Μεταμνημόνιο

 Της Αγγελικής Σπανού, http://metarithmisi.gr

Η διχαστική κατασκευή μνημόνιο-αντιμνημόνιο ξεθωριάζει. Από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ του Α. Τσίπρα έκανε τη στροφή και μας φέρνει το τρίτο μνημόνιο, έχοντας για χρόνια επενδύσει στο αντιμνημόνιο, η διαχωριστική γραμμή των χρόνων της κρίσης χάνει το νόημά της. Είναι πια όλοι μνημονιακοί: Η κυβέρνηση και τα κόμματα της φιλοευρωπαϊκής αντιπολίτευσης (ΝΔ, Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ), ακόμη και οι ΑΝΕΛ που πίνοντας το γλυκό ποτό της εξουσίας ξέχασαν της θεωρίες συνωμοσίας για την αρπαγή του εθνικού πλούτου από τους δανειστές, ξέχασαν και τους ψεκασμούς. Αυτοί που δεν είναι μνημονιακοί (ΚΚΕ, Αριστερή Πλατφόρμα) δεν συνδέονται μεταξύ τους, ενώ για τη Χρυσή Αυγή δεν γίνεται λόγος αφού πρόκειται για αντιδημοκρατικό, όχι απλώς για αντιευρωπαϊκό ή δραχμικό κόμμα. Με μια έννοια, αφού γίνεται de facto η υπέρβαση της διαίρεσης που καθόρισε τη μνημονιακή εποχή στη χώρα μας, θα μπορούσε να ελπίσει κανείς σε μια νέα εθνική ενότητα η οποία, δυνητικά, θα συνέβαλε στην υπέρβαση του οικονομικού αδιεξόδου. Ομως δεν είμαστε κοντά σε κάτι τέτοιο. Είναι αλήθεια ότι ο Αλέξης Τσίπρας που οφείλει την πολιτική κυριαρχία του στο αντιμνημόνιο κάνει το μεγάλο βήμα περνώντας στην άλλη όχθη. Αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι η στροφή δεν έχει γίνει μέσα του. Προωθεί μια συμφωνία την οποία καταγγέλλει και συνεννοείται με εταίρους τους οποίους αντιμετωπίζει ως εκβιαστές. Φέρνει προς ψήφιση μεταρρυθμίσεις στις οποίες δεν πιστεύει και παίρνει πάνω του περιοριστικά μέτρα τα οποία βρίσκονται σε τέλεια αντίθεση με τις επεκτατικές πολιτικές τις οποίες υποστηρίζει ρητορικά. Οχι μόνο αυτό αλλά δεν έχει αποδεχτεί το βασικό, ότι στην περίπτωσή μας η λιτότητα δεν είναι απλώς παρεπόμενο του δόγματος Σόιμπλε αλλά παρενέργεια της χρεοκοπίας μας.

Η κατάργηση του μανιχαϊσμού που μας ταλαιπώρησε στα χρόνια της κρίσης θα μπορούσε να είναι ευεργετική αν υπήρχε ή αν συζητιόταν ένα εθνικό σχέδιο αναυγκρότησης πέρα από τις επιταγές των πιστωτών και μακριά από τους μνημονιακούς καταναγκασμούς. Αν το ελληνικό πολιτικό σύστημα αναζητούσε ή ήξερε τι πρέπει να παράγουμε, τι να εξάγουμε, πώς θα φτιάξουμε το κράτος μας, το ασφαλιστικό, το φορολογικό, το σύστημα απονομής δικαιοσύνης. Αν, δηλαδή, υπήρχε ένα μεταμνημονιακό αφήγημα. Αλλά κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Αντί γι αυτό έχουμε καταδίωσξη φοροελεγκτών σε χλιδάτους τουριστικούς προορισμούς και “δεν δεχόμαστε καθόλου κάρτες” όπως σε μεγάλο νησί των Κυκλάδων που φημίζεται για μια πάμπλουτη ελίτ με καταγωγή από εκεί και για τα σκουπίδια του.