Πού πάει η Ευρώπη;

Του Αντώνη Καρακούση , ΒΗΜΑ

Πόσο κινδυνεύει να ξηλωθεί το πουλόβερ του ευρώ; - Ποια θα είναι η τύχη της Γερμανίας με ένα ακριβό μάρκο;

Η οικονομική κρίση θεριεύει και ταξιδεύει με ταχύτητα μεγάλη στη Γηραιά Ήπειρο. Ξεκίνησε από την περιφέρεια αλλά πλέον συγκλίνει προς το κέντρο. Έπληξε την Ιρλανδία και  την Πορτογαλία, γονάτισε την Ελλάδα, πλήγωσε την Ισπανία, μεταδόθηκε στην Ιταλία, απειλεί πια την Γαλλία και διεισδύει σιγά - σιγά στον γερμανικό πυρήνα της Ευρώπης. Η Σλοβενία  χάνει την ορμή της, η Ουγγαρία κινδυνεύει να χάσει τη Δημοκρατία της, η Ολλανδία τρέχει κι αυτή πίσω από τα ελλείμματά της, σε λίγο η κρίση νομοτελειακά θα χτυπήσει την πόρτα της κυρίας Μέρκελ. Όπως φάνηκε και την Παρασκευή στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών η ευρωπαϊκή ηγεσία στάθηκε αμήχανη απέναντι στο μείζον πρόβλημα της ανεργίας, φανέρωσε πως δεν έχει λύσεις, ούτε επεξεργασίες. Ευχολόγια μόνο και θολές αναφορές σε αμφιλεγόμενα μικρά προγράμματα για την επιχειρηματικότητα των νέων. Η ευρωπαϊκή ελίτ νιώθει ότι κάτι δεν πάει καλά, αλλά δεν το πιστεύει κιόλας. Γι' αυτό και  επιμένει στο νεοφιλελεύθερο μοντέλο των δύο προηγούμενων  δεκαετιών, παρ' ότι αυτό έχει κλονισθεί και δεν είναι σε θέση να δώσει ασφαλείς απαντήσεις στο πρόβλημα της κρίσης.

Μεσοπρόθεσμα τουλάχιστον θα δώσει μόνο πίκρα, ανθρώπινα θύματα και καθεστώτα ανελεύθερα.

Η ελίτ λοιπόν κάτι πιάνει στην ατμόσφαιρα, αλλά προτιμά να υπερασπίζεται τις θέσεις της και τα αγαθά της.

Κάπως έτσι οι Βρυξέλλες μένουν  εγκλωβισμένες στο γερμανικό δόγμα του νομισματικού στόχου και  δεν μπορούν  να κάνουν βήμα αλλαγής χωρίς τη συγκατάθεση του Βερολίνου. Και κατά τα φαινόμενα δεν θα την έχουν πριν από τις γερμανικές εκλογές του ερχόμενου φθινοπώρου.

Μέχρι τότε όμως πολλά μπορούν να συμβούν. Δεν είναι άσχετη με την αμηχανία των  ευρωπαίων  η εμφανής κατήφεια στο πρόσωπο του πρωθυπουργού κ. Αντ.Σαμαρά κατά τη  διάρκεια της συνέντευξης τύπου στις Βρυξέλλες. Το πρόσωπο του κ. Σαμαρά φανέρωνε αν μη τι άλλο απογοήτευση.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός προφανώς αισθάνθηκε στις Βρυξέλλες ότι δεν έχει, ούτε θα έχει στο προβλεπόμενο μέλλον τις βοήθειες που χρειάζεται και αντελήφθη πως  μόνος πρέπει να δράσει, στο πλαίσιο πάντα των συμφωνηθέντων με την τρόικα.

Η δυσκολία είναι προφανής και το πολιτικό αδιέξοδο που αντιμετωπίζει μέγα. Αν προσαρμοσθεί στις απαιτήσεις της τρόικας θα υποστεί φθορά μεγίστη, αν θελήσει να σταθεί απέναντι θα φαίνεται αναξιόπιστος για την μέχρι τώρα πολιτική που εφάρμοσε.

Το μεγαλύτερο κακό ωστόσο είναι ότι η χώρα έτσι δεν πάει πουθενά. Θα σκάσει παλεύοντας για το ακατόρθωτο. Και θα σκάσει τόσο οικονομικά, όσο πολιτικά και κοινωνικά.

Το τι θα μας προκύψει στη συνέχεια κανείς δεν μπορεί να  προβλέψει με ακρίβεια. Σε μια τέτοια εκδοχή υποχώρησης και φθοράς των πάντων οι κίνδυνοι πολλαπλασιάζονται. Πολύ περισσότερο μάλιστα  όταν και το ευρύτερο γεωπολιτικό περιβάλλον είναι ρευστό και το ευρωπαϊκό κλονισμένο.

Μετά και όσα έγιναν στην Ιταλία είναι σχεδόν βέβαιο  ότι  από κάπου  θα αρχίσει να ξηλώνεται το ευρωπαϊκό πουλόβερ. Και αν αρχίσει, θα ξηλωθεί πολύ  γρήγορα ολόκληρο, καθώς τίποτε δεν θα είναι ικανό να το σταματήσει.

Και όλα αυτά επειδή  η λεγόμενη «αυστριακή σχολή» δεν μπορεί να αποδεχθεί την ευθεία  νομισματική χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως συμβαίνει με όλες τις άλλες χώρες και μεγάλες οικονομικές δυνάμεις.

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ χρηματοδοτεί κατά κόρον την αμερικανική οικονομία, το ίδιο κάνει η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας, της Μεγάλης Βρετανίας και της Κίνας βεβαίως. Μόνο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν μετακινείται του νομισματικού κανόνα, επειδή η Γερμανία ορίζεται από την εμμονή του αντιπληθωρισμού, επειδή, επίσης, θέλει μόνο να κερδίζει  και επειδή η κυρία Μέρκελ θεωρεί ότι τηρώντας σκληρή στάση εξασφαλίζει την νίκη  στις εκλογές του προσεχούς φθινοπώρου.

Έτσι όμως παίζει η Ευρώπη  με τον χρόνο και η Γερμανία με την καλή της τύχη, ευνοώντας  εκείνους που πραγματικά θέλουν την αποσταθεροποίηση και των δύο.

Σε λίγο καιρό η κυρία Μέρκελ θα είναι περικυκλωμένη μόνο από εχθρούς. Με ότι αυτό συνεπάγεται για την πολιτική ηγεμονία της στην Ευρώπη και για την οικονομική   πρόοδο της χώρας της.

Όπως λένε και οι αγγλοσάξονες πολέμιοι του ευρώ «ας πληρώσει κάτι κι η Γερμανία, τόσα έχει κερδίσει από το ευρώ». Από την εποχή του Καρλομάγνου η ηγεσία της υπηρετεί την κατάκτηση της Ευρώπης με τα ίδια, τηρουμένων των αναλογιών, σκληρά μέσα. Και πάντα αποτυγχάνει, επειδή είναι βίαιη και τιμωρητική. Επιμένοντας χωρίς ευελιξία και τη γαλαντομία του κερδισμένου και του νικητή, θα χάσει. Και θα χάσει βαριά, όπως και τις άλλες φορές.

Αλήθεια  μπορεί κανείς  να φαντασθεί τη Γερμανία με ένα σκληρό μάρκο να ανταλλάσσεται με δύο ή τρία δολάρια; 

Πως αλήθεια θα είναι αυτή η Γερμανία; Όσοι έχουν αίσθηση των πραγμάτων μπορούν να αντιληφθούν ότι θα είναι μια Γερμανία πολύ διαφορετική από τη σημερινή. Ορισμένοι την περιγράφουν όπως  τη Γερμανία της δεκαετίας του 70: μικρή, αποκλεισμένη, εσωτερικά διχασμένη και αστυνομοκρατούμενη για να προστατεύεται η πολιτική και η οικονομική ηγεσία της από τις ριπές των αυτόματων όπλων μιας άλλη  RAF, αντίστοιχης ή και φονικότερης  της Φράξιας Κόκκινος Στρατός του Αντρέα Μπάαντερ και Ούρλικε Μάινχομ...