Μυστικές διαβουλεύσεις για αναδιάρθρωση του χρέους

 Της Ειρήνης Καρανασοπούλου, ΝΕΑ, 23,12,10

Επειτα από αλλεπάλληλες µυστικές διαβουλεύσεις, στις οποίες πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξαν ο Λουκάς Παπαδήµος, ο Γιώργος Προβόπουλος, αλλά και τραπεζίτες στους οποίους έχει εµπιστοσύνη η κυβέρνηση. Το οικονοµικό επιτελείο κατέληξε σε ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους µετά το 2013 χωρίς κούρεµα της αξίας των οµολόγων, το οποίο κοινοποίησε ανεπισήµως στις Βρυξέλλες, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αλλά και στο Βερολίνο και αντιµετωπίζεται κατ’ αρχήν θετικά από τις Βρυξέλλες.  Το σχέδιο απορρίπτει κάθε ιδέα αναδιάρθρωσης οποιασδήποτε µορφής πριν από τη λήξη του προγράµµατος δανειοδότησης από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ (2013), κάτι που πολλοί κοινοτικοί παράγοντες είχαν προτείνει, µε ταυτόχρονη µάλιστα κίνηση των τριών «επικίνδυνων χωρών» (Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία).

Σύµφωνα µε το σχέδιο, στο οποίο κατέληξε η ελληνική πλευρά έπειτα απόεβδοµάδες προτάσεων και σχεδίων επί χάρτου, η Ελλάδα θα προβεί µετά τη λήξη του Μνηµονίου σε αναδιάρθρωση του χρέους της µε δύο κυρίαρχα στοιχεία. Αφενός, την επιµήκυνση του χρόνου αποπληρωµής, όχι µόνο για το δάνειο των 110 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, αλλά και γι’ αυτά που έχει λάβει από έτερους πιστωτές. Αφετέρου, θα ζητήσει τη µείωση του επιτοκίου των δανείων αυτών. Ωστόσο, δεν θα επιδιώξει κούρεµα (hair cut) της αξίας των οµολόγων της.

Προϋπόθεση για να εφαρµοστεί το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης – που φαίνεται να παίρνει κατ’ αρχήν πράσινο φως από τις Βρυξέλλες – είναι να υπάρξει µέχρι τότε βελτίωση των µεγεθών της ελληνικής οικονοµία. Αυτό, κατά τους αρµόδιους (εγχώριους και ξένους) δεν µπορεί να επιτευχθεί παρά µόνο µε την πιστή εφαρµογή του Μνηµονίου σε όλο το διάστηµα που αποµένει, χωρίς υπαναχωρήσεις και καθυστερήσεις.

Τάξη στα δηµοσι ονοµικά. Ειδικότερα, όπως λένε κοινοτικές πηγές, για να είναι σε θέση η Ελλάδα να διαπραγµατευθεί αναδιάρθρωση του χρέους της µε τους όρους που επιθυµεί, πρέπει να έχει βάλει σε τάξη τα δηµοσιονοµικάτης – νααυξηθούν τα έσοδα και να περιοριστούν οι δαπάνες ώστε να συρρικνωθεί το έλλειµµα σύµφωνα µε τους στόχους. Για τον λόγο αυτό χρησιµοποιείται ήδη η τεχνογνωσία του ΔΝΤ για την αναδιοργάνωση των εφοριών, ενώ η καταπολέµηση της φοροδιαφυγής θεωρείται όρος εκ των ων ουκ άνευ. Αντιστοίχως, ο περιορισµός των δαπανών «µεταφράζεται» από τους… κριτές της ελληνικής οικονοµίας σε συρρίκνωση του κρατικού και ευρύτερου κρατικού τοµέα, µε παράλληλη προσπάθεια αποτελεσµατικότερου κράτους, κάτι που θα συµβάλει – µαζί µε άλλα µέτρα – στην προσέλκυση επενδύσεων.

Θέµα προτεραιότητας θεωρούνται και οι διαρθρωτικές αλλαγές, τις οποίες ήδη προχωρά µε ταχύτητα η κυβέρνηση. Το ζήτηµα των εργασιακών σχέσεων θεωρείται κοµβικό για τους κοινοτικούς, διότι – κατ’ αυτούς – έτσιθα µειωθεί το κόστος εργασίας και θα βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικήςοικονοµίας. Δεν είναι άλλωστετυχαίο ότιστους δείκτες ανταγωνιστικότητας που ετοιµάζεται να παρουσιάσει ο Ολι Ρεν – µε βάση τους οποίους θα αξιολογούνται οι χώρες – πρώτος είναι το κόστος εργασίας. Τέλος, σε αυτό το δυσµενές περιβάλλον, θα απαιτηθούν προσπάθειες για ενίσχυση της ανάπτυξης, κάτι που είναι προαπαιτούµενο για τις αγορές όταν η Ελλάδα βγει να ζητήσει νέα δάνεια.

Ο φόβος της Fi tch. Τα τελευταία 24ωρα υπήρξε µεγάλη ανησυχία στην Αθήνα για το ενδεχόµενο υποβάθµισης της ελληνικής οικονοµίας από τον οίκο Fitch – τον τελευταίο που δεν έχει τοποθετήσει τα ελληνικά οµόλογα στην κατηγορία «σκουπίδια»(junk). Και αυτό διότι η ΕΚΤ ενδεχοµένως να έπρεπε να αλλάξει την πολιτική αποδοχής των ελληνικών οµολόγων ως εγγύηση και αγοράς τους στη δευτερογενή αγορά – ή, στην καλύτερη περίπτωση, να συνέχιζε την ίδια πολιτική επιβάλλοντας µεγαλύτερο κούρεµα από αυτό που ισχύει σήµερα (σ.σ. η ΕΚΤ τα δέχεται µε15% λιγότερο από την αξία τους).

Οι τράπεζες καθόρισαν τις ηµεροµηνίες

Το οικονοµικό επιτελείο µε τους σχετικούς εµπειρογνώµονες απέρριψε την εκδοχή αναδιάρθρωσης του χρέους εντός του 2011 ή του 2012, µολονότι τέτοιες εισηγήσεις έπεσαν στο τραπέζι. Η αιτία είναι πως µια αναδιάρθρωση στην τρέχουσα φάση θα οδηγούσε τις περισσότερεςελληνικές τράπεζες σε έλλειψη κεφαλαιακής επάρκειας, τα αποθεµατικά των ασφαλιστικών ταµείων – που επίσηςείναι κάτοχοι οµολόγων – θαείχαν µεγάλες απώλειες και µεσοπρόθεσµα θα είχαν πρόβληµα καταβολής συντάξεων, οπότε θα έπρεπε να συµβάλει η κεντρική κυβέρνηση – δηµιουργώντας εκ νέου δηµοσιονοµικό πρόβληµα. Επιπλέον, οιγερµανικές και γαλλικέςτράπεζες, που είναιεκτεθειµένες σε ελληνικά οµόλογα, θα υφίσταντο απώλειες – κάτι που η κ. Μέρκελ κι ο κ. Σαρκοζί δεν θα θεωρούσαν «φιλικήκίνηση» από µέρους της Ελλάδας. Κοινοτικές πηγές σηµειώνουν ότι από την 1η Ιανουαρίου θα έχει τεθεί σε λειτουργία ο µόνιµος µηχανισµός στήριξης, οπότε θα υπάρχουν και οι σχετικοί ευρωπαϊκοί κανόνες για τις αναδιαρθρώσεις – άρα η Ελλάδα δεν θα βρεθεί στη θέση να διαπραγµατεύεται µόνη της µε τους πιστωτές της, αλλά µε ένα ευρωπαϊκό όργανο να την εκπροσωπεί κατά κάποιον τρόπο.