Σκληρό το δίλημμα

Της Ελίζας Παπαδάκη, Αυγή, 6.11.11

Απόλυτα παγιδευμένη μοιάζει η Ελλάδα τούτες τις ώρες. Μόνο δύο δυνατότητες είναι ορατές: Είτε διαμορφώνονται αμέσως πολιτικοί όροι για την υλοποίηση των ευρωπαϊκών αποφάσεων της 27ης Οκτωβρίου. Είτε δρομολογείται μια άτακτη χρεωκοπία και, κατά συνέπεια, η έξοδος της χώρας από την Ευρωζώνη, αλλά και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το θέμα δεν είναι μόνον η 6η δόση του αρχικού δανείου Ευρωζώνης - ΔΝΤ, την οποία μας καθυστερούν ακριβώς για να μας πιέσουν και χωρίς την οποία αμφισβητείται κατά πόσον θα μπορεί το Δημόσιο να πληρώσει τους μισθούς και τις συντάξεις του Δεκεμβρίου: έστω ότι εν μέρει τουλάχιστον κάποιες ανάγκες θα μπορούσαν να καλυφθούν έως το τέλος του έτους -με έκτακτες περικοπές;- από αυξημένα φορολογικά έσοδα, ενδεχομένως και από πανάκριβο βραχυπρόθεσμο δανεισμό. 

Μην θεωρηθεί κινδυνολογία, που απλώς διαδίδουν οι ισχυροί της Ευρώπης για να μας πιέσουν. Ο εκβιασμός είναι χειροπιαστός. Εφόσον οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας αρνηθούν, ή αποτύχουν, πρώτα να υιοθετήσουν με ικανή πλειοψηφία το πλαίσιο στο οποίο κατέληξε η σύνοδος κορυφής για την αντιμετώπιση της κρίσης στην Ευρωζώνη, όπου περιλαμβάνεται το δεύτερο πακέτο για τη διάσωση της Ελλάδας, και κατόπιν να ολοκληρώσουν διαπραγματεύσεις με την τρόικα και με τους διεθνείς τραπεζίτες για την υλοποίηση του πακέτου - δανειακή σύμβαση, Μνημόνιο Β’, συμφωνία για την ανταλλαγή των κρατικών ομολόγων με νέα στο 50% της ονομαστικής τους αξίας - τρόπος να αποτραπεί η χρεωκοπία δεν υπάρχει.

Πρόκειται για τη συνέχιση χρηματοδότησης της πλήρως εξαρτημένης από ξένους πόρους ελληνικής οικονομίας τον Ιανουάριο, τον Φεβρουάριο, τους επόμενους μήνες και χρόνια. Αυτήν θα διασφάλιζε το δεύτερο πακέτο, με όρους επαχθείς οπωσδήποτε, που αποσκοπούν, κατά το σκεπτικό της απόφασης της Ευρωζώνης, στην απεξάρτηση της χώρας από κρατικές βοήθειες μετά το 2020.

Εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης δεν υφίστανται στις κάθε άλλο παρά ανθηρές συνθήκες που επικρατούν στην παγκόσμια οικονομία, ούτε από τις αγορές ούτε από άλλα κράτη. Χωρίς το νέο πακέτο, το Ελληνικό Δημόσιο περιέρχεται ταχύτατα σε αδυναμία πληρωμών. Το σενάριο φρίκης που θα τη συνόδευε έχει περιγραφεί κατά κόρον: δραματική φυγή κεφαλαίων, κατάρρευση τραπεζών, επιχειρήσεων, παραγωγικών δραστηριοτήτων, εισοδημάτων, απασχόλησης, κατ’ ανάγκην θέσπιση εθνικού νομίσματος για να ξαναλειτουργήσει στοιχειωδώς η οικονομία.

Για την περίπτωση αυτή μάλιστα προβλήθηκε τις τελευταίες μέρες μια πρόσθετη απειλή: Στην πρώτη του συνέντευξη Τύπου ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι απέκλεισε κατηγορηματικά την έξοδο χώρας μέλους από την Ευρωζώνη. Δεν προβλέπεται από τη Συνθήκη, είπε.

Και από τις Βρυξέλλες ήρθε η διευκρινιστική προσθήκη: Σύμφωνα με τη Συνθήκη δεν είναι δυνατή η έξοδος χώρας μέλους από το ευρώ, η έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ένωση όμως προβλέπεται, πιο ωμά το ξεκαθάρισε ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων. Στο ταμπού μέχρι πρότινος ενδεχόμενο άτακτης χρεωκοπίας και αποχώρησης της Ελλάδας αναφέρονται πλέον δημόσια Μέρκελ, Σαρκοζί, Μπαρόζο, Γιούνκερ. Το απεύχονται, δηλώνουν όλοι, αλλά για να μην συμβεί χρειάζεται αμέσως να ξεκινήσει η υλοποίηση των αποφάσεων της 27ης Οκτωβρίου.

Εδώ σ’ εμάς προβάλλεται η ένσταση ότι η παρούσα Βουλή δεν διαθέτει τη λαϊκή νομιμοποίηση για να δεσμεύσει με μια τέτοια συμφωνία τη χώρα για μία δεκαετία. Δεν μας παρέχεται όμως ούτε χρόνος ώσπου να γίνουν εκλογές, να σχηματιστεί μια νέα κυβέρνηση, συνεργασίας κομμάτων πιθανώς, να αποσαφηνίσει την πολιτική της. Ούτε, πολύ περισσότερο, περιθώρια για οποιαδήποτε νέα διαπραγμάτευση πάνω στις αποφάσεις της Ευρωζώνης, οι οποίες, όπως δεν παύουν να μας τονίζουν, ελήφθησαν ομόφωνα, με τη συμμετοχή του Έλληνα πρωθυπουργού, δεσμεύουν τη χώρα. Οι πιέσεις που ασκούνται γίνονται ολοένα πιο ασφυκτικές, με εκπρόσωπο της Μέρκελ να δηλώνει προχθές ότι «λίγες μέρες ακόμα μπορεί να περιμένει η γερμανική κυβέρνηση».

Το δίλημμα είναι σκληρό. Αλλά η υποταγή στο πλαίσιο που μας υπαγορεύεται σήμερα αποτρέπει μιαν άμεση τεράστια οικονομική και κοινωνική καταστροφή για τη χώρα. Και αφήνει ανοικτό τον δρόμο για αναγκαίες αλλαγές εδώ, για ενεργό συμμετοχή σε δημοκρατικές αλλαγές που είναι αναγκαίες και τις διεκδικούν πολλές δυνάμεις στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση.