Εθνικόφρων Αριστερά

 Του Ηλία Κανέλλη, ΝΕΑ

Στη χθεσινή επίσκεψή του στη Ρωσία, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας στη ρωσική Ανω Βουλή, μεταξύ άλλων, που δεν έχω την αρμοδιότητα και τις γνώσεις για να σχολιάσω, υπογράμμισε (σύμφωνα με τον ανταποκριτή του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων) ότι Ελλάδα και Ρωσία συνδέονται με «παράδοση κοινών αγώνων των λαών μας, κοινών θρησκευτικών πεποιθήσεων, με κοινές πολιτικές και πολιτιστικές ρίζες στη διαδρομή μας». Ακόμα και αν πρόκειται για μια κούφια φιλοφρόνηση, η έμφαση που έδωσε ένας άνθρωπος ο οποίος στο παρελθόν καθοδηγούνταν από τη Διεθνή, από το «Εμπρός της Γης οι κολασμένοι», στη θρησκεία και στον πολιτισμό εντυπωσιάζει. Ο κ. Τσίπρας, ούτε λίγο ούτε πολύ, στη Ρωσία δεν μίλησε σαν αριστερός Ευρωπαίος αλλά σαν κοινοτιστής Ελληνας. Για να το πούμε, δηλαδή, με όρους που θα χρησιμοποιούσε και ο μακαρίτης Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, ο αρχηγός της ριζοσπαστικής αριστερής αξιωματικής αντιπολίτευσης και υποψήφιος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με το κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς παραγκώνισε την προσήλωση στα δημοκρατικά ιδεώδη, στα ανθρώπινα δικαιώματα, στο δικαίωμα στη διαφορά (που, ως γνωστόν, δεν ευδοκιμούν στη Ρωσία), μιλώντας για κάτι πρακτικώς δευτερεύον: για την ταυτότητα.
Κατά καιρούς, στον ΣΥΡΙΖΑ έχουν εκφράσει πολλών ειδών αμφισβητήσεις για την Ευρώπη. Ισχυρίζονται ότι έχει έλλειμμα δημοκρατίας, έλλειμμα κοινωνικής δικαιοσύνης, ότι απουσιάζουν αναγκαίες δομές αλληλεγγύης, ότι είναι μια ήπειρος φρούριο για τους μετανάστες, ότι αντί για την «Ευρώπη των λαών» οικοδομήθηκε ένα προκεχωρημένο φυλάκιο του καπιταλισμού. Ποτέ, ωστόσο, δεν καθόρισε τις αναλύσεις του κόμματος η έμφαση στην εθνική και στη θρησκευτική ταυτότητα, που έτσι, μαζί, έχει χρησιμοποιηθεί από τις δομές της εθνικής ιδεολογίας. Είναι δυνατόν ένα αριστερό ευρωπαϊκό κόμμα, από την «αντιμνημονιακή» διαμαρτυρία να οδηγηθεί στην αγκαλιά της εθνικόφρονος ανάγνωσης της πολιτικής;

Η μομφή είναι πολύ σοβαρή. Αλλά δεν αφορά μόνο τη χθεσινή παράσταση του κ. Τσίπρα στη Ρωσία. Το τελευταίο διάστημα, η στροφή σε πράξεις και λόγους κοντά στο έθνος και στην ορθοδοξία είναι κανόνας στον ΣΥΡΙΖΑ - και δεν φαίνεται μόνο στο γνωστό σποτ με τον Εθνικό Υμνο. Είναι, άραγε, τυχαίο ότι τις προάλλες τόσο ο υποψήφιος ευρωβουλευτής του κόμματος Δημήτρης Παπαδημούλης όσο και ο υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων Γαβριήλ Σακελλαρίδης συνάντησαν τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο; Πού είναι το πρόβλημα, όταν μάλιστα ο επικεφαλής της ιεραρχίας είναι ένας ήπιος και νουνεχής άνθρωπος; Οτι η Αριστερά, από καταβολής της, πολιτευόταν ανεξαρτήτως της εθνικής κρατικής θρησκείας και των εκπροσώπων της. Κι ότι, σταθερά, υπερασπίζεται τον χωρισμό Εκκλησίας - Κράτους.

Από πότε και για ποιους λόγους η Αριστερά μετατρέπεται από οπαδός του κοσμικού κράτους και της πολυπολιτισμικότητας σε έναν εθνικόφρονα σχηματισμό; Το ερώτημα δεν είναι ρητορικό.

O Ηλίας Κανέλλης είναι δημοσιογράφος