Του Κώστα Καλλίτση, Καθημερινή, 10.2.13
Λέγεται ότι τα χειρότερα είναι πίσω μας κι ότι από τα τέλη του έτους θα αρχίσει η ανάπτυξη. Ποιος δεν θα το ευχόταν; Αυτό, ωστόσο, που βιώνει στην καθημερινότητά της η χώρα είναι ότι η ύφεση βαθαίνει. Και το οξύτατο πρόβλημα της ρευστότητας πλήττει σκληρά τις επιχειρήσεις: Ηδη, περίπου 150.000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους, μεγάλες επιχειρήσεις οδηγούνται από ρύθμιση σε ρύθμιση χωρίς να φαίνεται φως στον ορίζοντα, δάνεια ιδιωτικών επιχειρήσεων που είχαν ληφθεί με κρατική εγγύηση μετατρέπονται σε θηλιά που, ειδικά στη βόρεια Ελλάδα απειλούν με πνιγμό 400 επιχειρήσεις και με καταστροφή σχεδόν 100.000 θέσεις εργασίας. Η μείωση εισοδημάτων καθώς και η καταστροφή κεφαλαίου έχουν δρόμο μπροστά. Και οφείλω να σημειώσω ότι δεν έχω ακούσει κάποιον να λέει κάπως συγκεκριμένα (πέραν του καλού κλίματος στις «αγορές»…) πώς ή πού ή από ποιον βλέπει να δημιουργούνται από τα τέλη του 2013 οι νέες επενδύσεις, από πού άραγε φαίνεται να έρχεται η ανάπτυξη και πώς σταδιακά θα αρχίσει αξιόλογη απορρόφηση της ανεργίας, σε λίγους μήνες από σήμερα. Εικάζω, λοιπόν, ότι πρόκειται για μια ακραία αισιοδοξία που εκπορεύεται είτε από την κοινή αγωνία να πειστούμε ότι φαίνεται φως στην άκρη του τούνελ είτε από την πάγια επιδίωξη των κυβερνήσεων να διαχειρίζονται την κοινή γνώμη, σε βραχύ ορίζοντα.
Ετσι ή αλλιώς, δεν θα είχε ιδιαίτερη σημασία, αν δεν έκρυβε κινδύνους δημιουργίας αβάσιμων προσδοκιών και (το χειρότερο…) υποτίμησης της σημασίας κατάρτισης συνολικού εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης της χώρας. Ανευ του οποίου, ουδέν αξιόλογο μπορούμε να πετύχουμε. Γιατί, το πραγματικό και πολύ θετικό γεγονός είναι ότι οι ισχυροί της Ευρώπης πείστηκαν να κρατηθεί η Ελλάδα στην Ευρωζώνη, για αυτοπροστασία της ίδιας της Ευρωζώνης – πολύ περισσότερο καθώς δεν έχουν ολοκληρωθεί οι «αντιπυρικές ζώνες» της. Αλλά αυτό είναι αναγκαία -αλλά όχι ικανή- συνθήκη για την ανάπτυξη. Είναι ένα ασφαλές πεδίο για να διαμορφώσουμε τη νέα αρχιτεκτονική της οικονομίας με βάση ένα εθνικό σχέδιο. Χωρίς το οποίο, ούτε ανάπτυξη θα υπάρξει ούτε, καν, πάτος στο βαρέλι της ύφεσης δεν θα μπει (ούτε) φέτος. Εξ όνυχος τον λέοντα – δηλαδή, τα αδιέξοδα:
Τα δημόσια έσοδα μειώθηκαν στα 85 δισ. ευρώ πέρυσι, από 88,2 δισ. ευρώ το 2011. Φέτος, έχει προϋπολογιστεί να υποστούν νέα (δραματική…) μείωση κατά 6,9% και να περιοριστούν στα 79,1 δισ. ευρώ. Με δεδομένη την καταθλιπτική αύξηση των φορολογικών βαρών που υποχρεούνται να σηκώσουν τα παραδοσιακά υποζύγια του κρατικού προϋπολογισμού, τι σημαίνει αυτή η μείωση των συνολικών εσόδων; Οπως σημείωσαν οι αναλυτές της Alpha Bank (ακόμα κι αν καταστεί εφικτή η συγκέντρωση αυτών των εσόδων…) αυτό «θα σημαίνει νέα μεγάλη αύξηση της φοροδιαφυγής το 2013, μετά την προκλητική αύξησή της το 2011 και 2012». Θα επιτευχθεί, έστω, αυτός ο στόχος;
Πριν αλέκτορα φωνήσαι, εμφανίστηκε αφενός μια πρώτη έντονη αμφισβήτηση του στόχου, αφετέρου μια πρώτη δικαίωση των φόβων των αναλυτών της Αlpha: Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τον πρώτο μήνα του 2013, τον Ιανουάριο, τα έσοδα του ΦΠΑ υστέρησαν κατά 17,4% και τα έσοδα από ειδικούς φόρους κατανάλωσης κατά 38% από τον στόχο τους. Ετσι, παρά τη θεαματική αύξηση των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος (9,6%) και από τους φόρους ακινήτων (77,7%), τα συνολικά φορολογικά έσοδα υστέρησαν 7,6% από τον στόχο. Πού οφείλεται η αστοχία; Οφείλεται στη μείωση της κατανάλωσης και στην αύξηση του λαθρεμπορίου και της φοροδιαφυγής. Αυτά, δεν είναι παρελθόν. Αντιθέτως, αν η πορεία των πραγμάτων συνεχιστεί ως έχει, αύριο δεν θα υπάρξει υστέρηση μόνο εξαιτίας των μικρότερων εσόδων από έμμεσους φόρους. Η υστέρηση θα επεκταθεί και στους άμεσους φόρους (εισοδήματος και ακινήτων) λόγω της αντικειμενικής αδυναμίας που εμφανίζουν ευρύτατες κοινωνικές ομάδες να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, να σηκώσουν τα βάρη που τους επιβάλλονται. Εφόσον αυτό συμβεί, η εξέλιξη που σημειώθηκε τον Ιανουάριο θα αποδειχτεί ένα πρώτο μικρό βήμα σε ένα μεγάλο δημοσιονομικό εκτροχιασμό, που θα ανοίξει δρόμο σε νέα μέτρα περικοπής μισθών και συντάξεων. Με ό,τι και όσα κάτι τέτοιο συνεπάγεται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου