Οι εισβολείς και οι τουρίστες

Tου Σταυρου Τζιμα, Καθημερινή, 3.12.10 Δεν πρόλαβε να βγει δήμαρχος ο Γιάννης Μπουτάρης και τάραξε τα λιμνάζοντα νερά της Θεσσαλονίκης. Μίλησε για πράγματα που λειτουργούσαν ως ταμπού σε μια πόλη που δοξάστηκε για τον πολυπολιτισμικό της χαρακτήρα, τον οποίο επί δεκαετίες οι πάσης φύσεως εξουσιαστικοί μηχανισμοί προσπάθησαν να αποκρύψουν. Διάβασα τις ανακοινώσεις κάποιων «θιγόμενων» σωματείων, άκουσα δηλώσεις αυτόκλητων προστατών της και πανικοβλήθηκα. Νόμισα ότι τουρκικά στρατεύματα βρίσκονται ήδη στην Ασπροβάλτα, με τον Μπουτάρη έτοιμο ν’ ανηφορίσει στο Δερβένι για να υποδεχθεί τους Πασάδες και να τους παραδώσει τα κλειδιά της πόλης. Τι κατάλαβα απ’ όσα είπε ο νέος δήμαρχος; Οτι σχεδιάζει ν’ αναδείξει κάποια από τα εναπομείναντα οθωμανικά μνημεία και χώρους ταυτισμένους με σημαντικά ιστορικά γεγονότα, έτσι ώστε να καταστήσει την πόλη τουριστικό πόλο έλξης για λαούς που έχουν ιστορικές αναφορές στη Θεσσαλονίκη. Φάνηκε ωστόσο από τις αντιδράσεις ότι η τοποθέτηση μιας πλάκας στην πλατεία Ελευθερίας, που να πληροφορεί ότι από εκεί ξεκίνησε το κίνημα των Νεοτούρκων που ανέτρεψε την Οθωμανική Αυτοκρατορία, αποτελεί για κάποιους ανοσιούργημα. Το ίδιο και η καταχώριση στους τουριστικούς οδηγούς του κτιρίου στην οδό Αγίου Δημητρίου, όπου γεννήθηκε ο Κεμάλ Ατατούρκ και σήμερα στεγάζεται το τουρκικό προξενείο. Η Θεσσαλονίκη κρύβει έναν σπουδαίο πολυπολιτισμικό θησαυρό, που αν αξιοποιηθεί είναι βέβαιο ότι θα βοηθήσει τους δύσκολους καιρούς, όπως αυτούς που διανύουμε, στην τόνωση της οικονομίας της. Τα τελευταία χρόνια συρρέουν στην πόλη κατά χιλιάδες Τούρκοι, όχι σαν «εισβολείς», αλλά ως τουρίστες, για να προσκυνήσουν στο σπίτι του εθνικού τους ηγέτη και να περιηγηθούν σε χώρους και μνημεία δεμένα με την ιστορική τους μνήμη. Το ίδιο κάνουμε κι εμείς, ταξιδεύοντας στην Κωνσταντινούπολη, την Καππαδοκία και προσφάτως στην Παναγία Σουμελά, με τους γείτονες να επωφελούνται τουριστικά. Κατανοητές ενδεχομένως κάποιες ευαισθησίες, που ίσως θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, αλλά προς τι όλη αυτή η φοβικότητα; Τίθεται άραγε σε αμφισβήτηση η ελληνικότητα της Θεσσαλονίκης, εάν μάθει ο Ελληνας ή ο ξένος επισκέπτης ότι είναι «παιδί» της ο Κεμάλ, ή αν ενημερωθεί για τη γέννηση στην πόλη του διάσημου Τούρκου συγγραφέα Ναζίμ Χικμέτ, γεγονός που έχει απαλειφθεί από το ιστορικό της προφίλ; Θα ήταν αστείο να πιστέψει κανείς κάτι τέτοιο, όπως θα ήταν γελοίο να προσπαθούμε να εμποδίσουμε με τεχνάσματα τους γείτονες να έρχονται για να τιμήσουν τον ηγέτη τους, αφήνοντας μάλιστα και γερό οβολό. Ενας από τους λόγους που ο Γιάννης Μπουτάρης προκάλεσε δυναμική ανατροπής στις εκλογές ήταν ότι μίλησε ανοιχτά για ζητήματα που μέχρι τώρα προσεγγίζονταν από την ελίτ της πόλης με προκατάληψη, σε σημείο που κούρασαν την κοινωνία της Θεσσαλονίκης. Τώρα ήγγικεν η ώρα να συγκρουστεί.