Του Τάκη Θεοδωρόπουλου, ΝΕΑ, 24.3.11
Οπροοδευτικός λυρισµός στηρίζεται σε µια παραδοχή: η Ελλάδα είναι µια ύπαρξη αδικηµένη. Αδικηµένη από το παρελθόν, κατατρεγµένη από το παρόν ενός κόσµου που την εχθρεύεται, ηττηµένη από τον ίδιο της τον εαυτό. Είναι ο πιο ανθεκτικός συλλογικός µας µύθος. Τα σπλάχνα του µύθου γέννησαν τραγούδια, όργωσαν την ποιητική µας ευαισθησία, έγραψαν µυθιστορήµατα, οργάνωσαν πολιτικές. Ο µύθος αυτός υπήρξε το σηµαντικότερο πολιτικό κεφάλαιο της Aριστεράς. Ηττηµένη πολιτικά και στρατιωτικά στον Eµφύλιο κέρδιζε την συναισθηµατική αποδοχή του ηττηµένου στο άσυλο του «προοδευτικού λυρισµού».
Στη σοδειά του όµως δεν σιτίστηκε µόνον η Αριστερά. Πάνω του στηρίχθηκε όλο το πολιτικό οικοδόµηµα της Μεταπολίτευσης, στο έδαφός του ρίζωσαν όλα τα διλήµµατα, πραγµατικά ή φανταστικά. Η Κύπρος, το «Μακεδονικό», οι σχέσεις µας µε την Τουρκία, οι σχέσεις µας µε την υπόλοιπη Ευρώπη. Πάντα µας αδικούσαν, πάντα ήµασταν οι χαµένοι, η ελληνική κοινωνία είναι µια κοινωνία που αισθάνεται αλληλεγγύη µόνον όταν θρηνεί κάποια αποτυχία. Η επιτυχία είναι για τους άλλους.
Οι εφοπλιστές έσπαγαν πιάτα τραγουδώντας τους καηµούς της φτωχολογιάς, γιατί έτσι αισθάνονταν πιο Ελληνες, κι εµείς εδώ κάναµε συναυλίες για το Κυπριακό και αγιοποιούσαµε τον Μακρυγιάννη, το πρότυπο του αδικηµένου. Η µόνη εξαίρεση ήταν οι Ολυµπιακοί Αγώνες το 2004. Εκεί αποφασίσαµε να πετύχουµε. Τα καταφέραµε, και την εποµένη το πρωί κάναµε ό,τι περνούσε από το χέρι µας για να ξεπλύνουµε το άγος της επιτυχίας.
Τη βγάζαµε. Χρεωµένοι, απαξιωµένοι, αλλά τη βγάζαµε. ∆εν χρωστούσαµε εµείς, αυτοί µας χρωστούσαν που µας είχαν αδικήσει. Οσο για την αξία µας, µόνον όποιος µπορούσε να µοιραστεί τον δικό µας πόνο µπορούσε και να την καταλάβει. Και τώρα που δεν τη βγάζουµε πια ανακαλύπτουµε πως εξαντλήθηκε και το κεφάλαιο του προοδευτικού µας λυρισµού. Τώρα που είµαστε πραγµατικά στριµωγµένοι δεν έχουµε λέξεις για να πούµε αυτό που νιώθουµε. Και φωνάζουµε, καταγγέλλουµε, βρίζουµε, πετάµε γιαούρτια, πέτρες, µολότοφ, σαν τον τρελό του χωριού που κάνει ό,τι µπορεί για να εξαιρεθεί απ’ την απόδοση των ευθυνών.
Ο µύθος του προοδευτικού λυρισµού κήρυξε πτώχευση. Η Ελλάδα που αγιοποιούσε την αποτυχία γκρεµίζεται µε πάταγο γύρω µας.
Αυτό που µας λείπει είναι ένας νέος συλλογικός µύθος, ένα νέο συµβόλαιο για να στεγάσει την ευαισθησία µας και να αποκαταστήσει τους κατεστραµµένους κοινωνικούς ιστούς.
Στη σοδειά του όµως δεν σιτίστηκε µόνον η Αριστερά. Πάνω του στηρίχθηκε όλο το πολιτικό οικοδόµηµα της Μεταπολίτευσης, στο έδαφός του ρίζωσαν όλα τα διλήµµατα, πραγµατικά ή φανταστικά. Η Κύπρος, το «Μακεδονικό», οι σχέσεις µας µε την Τουρκία, οι σχέσεις µας µε την υπόλοιπη Ευρώπη. Πάντα µας αδικούσαν, πάντα ήµασταν οι χαµένοι, η ελληνική κοινωνία είναι µια κοινωνία που αισθάνεται αλληλεγγύη µόνον όταν θρηνεί κάποια αποτυχία. Η επιτυχία είναι για τους άλλους.
Οι εφοπλιστές έσπαγαν πιάτα τραγουδώντας τους καηµούς της φτωχολογιάς, γιατί έτσι αισθάνονταν πιο Ελληνες, κι εµείς εδώ κάναµε συναυλίες για το Κυπριακό και αγιοποιούσαµε τον Μακρυγιάννη, το πρότυπο του αδικηµένου. Η µόνη εξαίρεση ήταν οι Ολυµπιακοί Αγώνες το 2004. Εκεί αποφασίσαµε να πετύχουµε. Τα καταφέραµε, και την εποµένη το πρωί κάναµε ό,τι περνούσε από το χέρι µας για να ξεπλύνουµε το άγος της επιτυχίας.
Τη βγάζαµε. Χρεωµένοι, απαξιωµένοι, αλλά τη βγάζαµε. ∆εν χρωστούσαµε εµείς, αυτοί µας χρωστούσαν που µας είχαν αδικήσει. Οσο για την αξία µας, µόνον όποιος µπορούσε να µοιραστεί τον δικό µας πόνο µπορούσε και να την καταλάβει. Και τώρα που δεν τη βγάζουµε πια ανακαλύπτουµε πως εξαντλήθηκε και το κεφάλαιο του προοδευτικού µας λυρισµού. Τώρα που είµαστε πραγµατικά στριµωγµένοι δεν έχουµε λέξεις για να πούµε αυτό που νιώθουµε. Και φωνάζουµε, καταγγέλλουµε, βρίζουµε, πετάµε γιαούρτια, πέτρες, µολότοφ, σαν τον τρελό του χωριού που κάνει ό,τι µπορεί για να εξαιρεθεί απ’ την απόδοση των ευθυνών.
Ο µύθος του προοδευτικού λυρισµού κήρυξε πτώχευση. Η Ελλάδα που αγιοποιούσε την αποτυχία γκρεµίζεται µε πάταγο γύρω µας.
Αυτό που µας λείπει είναι ένας νέος συλλογικός µύθος, ένα νέο συµβόλαιο για να στεγάσει την ευαισθησία µας και να αποκαταστήσει τους κατεστραµµένους κοινωνικούς ιστούς.
Εργο πολύ σοβαρό για να το εµπιστευθούµε στα χέρια της πολιτικής µας τάξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου