Μία «αθώα» υπερεπένδυση 100 εκατ. ευρώ στο κενό.

Tου Χρήστου Μάτη, Tvxs

Συνολικά, δηλαδή, επενδύθηκαν 100 εκ. ευρω και δημιουργήθηκαν 2.815 υψηλού επιπέδου θέσεις.  Οι τρεις πρώτες αίθουσες πέρασαν στη διαχείριση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, το οποίο πρακτικά έχει τη δυνατότητα να ανεβάζει ταυτόχρονα 3 παραστάσεις, συνολικής χωρητικότητας 2.115 θέσεων, όταν οι τρεις αίθουσες του Εθνικού Θεάτρου του Λονδίνου, συνολικά φιλοξενούν 2.290 άτομα (http://www.nationaltheatre.org.uk/access). Είναι προφανές, ότι εκείνοι που έκαναν αυτές τις επιλογές, δεν είχαν σχέδιο.

«Δεν είναι μεγάλη η σκηνή, είναι μικροί οι ηθοποιοί» (Σεξπιρ)

H απόφαση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος να σταματήσει τις παραστάσεις στη Μονή Λαζαριστών, εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων, φέρνει στο προσκήνιο την τραγική για τη Θεσσαλονίκη εποχή της δεκαετίας του 1990, με τον αλόγιστο διαγκωνισμό αρμοδίων και μη, για “μεγάλα έργα”. Πολλοί θα μπορούσαν να κατανοήσουν την απόφαση του καλλιτεχνικού διευθυντή του ΚΘΒΕ, να διακόψει τη λειτουργία της σκηνής της Μονής, για οικονομικούς λόγους. Όμως, το πρόβλημα δεν είναι αυτό. Το πρόβλημα προκύπτει από το γεγονός, ότι στη δεκαετία του 1990, την εποχή της περίφημης “πολιτιστικής πρωτεύουσας”, στη Θεσσαλονίκη:

• ανακατασκευάστηκε η κεντρική αίθουσα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, (χωρητικότητα 737 άτομα,  κόστος 2.75 δισ. δραχμές, 8 εκ. Ευρώ),

• κατασκευάστηκε το Βασιλικό Θέατρο (μετά το “ατύχημα” της πτώσης της οροφής του κατά την διάρκεια των εργασιών «ανακατασκευής»), με μία κεντρική αίθουσα (χωρητικότητα 721 άτομα, κόστος 9,4 δισ. Δραχμές, 28 εκ. ευρώ),

• ανακατασκευάστηκε η Μονή Λαζαριστών με κεντρική αίθουσα (χωρητικότητα 657 άτομα, κόστος 7.5 δισ. Δραχμές, 22 εκ. Ευρώ).

• κτίστηκε με χρηματοδότηση από εθνικούς πόρους το Μέγαρο Μουσικής, (χωρητικότητα 700 ατόμων, 14.1 δισ. δραχμές, 41,38 εκ).

Συνολικά, δηλαδή, επενδύθηκαν 100 εκ. ευρω και δημιουργήθηκαν 2.815 υψηλού επιπέδου θέσεις.
 

Οι τρεις πρώτες αίθουσες πέρασαν στη διαχείριση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, το οποίο πρακτικά έχει τη δυνατότητα να ανεβάζει ταυτόχρονα 3 παραστάσεις, συνολικής χωρητικότητας 2.115 θέσεων, όταν οι τρεις αίθουσες του Εθνικού Θεάτρου του Λονδίνου, συνολικά φιλοξενούν 2.290 άτομα (http://www.nationaltheatre.org.uk/access).
 

Είναι προφανές, ότι εκείνοι που έκαναν αυτές τις επιλογές, δεν είχαν σχέδιο.
 

Διότι ενδεχόμενο να πίστευαν ότι η Θεσσαλονίκη θα γίνει Λονδίνο θεατρικά δεν υπάρχει. Αν είχαν τέτοιες αφελείς σκέψεις, θα μπορούσαμε να μιλάμε απλώς για ένα πολιτιστικό ναυάγιο.
 

Η συγκεκριμένη «πολιτιστική» υπερπένδυση δεν οφειλόταν στην επιθυμία ανύψωσης του θεατρικού επιπέδου, αλλά σε λόγους κατασκευαστικούς, πρόφαση για τους οποίους ήταν ο «πολιτισμός». Δεν μετρήθηκε ποτέ η αναγκαιότητα και η βιωσιμότητα των χώρων. Αυτό το «όραμα» δεν μπορούσε ποτέ να δώσει τη δυνατότητα να γίνουν αποδοτικοί, λειτουργικοί και χρήσιμοι.
 

Γι’ αυτό και δημιουργήθηκαν τερατώδη γραφειοκρατικά διοικητικά σχήματα, σύμφωνα με τα οποία το χρηματοδοτούμενο από το δημόσιο ταμείο ΚΘΒΕ πληρώνει ετησίως ενοίκιο για τη Μονή Λαζαριστών 200.000 ευρώ, στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, οι πολιτιστικές δράσεις της οποίας είναι επίσης πλήρως χρηματοδοτούμενες από το δημόσιο ταμείο.
 

Αυτό που πρέπει να γίνει αμέσως είναι ο γενικός ανασχεδιασμός της διαχείρισης των πολιτιστικών χώρων, με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων- περιφέρειας, δήμων, πολιτιστικών οργανισμών και φορέων, εργαζομένων στο πολιτισμό, η ανεργία στους οποίους αυξάνεται διαρκώς.

Η κλασσική παιδεία θέλει το θέατρο σχολείο και σε αυτό το πλαίσιο μπορούν να αναζητηθούν εναλλακτικές λύσεις, όπως η παραχώρηση των αιθουσών σε ιδιωτικούς θιάσους και σε άλλες από σκηνής δραστηριότητες.
 

Το θέατρο είναι καθεαυτό πολιτιστικό αγαθό και οφείλουμε να μην τον απαξιώνουμε αντιμετωπίζοντας το, είτε ως "έργο", είτε ως έλλειμμα του προϋπολογισμού. Γι’ αυτό πρέπει όλοι οι χώροι να συντηρηθούν, δηλαδή να λειτουργούν, αλλιώς θα καταστραφούν, θα καταρρεύσουν και θα απαξιωθούν. Όσο λάθος ήταν η δημιουργία φαραωνικού μεγέθους σκηνών, άλλο τόσο μπορεί να αποδειχθεί η ακαριαία κατάργηση τους.
 

Σχέδιο μπορεί να υπάρξει, αλλά το θέμα υπερβαίνει τους μικροϊδιοκτήτες των δεκάδων χώρων, η λειτουργία των οποίων στηρίζεται μόνο στο δημόσιο ταμείο!

Υπουργό Πολιτισμού έχουμε;