Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ. Σ' αυτό τον τίτλο, έχω την αίσθηση, ότι μπορεί να συνοψιστεί η εναγώνια πολυπρισματική και αέναη σκέψη δεκάδων βιβλίων, χιλιάδων σελίδων, αμέτρητων άμεσων πολιτικών παρεμβάσεων, αυτού του θαλερού 90χρονου Γαλλο-Εβραίου -από σεφαραδίτικη θεσσαλονικιά οικογένεια- στοχαστή και συνεχώς πολιτικά δρώντα διανοούμενου, που θα βρίσκεται αυτή την βδομάδα στην Αθήνα. Σκοπός η αναγόρευσή του σε επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου την ερχόμενη Τετάρτη 25 Μαΐου και η συμμετοχή του στο μεγάλο Διεθνές Συνέδριο προς τιμή του, που συνδιοργανώνουν το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Παντείου, η Διεθνής Ένωση Γαλλόφωνων Κοινωνιολόγων, η Διεθνής Κοινωνιολογική Ένωση και το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, με την υποστήριξη εκτός του Παντείου και του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών.
Ο τίτλος της αντιφώνησης του, στην τελετή αναγόρευσης σε επίτιμο διδάκτορα -τον έπαινο του τιμώμενου θα κάνει η αναπληρώτρια καθηγήτρια Μαριάννα Ψύλλα- είναι χαρακτηριστικός: Από τον Ηράκλειτο στην πολυπλοκότητα της σκέψης. Μιας σκέψης που αναδεικνύει συνεχώς το πρόσωπο του Ιανού, που εμπεριέχει κάθε πράξη του Homo Sapiens ανάμεσα στην πρόθεση εκτέλεσής της και στο αποτέλεσμα που επιφέρει. Τα πάντα είναι μια ροή πολύπλοκων αντιφάσεων και οφείλουμε να κατανοήσουμε -ιδιαίτερα οι διανοούμενοι της αριστεράς- την πολυπλοκότητα και την αντι-μανιχαϊκή φύση της πολιτικής πράξης. Γιατί "η πολιτική, από την οποία εξαρτώνται τα πάντα, εξαρτάται επίσης από οτιδήποτε εξαρτάται από αυτήν... Η πολιτική είναι το προεξέχον, που εξαρτάται από τα πολυάριθμα προεξέχοντα που εξαρτώνται από αυτήν... (γιατί) ασχολείται με ότι πιο πολύπλοκο και πολύτιμο υπάρχει: τη ζωή, τη μοίρα, την ελευθερία των ατόμων, των συλλογικοτήτων και στο εξής της ανθρωπότητας. Παρ' όλα αυτά, είναι μέσα στην πολιτική που βασιλεύουν οι πιο απλοϊκές, οι λιγότερο θεμελιωμένες, οι πιο βίαιες, οι πιο δολοφονικές ιδέες... η δογματική σκέψη, η φανατική σκέψη, το ταμπού, το ιερό... είναι ζωτικό να μην ξεγελιόμαστε και η πολιτική που ενσαρκώνει τις προσδοκίες μας, να μην ξεγελιέται και να μην μας ξεγελάει"!
Και σ' αυτό το αδιάκοπο παιχνίδι λάθους και αλήθειας, καταλυτικός είναι ο ρόλος και το περιεχόμενο των λέξεων-εννοιών. "Το να αναρωτιέται κανείς αν η αντίθεση αριστερά-δεξιά υπάρχει πάντοτε, είναι ακριβώς μια ερώτηση της δεξιάς [...] στην πολύπλοκη πολιτική σκηνή γύρω από την δεξιά συγκεντρώνονται οι επιλογές της τάξης, της ιεραρχίας, της ομοιομορφίας, ενώ γύρω από την αριστερά οι επιλογές της ελευθερίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης". Αρκεί να έχουμε πλήρη επίγνωση, πάντοτε, ότι η πράξη μας προσδιορίζει, πάντοτε, το νόημα των λέξεων και όχι η εκφορά τους. Αρκεί να δρούμε μέσα σ' αυτές με διαρκές κριτικό, δηλαδή αντιστασιακό πνεύμα, έχοντας πλήρη επίγνωση του συνεχούς ανοικτού και του διακυβεύματος που εμπεριέχει η πολιτική πράξη. Και έτσι να πορευόμαστε το δρόμο προς το μέλλον.
Στο ίδιο πλαίσιο σκέψης εντάσσεται θαρρώ και η εισήγησή του, με τίτλο: Η κρίση του πολιτισμού στην εποχή των επιστημών και των μέσων μαζικής επικοινωνίας, στο Διεθνές Συνέδριο που διεξάγεται προς τιμή του, με τον επίσης χαρακτηριστικό τίτλο: "Πολιτισμός και Βαρβαρότητα, Επικοινωνία και Σύγχρονη Κοινωνία".
Γιατί όπως έγραφε στο βιβλίο του Αφήνοντας τον εικοστό αιώνα: "Ενώ η πληροφορία δίνει μορφή στα πράγματα, η υπερ-πληροφόρηση μας βυθίζει στην αμορφία. Είμαστε θύματα της υπερ-πληροφόρησης. Όμως αυτή δεν είναι διόλου ασύμφωνη με την υπο-πληροφόρηση...". Ακριβώς γι' αυτό, οφείλουμε να αντισταθούμε στη επελαύνουσα βαρβαρότητα της κυρίαρχης "εποχής της πληροφορίας". Αλλά για να έχει θετικό πρόσημο αυτός ο συνεχής αγώνας, αυτός ο δρόμος για ένα ανθρωποκεντρικό μέλλον της ανθρωπότητας χωρίς κανενός είδους εκμετάλλευση και αλλοτρίωση, οφείλουμε να κατανοήσουμε, όπως μας προτρέπει η αντι-μανιχαϊκη σκέψη και δράση του Ε. Μορέν, "την πολύπλοκη, ανταγωνιστική και συμπληρωματική σχέση ανάμεσα στον πολιτισμό και την βαρβαρότητα... [Γιατί] ο πολιτισμός παράγει βαρβαρότητα, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την κατάκτηση και την κυριαρχία. Η φανταστική τεχνική και οικονομική πρόοδος της παγκοσμιοποίησης προτρέπουν, αλλά παράλληλα πνίγουν, μια ανθρωπιστική παγκοσμιοποίηση των πολιτών. Αυτό που χρειάζεται πρωτίστως να αποτραπεί είναι ο εγκλεισμός σε μια δυαδική σκέψη, μια σκέψη όπου κυριαρχεί ένας μόνο πόλος προσοχής εις βάρος των άλλων".
Πολιτισμός και Βαρβαρότητα, Επικοινωνία και Σύγχρονη Κοινωνία
Συνέδριο-αφιέρωμα στον E. Morin
Πέμπτη 26 Μαΐου στο Μουσείο της Ακρόπολης, 9.30' - 20.45' Παρασκευή-Σάββατο, Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, 9.30' - 20.30'
Κατάλογος ομιλητών
AKLI Faradji Mohamed, Πανεπιστήμιο της Bejaia, ΑΡΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ Βάσσω, Πάντειο Πανεπιστήμιο, BILBAO Pedro Alberto Garcia, Πανεπιστήμιο Rey Juan Carlos, Μαδρίτη, BOURQIA Rahma, Université Hassan II Mohammedia Casablanca, BOUVIER Pierre, Πανεπιστήμιο Paris X - Nanterre & LAIOS CNRS, Παρίσι, ΒΩΒΟΥ Ιωάννα, Πάντειο Πανεπιστήμιο, ΓΑΖΗ Αγγελική, Πανεπιστήμιο Κύπρου, CAHIER Bernard, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Kata Kairon, Clermont-Ferrand, CAUQUELIN Anne, Πανεπιστήμιο Paris Ouest Nanterre, CHANTRAINE Olivier, Πανεπιστήμιο Charles de Gaulle Lille 3, CHARBONNEAU Johanne, INRS Μόντρεαλ, CHARTAIN Lucile, Υποψήφια διδάκτωρ, Πανεπιστήμιο Paris Descartes, CONVERT Bernard, Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών, Λίλλη, COTTESTA Vittorio, Πανεπιστήμιο Roma III, ΔΑΓΚΑΣ Αλέξανδρος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ΔΟΥΛΚΕΡΗ Αναστάζια, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, D'AMATO Marina, Πανεπιστήμιο Roma III, DEMAILLY Lise, Πανεπιστήμιο Lille 1, DILMAC Julie Alev, CERSES- Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών & Πανεπιστήμιο Paris Descartes, ERALY Alain, Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βρυξελλών, GAMBA Fiorenza, Sapienza Πανεπιστήμιο της Ρώμης, GAMMAITONI Milena, Πανεπιστήμιο Roma III, GAUDEZ J. Florent, UPMF Πανεπιστήμιο Grenoble, GHLAMALLAH Sarah, CERLIS, Πανεπιστήμιο Paris Descartes, GROSSETI Michel, Πανεπιστήμιο Toulouse-le-Mirail, Ταμίας AISLF, ΖΑΧΟΥ Χρυσάνθη, Κολλέγιο Deree, HIRSCHHORN Monique, CERLIS, Πανεπιστήμιο Paris Descartes, HUET Armel, Πανεπιστήμιο Rennes II, ΗΛΙΟΥ Κατερίνα, ΕΚΚΕ, ΚΑΛΕΡΑΝΤΕ Ευαγγελία, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, ΚΑΝΤΖΑΡΑ Βασιλική, Πάντειο Πανεπιστήμιο, ΚΟΒΑΝΗ Ελένη, ΕΚΚΕ, KONÉ Cyrille, Πανεπιστήμιο του Ouagadougou, ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Χριστιάνα, Πάντειο Πανεπιστήμιο, LEGRAND Monique, Πανεπιστήμιο Nancy 2, LETONTURIER Eric, Πανεπιστήμιο Paris Descartes, LYCHKOVSKA Oksana, Εθνικό Πανεπιστήμιο του Μέτσνικοφ της Οδησσού, ΜΑΔΕΜΛΗΣ Ηλίας, Δάσκαλος, Διδάκτωρ κοινωνιολογίας, MAFFESOLI Michel, CEAQ Πανεπιστήμιο Paris Descartes, MALEKI Khosro, Ερευνητής στην ERASE/2L2S, Πανεπιστήμιο της Metz, ΜΑΛΟΥΤΑΣ Θωμάς, ΕΚΚΕ, & Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, ΜΑΡΑΤΟΥ - ΑΛΙΠΡΑΝΤΗ Λάουρα, ΕΚΚΕ, MELLITI Imed, Ανώτερο Ινστιτούτο Κοινωνικών Επιστημών, Τύνιδα, MERÇIL Ipek, Πανεπιστήμιο Galatasaray της Κωνσταντινούπολης, MORIN Edgar, Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών, Παρίσι, ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ Σήλια, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ΟΡΦΑΝΟΣ Προκόπιος, Υποψήφιος Διδάκτωρ, Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΡΕΑ Άννα, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Δήμητρα, Πάντειο Πανεπιστήμιο, ΠΑΠΑΡΙΖΟΣ Αντώνης, Πάντειο Πανεπιστήμιο, PEQUIGNOT Bruno, Πανεπιστήμιο Sorbonne Nouvelle Paris III, PETITAT André, Πανεπιστήμιο Lausanne, Πρόεδρος της AISLF, PIMOR Tristana, Υποψήφια διδάκτωρ, Πανεπιστήμιο Bordeaux II, POIRIER Karine, "Communautique", Κεμπέκ
PROULX Serge, Πανεπιστήμιο του Κεμπέκ, Μόντρεαλ, QUIDOT Sylvain, "Communautique", Κεμπέκ, ROJO Raúl-Enrique, Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο του Rio-Grande-do-Sul, ROVENTA-FRUMUSANI Daniela, Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου, RUFFIER Jean, Πανεπιστήμιο Jean Moulin Lyon 3, SARMENTO Manuel, Πανεπιστήμιο του Minho, Braga, SAURIER Delphine, Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών, Υπουργείο Δικαιοσύνης της Γαλλίας, SFEZ Lucien, Πανεπιστήμιο Paris I, ΣΚΟΜΒΟΥΛΗΣ Μιχάλης, Υποψήφιος Διδάκτωρ Πανεπιστήμιο Paris I, SOULET Marc-Henry, Πανεπιστήμιο του Fribourg, Γενικός Γραμματέας της AISLF, SPURK Jan, Πανεπιστήμιο Paris-René Descartes, STEFANEL Adriana, Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου, ΣΩΤΗΡΙΑΔΟΥ Αναστασία, Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, TCHICAYA - OBOA Régine, Πανεπιστήμιο Marien Ngouabi της Brazzaville, TCHOUGOU Abdellah, Πανεπιστήμιο της Bejaia, ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ Κωνσταντίνος, Πανεπιστήμιο Αθηνών, VERPRAET Gilles, LACSO Sophiapole, Πανεπιστήμιο Paris Ouest, VRANCKEN Didier, Πανεπιστήμιο της Liège, Αντιπρόεδρος της AISLF, ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Νίκος, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗ Ανδρομάχη, ΕΚΚΕ, ΨΗΜΙΤΗΣ Μιχάλης, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ΨΥΛΛΑ Μαριάννα, Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Το συνέδριο είναι ανοικτό και υπάρχει ταυτόχρονη διερμηνεία.
Επίσης, την Τετάρτη, 25 Μαΐου, ώρα 20.00, ο Edgar Morin, θα ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτωρ του Παντείου Πανεπιστημίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου