Τα ταξί και ο Νορβηγός

 Του Kώστα Γιαννακίδη, www.protagon.gr, 25.7.11

Η εικόνα είναι τόσο ελληνική, ώστε τη βλέπεις και γεύεσαι φέτα μέσα σε χωριάτικη. Ένας οδηγός ταξί κάθεται επάνω στο διαχωριστικό διάζωμα σταθμού διοδίων. Με το δεξί χέρι κρατάει πλαστικό ποτήρι με καλαμάκι, στοιχείο που μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι αντλεί τη ζωογόνο δύναμη του φραπέ. Με το αριστερό χέρι γνέφει προς τα διερχόμενα αυτοκίνητα προκειμένου οι οδηγοί τους να καταλάβουν ότι η διέλευση από τα διόδια είναι δωρεάν, χορηγία του τοπικού σωματείου ταξιτζήδων. Και ο ευτυχής διερχόμενος οδηγός ανταποδίδει με χαμόγελο ή κάνει και αυτός το σήμα της νίκης προς τον ταξιτζή-και τα δύο στην εθνική κοστίζουν λιγότερο από δύο ευρώ. Την ίδια στιγμή στην Ακρόπολη κάποιοι άλλοι ιδιοκτήτες ταξί, απετέλεσαν αυτοβούλως τον συνδετικό κρίκο μεταξύ του αρχαίου και του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού, επιτρέποντας στους τουρίστες να επισκέπτονται δωρεάν τον αρχαιολογικό χώρο. Πουθενά δεν παρενέβη η αστυνομία.

Λογικό, θα πείτε οι περισσότεροι. Όχι και να προστατεύει η αστυνομία τα ληστρικά κέρδη των κοινοπραξιών που τοποθέτησαν τα διόδια έπειτα από συναλλαγή με μία διεφθαρμένη εξουσία. Και επειδή αυτό το ξέρουν και οι ταξιτζήδες, ρίχνουν το οινόπνευμα στην πληγή που τσούζει περισσότερο. 'Ετσι, ο μέσος οδηγός, που δεν αποκλείεται και να τους μουτζώνει στο καθημερινό μποτιλιάρισμα, κάνει το σήμα της νίκης, περνάει και δεν κατεβάζει καν το παράθυρο για να ρωτήσει τον  βιοπαλαιστή του τιμονιού πότε πλήρωσε για τελευταία φορά εφορία. Ομοίως και ο τουρίστας στην Ακρόπολη, χαμογελάει στον αγωνιστή ταξιτζή που μπορεί και να του μιλάει για άμεση δημοκρατία, όπως εκείνη του Περικλή-κοινώς να γυρίσουμε το πολίτευμα 2.500 χρόνια πίσω. Όλοι ορθώς πράττουν. Και όχι, όπως θα σημειώσετε μερικοί, το πρόβλημα μου δεν είναι στα διαφυγόντα κέρδη της κοινοπραξίας, ούτε στην απώλεια μερικών εισιτηρίων από την Ακρόπολη. Αυτό που προσπαθώ να μάθω είναι ποιος βάζει και ποιος ελέγχει τα όρια μίας κινητοποίησης. Για παράδειγμα, είτε συμφωνείς, είτε διαφωνείς με την επιχειρηματική ηθική των διοδίων, η παρακώλυση της λειτουργίας τους δεν παύει να είναι μία παράνομη πράξη. Το αυτό ισχύει και για το ταμείο στην Ακρόπολη.

Που βρίσκεται, λοιπόν, το όριο μίας κινητοποίησης; Το θέτει ένα συνταγμένο κράτος ή η τήρηση του επαφίεται στη λογική των διαμαρτυρομένων; Έχει ο ταξιτζής το δικαίωμα να καταργήσει τα διόδια ή τους ελέγχους εισιτηρίων στην Ακρόπολη; Ωραία. Τότε γιατί να μην μπορεί να μπουκάρει στην πίστα του αεροδρομίου και να επιτρέπει την προσγείωση μόνο σε αεροπλάνα από χώρες που σέβονται τον μεροκαματιάρη του τιμονιού; Η απάντηση είναι γνωστή σε όλους, κρύβεται και στις ρίζες της περιπέτειας μας. Το συντεταγμένο κράτος αυτοκαταργείται, εφαρμόζοντας τους νόμους κατά βούληση και κατά περίσταση. Και πάντα εξαρτάται ποιους έχει απέναντι του. Οι ταξιτζήδες του Ηρακλείου μπορούν να κλείσουν το αεροδρόμιο. Οι οπαδοί του ΟΦΗ θα φάνε ξύλο αν το επιχειρήσουν. Στον Πειραιά το κίτρινο ποτάμι θα αποκλείσει το λιμάνι. Αν το δοκίμαζαν αντιεξουσιαστές, θα άρχιζε ο επόμενος χημικός πόλεμος.

Το ξέρουμε όλοι. Αυτό που συμβαίνει με τους ταξιτζήδες και κάθε κοινωνική ομάδα που κινητοποιείται στις παρυφές της παρανομίας, εκδηλώνεται σχεδόν σε κάθε δραστηριότητα του δημόσιου και κρατικού βίου. Άτολμες κυβερνήσεις διοικούν με βάση τη συγκυρία, έχοντας το μάτι στην κλεψύδρα του πολιτικού τους χρόνου και στον κουμπαρά του κοινωνικού τους αποθέματος. Η ισονομία ή η οριζόντια εφαρμογή των νόμων αποτελούν αντικείμενο πολιτικής κριτικής και αντιπαράθεσης, ενώ δεν έπρεπε καν να τίθενται ως θέμα συζήτησης. Στη Νορβηγία ο μακελάρης θα καταδικαστεί σε 21 χρόνια κάθειρξη, δεν γίνεται να μείνει μέσα περισσότερο. Και θα τα περάσει, να είστε σίγουροι, σε αξιοπρεπείς συνθήκες. Εδώ θα ήταν νεκρός πριν φτάσει στο δικαστήριο. Ποια χώρα σας αρέσει περισσότερο;