Ιστορίες του μετρό

Της Kατερίνας Παναγοπούλου, Athens Voice

Πληρωμένες απεργίες, χρυσοί μισθοί, προσλήψεις «μέσω φίλων» & άλλες ιστορίες.

Στην Ελλάδα του 2013 το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο είναι να απεργείς, να κάνεις πορείες και να κλείνεις δρόμους. Όταν μάλιστα οι ασκήσεις επαναστατικού συνδικαλισμού μπορούν να γίνουν εκ του ασφαλούς, χωρίς δηλαδή απώλεια χρημάτων και με τη βεβαιότητα ότι δεν πρόκειται να απολυθεί ποτέ και κανείς, τότε το δέλεαρ γίνεται ακαταμάχητο.
Άλλωστε, οι κομματικές ηγεσίες του τόπου είτε λόγω πολιτικής ατολμίας είτε για λόγους ψηφοθηρικούς έχουν εκπαιδεύσει τους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα και δη τους συνδικαλιστές να θεωρούν το κράτος φέουδο. Έτσι όταν ένα «κεκτημένο δικαίωμα» –προνόμιο το ονομάζει η υπόλοιπη κοινωνία– απειλείται, ο δρόμος είναι ένας και όπως έχει δείξει το παρελθόν ένδοξος και αποτελεσματικός: Απεργία. Στην καλύτερη περίπτωση θα ικανοποιηθεί το αίτημα, έστω θα κερδηθεί κάτι παραπάνω στη διαπραγμάτευση, και στη χειρότερη θα χαθούν κάποιες μέρες εργασίας. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα ούτε καν χρήματα. Άλλωστε… κόλπα υπάρχουν.

Οι εργαζόμενοι στο μετρό, για παράδειγμα, οι οποίοι αντιδρούν στην ένταξή τους στο ενιαίο μισθολόγιο μαζί με όλους τους άλλους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα, ξεκίνησαν από την Πέμπτη απεργία διαρκείας, αλλά όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΣΤΑΣΥ Α.Ε. κατά την πρώτη ημέρα απεργίας (Πέμπτη 17/1) από τους 1.300 εργαζόμενους του μετρό το ημερομίσθιο έχασε μόνο το 33%, δηλαδή 430 άτομα. Οι υπόλοιποι 790 αρρώστησαν ξαφνικά και μαζικά, πήραν άδειες ή ρεπό και 80 ήταν προσωπικό ασφαλείας. Στις 18/1 από τους 507 εργαζόμενους του τραμ απήργησαν μόνο οι 20 (3,94%!), καθώς 467 αρρώστησαν, πήραν ρεπό ή άδεια και 20 ήταν προσωπικό ασφαλείας. Στις 19/1: Σε σύνολο 1.300 εργαζομένων του μετρό απήργησαν 210 άτομα, ενώ 1.010 αρρώστησαν και πάλι μαζικά, πήραν άδειες και ρεπό και 80 μπήκαν προσωπικό ασφαλείας. Δηλαδή, μόνο το 16,15% των «απεργών» έχασε το μισθό του. Εντυπωσιακότερα τα στοιχεία της τέταρτης ημέρας (20/1) κατά την οποία 190 έχασαν το ημερομίσθιο, τη στιγμή που 1.030 εμφανίστηκαν ασθενείς ή αδειούχοι και 80 προσωπικό ασφαλείας. Το ποσοστό, δηλαδή, των πραγματικών απεργών ήταν μόλις το 14,62% του συνόλου.

«Ο κόσμος θα ταλαιπωρηθεί, αλλά θα μας ευγνωμονεί μια ζωή που θα διώξουμε την κυβέρνηση» δηλώνει σήμερα εμφατικά ο κ. Σταματόπουλος. Η αλήθεια είναι ότι ο κόσμος θα τους ευγνωμονεί απλά και μόνο αν κάνουν τη δουλειά για την οποία τους πληρώνει μέσω φόρων. Διότι αφενός η πρόβλεψη των ζημιών για το 2012 φτάνει τα 10,2 εκ. ευρώ και αφετέρου, για να μιλήσουμε ευθέως, δεν απεργούν «για να φύγει η κυβέρνηση». Απεργούν για να μην έχουν τον ίδιο μισθό με τους υπόλοιπους δημοσίους υπαλλήλους. Σύμφωνα με στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους η μέση μηνιαία μισθοδοσία των εργαζομένων στον ΗΣΑΠ ήταν 4.080 ευρώ, στο μετρό 3.080 ευρώ και στο τραμ 2.500 ευρώ. Οι εργαζόμενοι από την πλευρά τους αμφισβητούν τα στοιχεία αυτά και ισχυρίζονται ότι οι μισθοί είναι 2.500 ευρώ στον ΗΣΑΠ και 1.800 ευρώ στο μετρό. Ας σημειωθεί ότι η ένταξη των 2.550 εργαζομένων της ΣΤΑΣΥ (μετρό, τραμ, ΗΣΑΠ) στο ενιαίο μισθολόγιο συνεπάγεται μεσοσταθμικά μείωση 12%, ενώ των 5.800 εργαζομένων στην ΟΣΥ (ΕΘΕΛ - ΗΛΠΑΠ) 13-15%. Σε καμία περίπτωση, πάντως, η μείωση δεν θα ξεπερνά το 25%.

