Βαλντέν – Ματσαγγάνης σημειώσατε…

Του Νίκου Μπίστη, Μεταρρύθμιση, 5.3.12

Σημειώσατε ότι θέλετε. 1Χ2. Ούτως η άλλως, ο διάλογος και η σκληρή αντιπαράθεση στους κόλπους των αριστερών ευρωπαϊστών, φουντώνει και η Μεταρρύθμιση δεν μπορεί να μείνει απέξω. Ας φροντίσουμε όλοι να την κρατήσουμε σε ένα επίπεδο που θα σέβεται τη μικρή ιστορία που έχει γράψει το περιοδικό μας. Με μια εξαίρεση, νομίζω ότι το καταφέραμε. Όσοι διαβάσατε το άρθρο μου στο Protagon που αναδημοσίευσε η Μεταρρύθμιση, ξέρετε ότι ψηφίζω 1, αν και προσωπικά θα απέφευγα τον παρεξηγήσιμο όρο «συμμαχία των προθύμων». Η ουσία όμως της πολιτικής αντιπαράθεσης παραμένει και αυτή ενδιαφέρει. Και η ουσία παρατίθεται καθαρά και στα δύο κείμενα, είναι μια διαφορετική επιλογή που έχει πολιτικές επιπτώσεις. Ο Μάνος λέει « Γι’ αυτό εξάλλου έχουμε στρέψει την προσοχή μας στην αντιμετώπιση των εγχώριων παθογενειών. Όχι βέβαια επειδή παραγνωρίζουμε τη σημασία θετικών μεταβολών στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Αλλά επειδή νομίζουμε ότι έτσι είμαστε πιο χρήσιμοι στη χώρα».

Ο Σωτήρης αντιστρέφει την προτεραιότητα. « …Το ελληνικό πρόβλημα και η αντιμετώπισή του, είναι στην πραγματικότητα ευρωπαϊκό πρόβλημα . Όσο και αν η Ελλάδα αποτελεί ακραία περίπτωση, όσο και αν οι Έλληνες – ή, ορισμένοι Έλληνες, με πρώτους αυτούς που σήμερα υλοποιούν το μνημόνιο – έχουν μεγάλη ευθύνη για το ότι φτάσαμε ως εδώ, η ένταση της κρίσης έχει και ευρωπαϊκές ρίζες, οι δε σημερινές συνταγές που είναι ευρωπαϊκής/ γερμανικής ευρεσιτεχνίας, καταστρέφουν, δε σώζουν την Ελλάδα, αλλά απειλούν άμεσα και την οικονομία και τη συνοχή της Ευρώπης».

Προφανώς, είναι ευδιάκριτα τα κοινά σημεία και δεν θα μπορούσε να είναι κι αλλιώς, αφού έχουμε να κάνουμε με δύο στελέχη με ιστορία στο χώρο της ανανεωτικής αριστεράς. Και οι δύο αναγνωρίζουν ότι οι συσχετισμοί στην Ευρώπη παίζουν ρόλο. Και οι δύο αναγνωρίζουν ότι υπάρχει ταυτοχρόνως και ελληνική ιδιαιτερότητα. Όταν κατακαθίσει ο κουρνιαχτός, τότε θα αναδειχτούν τα κοινά σημεία και θα ενωθεί το νήμα. Όμως, ας μη γελιόμαστε αυτή τη στιγμή. Το πού δίνεις την προτεραιότητα, είναι κεφαλαιώδους σημασίας, βαραίνει στις άμεσες πολιτικές επιλογές των ανθρώπων και στην ψήφο της Δημοκρατικής Αριστεράς για τη δανειακή σύμβαση. Γι’ αυτό, εξάλλου, γίνεται ο «καυγάς». Οι σύντροφοι που προτάσσουν την αντιμετώπιση της ελληνικής παθογένειας είτε ανοικτά, είτε εμμέσως, κάνουν διαφορετική επιλογή. Σε χοντρές γραμμές, θα ήθελαν συμμετοχή ή ανοχή στην κυβέρνηση Παπαδήμου και υπερψήφιση της δανειακής σύμβασης στο όνομα της σωτηρίας της πατρίδας. Η σύγκρουση κεντροαριστεράς – κεντροαριστεράς αναστέλλεται ως άχρηστη πολυτέλεια και μετατίθεται για καλύτερους καιρούς.

Έχω πλέον καταλήξει ότι αυτή θα ήταν μια αυτοκτονική επιλογή για τη Δημοκρατική Αριστερά, θα την έβαζε στο κάδρο από κοινού με το Στέφανο Μάνο και τη Μιράντα Ξαφά, τη Ντόρα Μπακογιάννη, τον Αντώνη Σαμαρά, το Βαγγέλη Βενιζέλο και το Χρήστο Παπουτσή - και μέχρι πρότινος, με τον ακροβάτη Γιώργο Καρατζαφέρη. (Επίτηδες επιλέγω να παραθέσω ονόματα και όχι κόμματα, για να γίνει κατανοητή η ένταση της επίθεσης που θα ήταν τώρα σε εξέλιξη). Εξάλλου, ορισμένοι – όχι όλοι – από αυτούς τους φίλους, δεν κρύβουν την προτίμησή τους σε ένα οριζόντιο σχήμα «αρίστων», που θα ξεκινάει από τη φιλελεύθερη δεξιά, θα διασχίζει την ΝΔ και το (η τα) ΠΑΣΟΚ και θα καταλήγει στην Αριστερά. Μια τέτοια επιλογή, θα είχε ένα και μόνο αποτέλεσμα: την ενίσχυση των αντιευρωπαϊκών άκρων και προς τα αριστερά και προς τα δεξιά. Ας προσέξουν οι φίλοι αυτοί τη δημοσκόπηση της Publick Issue για την Καθημερινή της Κυριακής 4/3/2012 και ας αναλογισθούν πού θα ήταν τα ποσοστά της αντιευρωπαϊκής αριστεράς, της λαϊκής δεξιάς (Καμένος 4%) και της ακροδεξιάς (ΛΑΟΣ 4% και Χρυσή Αυγή 3,5%) αν δεν υπήρχε το ευρωπαϊκό όχι της ΔΗΜΑΡ. Ας σκεφτούν μήπως κάνουν λάθος όταν προσπαθούν και αυτοί να πείσουν τους πολίτες ότι μόνο δύο δρόμοι υπάρχουν, των φίλων του μνημονίου και των εχθρών του. Ότι η εικόνα των φίλων του μνημονίου, που διεκδικούν μάλιστα την «αποκλειστικότητα του φιλοευρωπαϊσμού», ταυτίζεται στη συνείδηση των πολιτών με μέτρα ατέρμονης λιτότητας, αύξησης της ύφεσης και της ανεργίας και διάλυσης των κοινωνικών κατακτήσεων των εργαζομένων, με συνέπεια να βλάπτεται σοβαρά και η ήδη αποδυναμωμένη εικόνα της ΕΕ.

Αν ανησυχούν μήπως η ΔΗΜΑΡ, λόγω της στάσης της και της ψήφου της κατά του μνημονίου και της δανειακής σύμβασης, αθροιστεί με τις άλλες αντιμνημονιακές και αντιευρωπαϊκές δυνάμεις, τότε ο τρόπος αντίδρασης δεν είναι ο κλεφτοπόλεμος, η γκρίνια και οι προσωπικές επιθέσεις (προφανώς δεν αναφέρομαι στο Μάνο, που τοποθετείται πάντα αυστηρά πολιτικά), αλλά η πίεση για προώθηση και υπερψήφιση στη Βουλή ώριμων μεταρρυθμίσεων, που θα έπρεπε να προχωρήσουν ανεξαρτήτως μνημονίου. Για παράδειγμα, θα περίμενα μια επικρότηση από μέρους τους του γεγονότος ότι η ΔΗΜΑΡ ψήφισε στη Βουλή το άνοιγμα του επαγγέλματος των φαρμακοποιών, τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης και τα γενόσημα (αντίγραφα) φάρμακα, ένα καλό λόγο για τις προτάσεις για τα δάνεια των ιδιωτών, για το φάρμακο και άλλα πολλά. Και βέβαια, κριτική για καθυστερήσεις και σφάλματα. Μπορεί να κάνω λάθος αλλά βλέπω μια αμηχανία ή υποτίμηση αυτών των ενεργειών και σε κάποιους μια δυσφορία, γιατί δεν μπορεί πλέον να σταθεί η βολική κατηγορία ότι «αν και υπεύθυνη Αριστερά, λέει σε όλα όχι». Γι’ αυτή την τελευταία κατηγορία δυσφορούντων, είναι προφανές ότι ένα πράγμα μόνο έχει σημασία: η μετατόπιση της ΔΗΜΑΡ στο μνημονιακό στρατόπεδο και όλα τα άλλα είναι προσχήματα.

Τέλος, θέλω να θυμίσω σε όλους μας μια ιστορία από το κίνημα της ανανεωτικής Αριστεράς. Εγώ την έζησα ως αντίπαλος Κνίτης, αλλά νομίζω ότι όλοι πια έχουμε – τουλάχιστον σε αυτό – καταλήξει σε κοινό συμπέρασμα. Αμέσως μετά τη μεταπολίτευση, το ΚΚΕ Εσωτερικού είχε λαμπρές ιδέες για το μέλλον του τόπου και της Αριστεράς και ένα εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό από την ΕΠΟΝ, την ΕΔΑ και τον αντιδικτατορικό Ρήγα. Κατόρθωσε όμως να αποκοπεί από το κύριο ρεύμα (main stream) που δυναμικά ξεπηδούσε στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, ένα ρεύμα αντιφατικό, όπου ο ριζοσπαστισμός συνυπήρχε με όλα τα αρνητικά στοιχεία που εν σπέρματι εμφανίστηκαν από τότε και γιγαντώθηκαν στην πορεία. Η αποκοπή του αυτή είχε αρνητικές συνέπειες στην εκλογική του επιρροή, με αποτέλεσμα, όχι μόνο να χάσει στον κομμουνιστικό εμφύλιο, αλλά και να αφήσει όλο το χώρο της κεντροαριστεράς έρμαιο στο λαϊκισμό του Ανδρέα Παπανδρέου.

Ας τα έχουν αυτά υπόψη όσοι εραστές του «μικρού και καθαρού κόμματος», ελαφρά τη καρδία, σχεδόν δυσφορούν από την εκλογική άνοδο της ΔΗΜΑΡ, η οποία οφείλεται κυρίως στη στάση της απέναντι στο μνημόνιο, με παράλληλη προσήλωση στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Αυτό δηλαδή που θεωρούν αντίφαση και αδυναμία της, είναι η πηγή της ενίσχυσής της. Κοντολογίς, ότι δεν αποκόπηκε από το κύριο ρεύμα.