώ για υπότιτλο αναφέρει: «Εδώ και εβδομάδες οι αγορές ομολόγων και συναλλάγματος αντιδρούν αξιοσημείωτα καλά στις κακές ειδήσεις. Και καλά κάνουν, γιατί ακόμα και μια όλο και πιθανότερη αναδιάρθρωση χρέους της Ελλάδας δεν θα προκαλούσε αυτή τη στιγμή αληθινό ‘σοκ’. Ούτως ή άλλως είναι αναμενόμενη».

Οι εκ φύσεως νευρικοί επενδυτές μπορούν να νιώθουν ανακουφισμένοι που αυτόν τον καιρό είναι σε διακοπές για τα Χριστούγεννα. Γιατί οι ειδήσεις των προηγουμένων ημερών, σε καταστάσεις έντασης, θα έφταναν άνετα, για να συγκλονίσουν πραγματικά το ευρώ και τις αγορές ομολόγων της ευρωπαϊκής περιφέρειας, που έχουν πληγεί από την κρίση.

Πρώτα ο οίκος αξιολόγησης Fitch, την παραμονή των Χριστουγέννων, υποβαθμίζει την πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας και ανακοινώνει εκ νέου ότι θα θέσει υπό κριτικό έλεγχο την Ελλάδα. Συγχρόνως, μια ελληνική εφημερίδα – αν και χωρίς αποδείξεις – γράφει ότι η Αθήνα ανακοίνωσε ανεπίσημα στην ΕΕ και στην ΕΚΤ αναδιάρθρωση χρέους.

Τη δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων ο Thomas Mayer, επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank, δηλώνει ότι χωρίς αναδιάρθρωση η Ελλάδα πιθανότατα δεν θα μπορέσει να μειώσει το χρέος της. Ταυτόχρονα, συμβουλεύει την Πορτογαλία να ζητήσει το ταχύτερο δυνατόν βοήθεια από την ΕΕ και το ΔΝΤ, ώστε να συντομεύσει έτσι το να περιέλθει σε αδιέξοδο, αφού κατά τον Μάγιερ: «Κάποτε θα γίνει αυτό, ούτως ή άλλως».

Και τη Δευτέρα καθίσταται σαφές ότι ο Σύνδεσμος Γερμανικών Τραπεζών (BdB) σταμάτησε να απορρίπτει κατηγορηματικά, όπως έκανε μέχρι πριν από δύο εβδομάδες, τα κοινά ευρω-ομόλογα διαφόρων χωρών. Θα μπορούσαμε να επανεξετάσουμε την εντός αυστηρά περιορισμένων χρονικών ορίων χρήση ευρω-ομολόγων, δήλωσε ο BdB. Αυτό δείχνει πόσο κρίσιμη εκτιμούν ότι είναι η κατάσταση χρέους οι τράπεζες που ανήκουν στον Σύνδεσμο.

Στις κεφαλαιαγορές όμως, κανέναν δεν ενδιαφέρει τόσο η πλημμυρίδα κακών μηνυμάτων. Το ευρώ σχεδόν δεν κινείται, όπως ούτε και τα ασφάλιστρα κινδύνου για τα ομόλογα των κρατών της περιφέρειας της Ευρωζώνης. Κι αυτό δεν οφείλεται μόνο στη στήριξη της ΕΚΤ, που σύμφωνα με τους διαπραγματευτές είναι εδώ και μήνες ο μόνος αξιόλογος αγοραστής ελληνικών ή ιρλανδικών κρατικών ομολόγων.

Η άνεση βασίζεται απλώς στο γεγονός ότι η αγορά είναι από καιρό έτοιμη για μια αναδιάρθρωση που πλησιάζει – δηλαδή πρακτικά για την κρατική χρεοκοπία – του χειρότερου κακού δαίμονα του ευρώ: της Ελλάδας.

Το ερώτημα είναι μόνο: Πότε θα είναι πιο έξυπνο χρονικά να ανακοινωθεί; Ίσως οι πολιτικοί θελήσουν να το αφήσουν για το 2012. Στο κάτω-κάτω, δεν πρέπει να διευκολυνθούν και πολύ οι Έλληνες. Θα πρέπει πρώτα να φανούν οι επιτυχίες των προγραμμάτων λιτότητας.

Θα μπορούσε όμως να έλθει η ώρα ακόμα και μέσα στο 2011 – πράγμα μάλιστα, που σε τελική ανάλυση θα ήταν και επιθυμητό, γιατί όσο πιο γρήγορα η είδηση επισημοποιηθεί με σαφήνεια και χωρίς καλλωπισμούς, τόσο το καλύτερο. Η αναδιάρθρωση είναι αναπόφευκτη. Πιθανότατα, ακόμα και οι παλιοί επενδυτές να μην τη γλιτώσουν χωρίς απώλειες.

Το τελευταίο ακολουθεί μια απλή λογική: Αν τα τριετή ελληνικά ομόλογα – που σύμφωνα με πολιτικές υποσχέσεις είναι δήθεν στο απυρόβλητο – ήδη τώρα, παρά τη βοήθεια δισεκατομμυρίων για τη χώρα και τις αγορές από την ΕΚΤ για την αγορά, έχουν ετήσια απόδοση 14%, τι θα μπορούσε στη συνέχεια να προσφέρει κανείς στους επενδυτές, όταν τα προσφερόμενα σ’ αυτούς ομόλογα έχουν και επισήμως την ετικέτα «αυξημένος κίνδυνος αναδιάρθρωσης»;

Τελικά, είναι σταθερή η βούληση της πολιτικής να αφήσει να ματώσουν και οι επενδυτές ομολόγων - δήθεν όμως μόνο για νέα ομόλογα, μετά το 2013. Οι αγορές δεν τρέφουν ως προς αυτό φρούδες ελπίδες – αυτή τη στιγμή είναι πιο απίθανο παρά ποτέ ότι από το 2013 η Ελλάδα θα μπορέσει να αναχρηματοδοτηθεί και πάλι από την ελεύθερη κεφαλαιαγορά.

Ακόμα και με αισιόδοξες υποθέσεις και χωρίς οποιαδήποτε αναδιάρθρωση, η Ελλάδα θα διαπιστώσει το 2014 ότι έφτασε στο απόγειο του χρέους της – και τότε με σχεδόν διπλάσια ετήσια τοκοχρεολύσια σε σχέση με το 2009, με ακόμα μια φορά κατά 80 δις. σε περίπου 360 δις. ευρώ στη συνέχεια δανειακές υποχρεώσεις και το ύψος του χρέους στο 150% του ΑΕΠ. Εφόσον η οικονομία δεν καταρρεύσει υπό το βάρος του προγράμματος λιτότητας, εννοείται.

Η αναδιάρθρωση χρέους δεν θα αποτελούσε σε καμιά περίπτωση σενάριο τρόμου, αλλά θα είχε επίδραση πειθάρχησης, που θα ωφελούσε παρά θα έβλαπτε, σε τελική ανάλυση, την αγορά.

Πρώτον, επειδή η αγορά ομολόγων από καιρό έχει τιμολογήσει την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, επομένως την περιμένει. Οι ελληνικοί τίτλοι που λήγουν το 2014 τιμολογούνται αυτή τη στιγμή 20% κάτω της ονομαστικής αξίας τους, ενώ τα ομόλογα με διάρκεια άνω των 15 ετών 45% κάτω της αξίας τους.

Δεύτερον, επειδή κανένας κάτοχος ελληνικών κρατικών ομολόγων, λόγω των γνωστών εδώ και ένα χρόνο προβλημάτων, δεν μπορεί να πει ότι δεν είχε προβλέψει την αναδιάρθρωση και αντιμετωπίζει τώρα υπαρξιακά προβλήματα.

Τρίτον, επειδή η αναδιάρθρωση χρέους θα είχε επίδραση πειθάρχησης. Ακόμα και ο τελευταίος επενδυτής θα συνειδητοποιούσε ότι τα κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης κρύβουν κινδύνους απωλειών. Με μια χώρα, η οποία παράγει το 3% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, αυτό είναι ευκολότερα κατανοητό απ’ ό,τι με άλλα κράτη.

Τέταρτον, επειδή η αναδιάρθρωση χρέους δεν συμβαδίζει αναγκαστικά με υποβάθμιση της ονομαστικής αξίας, που συνεπάγεται ανάλογες παραγραφές για τους κατόχους των ομολόγων. Αντ’ αυτού, θα μπορούσε να επιμηκυνθεί ο χρόνος αποπληρωμής και να μειωθούν τα επιτόκια, χωρίς να πειραχτεί η ονομαστική αξία.

Και πέμπτον, επειδή επιτέλους θα σταματούσαν οι κερδοσκοπικές εικασίες, οι οποίες αυτή τη στιγμή επιβαρύνουν ολόκληρη την Ευρωζώνη – ενώ το δολάριο, παρά τις πολύ χειρότερες προϋποθέσεις-πλαίσιο, ανακάμπτει...