Λάκης Λαζόπουλος: Ο εθνικός μας τηλευαγγελιστής και ο ΣΥΡΙΖΑ

Του Ηλία Κανέλλη, ΝΕΑ

Είναι ανεξάρτητος. Είναι επαναστατημένος. Είναι Ελληνας, διαρκώς διαμαρτυρόμενος. Ανετος και ωραίος στο καλύτερο φιλέτο του πλανήτη που το εποφθαλμιούν οι ξένοι. Σιχαίνεται τους ευρωλιγούρηδες, δεν ανέχεται τους στρατούς κατοχής. Φιλο-ΚΚΕ που δήλωνε φιλο-ΚΚΕ εσωτερικού τα φοιτητικά χρόνια, στην «αυλή της Εκάλης» τα χρόνια μετά το σκάνδαλο Κοσκωτά, υπέρμαχος ενός αδιευκρίνιστου αριστερού ριζοσπαστισμού τα τελευταία χρόνια. Βλάχος από τη Λάρισα, προέκταση του Τραμπάκουλα, τύπου που είχε λανσάρει στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ο Χάρρυ Κλυνν, Μήτσος x 10, Γύφτος σε ρόλο τηλευαγγελιστή στο «Αλ Τσαντίρι Νιουζ». Αντιευρωπαίος που τον διεκδικεί ο ΣΥΡΙΖΑ για να τον βάλει στο ευρωψηφοδέλτιο. Ποιος είναι πραγματικά ο Λάκης Λαζόπουλος; Τα τέλη της δεκαετίας του 1970, ο νεαρός Λάκης Λαζόπουλος σπουδάζει νομικά στη Θράκη και δραστηριοποιείται ερασιτεχνικά στο θέατρο. Στα 1979, μάλιστα, γράφει μερικά από τα κείμενα της επιθεώρησης «Κάτι τρέχει στα γύφτικα» για το (υπό την Αννα Βαγενά) Θεσσαλικό Θέατρο και κάνει επιτυχία - την οποία μεγαλώνει λίγο μετά, στα 1980, με το δεύτερο έργο «Χαιρέτα μου τον πλάτανο», στο οποίο επιπλέον παίζει, καθιερώνοντας και τον ρόλο που θα τον συνόδευε σε όλη τη μετέπειτα καλλιτεχνική ζωή του, τον Βλάχο από τη Θεσσαλία. Η παράσταση εκείνη τον οδηγεί στη θρυλική Ελεύθερη Σκηνή, όπου ο σκηνοθέτης του Σταμάτης Φασουλής δεν θεωρεί ότι διαθέτει μεγάλη ερμηνευτική γκάμα - κάτι που τον τραυματίζει. Αργότερα, στα 2007, ο ίδιος ο Λαζόπουλος, σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στον γράφοντα στον «Ταχυδρόμο», ένθετο στα «ΝΕΑ», παρουσιάζει εκείνη την απόρριψη με μια συνωμοσιολογική έκφραση του τύπου «με φάγαν' τα κυκλώματα»: «[...] βρέθηκα μόνος εναντίον όλων των δημοσιογράφων των φιλικά διακείμενων στον Φασουλή και στην Ελεύθερη Σκηνή. Λογικό είναι. Είχε χτίσει τόσων χρόνων φιλίες. Θα δεχόντουσαν εμένα; Αλλά κι εγώ, από τη μεριά μου, έπρεπε να πεθάνω επειδή οι άλλοι είχαν γνωριμίες;».

Επειτα από εκείνη τη σύγκρουση έφυγε από την Ελεύθερη Σκηνή και συνέχισε μόνος του. Δεν του βγήκε σε κακό. Συνεργάστηκε με πολλά και σημαντικά πρόσωπα του θεάματος (Γιάννης Ξανθούλης, Ανδρέας Βουτσινάς, Γιάννης Σμαραγδής, Παντελής Βούλγαρης, Σταμάτης Κραουνάκης, Θάνος Μικρούτσικος, Μίνως Βολανάκης, Διονύσης Φωτόπουλος, Σωτήρης Χατζάκης κ.ά.), αλλά τη μεγάλη φήμη του συγκέντρωσε με τη σειρά «Δέκα μικροί Μήτσοι» στο Mega, που άρχισε να προβάλλεται το 1992. Μια εκπομπή που φιλοδοξούσε να είναι σατιρική, κοινωνικής και πολιτικής κριτικής, γεμάτη από μοτίβα ποιητικής αισθαντικότητας.
Αυτό το χαρακτηριστικό και οι δέκα ιδεότυποι υποτίθεται αντιπροσωπευτικών τύπων της μικροαστικής ελληνικής κοινωνίας, έκαναν τη σειρά μεγάλη επιτυχία και τον Λαζόπουλο περίπου τιμητή της δημόσιας ζωής στη χώρα. Η αποδοχή του ήταν ομόθυμη, σε τόσο μεγάλο βαθμό που πολύ σύντομα ο ηθοποιός χρίστηκε κάτι σαν εθνικός σατιρικός - εικόνα που και ο ίδιος υπεράσπισε, είτε φροντίζοντας να συνδέει το πρόσωπό του με την παράδοση της εμπορικής κωμωδίας της Finos Film είτε αυτοσυσχετιζόμενος με την «εθνική σταρ» Αλίκη Βουγιουκλάκη.
Η κριτική σε εκείνο το ιδίωμα του Λαζόπουλου ήταν ακόμα περιθωριακή. Προσωπικώς ήμουν ένας από τους ελάχιστους επικριτές του. Σε ένα κείμενο του περιοδικού «Αντί» (23/5/1997) επισήμαινα, μεταξύ των άλλων, ότι «μολονότι ο σώουμαν συμπεριφερόταν σαν αντιπολίτευση, [...] ιδιαίτερα στα εθνικά θέματα, ο "αμφισβητίας" ηθοποιός και συγγραφέας της σειράς συνέπλευσε με τη λεγόμενη "εθνική γραμμή"». Στήριξε την υστερία για το όνομα τα χρόνια έξαρσης του Μακεδονικού, υποστήριξε ότι «είμεθα έθνος ανάδελφον» και, στην κρίση των Ιμίων έβαλε τη σφραγίδα της εθνοπρεπούς προσέγγισης προσθέτοντας έναν τόνο ρατσισμού. Στην έκτακτη εκπομπή που έκανε τότε, η πολιτική θέση των Μήτσων «(που καθρεφτίστηκε σε ανάλογο αισθητικό πεδίο) αναλύονταν στα εξής: οι Τούρκοι συλλήβδην αποτελούν φυλή βαρβάρων που φέρονται κτηνωδώς· πολιτική ας κάνουν μαρκαρισμένα με τα εθνικά σήματα τα πρόβατα που βόσκουν στις νησίδες κι οι εθνικές (εθνικιστικές;) κραυγές κι οι σημαίες που κυματίζουν ας υπαγορεύσουν φρόνημα και μαζικές ψυχώσεις...». Ηταν και η πρώτη ευκαιρία του να αντιπολιτευθεί την κυβέρνηση Σημίτη και το ρεύμα του «εκσυγχρονισμού» που παρουσιάστηκε ως ρεύμα υποταγής στους Ευρωπαίους - έκτοτε θα γινόταν μόνιμο μοτίβο του. Στο μεταξύ, όμως, ως τηλεοπτικός αστέρας, είχε αποκτήσει κοινωνική επιφάνεια και είχε διευρύνει τις σφαίρες επιρροής του. Η χάρη του είχε φτάσει μέχρι το περιβάλλον του Ανδρέα Παπανδρέου και της συζύγου του Δήμητρας Λιάνη.
Η σχέση του Λάκη Λαζόπουλου με τη Δήμητρα Λιάνη είναι παλιά, χρονολογείται πριν ακόμα νοσηλευθεί στο Χέρφιλντ ο Ανδρέας Παπανδρέου. Στο «Μυθιστόρημα του ΠΑΣΟΚ», του Γιώργου Λακόπουλου (Καστανιώτη, 1999), αναφέρεται ότι του εμπιστευόταν τα σχέδιά της για τον γάμο της με τον πανταχόθεν βαλλόμενο Ανδρέα. «Θα κρατήσω το επώνυμο Λιάνη. Υπάρχουν πολλές κυρίες Παπανδρέου, εγώ μπορώ να κρατήσω το επώνυμό μου» φέρεται να έχει πει στον Λάκη Λαζόπουλο τον Ιούνιο του 1989. Η σχέση εκείνη συνεχίστηκε αρκετά χρόνια.
Τον Οκτώβριο του 1993 ο Ανδρέας Παπανδρέου, απαλλαγμένος από τις κατηγορίες του σκανδάλου Κοσκωτά, κέρδισε τις εκλογές με αντίπαλο τη ΝΔ του Κ. Μητσοτάκη. Ζεύγος πλέον με τη Δήμητρα Λιάνη και με επιβαρημένη υγεία που επιδεινώθηκε σύντομα ακόμα περισσότερο, άφησε χώρο στη σύζυγό του που, σε μεγάλο βαθμό, διαμόρφωσε (αν μη τι άλλο) την αισθητική της διακυβέρνησης, μεταξύ των άλλων περιστοιχιζόμενη από μια αυλή πρώην συναδέλφων της αεροσυνοδών, αστρολόγων και καλλιτεχνών - την αποκληθείσα στη δημοσιογραφική ιδιόλεκτο της εποχής «αυλή της Εκάλης». Στην αυλή εκείνη, ομού μετά προσωπικοτήτων όπως ο επίσης ηθοποιός Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, ο πατήρ Τιμόθεος, ο αστρολόγος Μάνος Θωμαδάκης, η αεροσυνοδός Ρούλα Βλαχοπούλου, οι ξεματιάστρες κυρία Βάσω και κυρία Μάρθα, βρισκόταν, σύμφωνα με αποκαλυπτικό δημοσίευμα της Τίνας Πολίτη στο περιοδικό «Εψιλον» της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» (καλοκαίρι του 1995) και ο Λάκης Λαζόπουλος.
Ηταν η εποχή της μεγάλης δόξας, που ο Λαζόπουλος απολάμβανε σχεδόν απερίσπαστος. Μοναδική φορά που απασχόλησε αρνητικά τη δημόσια ζωή ήταν τον Ιούνιο του 2001, όταν μαζί με τους τραγουδιστές Σάκη Ρουβά, Κώστα Χαριτοδιπλωμένο και τον καλλιτεχνικό μάνατζερ μόνο τότε Ηλία Ψινάκη, ταξίδεψε με το κότερο του ψυχιάτρου Πέτρου Λυμπέρη με προορισμό τη Μύκονο, όπου σε έρευνα της Αστυνομίας βρέθηκε ποσότητα ναρκωτικών και χαπιών. Προφανώς, ο Λαζόπουλος δεν μπορούσε να έχει σχέση με τα ναρκωτικά, αλλά το προφίλ του ως εκφραστή της πολιτικής διαμαρτυρίας στο όνομα του μικροαστισμού, που φιλοτεχνούσε από την τηλεόραση, είχε τρωθεί. Ο Μήτσος με κότερο;
Στα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 2000 ο Λάκης Λαζόπουλος, ως τηλεοπτικός σταρ, είχε κουράσει. Από νέα τηλεοπτική στέγη πια, τον Alpha, ξεκίνησε μια νέα εκπομπή, το «Αλ Τσαντίρι Νιουζ», που σιγά σιγά του έδωσε νέα υπόσταση: κήνσορας της δημόσιας ζωής με πρόσχημα τη σάτιρα, έγινε σιγά σιγά η «φωνή του πικραμένου». «Αρκεί ο πικραµένος να είναι "λαός": η γιαγιά στο χωριό, ο µισθοσυντήρητος υπαλληλάκος, οι Μήτσοι - διάφοροι, δηλαδή, που περιµένουν από έναν τηλεοπτικό αστέρα να "τα ρίξει", να τους χαϊδέψει τ' αφτιά», σημείωνα στα «ΝΕΑ» (30/9/2010). Διανθισμένο με αστεία σεξουαλικά, με αιχμές κατά προσώπων της τηλεόρασης που δεν υπηρετούν το δικό του υψηλό όραμα και με χοντροκοπιές πατενταρισμένες από το Ιντερνετ κατάφερε να παραμείνει στο προσκήνιο, πλέον ως συστηματικά αντισυστημικός και, τα τελευταία χρόνια, αντιμνημονιακός.
Σε τι κυμαίνεται το νέο τηλεοπτικό κήρυγμά του; Στα γνωστά. Η χώρα είναι υποτελής στην Ευρώπη. Θέλουν να μας υποτάξουν, το έχει πει και ο Κίσινγκερ (ανασύρεται η ιντερνετική μπαρούφα περί καταστροφής της γλώσσας και του πολιτισμού μας, που την έχει διαψεύσει ακόμα και ο δημοσιογράφος που τη διακίνησε). Εντός της χώρας, υπάρχουν συγκεκριμένοι πολιτικοί και δημοσιολογούντες που δουλεύουν για τους «κατακτητές». Το έχει αυτό η Ελλάδα από την αρχαιότητα, όλους τους μεγάλους τους εξόρισαν, πέθαναν στην εξορία (εκπομπή 26ης/10/2010) - η λίστα, λέει ο ρέκτης Νίκος Σαραντάκος, κυκλοφορούσε σε εθνικιστικά μπλογκ και, πριν απ' όλα, είναι κραυγαλέα ανακριβής).
Εθνικιστής; Προφανώς όχι. Εθνοπρεπής, ωστόσο, απολύτως. Και αντιευρωπαίος. Ενα πρόσωπο που πήρε το τρένο της διαμαρτυρίας από τα φοιτητικά χρόνια του και, προσαρμοσμένο καταλλήλως, το περιέφερε με παραλλαγές σε όλες τις φάσεις της ελληνικής ιστορίας, κατά το δοκούν (τα χρόνια της διακυβέρνησης Καραμανλή, π.χ., του έφταιγε ο Σημίτης, ο Καραμανλής απλώς είχε καλές προθέσεις αλλά «τα συμφέροντα είναι πολύ πιο δυνατά απ' αυτόν» - στη συνέντευξη που μου είχε παραχωρήσει στον «Ταχυδρόμο»).
Ο ταγός που στο δελτίο ειδήσεων του Alpha μετά τον φόνο του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου τον Δεκέμβριο του 2008, και ενώ η Αθήνα καιγόταν, παρότρυνε τους νέους «να μην ηρεμήσουν», «να διεκδικήσουν αυτό που τους ανήκει». Τι τους ανήκει; «Ξέρουν αυτοί. Εχουνε νου», απαντούσε ο κόλακας του μαινόμενου πλήθους που διέλυε το κέντρο της Αθήνας.
Στη συνέχεια άλλαξε συρμό, μπήκε στο ιντερσίτι της Αγανάκτησης - και συνέχισε, συστηματικός αντιμεταρρυθμιστής, αντιευρωπαίος, αντί γενικώς. Αυτές τις ημέρες, στον σταθμό τον περιμένει το Οριάν Εξπρές της Ευρωβουλής με μηχανοδηγό τον Αλέξη Τσίπρα. Θα το πάρει ή θα συνεχίσει το εκ του ασφαλούς ταξίδι του μέσα από την ανέξοδη διαμαρτυρία στο όνομα της σάτιρας;
Για την Ευρώπη
Τι πιστεύει αλήθεια ο Λάκης Λαζόπουλος για την Ευρώπη, θέση στο Κοινοβούλιο της οποίας ενδεχομένως να διεκδικήσει σε λίγες εβδομάδες; Απαντά ο ίδιος, στο πλαίσιο συνέντευξης που μου είχε παραχωρήσει το 2007 και δημοσιεύθηκε στον «Ταχυδρόμο», ένθετο στα «ΝΕΑ»:
«Δεν βλέπω ευτυχισμένους ανθρώπους, όπου έχω ταξιδέψει [στην Ευρώπη]. Δεν έχω εισπράξει ένα κλίμα ευτυχίας. Ας πούμε, πηγαίνω στην Αίγυπτο. Φτώχεια μεγάλη. Καθεστώς, χάλια. Περπατάς στους δρόμους και νιώθεις μια χαρά, ένα αίσθημα ζωής, ένα αίσθημα ελπίδας... Πας στην Ευρώπη. Είναι όλοι στριμωγμένοι στα μαγαζιά, ψωνίζουνε, ένας πανικός, πίνεις κάποιους καφέδες, κλείνεις ένα ωραίο εστιατόριο, πηγαίνεις με ένα ωραίο αυτοκίνητο, παριστάνεις δεν ξέρω τι παριστάνεις, βλέπεις ωραία πράγματα - κενό. Ενα κενό».
Ευτυχισμένοι στην Αίγυπτο; Μπορεί να είναι φτωχοί αλλά αν δεν είναι χριστιανοί, γυναίκες, ομοφυλόφιλοι, αντιφρονούντες, όντως ζουν πολύ ευτυχισμένοι.