Της Ελίζας Παπαδάκη, ΝΕΑ, 15.11.12
Αναμφίβολα ενοχλητικοί είναι οι όροι που τίθενται στη χώρα μας για να αποδεσμευθεί το δάνειο που είχε συμφωνηθεί την άνοιξη και να εκταμιευθούν καθυστερημένα, την ύστατη στιγμή, οι δόσεις που αναλογούσαν στη φετινή χρονιά. Συνίστανται στον έλεγχο της χρήσης των δανειακών πόρων, στη στενή επιτήρηση κάθε βήματος για την εφαρμογή των νέων οδυνηρών μέτρων που μόλις υιοθετήθηκαν, στην άμεση επιβολή πρόσθετων περικοπών δαπανών σε περίπτωση αποκλίσεων από τους ποσοτικούς στόχους, ακόμα και χωρίς να ευθύνεται για αυτές η ελληνική διαχείριση - για παράδειγμα, αν δεν βρεθούν αρκετά γρήγορα αγοραστές για τις προγραμματισμένες αποκρατικοποιήσεις. Ανησυχητική παραμένει εξάλλου η διένεξη Ευρώπης και Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου γύρω από τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, η οποία θα πρέπει με κάποιον τρόπο να επιλυθεί μέχρι την επόμενη εβδομάδα προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η χώρα κανονικά, με βάση τα συμφωνημένα.
Δικαιολογείται, έτσι, έντονη αίσθηση αδικίας στην ελληνική κοινή γνώμη. Πέρα από κάποιες καλές κουβέντες ευρωπαίων πολιτικών και του Eurogroup προχθές, στην πράξη δεν φαίνεται να αναγνωρίζεται το τεράστιο κόστος που έχει επωμιστεί η ελληνική κοινωνία για να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δημοσιονομική εξυγίανση που πραγματοποιήθηκε ποτέ από οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο: μείωση του ελλείμματος κατά 8,6 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ μέσα σε τρία χρόνια, από το 2009 έως το 2012, η οποία φτάνει μάλιστα τις 14 μονάδες στο «κυκλικά διορθωμένο» έλλειμμα, όταν δηλαδή συνυπολογιστεί η επίπτωση της ύφεσης στα δημόσια οικονομικά. Παράλληλα βελτιώθηκε σημαντικά η ανταγωνιστικότητα, όπως τεκμηριώνουν διεθνείς συγκρίσεις. Τι άλλο παρά συνεχιζόμενη δυσπιστία απέναντι στην Ελλάδα υποδηλώνουν οι ασφυκτικοί όροι (στην πιο ακραία εκδοχή τους, με τη γερμανική εμμονή η διαχείριση των δανειακών πόρων αλλά και μέρους των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού να γίνεται από το Λουξεμβούργο, που τελικά παρακάμφθηκε); Και πόσο ουσιαστική μπορεί να θεωρείται η έμπρακτη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη όταν θα αποτρέψει μεν άλλη μία φορά μιαν ολέθρια χρεοκοπία - εφόσον ξεπεραστούν οι δυσκολίες και εκταμιευθούν έγκαιρα οι δανειακοί πόροι -, βασίζεται όμως σε πολιτικές που συνεπάγονται παράταση της ύφεσης για έκτο χρόνο και νέα άνοδο της ανεργίας το 2013, σύμφωνα με τις επίσημες προβλέψεις των Βρυξελλών, ενώ δεν επιδιώκουν ενεργά να αντιστραφεί η πτωτική τάση της οικονομίας;
Αυτά είναι ωστόσο τα δεδομένα με τα οποία έχουμε να πορευτούμε. Μια Ευρώπη που δεν έχει κατορθώσει να μετεξελίξει τη νομισματική ένωση στην αναγκαία οικονομική και πολιτική ένωση, οπότε είδε την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008 να μετατρέπεται ενάμιση χρόνο αργότερα σε κρίση του ευρώ, με αφορμή το ελληνικό δημόσιο χρέος πρώτα, με την εξάπλωση των δυσκολιών μέχρι και αδυναμίας χρηματοδότησης από τις αγορές σε όλο και περισσότερες χώρες-μέλη στη συνέχεια. Στις συνθήκες της κρίσης δυνάμωναν κοντόθωρα εθνικά συμφέροντα, στενές εθνικές οπτικές και προκαταλήψεις. Ετσι εξηγούνται τα λάθη, η ανεπάρκεια και οι καθυστερήσεις της Ευρώπης, που πληρώνουμε τόσο ακριβά - πέρα από την επώδυνη προσαρμογή που επέβαλλαν τα αναντίρρητα δικά μας προβλήματα οικονομικών ανισορροπιών και λάθη πολιτικής. Με μια ξεκάθαρη και συνεκτική ευρωπαϊκή αντιμετώπιση, αν είχε υπάρξει, οι απώλειες σε εθνικό εισόδημα και θέσεις απασχόλησης θα μπορούσε να είχαν περιοριστεί, ας πούμε, στο μισό και η ανάκαμψη να έχει αρχίσει από πέρυσι. Αντίστοιχα, στις άλλες χώρες της λεγόμενης «περιφέρειας» αλλά και στη Γερμανία θα ήσαν πιο ευνοϊκές οι οικονομικές εξελίξεις, εντέλει και στον υπόλοιπο κόσμο που επηρεάζεται από την ευρωπαϊκή κρίση. Θα είχε αποφευχθεί η εμπλοκή του ΔΝΤ σε μια καθαρά ευρωπαϊκή υπόθεση, που εύλογα προκαλεί εντεινόμενες διαμαρτυρίες από τις πολύ φτωχότερες χώρες που συμμετέχουν. Δεν θα βρισκόμασταν μπροστά στην επικίνδυνη διένεξη για τη βιωσιμότητα του χρέους, η οποία, πέρα από την απειλή που συνιστά για εμάς, τροφοδοτεί ακριβώς εκείνες τις κοντόθωρες εθνικές οπτικές που υπονομεύουν τη συνοχή της Ευρώπης.
Ετσι ήρθαν ωστόσο τα πράγματα, με μιαν Ευρώπη σε κρίση και σε ένα αμφίβολο ακόμα γίγνεσθαι. Και εμείς βαδίζουμε σε τεντωμένο σχοινί. Για να μην αφήσουμε την αίσθηση της αδικίας και τη δυσφορία για τη συνεχιζόμενη οικονομική επιδείνωση να διογκωθούν σε δύναμη διάλυσης της κοινωνίας, χρειάζονται οργανωμένες απαντήσεις: πολιτικές και μέτρα που θα εμπνέουν εμπιστοσύνη και θα ανοίγουν προοπτικές και ευρύτερη δυνατή στήριξή τους. Ενίσχυση όλων των πρωτοβουλιών αλληλεγγύης που βλέπουμε να αναπτύσσονται και πολλαπλασιασμός τους, είναι ό,τι καλύτερο έχουμε στη χώρα μας σήμερα. Συντονισμός με τις ευρωπαϊκές δυνάμεις που αγωνίζονται για ενιαία, δημοκρατική, κοινωνική Ευρώπη, αξιοποίησή τους στις δικές μας προσπάθειες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου