Και πατριώτης και γερμανοτσολιάς;

Του Νίκου Μπίστη, www.protagon.gr

Γίνεται; Δεν γίνεται. Για αυτό ας αφήσουν την Ιστορία ήσυχη. Ή τουλάχιστον ας την αφήσουν στους ιστορικούς. Ποτέ δεν μπορούσα να φανταστώ ότι η Δημόσια Τηλεόραση θα έκανε εκπομπή αποκατάστασης ενός καραμπινάτου συνεργάτη των Γερμανών, του Ιωάννη Βουλπιώτη, που αν είχε κάνει στη Γαλλία όσα έκανε κατά την Κατοχή στην Ελλάδα, ο Σαρλ Ντε Γκωλ (όχι ο κομμουνιστής Μωρίς Τορέζ) θα τον είχε στήσει στα έξι μέτρα. Έστησε ουκ ολίγους ο μεγάλος Κάρολος. Η έκπληξή μου μεγάλωσε γιατί την εκπομπή υπέγραφε ένας συντηρητικός στις απόψεις του αλλά ευπρεπής και με καλό τηλεοπτικό προϊόν δημοσιογράφος, ο Μανώλης Κοττάκης. Προσκαλεσμένη ήταν η Ιζαμπέλλα Παλάσκα, κόρη του Ιωάννη Βουλπιώτη, εκπροσώπου της Siemens στην Ελλάδα και συνεργάτη των Γερμανών και των ελληνόφωνων κατοχικών κυβερνήσεων. Ο λόγος της πρόσκλησης ήταν η έκδοση από μέρους της κας Παλάσκα ενός βιβλίου για τον πατέρα της με τίτλο «Άγγελος ή δαίμονας, ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου».

Το βιβλίο δεν το διάβασα αλλά είδα την εκπομπή και δεν πίστευα στα μάτια μου και τα αυτιά μου. Καθόλου αμφιλεγόμενος κατά την κόρη του. Σταχυολογώ: Το μόνιμο μοτίβο «ο πατέρας μου ήταν πατριώτης και αγαπούσε πολύ την Ελλάδα. Έφυγε πικραμένος γιατί τον δίκασαν ως δωσίλογο παρά το γεγονός ότι αθωώθηκε». Προφανώς, έπρεπε να τον παρασημοφορήσουν, δεν θα ήταν και ο πρώτος. «Αγαπούσε πολύ την Ελλάδα, όπως –και ας μην σας φανεί παράδοξο– και πολλοί Γερμανοί αξιωματούχοι με τους οποίους συναλλασσόταν στην Κατοχή. Το ότι συμπαθούσε τους Γερμανούς, την κουλτούρα τους και τον πολιτισμό τους δεν σημαίνει ότι συμφωνούσε και… με όλα τα άλλα». Ποια άλλα; Αυτοί οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι, που τόσο αγαπούσαν την Ελλάδα, κάθε δύο μέρες στέλνανε στο απόσπασμα πατριώτες αντιστασιακούς. Οι περισσότεροι εκτελεσμένοι ήσαν Εαμίτες. Τι να κάνουμε τώρα να ξαναγράψουμε την Ιστορία επειδή η κα Παλάσκα αισθάνθηκε «υποχρεωμένη απέναντι στον εαυτό της και τον πατέρα της» να το πράξει; Και τα παιδιά και τα εγγόνια των εκτελεσμένων και βασανισμένων από Γερμανούς και συνεργάτες τι πρέπει να κάνουν;

Σε μια περίοδο ηλεκτρισμένη που κάποιοι πάνε να μεταφέρουν στο τώρα μνήμες Κατοχής και εμφυλίου και να ξύσουν με ανιστόρητο τρόπο πάθη, τι νόημα έχει να ακούμε την κα Παλάσκα; Είπε και άλλα. Εγκώμια για τον Μεταξά που ο μπαμπάς της της είπε ότι ήταν πατριώτης και έντιμος (δεν καταλάβαινε ότι αυτές οι λέξεις στο στόμα του Βουλπιώτη ακούγονταν σαν βρισιές για τον Μεταξά). «Δυστυχώς, τσακώθηκαν πολύ άσχημα». Γιατί τσακώθηκαν, μήπως για το δικτατορικό καθεστώς; Μπα, για τις μίζες. 3% έδινε ο Βουλπιώτης, 5% του ζήτησε ο Διάκος, το δεξί χέρι του Μεταξά (για αυτές τις δουλειές δεν υπάρχουν τα δεξιά χέρια;). Διαμαρτυρήθηκε στον Μεταξά, του πήγε και την μπομπίνα από το μαγνητόφωνο γιατί πέραν των άλλων ήταν πρωτοπόρος και στις υποκλοπές, αλλά... δυστυχώς ο Μεταξάς δεν τον πίστεψε. «Και ο πατέρας στενοχωρήθηκε πολύ». Πάλι καλά που δεν εμφανίστηκε σαν αντιδικτατορικός. Και ερχόμαστε στην Κατοχή. Στα μέσα και στα έξω ο Βουλπιώτης. «Ναι, αλλά δεν μπήκε στις κατοχικές κυβερνήσεις», μας είπε η κόρη του. Ναι, αλλά γιατί δεν μπήκε; Όχι, πάντως, από πατριωτική έκλαμψη. «Εγώ είμαι επιχειρηματίας, δεν ξέρω από αυτά. Άστε με απέξω», είπε στον Γερμανό αξιωματούχο που κανόνιζε την σύνθεση της κυβέρνησης. Και αυτός αφού κατά την κα Παλάσκα τον συνεχάρη, του είπε περίπου τα εξής: «Ό,τι και να κάνεις, την έχεις βαμμένη μετά τον πόλεμο». Στη Γαλλία ναι, στη μετεμφυλιακή Ελλάδα όχι. Αλλά δεν έμεινε και τελείως απέξω. Ανέλαβε Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Ραδιοφωνίας κατά την Κατοχή. Δεν μπορώ να πω, συγκινήθηκα πολύ όταν πληροφορήθηκα ότι ήταν ο εμπνευστής της εκπομπής με τη «Θεία Λένα» για «να ακούνε κάτι ευχάριστο τα ελληνόπουλα εκείνους τους δύσκολους καιρούς». Είπα και εγώ που προς στιγμήν σκέφτηκα ότι ανέλαβε για να προωθήσει την προπαγάνδα των κατακτητών. Για τη θεία Λένα θυσιάστηκε. «Στη δίκη του παρουσίασε γράμματα ανθρώπων που τους βοήθησε. Γιατί πάντα βοηθούσε τους ανθρώπους. (χαμηλόφωνα και σεμνά) Ναι και κομμουνιστές». Φιλάνθρωπος, λοιπόν. Όλη μέρα με τους Γερμανούς αλλά φιλάνθρωπος και πατριώτης. Όλοι ξέρουμε ότι μετά το Στάλινγκραντ και την D Day, οι συνεργάτες των Γερμανών στην κατεχόμενη Ευρώπη τα κάνανε επάνω τους. Κάποιοι ελάχιστοι ιδεολογικά φανατικοί τους ακολούθησαν μέχρι το Βερολίνο, άλλοι άρχισαν να μαζεύουν γράμματα για τη δίκη τους.

Αλλά τι νόημα έχουν όλα αυτά όταν υπάρχει η κορυφαία δωσιλογική πράξη που δεν μπορούσε να αμφισβητήσει ούτε η κόρη του, ούτε κανείς άλλος. Και σε αυτό το σημείο, αγαπητέ Μανώλη Κοττάκη, σταματάει ή μάλλον δεν αρχίζει καν η συζήτηση. Ο Βουλπιώτης ήταν ο εμπνευστής και εισηγητής στον Ράλλη της συγκρότησης των προδοτικών Ταγμάτων Ασφαλείας. Προδοτικών όχι μόνο για το ΕΑΜ και το ΚΚΕ αλλά και κατά την κυβέρνηση του Καΐρου. Γερμανοτσολιάδες και ταγματαλήτες τους αποκαλούσε ο λαός. Εδώ υπάρχουν όρια, εδώ υπάρχουν –ας χρησιμοποιήσω και εγώ την ταλαιπωρημένη έκφραση– πραγματικές κόκκινες γραμμές που η εκπομπή τις παραβίασε βάναυσα. Γιατί το τιμωρό χέρι του λαού σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη δεν έδειξε έλεος για τους Κουίσλινγκ, για τις ειδικές δυνάμεις και την ειδική Ασφάλεια που βασάνισε, για τους μασκοφόρους καταδότες. Πολύ περισσότερο για τους πρωτεργάτες, όπως ο Βουλπιώτης. Σε καμιά άλλη χώρα της Ευρώπης δεν θα κυκλοφορούσε ελεύθερος.

Όσο ηλίθιο είναι να συγκρίνουν τη σημερινή δημοκρατική Γερμανία με το ναζιστικό καθεστώς, όσο ηλίθιο και εγκληματικό είναι σε καιρούς δημοκρατίας να παίρνουν κάποιοι τον νόμο τα χέρια τους και να απονέμουν «δικαιοσύνη» με σαρανταπεντάρια και καλάσνικοφ, άλλο τόσο ηλίθιο και εγκληματικό είναι να ξαναγράφεις την ιστορία αναβιώνοντας ένα αντικομμουνισμό που ταλαιπώρησε τη χώρα. Για τα εγκληματικά λάθη του ΚΚΕ (εξόντωση ΕΚΚΑ – Ψαρού, Μαλτέζου, αποχή του 46 που οδήγησε στον Εμφύλιο και άλλα πολλά που οι Αριστεροί Ιστορικοί και η ανανεωτική Αριστερά έχουν στηλιτεύσει) δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την προδοσία των Ταγμάτων Ασφαλείας. Και όποιος ενδιαφέρεται για την ιστορική αλήθεια και όχι για φτηνή προπαγάνδα όταν μιλάει για εγκληματικά λάθη τα αναζητά και στην άλλη πλευρά. Και ας μη μου πει κανείς ότι δεν υπάρχουν. Υπάρχουν και περισσεύουν, σε τέτοιο μάλιστα βαθμό ώστε μόνο φανατικοί Δεξιοί που εθελοτυφλούν να τα αγνοούν. Σε όλη την Ευρώπη το αντιστασιακό κίνημα πέρασε εσωτερικές συγκρούσεις. Πουθενά εκτός Ελλάδας δεν διανοηθήκαν να συμψηφίσουν τη δράση του αριστερού κινήματος με αυτήν των συνεργατών των Γερμανών. Και επειδή εδώ το έκαναν, παρά το ότι κέρδισαν τον εμφύλιο, το στίγμα τους ακολούθησε. Και για χρόνια τροφοδότησε μια ισχυρή, δογματικού χαρακτήρα αντίδραση από τη διωκόμενη Αριστερά. Μέχρι που ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, ήρθε η απριλιανή δικτατορία και έκανε σοφότερους όλους ή –όπως φαίνεται– τους περισσότερους. Τώρα κάποιοι σε διάφορα σημεία του πολιτικού φάσματος, ανιστόρητοι και επιπόλαιοι αν δεν είναι επιτήδειοι, αναμασάνε ορολογίες και συνθήματα εκείνης της εποχής. Και σταλάζουν μίσος στις ψυχές των νέων ανθρώπων που δεν έζησαν και δεν ξέρουν τις συνέπειες.

Σε αυτό το κλίμα τι δουλειά είχε η Δημόσια Τηλεόραση να γυρίσει σε ένα τόσο εκρηκτικό και από μόνο του διχαστικό θέμα. Ποιος σοφός εγκέφαλος σκέφτηκε να κάνει εκπομπή για τον εμπνευστή των Ταγμάτων Ασφαλείας;

Να δεχτώ ότι ήταν λάθος. Τότε να ζητήσουν συγγνώμη. Όχι μόνο από τους Αριστερούς αλλά από κάθε πολίτη που θέλει ο τόπος να προχωρήσει με ηρεμία μπροστά. Η εκπομπή ήταν ούτως ή άλλως αλλοπρόσαλλη. Σε μια στιγμή ακούστηκε ο Κοττάκης να λέει: «ο πατέρας σας ήταν ο πρώτος που συνάντησε την – ας πούμε – τρόικα της εποχής». Θαυμάσια. Αν οι ναζί ήταν -ας πούμε- η τρόικα της εποχής, τότε η κυβέρνηση είναι –ας πούμε– κάτι σαν τον Βουλπιώτη. Δεν μένει παρά να δούμε ποιοι είναι τα Τάγματα Ασφαλείας και ποιος θα παίξει τον ρόλο της ΟΠΛΑ. Για αυτό είναι επικίνδυνο να παίζεις, χωρίς γνώση, με την Ιστορία. Περιμένουμε μια συγγνώμη από τη διεύθυνση της ΕΡΤ.