Επιζήμια η αναστολή του νόμου για τα ΑΕΙ

Tων Σταμάτη Κριμιζή, Αριστείδη Πατρινού, Κωνσταντίνου Δαφέρμου, Γεώργιου Παυλάκη, Kevin Featherstone, Αρτεμιδος Π. Σιμοπούλου, Ιωάννη Ηλιόπουλου, Δώρου Θεοδώρου, Amedeo Odoni, Μιχάλη Χαλιάσου, Γεωργίου Χρούσου

Oι συντάκτες αυτής της επιστολής απαρτίζουν την ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ), το οποίο αποτελεί συμβουλευτικό όργανο του υπουργείου Παιδείας. Με την επιστολή μας επιθυμούμε να καταστήσουμε απολύτως σαφή την άποψή μας ότι η αναστολή εφαρμογής του νέου νόμου για τα πανεπιστήμια θα είναι ιδιαιτέρως επιζήμια για την πανεπιστημιακή παιδεία, έρευνα και αριστεία στη χώρα μας. Κατανοούμε την απογοήτευση που διατύπωσε στην «Καθημερινή» του Σαββάτου 31 Μαρτίου ο διαπρεπής καθηγητής Γιώργος Τσεμπελής, που τιμούσε με την παρουσία και την παρρησία του το Τομεακό Συμβούλιο Κοινωνικών Επιστημών του ΕΣΕΤ μέχρι την πρόσφατη παραίτησή του σε διαμαρτυρία για την αναστολή εφαρμογής του νόμου για τα πανεπιστήμια.

Θεωρούμε, όμως, ότι αυτός δεν είναι ο κατάλληλος χρόνος για παραιτήσεις, διότι αυτές δεν συμβάλλουν στην προώθηση των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων και στερούν εξαίρετα στελέχη από τα συλλογικά όργανα στρατηγικής επεξεργασίας τους.

Το ΕΣΕΤ δεν είχε συμμετάσχει στη σύνταξη του σχετικού νομοσχεδίου και αναγνωρίζει ότι ο παρών νόμος πιθανόν εμπεριέχει ατέλειες που χρήζουν μελλοντικής προσοχής. Αλλωστε ο νόμος ήδη προβλέπει την αναθεώρησή του με βάση την εμπειρία των τριών πρώτων ετών εφαρμογής του. Αναγνωρίζουμε, επίσης, τα προβλήματα που δημιουργούνται από τη συνεχιζόμενη αντιπαράθεση της κυβέρνησης με ορισμένους πανεπιστημιακούς φορείς. Θεωρούμε, όμως, ότι οι οποιεσδήποτε ατέλειες είναι πολύ λιγότερες σε αριθμό και μικρότερες σε σημασία απ' ό,τι ισχυρίζονται πολλοί από εκείνους που αντιδρούν στην εφαρμογή του νόμου. Αντίθετα, πολλές από τις σημαντικές βελτιώσεις που προκύπτουν από τον νόμο δεν έχουν τονισθεί επαρκώς και επικίνδυνες παρερμηνείες έχουν αφεθεί αναπάντητες.

Επισημαίνουμε ότι η ανάγκη σοβαρής μεταρρύθμισης των ελληνικών πανεπιστημίων έχει αναγνωρισθεί εδώ και αρκετό καιρό και ότι μια τέτοια μεταρρύθμιση είναι απολύτως απαραίτητη για την προώθηση της έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας, που αποτελούν κεντρικούς άξονες στην προσπάθεια της χώρας να δημιουργήσει αναπτυξιακή προοπτική και να διαφύγει από το σημερινό οικονομικό αδιέξοδο.

Ο συγκεκριμένος νόμος έτυχε ευρείας κοινοβουλευτικής αποδοχής, με ποσοστά εντελώς ασυνήθιστα για το ελληνικό Κοινοβούλιο. Αν πρόκειται η Ελλάδα να ενισχύσει τις προοπτικές της για επιτυχή ανταγωνισμό σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο παγκόσμιο σκηνικό, τότε πρέπει ο πανεπιστημιακός τομέας να αναμορφωθεί εκ βάθρων. Επικροτούμε τις επιτυχίες των συναδέλφων στα ελληνικά πανεπιστήμια κάτω από αντίξοες συνθήκες. Πρέπει να τονίσουμε ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια περιέχουν θύλακες αριστείας, αλλά αυτοί αναπτύχθηκαν όχι εξαιτίας του προηγούμενου θεσμικού πλαισίου, αλλά σε πείσμα των στρεβλώσεών του. Αν πρόκειται οι επιτυχίες να ενθαρρυνθούν και να επεκταθούν, τότε ο νέος νόμος πρέπει να εφαρμοστεί χωρίς καμιά χρονοτριβή.

Αν η πανεπιστημιακή μεταρρύθμιση αναχθεί σε απαγορευμένο θέμα ή σε πολιτικό ναρκοπέδιο, τότε και η ελληνική κοινωνία και η οικονομία θα συνεχίσουν να υποφέρουν. Αντίθετα, ο νέος νόμος πρέπει να αποτελέσει ακρογωνιαίο λίθο για την οικοδόμηση του νέου σκηνικού για καλύτερη πανεπιστημιακή παιδεία και για ανάπτυξη της έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας στη χώρα μας.

Το ΕΣΕΤ ευελπιστεί σε ουσιαστικό πολιτικό διάλογο κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, που θα οδηγήσει σε δεσμεύσεις των πολιτικών δυνάμεων για την αναμόρφωση, αναβάθμιση και αναζωογόνηση της πανεπιστημιακής παιδείας της χώρας μας προς όφελος των πολλά υποσχόμενων νέων ανθρώπων, των παραγωγικών ερευνητών, των εμπνευσμένων πανεπιστημιακών δασκάλων και τελικά των πολλών υγιών και φιλοπρόοδων στοιχείων της ελληνικής κοινωνίας.

* Οι κ.κ. Σταμάτης Κριμιζής (πρόεδρος ΕΣΕΤ, Johns Hopkins University, ΗΠΑ), Κωνσταντίνος Δαφέρμος (Brown University, ΗΠΑ), Kevin Featherstone (London School of Economics, Ηνωμένο Βασίλειο), Ιωάννης Ηλιόπουλος (Ecole Normale Superieure, Παρίσι, Γαλλία), Δώρος Θεοδώρου (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο), Amedeo Odoni (MIT, ΗΠΑ), Αριστείδης Πατρινός (Synthetic Genomics Inc), Γεώργιος Παυλάκης (ερευνητής, ΗΠΑ), Αρτεμις Π. Σιμοπούλου (The Center for Genetics, Nutrition and Health, Ουάσιγκτον, ΗΠΑ), Μιχάλης Χαλιάσος (Goethe University, Φρανκφούρτη, Γερμανία) και Γεώργιος Χρούσος (Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών) είναι μέλη του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας και Τεχνολογίας.