Του Νίκου Μπίστη, www.metarithmisi.gr, 18.8.13
Το «κατηγορώ» που περιλαμβάνει στην ανακοίνωση παραίτησης του ο αντιπρόεδρος της μεταβατικής Αιγυπτιακής κυβέρνησης Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι είναι από πολλές απόψεις αποκαλυπτικό. Όχι τόσο για την ηθική στάση ενός δημόσιου άνδρα που « δεν δέχεται την ευθύνη ούτε για μια σταγόνα αίμα». Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ποτάμια. Ούτε τόσο για την αυτονόητη διαπίστωση ότι «εκείνοι που θα ωφεληθούν από όσα συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες είναι όσοι επιθυμούν την βία την τρομοκρατία και οι πιο ακραίες ομάδες». Πράγματι γιατί να πάνε οι απανταχού ισλαμιστές στις κάλπες; Γιατί να μην πάνε κατευθείαν στην Αλ Κάιντα; Το πιο σημαντικό και αποκαλυπτικό σημείο είναι αυτό που αποκαλύπτει ότι δεν έγινε ειλικρινής προσπάθεια συμβιβασμού και ότι δεν εξαντλήθηκαν τα περιθώρια εξεύρεσης λύσης πριν μιλήσουν τα όπλα. « Υπάρχουν και άλλοι, πιο ειρηνικοί τρόποι για να επιλυθεί η κρίση στην χώρα και να αποφευχθούν περαιτέρω κοινωνικές συγκρούσεις. Προτάθηκαν λύσεις στον δρόμο της εθνικής συμφιλίωσης, που όμως δεν έγιναν δεκτές.» Δύσκολα θα κατηγορήσει κάποιος τον Ελ Μπαραντει για φιλοισλαμιστή. Ακόμα πιο δύσκολα θα αμφισβητήσει την πίστη του στο κοσμικό κράτος. Μόνο που κοσμικό κράτος σημαίνει και κράτος δικαίου.
Και σε αυτό υπάρχει και οικογενειακή παράδοση. Ο πατέρας του ηταν επικεφαλής της Αιγυπτιακής Ένωσης Δικηγόρων και συγκρούστηκε επανειλημμένα με τον Νάσερ σε θέματα της ελευθερίας του τύπου και της εγκαθίδρυσης ενός ανεξάρτητου νομικού συστήματος. Εμείς για τον Ελ Μπαραντέι μάθαμε από την στάση που κράτησε ως Γενικός Διευθυντής της Διεθνούς Οργάνωσης Ατομικής Ενέργειας( ΙΑΕΑ) κατά την κρίση στο Ιρακ. Δεν επιβεβαίωσε παρά τις πιέσεις από την Διοίκηση Μπούς την ύπαρξη πυρηνικών όπλων στο Ιρακ. Το 2007 κατηγόρησε το Ιραν για μερική έλλειψη συνεργασίας με την ΙΑΕΑ στο πρόγραμμα για εμπλουτισμένο ουράνιο, ενώ δυο χρόνια αργότερα κατηγόρησε αυτή την φορά τις ΗΠΑ και το Ισραήλ ότι μηχανεύονταν επίθεση κατά του Ιράν. Οι πιο ακραίοι φιλοπόλεμοι κύκλοι αυτών των χωρών τον έχουν στα μαύρα κατάστιχα. Άνθρωπος της ειρήνης, του μέτρου, δημοκράτης σε μια περιοχή που δεν ανθεί το είδος εξελίχθηκε σε κεντρική προσωπικότητα αυτού που απεκλήθη Αιγυπτιακή Άνοιξη. Κάλεσε τον Ομπάμα να μην υποστηρίξει τον Μουμπάρακ και η γνώμη του πλέον είχε βάρος στην νέα Αμερικάνικη Διοίκηση. Έκτοτε το όνομα του ακούστηκε δυο φορές για επικεφαλής των μεταβατικών κυβερνητικών σχημάτων. Δεν ήταν όμως ο βολικός άνθρωπος ούτε για τους στρατηγούς ούτε για τους ισλαμιστές . Οι πρώτοι θέλανε ανδρείκελα και οι δεύτεροι δεν μπορούσαν να ανεχθούν ένα μετριοπαθή αριστερό ( για τα αιγυπτιακά δεδομένα), τον οποίο μάλιστα είχαν απειλήσει με φετβά (καταδίκη σε θάνατο).
Οι στρατηγοί νομίζουν ότι μπορούν να επαναλάβουν την εξοντωτική πολιτική του Νάσερ κατά των Αδελφών Μουσουλμάνων τη δεκαετία του 50. Τους διαφεύγουν δυο πράγματα: ότι το καθεστώς Νάσερ ήταν τότε στα μάτια των Αράβων ένα φρέσκο, προοδευτικό καθεστώς, ενώ οι στρατηγοί δεν μπορούν να διεκδικήσουν τέτοιες περγαμηνές. Και δεύτερον ότι έχει αλλάξει η γεωπολιτική πραγματικότητα και οι συμμαχίες είναι πλέον ρευστές, όπως φάνηκε και από την αποδοκιμασία Ομπάμα στην αιματηρή καταστολή. Αν υπάρχει λύση στο Αιγυπτιακό δράμα θα προκύψει από συμβιβασμό, από ένα νέο οδικό χάρτη προς την δημοκρατία με την συμμετοχή όλων η τουλάχιστον των περισσοτέρων. Και τότε θα είναι η ώρα για ανθρώπους με κύρος στο εσωτερικό, που δεν λέρωσαν τα χέρια τους με αίμα και με διεθνή ακτινοβολία. Η Αίγυπτος κατά πάσα πιθανότητα θα χρειαστεί τον Ελ Μπαραντέι για να βγεί από τον εφιάλτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου