Η απαξίωση της ιδεολογίας

Του Ηλία Mαγκλίνη, Καθημερινή, 9.9.12

Ηταν όντως πρωτοφανής η συγκέντρωση των ενστόλων στο Καλλιμάρμαρο, το βράδυ της περασμένης Πέμπτης. Οχι όμως μονάχα εξαιτίας του μεγάλου πλήθους. Περιφερόμενοι στις παρυφές της συγκέντρωσης και ακούγοντας από τα μεγάφωνα Λοΐζο και Μίκη Θεοδωράκη («Είμαστε δυο, είμαστε τρεις» κ.λπ.), την προσοχή μας τράβηξε κάτι άλλο: όταν άρχισαν οι αναγγελίες των πολιτικών εκπροσώπων που τιμούσαν τις διεκδικήσεις των ενστόλων με την παρουσία τους, συνέβη κάτι εντυπωσιακό. Κάθε φορά που από τα μεγάφωνα ανακοίνωναν την άφιξη εκπροσώπων του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ, του ΠΑΜΕ, του ΣΠΙΘΑ και των Ανεξάρτητων Ελλήνων, το πλήθος αδιαφορούσε επιδεικτικά. Αντίθετα, μόλις ανακοινώθηκε η παρουσία της κοινοβουλευτικής ομάδας της Χρυσής Αυγής, οι επευφημίες του πλήθους ήταν μαζικές και ενθουσιώδεις. Με Λοΐζο και Μίκη ως ηχητική μπάντα, με το πλήθος να μην απαρτίζεται από οικοδόμους, εργάτες ή φοιτητές, αλλά από μέλη των σωμάτων ασφαλείας, με τον ΣΥΡΙΖΑ πλάι στο ΚΚΕ και τους Ανεξάρτητους Ελληνες, και όλους μαζί πλάι στη Χρυσή Αυγή, το όλο σκηνικό είχε κάτι το σουρεαλιστικό. Με λίγη φαντασία, ένας αλαφροΐσκιωτος λάτρης της Ιστορίας θα μπορούσε να δει παραληρούντα τμήματα λαού να θαυμάζουν τα Τάγματα Εφόδου.

Μονάχα που, σε αντίθεση με το Βερολίνο του 1933, στην Αθήνα του 2012 ακροδεξιοί και νοσταλγοί του Αδόλφου βρίσκονται στον ίδιο χώρο με νοσταλγούς του Στάλιν, του Μάο και θαυμαστές του Ζίζεκ, για να υποστηρίξουν από κοινού τις διεκδικήσεις ενός κοινωνικού συνόλου με εμβληματικό ρόλο στην εύρυθμη λειτουργία της δημόσιας ζωής.

Κάπως έτσι, η οικονομική κρίση μας απογυμνώνει, μας ξεσκεπάζει όλους, σταδιακά μα δραστικά. Διότι το συμβάν στο Καλλιμάρμαρο κατέστησε σαφές το εξής: ότι πολιτικά κόμματα τόσο εκ δεξιών όσο και εξ αριστερών αδιαφορούν πλέον για το ίδιο το περιεχόμενό τους - δηλαδή για την ιδεολογία τους, που είναι και η ουσία τους. Προκειμένου να λάβουν την καλύτερη δυνατή θέση στη νομή της εξουσίας, τώρα που όλα μοιάζουν ρευστά και ασταθή και όλο και κάτι μπορεί κάποιος να αρπάξει, παρουσιάζονται απόλυτα πρόθυμοι να χαϊδέψουν αυτιά από κοινού και να συμπαραταχθούν με τον οποιονδήποτε, απ’ όπου και αν προέρχεται, ακόμα και με τον χειρότερο εχθρό τους. Οσο αυτή η αυτοματική πλέον απαξίωση της ιδεολογίας θα συνεχίζεται, ας μην ξαφνιαζόμαστε και ας μην τρομάζουμε με τα συμπτώματα κοινωνικής διάλυσης ούτε και με τα ανοδικά ποσοστά των μελανοχιτώνων που συμβιβάζονται με τα παλαιοαριστερά τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη και την ίδια στιγμή από μέσα τους ψάλλουν το «Τροχίστε τα μεγάλα μαχαίρια σας στα πεζοδρόμια» που έψαλλαν τα χιτλερικά SA.

Η συγκέντρωση στο Καλλιμάρμαρο όμως θέτει και κάποια ερωτήματα: Πρώτον, στις παρυφές του πλήθους ήταν σταθμευμένα πολλά πούλμαν: από την Κόρινθο, από το Αργος, από την Κοζάνη και από αλλού. Πολλοί δε αστυνομικοί κρατούσαν πανό με τον τόπο προέλευσής τους. Αλήθεια, και το ερώτημα είναι ειλικρινές: Ποιος πλήρωσε για όλα αυτά τα πούλμαν; Ποιος χρηματοδότησε όλη αυτή την κινητοποίηση; Οι ένστολοι που αμείβονται με 600 ευρώ; Ελπίζουμε όχι κάποια από τα κόμματα που βρέθηκαν εκεί ούτε τυχόν επιχειρηματίες που επωφελούνται από τη συνέχιση της κρίσης κρατώντας τα χρήματά τους στο εξωτερικό...

Δεύτερον, ανεξάρτητα από το αν οι ένστολοι ήταν πέντε ή δέκα χιλιάδες, η συγκέντρωση στο Καλλιμάρμαρο είχε μια πολύ συγκεκριμένη, ανησυχητική σημειολογία: σε μια αυριανή διαδήλωση του ΠΑΜΕ ή του ΣΥΡΙΖΑ, πολύ δε περισσότερο της Χρυσής Αυγής, την οποία ολοφάνερα και πηγαία επιδοκίμασαν, οι ένστολοι που θα έχουν εντολές περιφρούρησης της τάξης, αν ξεσπάσουν επεισόδια (όπως πολύ συχνά συμβαίνει), πώς θα επιβάλουν την τάξη; Υψώνοντας το χέρι σε αυτούς που τους υποστήριζαν προχθές; ΄Η ξαφνικά θα γίνουν Ελβετοί και θα πράξουν το καθήκον τους;

Οταν το φορολογικό σύστημα και το σύστημα υγείας ενός κράτους καταρρέουν, όταν καταρρέει και το σύστημα δημόσιας τάξης, το μόνο που απομένει, προκειμένου να μην επέλθει η πλήρης διάλυση, είναι το στράτευμα. Οταν το πράγμα φτάνει σε ένα τέτοιο άκρο, ξέρετε πως αυτοί που πανηγυρίζουν είναι όσοι εναγκαλίζονται ιδεολογίες μίσους.