Του Μιχάλη Μητσού, NEA, 22.11.12
Τη σκηνή έχει περιγράψει στη στήλη αυτόπτης μάρτυρας. Βρισκόμαστε στις αρχές της δεκαετίας του '80. Η Ελλάδα διαθέτει ριζοσπαστική κυβέρνηση, μόλις έχει γίνει μέλος της ΕΟΚ και στη συζήτηση που γίνεται σε μια σύνοδο κορυφής ο υπουργός Εξωτερικών έχει λάβει εντολή να λέει «όχι». Ανταλλάσσονται επιχειρήματα, αναλύονται θέσεις, ο δικός μας δεν πολυκαταλαβαίνει, αλλά όταν έρχεται η σειρά του διακηρύσσει σε σοσιαλιστικά αγγλικά: «My answer is no». Η συζήτηση συνεχίζεται, γίνονται κάποιες συγκλίσεις, υπάρχει ελπίδα συμβιβασμού, αλλά ο έλληνας υπουργός είναι ανένδοτος: «Η απάντησή μου είναι όχι». Γίνεται σούσουρο, ο εκνευρισμός είναι έκδηλος, κάτι πρέπει να γίνει, τα μηνύματα φτάνουν στην Αθήνα και επιτέλους δίνεται εντολή για αλλαγή θέσης. Στον επόμενο κύκλο, όλοι κρατούν την αναπνοή τους. Και όταν φτάνει η μεγάλη στιγμή, ο επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας σωπαίνει για λίγο, κοιτάζει τους συναδέλφους του και δηλώνει με εμφανή την αίσθηση της ευθύνης: «Η απάντησή μου είναι ναι». Η επόμενη σκηνή περιλαμβάνεται σε ρεπορτάζ της χθεσινής «Μοντ». Βρισκόμαστε στο 1984 και η Ευρώπη είναι μπλοκαρισμένη από τη στάση της Μάργκαρετ Θάτσερ.
Η Βρετανία, ημιχρεοκοπημένη, δεν θέλει να πληρώσει για την κοινή αγροτική πολιτική, θεωρώντας ότι παίρνει πολύ μικρές επιδοτήσεις. «I want my money back" («Θέλω πίσω τα χρήματά μου»), βροντοφωνάζει η Σιδηρά Κυρία. Θορυβημένοι, ο Χέλμουτ Κολ και ο Φρανσουά Μιτεράν διατυπώνουν μπροστά στο διαφαινόμενο αδιέξοδο μια ύστατη συμβιβαστική πρόταση. Η Θάτσερ ανοίγει τη θρυλική τσάντα της, βάζει πούδρα, πίνει ένα ποτήρι ουίσκι και λέει: «Δέχομαι». Η Βρετανία μόλις έχει εξασφαλίσει τη μείωση κατά τα δύο τρίτα της συνεισφοράς της στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.
Σχεδόν τρεις δεκαετίες αργότερα, η Ελλάδα και η Βρετανία απασχολούν και πάλι τις συνόδους κορυφής των Ευρωπαίων. Η πρώτη επειδή έχει χρεοκοπήσει, η δεύτερη επειδή θέλει και πάλι μια γενναία έκπτωση για τη συνεισφορά της στον προϋπολογισμό. Αυτή τη φορά όμως το σύνθημα, «θέλω τα χρήματά μου πίσω», δεν ακούγεται μόνο από το Λονδίνο αλλά και από άλλες πρωτεύουσες της Βόρειας Ευρώπης. Η αλληλεγγύη χάνει όλο και περισσότερο έδαφος, ο εγωισμός και η δυσπιστία κυριαρχούν. Ολοι κοιτάζουν τη Σιδηρά Κυρία της εποχής μας, την ηγέτιδα της μεγαλύτερης δύναμης της Ευρώπης, τη γερμανίδα Καγκελάριο, και περιμένουν από αυτήν να ξεπεράσει τις επιφυλάξεις της, να σταματήσει την αντίστασή της και να ξεστομίσει το μεγάλο «ναι». Ή να πει το δικό της δραματικό, «δέχομαι».
Τι ανταλλάγματα ζητάει; Μεγαλύτερο έλεγχο. Μεγαλύτερη ενοποίηση. Μεγαλύτερη πειθαρχία. Μικρότερη εθνική κυριαρχία. Καλύτερο συντονισμό. Δεν αρκούν. «Για να έχεις μια κοινή εξωτερική πολιτική, πρέπει να έχεις τα ίδια όνειρα και τους ίδιους εφιάλτες», είπε πρόσφατα ο φεντεραλιστής γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου Πασκάλ Λαμί, σχολιάζοντας την απονομή του Νομπέλ ειρήνης στην Ευρωπαϊκή Ενωση. «Οι Ευρωπαίοι όμως δεν έχουν τα ίδια όνειρα και τους ίδιους εφιάλτες». Κυρίως τους ίδιους εφιάλτες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου