Αυγή, 25.2.12
Όταν ακούει κανείς τους Γερμανούς πολιτικούς που μιλάνε για την Ελλάδα αυτές τις μέρες, τείνει να πιστέψει ότι όλα γίνονται τσάμπα και βερεσέ. Όλες οι προσπάθειες, όλα τα δισεκατομμύρια, όλες οι διαπραγματεύσεις, όλες οι συζητήσεις - όλα δίχως λόγο. Η Ελλάδα, όπως την περιγράφουν, είναι μια ανίατη περίπτωση, ο ελληνικός λαός δεν μπορεί να σωθεί με τίποτε. Η χρεωκοπία είναι αναπότρεπτη. Κι αν όχι τώρα, τότε το καλοκαίρι. Ή, αν όχι το καλοκαίρι, τότε το φθινόπωρο. Αν είναι όντως έτσι τα πράγματα για ποιον ακριβώς λόγο συνεδρίαζαν μέχρι τα ξημερώματα της περασμένης Τρίτης οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης; Εάν δεν υπάρχει σωτηρία, γιατί αποφάσισαν ένα νέο πακέτο διάσωσης για την Ελλάδα; Και μόνο η σκέψη ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να καταφέρει κάτι, μοιάζει στο μεταξύ εξαιρετικά επιπόλαιη. Κι αν όμως όντως τα καταφέρει;
Εάν από την ελληνική αγρανάπαυση ξεπηδήσουν σε δέκα -έστω δεκαπέντε- χρόνια, αν όχι ανθισμένοι αγροί, αλλά τουλάχιστον ένα κράτος που θα λειτουργεί; Εάν η Ελλάδα σε λίγα χρόνια εξελιχθεί σε μια χώρα με έστω μικρή ευημερία, ανεκτό επίπεδο δημόσιου χρέους και μια περίπου κανονική δημόσια διοίκηση;Η σημερινή πολιτική των υπόλοιπων Ευρωπαίων έναντι της Ελλάδας χαρακτηρίζεται από μια επικίνδυνη αντίφαση. Από τη μια πλευρά γίνεται μια τεράστια προσπάθεια, οδηγεί τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης στα όρια των οικονομικών και πολιτικών δυνατοτήτων και αντοχών τους. Εάν υλοποιηθεί το δεύτερο πακέτο διάσωσης, οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι θα έχουν βάλει συνολικά 240 δισεκατομμύρια ευρώ σ’ αυτή την προσπάθεια - ένα ποσό αστρονομικό. Από την άλλη πλευρά η μοιρολατρία και ο φαταλισμός έχουν διαβρώσει τα μυαλά αυτών που βοηθούν. Πληρώνουν και αμφιβάλλουν.
Η αλήθεια είναι ότι για αυτές τις αμφιβολίες υπάρχουν σοβαροί λόγοι. Όπως υπάρχει λόγος και για την αυξανόμενη πίεση που άσκησαν τις τελευταίες μέρες τόσο η Γερμανία όσο και άλλες χώρες στην ελληνική κυβέρνηση. Χωρίς πίεση, λίγα πράγματα κινούνται στην Αθήνα, αυτή ήταν η εμπειρία μέχρι τώρα. Αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι μόνο με πίεση και με αμφιβολίες δεν μπορεί κανείς να ξαναστήσει στα πόδια της μια χώρα. Και τα δισεκατομμύρια που θα εκταμιευτούν το επόμενο διάστημα θα αποδειχτούν μια εξαιρετικά κακή επένδυση εάν δεν συνδυαστούν με την ελπίδα. Την ελπίδα ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει. Ένα μέρος της ελληνικής τραγωδίας είναι και το γεγονός ότι αυτή την εποχή μας δείχνουν από την Αθήνα μόνο τις εικόνες εκείνων που με μολότοφ και πέτρες επιτείνουν τη δυστυχία της χώρας. Σπίτια που καίγονται, κουκουλοφόροι, αστυνομικοί βαριά οπλισμένοι - μερικές φορές οι εικόνες θυμίζουν εμφύλιο.
Τους άλλους Έλληνες, όμως, εκείνους που δουλεύουν, εκείνους που καθαρίζουν, εκείνους που σηκώνουν τα βάρη που φόρτωσαν στις πλάτες τους οι πατέρες και οι παππούδες τους, δεν τους βλέπει κανείς. Μόνο λίγες εικόνες προβάλλονται από αυτούς που δεν αντέχουν και γονατίζουν από το βάρος. Δυνατές εικόνες από αυτούς που δεν έχουν πια δουλειά, που δεν έχουν λεφτά για τον γιατρό, που δεν έχουν στέγη. Είναι προφανές ότι απαιτούνται χρήματα, πάρα πολλά χρήματα, για την Ελλάδα. Ωστόσο οι Έλληνες, όπως περιμένουν την επόμενη δόση, περιμένουν και λίγα λόγια αναγνώρισης. Και υπάρχουν αρκετοί λόγοι γι' αυτό: καμία άλλη χώρα δεν κατάφερε να μειώσει τόσο δραστικά το έλλειμμά της σε τόσο σύντομο διάστημα, με όσα αυτό συνεπάγεται. Χαμηλότεροι μισθοί, χαμηλότερες συντάξεις, περισσότεροι άνεργοι. Και οι επόμενοι μήνες δεν θα είναι καλύτεροι. Χωρίς ελπίδα δεν αντέχεται αυτή η κατάσταση. Από πού όμως θα έρθει, όταν υπάρχουν αυτές οι χλευαστικές παρατηρήσεις των άλλων;
Το ίδιο ισχύει και για τις άλλες κλυδωνιζόμενες χώρες, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιρλανδία. Το ρήγμα που ανοίγεται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορεί να κλείσει όσα δισεκατομμύρια κι αν ρίξουν μέσα. Οι διαφορές στο εισόδημα αντέχονται, το αίσθημα της έλλειψης σεβασμού όχι. Χρεωκοπημένοι Έλληνες; Επίτροπος λιτότητας; Θα έπρεπε να στραφούμε στους ανθρώπους στην Ελλάδα, να τους αναγνωρίσουμε τα όσα έκαναν τους περασμένους μήνες, να τους στηρίξουμε για τα όσα πρέπει ακόμη να αντέξουν. Το ζητούμενο δεν είναι δυο καλές κουβέντες ούτε η επίδειξη συμπόνιας. Η Ευρώπη ανέλαβε την ευθύνη έναντι των Ελλήνων. Και είναι υποχρέωσή της να τους ανοίξει και μια προοπτική, αντί να κερδοσκοπεί κρυφά επί της χρεωκοπίας τους.
Η πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα η Ελλάδα συγκρίνεται όλο και συχνότερα με την πρόκληση της ανοικοδόμησης της ανατολικής Γερμανίας μετά την κατάρρευση της DDR. Αυτή η ανοικοδόμηση κράτησε πολλά χρόνια και κατάπιε πολλά δισεκατομμύρια. Και κατά τη διάρκεια αυτής της ανοικοδόμησης οι άνθρωποι στη Δρέσδη, στη Βαϊμάρη, στη Λειψία περίμεναν πολύ καιρό για να ακούσουν δυο κουβέντες αναγνώρισης για τις τεράστιες προσπάθειες που έκαναν. Ίσως να τους φαινόταν πιο ανεκτό το βάρος που κουβαλούσαν εάν είχαν και τον σεβασμό των άλλων. Αυτό το έλλειμμα το ξέρει καλά αυτός που θα γίνει σύντομα πρόεδρος της Γερμανίας. Η Αθήνα θα ήταν ο σωστός προορισμός για τον Γιόαχιμ Γκάουκ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου