Τα 13 λάθη του Τσίπρα

 Της Αγγελικής Σπανού, Athens Voice

Η «μελαγχολία της Αριστεράς» (στην οποία αναφέρθηκε ο Α. Τσίπρας υιοθετώντας μια έκφραση του Γ. Σακελλαρίδη) είναι μάλλον ευφημισμός. Έτσι, όπως εξελίσσονται τα πράγματα, αυτό που παρακολουθούμε είναι η αποσύνθεση του ΣΥΡΙΖΑ με τρόπο που δεν είχε προβλέψει ο πρώην πρωθυπουργός. Δεν ήταν η πρώτη φορά που έπεσε έξω στις εκτιμήσεις του. Από τότε που ανέλαβε την ευθύνη της διακυβέρνησης η μία διάψευση διαδεχόταν την άλλη: Μέτωπο του Νότου δεν συγκροτήθηκε, συμμαχίες στο εσωτερικό της ευρωζώνης δεν φτιάχτηκαν, εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης δεν βρέθηκαν, η μέθοδος Βαρουφάκη δεν απέδωσε, η Μέρκελ δεν ανοιγόκλεισε πρώτη τα βλέφαρα όταν κοιτάχτηκαν στα μάτια με τον Α. Τσίπρα, το δημοψήφισμα δεν βοήθησε την υπόθεσή μας και η συνέχεια είναι γνωστή. Με την ψήφιση του τρίτου μνημονίου άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ και για την προκήρυξη εκλογών που αρχικά αντιμετωπίστηκαν ως έξυπνη πρωτοβουλία για τον Α. Τσίπρα που θα έπιανε την αντιπολίτευση απροετοίμαστη, δεν θα άφηνε χρόνο στο κόμμα Λαφαζάνη να οργανωθεί και οι πολίτες θα πήγαιναν στις κάλπες χωρίς να έχουν πληρώσει ακόμη ΕΝΦΙΑ. Η συγκατάθεση που του έδωσαν οι εταίροι για γρήγορες εκλογές ενίσχυσαν την εντύπωση ότι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων και την πολιτική κυριαρχία, επομένως ελέγχει τους κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού. Ομως, γρήγορα αποδείχτηκε ότι δεν ελέγχει τίποτα.

Η διάσπαση ήταν το μικρότερο κακό. Το μεγαλύτερο ήταν η απογοήτευση στις τάξεις των «προεδρικών» που εφκράστηκε με παραιτήσεις (όπως εκείνη του πρώην γραμματέα Κορωνάκη), αποστασιοποίηση (βουλευτές που δεν θα πάρουν μέρος στις εκλογές όπως η Η. Διώτη) και ανελέητη εσωστρέφεια.

Ο Α. Τσίπρας βρέθηκε ανάμεσα σε δυο γκρεμούς. Από τη μια οι σκληρές επιθέσεις των πρώην συντρόφων του, όπως ο Π Λαφαζάνης, η Ζ. Κωνσταντοπούλου και ο Γ. Βαρουφάκης, από την άλλη η πίκρα του Τσακαλώτου που έφερε το μνημόνιο αλλά δεν αντέχει όσα προηγήθηκαν και ακολούθησαν, τα δάκρυα στον στενό κύκλο γύρω από τον Α. Τσίπρα που δεν λένε να στεγνώσουν.

Ο πρώην πρωθυπουργός από τη στιγμή που διαπίστωσε ότι υπάρχει βαθύ ψυχολογικό ρήγμα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, πέρα από τη διαίρεση ανάμεσα στο φιλοευρωπαϊκό και το δραχμικό κομμάτι του, έκαψε τα χαρτιά του το ένα μετά το άλλο. Ετσι κι αλλιώς δεν θα μπορούσε να έχει ένα σοβαρό και ολοκληρωμένο προεκλογικό αφήγημα έχοντας περάσει από το σκληρό αντιμνημόνιο στο σκληρό μνημόνιο, όμως, πέρα από αυτή την εγγενή αδυναμία, τα λάθη που έγιναν μέχρι τώρα ήταν πολλά. Τουλάχιστον 13…

-Αργησε να αποφασίσει αν πρέπει η συμπλήρωση των κενών στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ να γίνει αφορμή για διεύρυνση προς το κέντρο ή αν θα πρέπει να επιλέξει πιο συντηρητική προσέγγιση για να μην διαταραχθούν οι ευαίσθητες εσωκομματικές ισορροπίες. Τελικά ακολούθησε την κατεύθυνση της περιχαράκωσης με περιορισμένα ανοίγματα.

-Δεν έδειξε να συνειδητοποιεί άμεσα τη σημασία των ενστάσεων της “Κίνησης των 53+” που στο μεταξύ έγιναν ο νέος πόλος εσωκομματικής αντιπολίτευσης αντικαθιστώντας, με άλλη ατζέντα, την Αριστερή Πλατφόρμα και επιβάλλοντας το δικό της ρυθμό στην εσωκομματική συζήτηση. Ενας ρυθμός που προκάλεσε μεγάλη αποσυσπείρωση.

-Εθεσε επιτακτικά ζήτημα αυτοδυναμίας δείχνοντας μια αυτοπεποίθηση για το εκλογικό αποτέλεσμα η οποία δεν εξηγείται με βάση όλες τις δημοσκοπήσεις που έχουν δημοσιοποιηθεί. Ετσι, έδειξε έλλειψη ρεαλισμού αλλά και αδιαφορία για τη λαϊκή βούληση.

-Αγνόησε την κοινωνική απαίτηση -και την εθνική ανάγκη- για κυβέρνηση της ευρύτερης δυνατής συνεργασίας επιμένοντας, σε πρώτη φάση, ότι ο μοναδικός δυνητικός κυβερνητικός εταίρος για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι οι ΑΝΕΛ του Π. Καμμένου. Μόνο που οι ΑΝΕΛ, με βάση τις μετρήσεις, μπορεί να μην εκπροσωπηθούν στην επόμενη Βουλή και, αν εκπροσωπηθούν, πιθανότατα, δεν θα αρκούν για διαμόρφωση πλειοψηφίας.

-Στη συνέχεια ο Α. Τσίπρας έκανε στροφή. Η αυτοδυναμία ξεχάστηκε και άρχισε να αποκλείεται μόνο ο μεγάλος συναπισμός (με τη ΝΔ), με ανοιχτό το ενδεχόμενο για συνεργασία με Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ. Τελικά, ξαναάλλαξε τη γραμμή και έμεινε μόνο το ΠΑΣΟΚ, με το Ποτάμι να χαρακτηρίζεται ως κόμμα που δημιουργήθηκε «κατ εντολή συγκεκριμένων συμφερόντων».

-Το επικοινωνιακό χαρτί «Σκουριές» δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, από τη στιγμή που το ΣτΕ δεν κάλυψε τις αποφάσεις του πρώην ΥΠΕΚΑ Π. Σκουρλέτη. Ετσι, η πολυδιαφημισμένη σύγκρουση με την ολιγαρχία παραμένει ζητούμενο, με βάση τουλάχιστον τα μετρήσιμα αποτελέσματα.

-Δεν υπάρχει συντονισμός με αποτέλεσμα τα στελέχη που μιλούν στα ΜΜΕ να αυτοσχεδιάζουν. Μέχρι και η εκπρόσωπος Γεροβασίλη μίλησε για δυνητική συνεργασία με τις αντιμνημονιακές δυνάμεις, όταν ο Α. Τσίπρας είχε ανοίξει την πόρτα στο ΠΑΣΟΚ.

-Πρόβλημα και με το εκλογικό δίλημμα: Η προσπάθεια του Α. Τσίπρα να «παίξει» με την ανίστιξη ανάμεσα στο «παλιό» και το «νέο» πολιτικό σύστημα ακυρώνεται τόσο από την πολιτική του συμμαχία με τον καθόλου «νέο» Π. Καμμένο, όσο και από τη συνεργασία του με στελέχη του παλιού βαθέος ΠΑΣΟΚ, αλλά επίσης με την επιθετική στάση του απέναντι στο Ποτάμι που, όποια κριτική και να του κάνει κανείς, «παλιό» δεν μπορεί να το πει.

-Οι εξωχώριες περιπέτειες Χαϊκάλη στοίχισαν στον ΣΥΡΙΖΑ που θέλει να διαφημίζει «ηθικό πλεονέκτημα». Αλλωστε, ήταν πολύ νωπές οι μνήμες της υφυπουργοποίησης του βουλευτή των ΑΝΕΛ που έγινε ξαφνικά πρωταγωνιστής της πρώτης φάσης της προεκλογικής περιόδου.

-Δεν βρέθηκαν τα αξιόλογα και λαμπερά πρόσωπα που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν την αίσθηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί επανεκκίνηση και ότι η διάσπαση είναι ευκαιρία για να γίνει ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κόμμα της αριστερής σοσιαλδημοκρατίας.

-Παρόλο που ο βαρύς οικονομικός χειμώνας δεν έχει ξεκινήσει, η φοροκαταιγίδα βρίσκεται σε εξέλιξη, ενώ τα προβλήματα της καθημερινότητας είναι ήδη πολλά. Επομένως, οι πολίτες, εκτός από κουρασμένοι, είναι και ήδη υποψιασμένοι για τις δυσκολίες που έρχονται.

-Το γεγονός ότι η υπηρεσιακή κυβέρνηση δίνει καλά δείγματα γραφής, ειδικά στη διαχείριση της κρίσης γύρω από το μεταναστευτικό, κάνει ακόμη πιο απογοητευτική την ανάμνηση της προηγούμενης διακυβέρνησης.

-Η γνωστή μας από την περίοδο της διακυβέρνησης αμφιθυμία του Α. Τσίπρα τον εμποδίζει να υπερβεί τους εσωκομματικούς καταναγκασμούς για να απευθυνθεί σε ένα ευρύτερο ακροατήριο. Είναι και δεν είναι μνημονιακός, είναι και δεν είναι μερκλιστής, θέλει και δεν θέλει να είναι πρωθυπουργός σε κυβέρνηση συνεργασίας, πιστεύει και δεν πιστεύει στη δυνατότητά του να βελτιώσει το νέο πρόγραμμα, μπορεί και δεν μπορεί να ελέγξει την εσωκομματική ταραχή. Ναι στο ΠΑΣΟΚ αλλά όχι στον Βενιζέλο, όχι στο Ποτάμι αλλά μπορεί και ναι άμα δεν βγαίνουν οι έδρες…