Του Ρούσσου Βρανά, ΝΕΑ, 3.8.11
Το Κογκρέσο και η κυβέρνηση των ΗΠΑ πιθανότατα θα μπορέσουν να απολαύσουν τις διακοπές τους, έστω κι αν πάρουν μαζί τους στις αποσκευές τους μια αυταπάτη: πως με τον συμβιβασμό τους για το αμερικανικό χρέος ξέφυγαν από την κρίση. Οχι όμως και οι απλοί Αμερικανοί. Γι' αυτούς, η κρίση που άρχισε το 2008 δεν τελείωσε ποτέ. Οι δείκτες της οικονομίας δεν λένε πάντα την αλήθεια, αλλά οι δείκτες της καθημερινής ζωής των ανθρώπων δεν λένε ποτέ ψέματα. Η μακροχρόνια ανεργία επιμένει στις ΗΠΑ. Στα σούπερ μάρκετ, οι καταναλωτές που συνήθως ψωνίζουν μαζικά στις αρχές του μήνα όταν εισπράττουν τον μισθό τους, αργούν να ξαναφανούν. Σε σχέση με πέρυσι, τελειώνουν πιο νωρίς τα λεφτά τους. Ενας στους επτά (δηλαδή 43 εκατ. Αμερικανοί) σιτίζεται με κουπόνια τροφίμων.
Ισως γι' αυτό δεν βλέπουμε σήμερα τις ατέλειωτες ουρές που απεικονίζονται στις δραματικές φωτογραφίες από τα συσσίτια του 1930. Μέχρι να φτάσει η χώρα στη σημερινή κατάσταση, η αμερικανική κυβέρνηση ξόδεψε τεράστια ποσά σε διασώσεις και ενισχύσεις μεγάλων επιχειρήσεων και τραπεζών (8,5 τρισ. δολάρια που καταβλήθηκαν από τους φορολογουμένους). Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης: το Νιου Ντιλ, με το οποίο αντιμετωπίστηκε η κρίση του 1930, ανήλθε σε μόλις 500 δισ. (δολάρια του 2008). Το Σχέδιο Μάρσαλ, με το οποίο ανασυγκροτήθηκε η μεταπολεμική Ευρώπη, σε 125 δισ. Γιατί λοιπόν αργεί τόσο πολύ η επιστροφή των απλών ανθρώπων στις «καλές μέρες»;
Και η πρώτη... Ισως γι' αυτό δεν βλέπουμε σήμερα τις ατέλειωτες ουρές που απεικονίζονται στις δραματικές φωτογραφίες από τα συσσίτια του 1930. Μέχρι να φτάσει η χώρα στη σημερινή κατάσταση, η αμερικανική κυβέρνηση ξόδεψε τεράστια ποσά σε διασώσεις και ενισχύσεις μεγάλων επιχειρήσεων και τραπεζών (8,5 τρισ. δολάρια που καταβλήθηκαν από τους φορολογουμένους). Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης: το Νιου Ντιλ, με το οποίο αντιμετωπίστηκε η κρίση του 1930, ανήλθε σε μόλις 500 δισ. (δολάρια του 2008). Το Σχέδιο Μάρσαλ, με το οποίο ανασυγκροτήθηκε η μεταπολεμική Ευρώπη, σε 125 δισ. Γιατί λοιπόν αργεί τόσο πολύ η επιστροφή των απλών ανθρώπων στις «καλές μέρες»;
... μεγάλη κρίση (1930) και η δεύτερη (2008) ίσως να είχαν αποφευχθεί, αν δεν υπήρχαν τόσο χτυπητές ανισότητες και τόσο διάχυτη διαφθορά. Οι καθηγητές των οικονομικών Εμάνουελ Σάεζ (Μπέρκλεϊ) και Τόμας Πίκετι (Παρίσι) έδειξαν ότι ο πλούτος που κατείχε το 1% των πλουσιότερων Αμερικανών είχε φτάσει στην κορύφωσή του το 1928 και το 2007, δηλαδή ακριβώς λίγο πριν από τη συντριβή. Οσο για τη διαφθορά, ο καθηγητής Ουίλιαμ Μπλακ πιστεύει πως είναι μια από τις κύριες αιτίες που προκαλούν τις κερδοσκοπικές φούσκες.
Στην εισαγωγή... ... του βιβλίου του πατέρα του «Το Μεγάλο Κραχ του 1929», ο οικονομολόγος Τζέιμς Κ. Γκαλμπρέιθ γράφει: «Υπάρχει ασφαλώς μεγάλη συνάφεια του "Μεγάλου Κραχ του 1929" με τη μεγάλη κρίση του 2008. Και στις δύο περιπτώσεις, η κυβέρνηση γνώριζε τι έπρεπε να κάνει. Και τις δύο φορές, αρνήθηκε να το κάνει. Το 1929, λίγες αυστηρές λέξεις από ψηλά, μια αύξηση του επιτοκίου, μια σοβαρή έρευνα των πυραμίδων της εποχής, και ο πύργος από τραπουλόχαρτα θα είχε καταρρεύσει στη Γουόλ Στριτ, προτού καταστρέψει όλη την οικονομία. Το 2004, το FBI προειδοποιούσε ανοιχτά για "επιδημία διαφθοράς στην αγορά στεγαστικών δανείων". Και τις δύο φορές, επρόκειτο για απάτη. Την πρώτη από την κυβέρνηση εις βάρος του λαού. Και τη δεύτερη από τους πλούσιους εις βάρος των φτωχών. Μια κυβέρνηση που τα επιτρέπει αυτά είναι συνένοχη σε ένα πελώριο έγκλημα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου