Επειτα από δυόμισι χρόνια καθημερινού βομβαρδισμού με κακά μαντάτα από το μέτωπο της οικονομικής κρίσης που μαστίζει ολόκληρο τον κόσμο, είναι λογικό να υποθέσουμε ότι το λούκι που περνάμε αποτελεί ειδική περίπτωση ενός γενικότερου φαινομένου.
Και δεν έχουμε άδικο. Η κρίση είναι όντως διεθνής και, κατά μία έννοια, το πρόβλημά μας εντάσσεται σε ένα πολύ μεγαλύτερο. Μόνο που έτσι υποβαθμίζουμε ή αφήνουμε εκτός συζήτησης την ιδιαιτερότητα της δικής μας δυστυχίας. Κι επειδή αυτό δεν γίνεται από άγνοια μόνο, αλλά συχνά εκ του πονηρού, θα προσπαθήσω να παρουσιάσω κάποιες σημαντικότατες διαφορές ανάμεσα σε μας και τους άλλους.
Διαφορά πρώτη: Στις ανεπτυγμένες χώρες η κρίση εκδηλώθηκε στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Οπως δήλωσε ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας (ο οποίος, αν πολιτογραφηθεί Ελληνας, δεν θα ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ), είναι απορίας άξιον γιατί οι Βρετανοί δεν εξεγείρονται όταν χάνουν τη δουλειά τους, όχι επειδή διορίστηκαν με κομματικά κριτήρια ή ανήκαν σε συντεχνίες, αλλά γιατί κάποια τζιμάνια στο Σίτι που είχαν καλομάθει στα πολλά λεφτά τίναξαν τη χώρα στον αέρα. Για να το πω διαφορετικά, το πρόβλημα που δημιούργησε ο ιδιωτικός τομέας καλούνται να το πληρώσουν όσοι δουλεύουν στο Δημόσιο ή το έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Στην Ελλάδα όμως οι τράπεζες μπορεί να ευθύνονται για πολλά, αλλά όχι για αυτό. Εδώ, στο όνομα του κεκτημένου της καλοπέρασης, απλώς δανειζόμαστε για να καταναλώνουμε και τώρα ήρθε ο λογαριασμός.
Διαφορά δεύτερη: Οπως λένε οι οικονομολόγοι, υπάρχουν χώρες με υψηλό έλλειμμα και χώρες με μεγάλο χρέος, ενώ εμείς, κατ' αποκλειστικότητα, έχουμε και τα δύο μαζί. Ειδικός δεν είμαι, αλλά από τα λίγα που ξέρω ο συνδυασμός δείχνει ότι το υψόμετρο του δικού μας Γολγοθά υπερβαίνει εκείνο των άλλων και ο σταυρός είναι βαρύτερος.
Διαφορά τρίτη και φαρμακερή: Στις ανεπτυγμένες χώρες, ακόμα και σε περιόδους βαθιάς ύφεσης, ο κρατικός μηχανισμός εξακολουθεί να λειτουργεί. Πάρτε παράδειγμα την Ιρλανδία: βάζοντας κατά μέρος το αν οι πολιτικές των εκάστοτε κυβερνήσεων ήταν σωστές ή όχι, οι αναλύσεις τους στηρίζονταν σε αξιόπιστα στοιχεία και, κυρίως, οι αποφάσεις τους μπορούσαν να υλοποιηθούν. Στη γαλανή πατρίδα μας ο κρατικός μηχανισμός ήταν πάντα αναποτελεσματικός και τις τελευταίες δεκαετίες μάλιστα, όταν η χώρα θέλησε ή μάλλον αναγκάστηκε να εισαγάγει εκσυγχρονισμένους θεσμούς και σύνθετες πρακτικές, ξεχαρβαλώθηκε εντελώς. Ετσι φτάσαμε στο ζοφερό σήμερα: όταν η χώρα καλείται να πάρει μέτρα δυσάρεστα, δύσκολα και άδικα, αυτό που τα κάνει ακόμα πιο δυσάρεστα, δύσκολα και πάνω απ' όλα πιο άδικα είναι η προφανέστατη αδυναμία του κράτους να λειτουργήσει με στοιχειώδη επάρκεια.
Κι επειδή δεν μπορεί κανείς να μιλάει για την κρίση χωρίς να καταλογίζει ευθύνες (στους άλλους), ας κλείσουμε με το καθιερωμένο κατηγορητήριο: Ακόμα κι αν η κυβέρνηση πίστευε ως αντιπολίτευση ότι υπάρχουν λεφτά, όφειλε μόλις έμαθε ότι δεν υπάρχουν, δηλαδή μέρες μετά τις εκλογές, να αρχίσει δουλειά πάνω στο νομοσχέδιο για τη φοροδιαφυγή που παρουσιάστηκε ενάμιση χρόνο μετά! Πώς εξηγείται αυτή η καθυστέρηση; Οσο για τον διαβόητο δικομματισμό που έχει γίνει τυφλοσούρτης μιας Αριστεράς η οποία έπαψε να σκέφτεται πολιτικά, όλοι ξέρουμε τι συνέβη, μόνο που δεν συμφέρει κανέναν να το παραδεχθεί: το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ. διόριζαν αβέρτα στο Δημόσιο για να αγοράσουν ψήφους και η Αριστερά αναλάμβανε να προστατέψει τους δικομματικά διορισμένους, με την ελπίδα να τσιμπήσει κι εκείνη κάτι. Και για το πρόβλημα αυτό, όπως και για τα προηγούμενα, η πατέντα είναι καταδική μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου