Στον Καιάδα της εσωστρέφειας

Του Ηλία Κανέλλη, ΝΕΑ, 23. 09. 13

Παρά τον τραυματισμό της από τις συνέπειες της κρίσης και παρά την άνοδο της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής, η ελληνική κοινωνία συνεχίζει να παίζει το ευρωπαϊκό στοίχημα, διεκδικώντας απʼ την Ευρώπη ένα μοντέλο ανάπτυξης κι ένα πολιτιστικό πρότυπο παρά μια μητέρα που μας πληρώνει για να μπορούμε με άνεση να ασκούμαστε στον ελληνικό εξαιρετισμό. Στη δύσκολη περίοδο που διανύει η χώρα, στην προσπάθεια ανάταξής της, συμβάλλει καθοριστικά η συντηρητική παράταξη, η ΝΔ, η οποία, παρά τα ιδεολογικά της σκαμπανεβάσματα, ήδη από την εποχή του ιδρυτή της, του Κωνσταντίνου Καραμανλή, έχει εκφρασμένο, σαφή προσανατολισμό: «ανήκομεν εις την Δύσιν». Ακόμα και στις περιπτώσεις που οι στενοί ορίζοντες της Δεξιάς κυριαρχούσαν, η κεντρική γραμμή ουδέποτε άλλαξε. Η Δεξιά ήταν η παράταξη της Ευρώπης - μόνο το μικρό ΚΚΕ εσωτερικού είχε την ίδια γραμμή, ενώ σε αυτό το ρεύμα το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε πολύ αργότερα. Τι σήμαινε αυτός ο προσανατολισμός; Ανοιχτούς ορίζοντες. Εξωστρέφεια. Οργανωμένη κοινωνία. Αλληλεγγύη - στις δομές, όχι στα λόγια. Σεβασμό του άλλου. Πρόοδο. Ανταγωνισμό - με το μέτρο της κοινωνίας εκεί έξω, όχι με το μέτρο της αλήστου μνήμης ψωροκώσταινας. Σε πείσμα του πελατειακού κράτους και της χωρίς νόημα εσωστρέφειας, πολλοί Ελληνες αναμετρήθηκαν με το πνεύμα αυτό. Δυστυχώς, πολλοί συνεθλίβησαν στα λιθάρια του ελληνικού εξαιρετισμού. Πολλοί έφυγαν. Και κάποιοι, πιο πεισματάρηδες, είπαν να συνεχίσουν να πασχίζουν.

Ενας απʼ αυτούς ήταν ο Γιώργος Παπαλιός. Πλούσιος, ανακατεύτηκε με τον ελληνικό κινηματογράφο τα χρόνια της Μεταπολίτευσης, συνέβαλε στην άνθηση ενός ρεύματος που, τουλάχιστον εκείνα τα χρόνια, ήταν η εμπροσθοφυλακή του μοντερνισμού. Ξανανακατεύτηκε τα τελευταία χρόνια από θεσμική θέση, από το Κέντρο Κινηματογράφου, συμβάλλοντας στο δημοσιονομικό νοικοκύρεμα ενός οργανισμού πριν αυτό επιβληθεί από τους επιτηρητές της τρόικας και, το σημαντικότερο, επικροτώντας και προωθώντας έναν εξωστρεφή κινηματογράφο που, με λίγα χρήματα, φέρνει διακρίσεις (και, ίσως, λίγο συνάλλαγμα) από το εξωτερικό.

Τις προάλλες, ο κ. Παπαλιός, σε μια κίνηση εξαιρετικού συμβολισμού, αποφάσισε να παραιτηθεί. Σε συνέντευξή του στην «Ελευθεροτυπία» επιβεβαιώνει το μήνυμα από το πρωθυπουργικό περιβάλλον που «θα προτιμούσε να γυρίζονται πιο ελληνοκεντρικές ταινίες, αντί γιʼ αυτές τις... καταθλιπτικές που προωθούνται από το ΕΚΚ, και ας διαπρέπουν στο εξωτερικό». Είναι δυνατόν; Να συνεχίσουμε να φτιάχνουμε προϊόντα που θα ρίχνονται στον Καιάδα της εσωστρέφειας, σε πείσμα της πραγματικότητας; Κι αυτό να συμβαίνει με την ανοχή, αν όχι με την παραίνεση, του Πρωθυπουργού που έστω και από σύμπτωση θα μπορούσε να καταγραφεί στους μεταρρυθμιστικούς παράγοντες της Ελλάδας - μιας χώρας που συνεχίζει να αντιστέκεται στην κανονικότητα;

Κρίμας, που λένε και στην Καλαμάτα.

O Ηλίας Κανέλλης είναι δημοσιογράφος