Κυριακή 5 Αυγούστου 2012

Η δημοκρατία της αχρηστίας


 Του Δημοσθένη Κούρτοβικ, NEA, 4.8.12
Ετσι θα εξηγείται γιατί ένας πρώην υπουργός που θησαύρισε από μίζες δεν διστάζει να κάνει από το κελί της φυλακής μαθήματα εθνικού χρέους και πολιτικής αποτελεσματικότητας στους κυβερνώντες• γιατί συνδικαλιστές που αποκαλύφθηκε ότι έκαναν ιδιωτικά ταξίδια πολυτελείας με δημόσιο χρήμα δεν αισθάνονται την ανάγκη να κατεβάσουν έστω τόσο δα τους τόνους της επιθετικής ρητορικής τους περί «προστασίας της περιουσίας του λαού»∙ γιατί πανεπιστημιακοί που διέλυσαν τα πανεπιστήμιά τους με χαμερπείς συναλλαγές και σκαστές λαμογιές εμφανίζονται ως πρόμαχοι της «ανεξαρτησίας της γνώσης»• γιατί δημοσιογράφοι που είναι γνωστό ότι έχουν κάνει του κόσμου τις απατεωνιές είναι πετυχημένοι εκδότες και κήνσορες της ηθικής ή του πατριωτισμού των άλλων∙ γιατί δικαστικοί και μεγαλοδικηγόροι που διέπρεψαν στο παραδικαστικό κύκλωμα συγγράφουν απομνημονεύματα με την άνεση και την αυτοπεποίθηση ενός σταρ∙ γιατί αρχιερείς που θα τους σιχαινόταν και ο υπόκοσμος ζητούν και τα ρέστα, όταν και αν καθαιρούνται.

Σε ένα από τα βιβλία του ο Κούντερα παρατηρεί ότι σε όλες τις χώρες του κόσμου οι μυστικές υπηρεσίες παρακολουθούν τηλέφωνα πολιτών, αλλά μόνο στην κομμουνιστική Τσεχοσλοβακία το διαλαλούσαν κιόλας, μεταδίδοντας από το ραδιόφωνο τις μαγνητοφωνημένες συνδιαλέξεις που υπέκλεπταν. Ο χαφιεδισμός, δηλαδή, δεν ήταν μόνον απενοχοποιημένος αλλά και αναγνωριζόταν ως μέρος της κανονικότητας στην καθημερινή ζωή. Ηταν κι αυτό μια μορφή διαφάνειας.
Δεν ξέρω αν η Τσεχοσλοβακία είχε πράγματι την παγκόσμια αποκλειστικότητα σ' αυτό το ευγενές πεδίο. Η Ελλάδα, όμως, την έχει σίγουρα, με τρόπο εντελώς ανάλογο, στο εξίσου ευγενές πεδίο της διαφθοράς. Η διαφθορά σ' εμάς δεν ντρέπεται να εμφανιστεί ως αυτό που είναι, γιατί ξέρει ότι χαίρει όχι μόνον ασυλίας αλλά κι ενός είδους προβολής όπου υπολανθάνει ο θαυμασμός, ένα κρυφό «βρε, δες πώς τα κατάφερε ο άτιμος/η άτιμη!». Μόνο στα ελληνικά, άλλωστε, ένα επίθετο μπορεί να συναρτά την απουσία τιμής με την παρουσία θετικών ιδιοτήτων: καπατσοσύνης, μαγκιάς, ακόμα και τσαχπινιάς («ατιμούλικο εσύ!»).
Ετσι θα εξηγείται γιατί ένας πρώην υπουργός που θησαύρισε από μίζες δεν διστάζει να κάνει από το κελί της φυλακής μαθήματα εθνικού χρέους και πολιτικής αποτελεσματικότητας στους κυβερνώντες• γιατί συνδικαλιστές που αποκαλύφθηκε ότι έκαναν ιδιωτικά ταξίδια πολυτελείας με δημόσιο χρήμα δεν αισθάνονται την ανάγκη να κατεβάσουν έστω τόσο δα τους τόνους της επιθετικής ρητορικής τους περί «προστασίας της περιουσίας του λαού»∙ γιατί πανεπιστημιακοί που διέλυσαν τα πανεπιστήμιά τους με χαμερπείς συναλλαγές και σκαστές λαμογιές εμφανίζονται ως πρόμαχοι της «ανεξαρτησίας της γνώσης»• γιατί δημοσιογράφοι που είναι γνωστό ότι έχουν κάνει του κόσμου τις απατεωνιές είναι πετυχημένοι εκδότες και κήνσορες της ηθικής ή του πατριωτισμού των άλλων∙ γιατί δικαστικοί και μεγαλοδικηγόροι που διέπρεψαν στο παραδικαστικό κύκλωμα συγγράφουν απομνημονεύματα με την άνεση και την αυτοπεποίθηση ενός σταρ∙ γιατί αρχιερείς που θα τους σιχαινόταν και ο υπόκοσμος ζητούν και τα ρέστα, όταν και αν καθαιρούνται.
Αυτό συμβαίνει μάλλον επειδή η χώρα μας είναι η μόνη στον κόσμο που εφαρμόζει την υπέρτατη αρχή της δημοκρατίας, εκείνη που διακήρυξε στα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης ο λαϊκός δικαστής Φουκέ-Τενβίλ πριν στείλει στην καρμανιόλα τον μεγάλο χημικό Λαβουαζιέ. Οταν ο τελευταίος ζήτησε αναβολή της εκτέλεσής του για να ολοκληρώσει ένα σημαντικό πείραμα, η απάντηση που πήρε ήταν «Η δημοκρατία δεν έχει ανάγκη από μεγαλοφυΐες». Ορθότατο! Και, όπως είπα, μόνον εμείς το κατανοήσαμε σε όλο του το βάθος. Ετσι, την προωθημένη δημοκρατία μας τη χαρακτηρίζει η ύπαρξη τριών κατηγοριών πολιτών: των χρήσιμων άχρηστων, των άχρηστων άχρηστων και των άχρηστων χρήσιμων.
Την τελευταία κατηγορία την αναφέρουμε μόνο για λόγους πληρότητας της περιγραφής, γιατί το βάρος της στον δημόσιο βίο είναι αμελητέο. Κι αυτό επειδή οι πολιτικοί και κοινωνικοί κανόνες μας, σοφώς ποιούντες, την κρατούν σε μια ιδιότυπη μόνιμη εξορία, διαιωνίζοντας έτσι την αχρηστία της, καθώς τα μέλη της κρίνονται, δικαίως, σε επικίνδυνο βαθμό προικισμένα για μια δημοκρατία σαν τη δική μας. Πότε πότε, βέβαια, κάποια από αυτά καταφέρνουν να παρεισδύσουν στα κέντρα λήψης αποφάσεων και σε άλλες νευραλγικές θέσεις. Αλλά οι άγρυπνοι και άριστα εκπαιδευμένοι φύλακες της δημοκρατικής τάξης μας τα εντοπίζουν τάχιστα και τα στέλνουν από εκεί που ήρθαν, αν όχι πιο μακριά.
Οι άχρηστοι άχρηστοι είναι μια πολυπληθής κατηγορία, που αποτελείται κυρίως από ανθρώπους στους οποίους και μόνον η λέξη «εργασία» ενεργοποιεί φοβικά σύνδρομα ή και προκαλεί πανικό. Η δημοκρατική μας αρχή της ισότητας τους επιφυλάσσει, όπως και πρέπει, ειδική μεταχείριση. Μόνη προϋπόθεση γι' αυτό είναι μια κάποια συμπαράσταση σε μια εκλεκτή μερίδα της πρώτης κατηγορίας, των χρήσιμων άχρηστων, όχι δηλαδή τίποτα σπουδαίο, απλώς ένα ψηφαλάκι ανά τετραετία. Σε αντάλλαγμα, οι άχρηστοι άχρηστοι μπορούν να χαίρονται με την άνεσή τους την αχρηστία τους σε θέσεις του Δημοσίου, που συχνά μάλιστα δημιουργούνται ειδικά γι' αυτούς, ή ενθυλακώνοντας επιδόματα, στην επινόηση των οποίων θαυματουργεί η φαντασία μας ως λαού. Ετσι, η δημοκρατία μας είναι η μόνη όπου ακόμα και η αχρηστία - προπαντός μάλιστα η αχρηστία! - είναι προσοδοφόρα.
Τέλος, οι χρήσιμοι άχρηστοι είναι, όπως θα περιμένατε, ο κινητήριος μοχλός του συστήματος. Ως άχρηστοι δεν διαθέτουν ταλέντο, καλλιέργεια, εργατικότητα, ενδιαφέρουσες ιδέες, διάθεση για δημιουργία ή προσφορά, συνήθως μάλιστα ούτε ήθος, τέτοια πράγματα είναι άλλωστε ανεπιθύμητα στη δημοκρατία μας. Είναι όμως χρησιμότατοι, γιατί ξέρουν να διαχειρίζονται την αχρηστία των άχρηστων άχρηστων και να μας προφυλάσσουν από τη χρησιμότητα των άχρηστων χρήσιμων. Με άλλα λόγια, είναι αυτοί που εξασφαλίζουν κι εγγυώνται τη σταθερότητα των δημοκρατικών ισορροπιών στην ευλογημένη μας πατρίδα. Και δεν λείπουν, δόξα τω Θεώ, από καμιά βαθμίδα και κανέναν τομέα του κρατικού μηχανισμού ή της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Τώρα, να σας εξομολογηθώ ένα προβληματάκι μου με την κατηγοριοποίηση που έκανα. Εκείνη η αξιέπαινη, βέβαια, για την πατριωτική ευαισθησία της δασκάλα που βάρεσε εθνικό συναγερμό επειδή αγνοούσε τη διαφορά ανάμεσα στην ορθογραφία και την προφορά, ή ο κ. Βύρων Πολύδωρας, που πολλαπλασίασε με το πολιτικό κύρος του την ένταση αυτής της κραυγής αγωνίας, σε ποια κατηγορία ανήκουν άραγε; Στους χρήσιμους άχρηστους ή στους άχρηστους άχρηστους;

3 σχόλια:

manousos είπε...

ΜΙΚΡΟ ΠΕΖΟ----ΜΕ ΛΟΓΙΣΜΟ ΚΑΙ ΜΕ ΟΝΕΙΡΟ Tότε στις δύσκολες εκείνες εποχές μόλις τέλειωσε το δημοτικό ο Ηρακλής βγήκε στην δουλειά. Είπατε τίποτα για στήριξη από τους γονείς ή από το κράτος; Είπατε τίποτα για εφηβεία; Είπατε τίποτα για χαμένα όνειρα; Στην Ελλάδα ζούσε το παιδί, στην χώρα της «φαιδράς πορτοκαλέας» , με τον αρχαίο πνευματικό κάλος ,και την σύγχρονη υλική και πνευματική καθίζηση. Ζώντας ο μικρός Ηρακλής την σκληρή πραγματικότητα της εποχής του, και εξαιτίας της ακραίας φτώχειας την μεταπολεμική περίοδο στην Ελλάδα, συνειδητοποίησε, ότι ήταν κατ`ουσίαν μόνος του, αν και ζούσε με οικογένεια και με τον έναστρο ουρανό εκεί ψηλά, να του κάνει συντροφιά. Με ρεαλισμό ο μικρός Ηρακλής λογάριαζε τον μέλλον του. «Τι θα γίνω όταν μεγαλώσω; Θα μεταφέρω πάγο όπως σήμερα στα σπίτια των ανθρώπων;» Έκανε τον λογαριασμό του, σαν τον μπακάλη της εποχής του με το μπακαλοδεύτερο¨ «τρις το λάδι τρις το ξύδι πέντε το λαδόξυδο.»Βίωνε τα ζωή του με την αγωνία της επόμενης ημέρας. «Χωρίς λύπην χωρίς περίσκεψιν χωρίς αιδώ μεγάλα και υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη.» Τίποτα όμως δεν πήγε χαμένο σκεπτόταν ο ηλικιωμένος πια Ηρακλής, αναπολώντας με λαχτάρα και εξιδανικεύοντας το παρελθόν της νιότης του. «Τι ωραία χρόνια τότε κι ας ζούσαμε φτωχά.» «Ωραία αν και λιτά χρόνια χωρίς πολλές ψευτοανάγκες.» Αρκεί την ζωή σου να την ζήσεις με πάθος και να την βιώσεις δημιουργικά. ΜΑΝΟΥΣΟΣ Γ. ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ

manousos είπε...

ΜΙΚΡΟ ΠΕΖΟ---- «ΜΑΘΕ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΒΡΕ ΚΟΥΤΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ» Ένα αγόρι γνώρισε ένα κορίτσι. Που πας βρε κορίτσι μέσα στο καλοκαίρι ξυπόλητη στην άμμο; Με τόσο όμορφα μαύρα μάτια και με σγουρά σπαστά μαλλιά; Την εποχή εκείνη τα κορίτσια σπάνια μάθαιναν γράμματα. Οι γονείς τους τα προόριζαν για την¨ «ανωτάτη παντρευτική.» Το αγόρι είχε τελειώσει το εξατάξιο γυμνάσιο, αλλά δεν προχώρησε στο πανεπιστήμιο λόγω οικονομικών προβλημάτων. Τα δύο παιδιά αγαπήθηκαν και έκαναν παρέα. Το αγόρι διάβαζε ασταμάτητα διότι ήθελε να εξελιχθεί πνευματικά. «Σήμερα υπάρχουν γνώσεις 2.500 χρόνων γραπτού πολιτισμού. Έλεγε στην φίλη του. «Γιατί να της αφήσουμε να πάνε χαμένες.» Ας ωφεληθούμε κι εμείς από τους πνευματικούς κόπους των προγόνων μας.»Άλλωστε όπως έλεγε και ο παππούς Πλάτων «η αρετή είναι διδακτή.» «Σε τι διαφέρουμε από τα ζώα εκτός από την νόηση και την φαντασία;» Το κορίτσι δούλευε ως κομμώτρια σε καλό κομμωτήριο της πόλης. Γνώριζε όλα τα κουτσομπολιά της περιοχής. Διάβαζε στα λαϊκά περιοδικά, για τα σκάνδαλα των ψευτοστάρς. Αρνιόταν όμως πεισματικά να εισέλθει στον χώρο του αληθινού πνεύματος, της λογοτεχνίας της ποίησης και των θεωρητικών επιστημών. Με την πάροδο του χρόνου δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν. Δεν είχαν τα ίδια ενδιαφέροντα. Τα ενδιαφέροντα του κοριτσιού ήταν τα λαϊκά περιοδικά το μελό, ελληνικής κινηματογραφικής κοπής, τα μπουζούκια, οι παραδοσιακοί χοροί. Τα ενδιαφέροντα του αγοριού ήταν το ποιοτικό θέατρο, η ποιοτική ελληνική και ξένη μουσική, η πολιτική, τα βιβλία ποιότητας, οι διαλέξεις. Το αγόρι μόλις γνώρισε το κορίτσι γοητεύτηκε από το χαμόγελο του. Σκεπτόταν μια ημέρα να την παντρευτεί. Έπλαθε όνειρα για το μέλλον. Με την πάροδο του χρόνου όταν του έφυγε ο αρχικός ενθουσιασμός διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να ζήσει μαζί με ένα κορίτσι χωρίς πνευματικό βάθος. Του ήταν αφόρητο να θέλει αυτός να μιλήσει για το θέατρο του Σ. Μπέκετ ή για τον Ίγκμαρ Μπέργκμαν, και η κοπέλα να του λέει με αφέλεια¨ «Γιατί δεν μιλάμε για κουτσομπολιό;» Όταν γνωρίστηκαν ήταν και οι δύο χαρούμενοι. Όταν χώρισαν έκλαιγαν και οι δύο. Έτσι όμως έπρεπε να γίνει διότι, όπως λένε και οι Αμερικανοί ¨ “that,s the life.” «Έτσι είναι η ζωή.» ΜΑΝΟΥΣΟΣ Γ. ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ

manousos είπε...

ΜΑΖΙ ΔΕΝ ΤΑ ΦΑΓΑΜΕ ΚΥΡΙΕ ΠΑΓΚΑΛΕ ΓΡΑΦΕΙ Ο ΜΑΝΟΥΣΟΣ Γ. ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ Η κατηγορία του επαγγελματία πολιτικού Θόδωρου Πάγκαλου ότι¨ «όλοι μαζί τα φάγαμε» είναι άδικη λαϊκίστικη και βάζει όλους τους έλληνες σε ένα σακί τίμιους και απατεώνες. Δεν χρειάζεται να κάνετε πολλές αναλύσεις για τα αυτονόητα. Ότι το κράτος δεν πρέπει να καταχρεώνεται ,και να δεσμεύει τους πολίτες για γενεές γενεών. Αν καταχρεώθηκε το κράτος και υποθήκευσε το μέλλον των νέων ελλήνων, γιατί φταίει ο απλός πολίτης; Επειδή πίστεψε στις ψεύτικες υποσχέσεις των κομμάτων που κυβέρνησαν, όπου άλλα έλεγαν και άλλα έπρατταν; Ποιος κυβέρνησε επί τέλους αυτόν τον τόπο μετά το 1974; Δύο κόμματα τον κυβέρνησαν, Ν. Δ και ΠΑΣΟΚ, και αυτά ευθύνονται για την κατάσταση στην οποία, έφεραν τον τόπο. Ο Ελληνικός λαός δεν τρώει το κουτόχορτο που του πουλούν οι τηλεοράσεις των μεγιστάνων της ενημέρωσης. Γνωρίζει τους ενόχους γιαυτό τους «πλήρωσε» και στις τελευταίες δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Ποιος συνέχισε την λειτουργία του πελατειακού κράτους, και της ρουσφετολογίας από την εποχή της ιδρύσεως του; Γιατί τα κόμματα εξουσίας είδαν το κράτος σαν λάφυρο και το λεηλάτησαν; Γιατί διαιωνίστηκε η εξουσία από την ίδρυση του Ελληνικού κράτους των καπετανάτων και των πολιτικών τζακιών; Γιατί δεν βοήθησε το κράτος να ενισχυθεί η παραγωγική βάση της χώρας, για να δυναμώσει η οικονομία; Παρόλο που δεν πρέπει να γίνονται τέτοιες συγκρίσεις, εγώ το επιχειρώ ως απλός και αγρίως φορολογούμενος πολίτης. Μια οικογένεια δεν πρέπει να βιώνει την καθημερινότητα της σύμφωνα με τα έσοδα της, και έστω ένα μικρό χρέος ανάλογα τις δυνατότητες της; Γιατί το κράτος μας, φέρθηκε τόσο απερίσκεπτα; Ποιον ωφέλησε με την άφρονα πολιτική του; Μήπως μερικούς τραπεζίτες και μεγαλοεργολάβους, και μια μικρή ομάδα πολυεθνικών εταιρειών; Ο τιμητής του ελληνικού λαού και εύπορος διαβιών κ.Θόδωρος Πάγκαλος θα αντιτείνει. «Οι έλληνες έκτισαν αυθαίρετα , προβαίνουν σε μεγάλη φοροδιαφυγή, υπάρχει μεγάλη διαφθορά.»Πράγματι είναι έτσι. Την ευθύνη όμως πρωτίστως την έχουν οι κυβερνήσεις που δεν πάταξαν τα φαινόμενα αυτά, είτε τα υπέθαλπαν. Τι ευθύνες των κυβερνώντων προσπάθησε ο πληθωρικός και χωρίς μέτρο Θόδωρος Πάγκαλος να τις μεταθέσει συλλήβδην σε όλους τους έλληνες, για να τους εκφοβίσει να τους κάνει να αισθάνονται ένοχοι, για να περάσει η κυβέρνηση του τα σκληρά νεοφιλελεύθερα μέτρα που διέλυσαν την πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Κύριε Πάγκαλε βγάλτε την μάσκα. Σας γνωρίσαμε τόσα χρόνια που κυβερνάτε.

http://www.metarithmisi.gr/imgAds/epikentro_1.gif

Αναγνώστες