Παρόμοιες ηρωικές δηλώσεις είχαμε ακούσει και κατά το παρελθόν. «Απεργούμε για να μειωθεί το εισιτήριο στο 1 ευρώ» έλεγαν αρχές Σεπτέμβρη τα σωματεία εργαζομένων. Αλλά κάθε συνδικαλιστής που έβγαινε στα ραδιόφωνα εξηγούσε στην πορεία ότι ναι μεν διεκδικούν μείωση του εισιτηρίου, αλλά και «να μη μειωθούν οι μισθοί μας». Μάλιστα, ελέχθη ότι αν δεν μειωθεί η τιμή «δύο φορές την εβδομάδα οι οδηγοί θα ανοίγουν τις πόρτες για την ελεύθερη είσοδο του κοινού»... στη θεωρούμενη, όπως φαίνεται, δική τους επιχείρηση! Αφού τους διέφυγε ότι αυτές τις γαλαντόμες κινήσεις θα τις πληρώναμε όλοι εμείς. Ας ανακεφαλαιώσουμε. Ούτε τις πόρτες χρειάζεται να ανοίγουν, ούτε τόσο να μειωθεί η τιμή του εισιτηρίου (σ.σ. άλλωστε ήδη έχει υπάρξει ένα είδος μείωσης, εφόσον από 1/1 η δεσμίδα των 10 εισιτηρίων έχει 11).

Οι πολίτες χρειάζονται να έχουν αξιόπιστα ΜΜΜ. Διότι, για κάποιον που μετακινείται με το μετρό, η οικονομική επιβάρυνση που του προκαλούν οι απεργοί είναι σοβαρότατη. Καταρχάς, η μηνιαία κάρτα που στοιχίζει 45 ευρώ αχρηστεύτηκε για τις 6 ημέρες των απεργιών Πέμπτη-Τρίτη (προς το παρόν) και οι κάτοχοί της πλήρωσαν για υπηρεσίες που δεν έλαβαν. Πέραν τούτου, όταν υπάρχει απεργία οι επιλογές για κάποιον που μετακινείται με το μετρό είναι δύο: Πρώτη, να μην πάει στην εργασία του, χάνοντας το μεροκάματο ή σπαταλώντας μέρες άδειας, και δεύτερη, αντί για 2,80 που θα πλήρωνε για μετακίνηση με το μετρό από και προς τον προορισμό, να πληρώσει: 5 ευρώ τουλάχιστον για βενζίνη, ενδεχομένως διόδια Αττικής οδού και τουλάχιστον 10 με 15 ευρώ πάρκινγκ για το 8ωρο εργασίας κατά το οποίο θα σταθμεύσει. Συνολικό ημερήσιο κόστος 15-20 ευρώ. Πέραν του οικονομικού, όμως, καθόλου αμελητέο δεν είναι και το ψυχικό κόστος, το οποίο επιβαρύνει και όσους δεν χρησιμοποιούν το μετρό, αλλά βιώνουν κατά τις ημέρες των απεργιών το κυκλοφοριακό χάος που δημιουργείται στους δρόμους της πόλης. Δεκάδες χαμένες εργατώρες σε μποτιλιαρισμένους δρόμους, τεντωμένα νεύρα και σπατάλη ευρώ, τα οποία όμως, κατά τον κ. Σταματόπουλο, μια μέρα θα κάνουν τους πολίτες να τον ευγνωμονούν γιατί «θα διώξει την κυβέρνηση».

Τα ρουσφέτια & οι προνομιούχοι

Και υπενθυμίζεται ότι έχουν περάσει 2μισι χρόνια περίπου από τον Ιούνιο του 2010, όταν ο κ. Σταματόπουλος οργάνωνε απεργίες για να ανανεωθεί η σύμβαση 210 ατόμων που διορίστηκαν ρουσφετολογικά επί Καραμανλή, τον Αύγουστο του 2009 (1 μήνα πριν την προκήρυξη εκλογών), ζητώντας να παραμείνουν στη θέση τους άτομα που προσελήφθησαν εν μία νυκτί, χωρίς προκήρυξη, και στερούνταν ακόμη και βιογραφικών ή κατάρτισης. Σύμφωνα με το πόρισμα Ρακιτζή ανάμεσά τους ήταν «απόφοιτος ΤΕΦΑΑ, με εμπειρία αποκλειστικά σε αθλητικά κέντρα και ινστιτούτα αισθητικής, η οποία προσελήφθη ως υπάλληλος προμηθειών».

Το σίγουρο είναι ότι η κυβέρνηση έχει κάνει λάθη. Κορυφαίο, όμως, όλων είναι ο διαχωρισμός των πολιτών σε προνομιούχους και μη. Σε όσους μπορούν να εκβιάζουν και τους υπόλοιπους. Σε αυτούς που δουλεύουν στον ιδιωτικό τομέα, από τον οποίο σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ κάθε ημέρα 1.000 εργαζόμενοι χάνουν τη δουλειά τους (ανεργία Οκτωβρίου: 26,8%) και υφίστανται μειώσεις μισθών με ατομικές ή επιχειρησιακές συμβάσεις ή και αυθαίρετα, και σε όσους δουλεύουν στο δημόσιο, οι οποίοι υφίστανται και αυτοί μειώσεις μισθών, αλλά διατηρούν το ακαταμάχητο προνόμιο να μην απολύονται υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Η διαφορά είναι ότι η φράση ενός εργοδότη του ιδιωτικού τομέα «αν δεν γίνουν μειώσεις ή απολύσεις, η επιχείρηση θα κλείσει» δεν λέγεται στο δημόσιο.

Η επιχείρηση είναι το κράτος. Εμείς. Που πληρώνουμε φόρους για να έχουμε νοσοκομεία, υπηρεσίες, μέσα συγκοινωνίας και μετά ξαναπληρώνουμε για να πάμε σε ιδιώτες γιατρούς, σε ιδιωτικές υπηρεσίες και για βενζίνη. Κανείς, βέβαια, δεν λέει ότι οι μειώσεις μισθών είναι κάτι ευχάριστο. Αλλά συμβαίνει σε όλους σε μία οικονομία που χρεοκόπησε. Επίσης, το επιχείρημα των εργαζόμενων στις συγκοινωνίες ότι δεν δουλεύουν ίδιο ωράριο με τους εργαζόμενους του υπόλοιπου δημόσιου τομέα είναι σεβαστό, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα υπάρχει πολύς κόσμος που δουλεύει σε πολύ δυσμενέστερες ώρες και συνθήκες και αμείβεται πολύ χειρότερα. Στην Ελλάδα του 2013 και μετά από όσα συνέβησαν δεν μπορεί να εξακολουθήσει ο μέσος μισθός ενός εργαζόμενου στον ΗΣΑΠ να είναι 4.080 ευρώ (Γ. Λογιστήριο Κράτους). Μακάρι να γινόταν. Αλλά δεν γίνεται. Πρέπει να το αντέξουμε!

Και, εν κατακλείδι, κανένας δεν υποχρεώνει έναν υπάλληλο του δημοσίου να παραμένει στη θέση του, αν θεωρεί ότι παίρνει λίγα για τις υπηρεσίες που παρέχει. Μπορεί κάλλιστα να παραιτηθεί και να έρθει στη θέση του κάποιος άλλος από τους 1.345.715 ανέργους που δεν θα τα θεωρεί λίγα..

---

 Από το παράθυρο προσλήψεις...

"Γιατί, εγώ πώς μπήκα, από την πόρτα;"

Μειδίαμα, όμως, προκαλεί και ο αριθμός εργαζομένων στο μετρό: 1.300 άτομα! Στοιχείο που αποκτά ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον σε συνδυασμό με τη συνέντευξη που είχε παραχωρήσει ο πρόεδρος των εργαζομένων στο μετρό κ. Αντώνης Σταματόπουλος στις 18/6/2010 στο capital.gr, όπου σχολιάζοντας τις "από το παράθυρο προσλήψεις" είχε πει χαρακτηριστικά: "Γιατί, εγώ που εργάζομαι εδώ και 10 χρόνια από πού έχω μπει, από την πόρτα; Στον οργανισμό οι προσλήψεις δεν γίνονται μέσω ΑΣΕΠ. Οι διευθυντές της εταιρείας κάνουν γνωστό πόσους καινούργιους εργαζόμενους χρειάζονται και οι ενδιαφερόμενοι το μαθαίνουν από γνωστούς που ενδεχομένως έχουν στην εταιρεία. Για παράδειγμα, άλλος γνωρίζει το διευθυντή, άλλος έχει γνωστό το συνάδελφο... Έτσι γίνονται οι προσλήψεις στο μετρό". Σύμφωνα με πόρισμα του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης κ. Λέανδρου Ρακιτζή κατά το διάστημα 2004-2009 ο αριθμός των εργαζομένων εκτροχιάστηκε. Επί κυβερνήσεως Καραμανλή και συγκεκριμένα εννέα μήνες πριν από τις εκλογές πραγματοποιήθηκε στον οργανισμό το 50% των συνολικών προσλήψεων από το 2004, ενώ όπως αναφέρει το πόρισμα "πολυάριθμα τμήματα του οργανισμού είτε ανεξαρτητοποιήθηκαν είτε αναβαθμίστηκαν σε επίπεδο διεύθυνσης, ενώ δημιουργήθηκαν αυθαίρετα πρόσθετες θέσεις ευθύνης (προϊστάμενοι, επιβλέποντες, συντονιστές)".