Εναντίον του αντιευρωπαϊσμού

 Του Κώστα Καρακώτια, Έθνος

Εσχάτως, τόσο εκ δεξιών όσο και εξ «αριστερών» ακούγονται συχνά καταγγελίες και επικρίσεις για την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης και για το δημοκρατικό και αξιακό της έλλειμμα. Εάν, δε, δεν ήξερε κάποιος πρόσωπα και πράγματα, θα νόμιζε ότι οι διαμαρτυρόμενοι προέρχονται από μια χώρα με πλεόνασμα δημοκρατίας και ευρυθμίας των θεσμών. Η σοβαρότητα όμως της κατάστασης στην Ευρωπαϊκή Ενωση επιβάλλει και την αντίστοιχη αντιμετώπιση. Πράγματι η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει πολλά προβλήματα: Ανεργία, αποδόμηση του κράτους προνοίας, ανισόμετρη ανάπτυξη, αντίθεση Βορρά - Νότου, ρατσισμό, άνοδο της Ακροδεξιάς. Παρʼ όλα αυτά όμως παραμένει ακόμα η πιο αναπτυγμένη οικονομικά, η πιο δημοκρατική, η πιο ανεκτική και ελεύθερη περιοχή του κόσμου και είναι ανοικτή στους πολύμορφους αγώνες για την επίλυση των προβλημάτων της. Η ένταξη στον πολυεπίπεδο αυτόν χώρο είναι ο κύριος στόχος πολλών λαών, οι οποίοι φτάνουν και στην εξέγερση για να τον πετύχουν. Δυστυχώς, στην Ελλάδα της κρίσης, διάφοροι, πολιτικά αφελείς ή και ανόητοι, προτείνουν ως λύση, την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ενωση και την αναζήτηση μιας φαντασιακής αυτόνομης ανάπτυξης και πορείας. Η πρόταση αυτή, εκτός όλων των άλλων, είναι αντίθετη με όλη την ιστορική διαδρομή της χώρας και τις διαχρονικές πολιτισμικές της επιλογές. Οι ηγετικές τάξεις του έθνους, μετά την Επανάσταση του 1821 δημιούργησαν ευρωπαϊκούς πολιτικούς και κοινωνικούς θεσμούς, αρνούμενες τον ανατολικό δεσποτισμό, και στην οθωμανική και στη σλαβορωσική του εκδοχή. Η εθνική ολοκλήρωση και η σταδιακή επέκταση των εδαφών πραγματώθηκαν μόνον όταν η χώρα ήταν μέλος των διάφορων συμμαχιών των δυτικών ευρωπαϊκών δημοκρατιών. Αντίθετα, οι εθνικές καταστροφές συνέβησαν όταν η Ελλάδα ήταν απομονωμένη και δρούσε υπό την κυριαρχία των ποικίλων ιδεοληψιών της. Ενα από τα μεγαλύτερα δε μεταπολιτευτικά επιτεύγματα ήταν η πλήρης ένταξη στην τότε ΕΟΚ και η είσοδος στη ζώνη του ευρώ αργότερα.

Για την τρέχουσα συνολική κρίση της χώρας δεν ευθύνεται η ΕΕ ούτε το ευρώ. Ευθύνονται όσοι διαχειρίστηκαν τις τύχες της με αφροσύνη και πολιτική ιδιοτέλεια. Ευθύνονται όμως εξίσου και οι συλλογικές νοοτροπίες και συμπεριφορές και ο τρόπος λειτουργίας και δομής της εγχώριας κοινωνίας που έφτασε πλέον στα όριά του και αδυνατεί να αναπαραχθεί. Οσοι σήμερα, με διάφορα προκαλύμματα, κηρύσσουν έναν απλοϊκό αντιευρωπαϊσμό ωθούν τη χώρα στο κενό. Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι, σύμφωνα με τις παλιές ευρωκομμουνιστικές και σοσιαλδημοκρατικές αναλύσεις, ένα ευρύτατο πεδίο πάλης και σʼ αυτό το πεδίο θα διαμορφωθεί και η λύση για το πρόβλημα της Ελλάδας. Εάν και εφόσον όμως συγκροτηθεί ένα εγχώριο ισχυρό κοινωνικό μεταρρυθμιστικό ρεύμα.

O Κώστας Καρακώτιας είναι νομικός και κριτικός βιβλίου