Το δίλημμα του πολιτικού κόστους Το δημόσιο συμφέρον και η μακροημέρευση της κυβέρνησης

 

Του Πάνου Καζάκου, ΝΕΑ

Το αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών προκάλεσε, όπως αναμενόταν, έντονη κινητικότητα στα κομματικές μηχανές: ανασχηματισμός, μετακινήσεις βουλευτών, επισκέψεις στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, φυγόκεντρες τάσεις σε κόμματα, σκέψεις για πιθανούς κομματικούς συνασπισμούς κ.ά., με κίνητρο την πολιτική επιβίωση. Ομως αυτή η κινητικότητα στην πολιτική επιφάνεια έτεινε να συγκαλύψει βαθύτερα ζητήματα. Το σπουδαιότερο: αν θα συνεχιστεί, βελτιωθεί ή ανατραπεί η οικονομική και κοινωνική προσαρμογή στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Δέχομαι, όπως άλλωστε οι κύριες πολιτικές δυνάμεις της χώρας, ότι η παραμονή στην ΕΕ και στην ευρωζώνη ανταποκρίνεται στο γενικό συμφέρον. Ταυτόχρονα, μια καλή εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και σταθερή εξυγίανση της δημόσιας οικονομίας είναι προϋπόθεση ώστε να μη σέρνεται η χώρα εντός της ΕΕ. Θα μπορούσα να υποστηρίξω μάλιστα ότι υπάρχουν περιθώρια για εναλλακτικές μεταρρυθμιστικές διαδρομές. Η οικονομική θεωρία μάς υποδεικνύει ότι οι ορισμοί του γενικού συμφέροντος διαφέρουν ανάλογα με τα κριτήρια δικαιοσύνης που επιλέγονται. Αυτή η γενική επιφύλαξη σχετίζεται με την ισορροπία ανάμεσα σε αποτελεσματικότητα και δικαιοσύνη, αλλά εδώ παραμελήθηκαν και οι δύο. Τα τελευταία δύο χρόνια η κυβέρνηση συνασπισμού ναι μεν προχώρησε σε ένα γενικό επίπεδο στη σωστή κατεύθυνση, αλλά συχνά με προχειρότητες (φορολογία), αναβολές (Δικαιοσύνη), νοθεύσεις μεταρρυθμίσεων στην πράξη (βλέπε Ανώτατη Παιδεία), εμμονές και λανθασμένες προτεραιότητες. Οσον αφορά τις τελευταίες: Πρέπει να ιδιωτικοποιηθεί η ΕΥΔΑΠ; Δεν μαθαίνουμε από τις εμπειρίες άλλων;

Το εγχείρημα για μια μεγάλη Κεντροαριστερά

 Του Γρηγόρη Καραγρηγορίου, Έθνος

Παρά τις προσπάθειες πολλών από εμάς, μέσα και έξω από κομματικούς μηχανισμούς, ο χώρος της Κεντροαριστεράς κατάφερε για άλλη μία φορά να κατέβει κατακερματισμένος στις πρόσφατες εκλογές. Η άρνηση του Φ. Κουβέλη να προσέλθει στον διάλογο και η ταυτόχρονη επιμονή του Β. Βενιζέλου να αγκαλιάσει και να οικειοποιηθεί τη συγκρότηση της ενιαίας προοδευτικής παράταξης έφεραν τα γνωστά αποτελέσματα. Ενα ΠΑΣΟΚ plus και μια ΔΗΜΑΡ plus, που δεν φάνηκαν να γοητεύουν και να εμπνέουν τους πολίτες. Η εμφάνιση του Ποταμιού μπορεί να απάντησε πρόσκαιρα στην ανάγκη αρκετών για έναν «νέο χώρο», ωστόσο δεν θέλησε να λειτουργήσει ως καταλύτης για τη δημιουργία μιας μεγάλης, ενωμένης και ισχυρής παράταξης. Η Κεντροαριστερά αποτελεί πλέον απαίτηση του πολιτικού συστήματος αλλά και της ίδιας της κοινωνίας. Οχι μια Κεντροαριστερά απλή συρραφή διαφορετικών χώρων που θα την οριοθετούν, αλλά μια Κεντροαριστερά με σαφή πολιτικά σύνορα. Ούτε μια Κεντροαριστερά-δεκανίκι του μικρού δικομματισμού, αλλά μια πρόταση με προοπτική εξουσίας. Μια δύναμη που θα αποτελεί εγγυητή της σταθερότητας του τόπου αλλά και ανάχωμα σε κάθε ενδεχόμενο πολιτικό ατύχημα. Μια παράταξη που θα συμβολίζει την ευρωπαϊκή πολιτική και οικονομική ενοποίηση, το μοναδικό όπλο για την ουσιαστική εξάλειψη των ανισοτήτων στην Ευρώπη. Η χθεσινή ομιλία του βουλευτή Επικρατείας της ΔΗΜΑΡ Σπύρου Λυκούδη έδωσε ξεκάθαρα το νέο στίγμα. Είναι υποχρέωσή μας να προχωρήσουμε όλοι μαζί, ΔΗΜΑΡ, Ελιά και Ποτάμι, να καθίσουμε στο ίδιο τραπέζι, να συζητήσουμε αυτά που μας ενώνουν και όχι αυτά που μας χωρίζουν. Να συνομιλήσουμε χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς ηγεμονισμούς. Και αυτό δεν είναι σύνθημα, αλλά στοίχημα.

Σφυροδρέπανα στην Ευρώπη Πολωνία 25 χρόνια ελεύθερων εκλογών

 Του Γιώργου Σιακαντάρη, ΝΕΑ

Συμπληρώνεται αύριο ένα τέταρτο του αιώνα από τις πρώτες ημιελεύθερες εκλογές στη «Λαϊκή Δημοκρατία της Πολωνίας». Βεβαίως το λαϊκή και το δημοκρατία μόνο ως αστεία μπορούσαν να γίνουν δεκτά, κάπως σαν το διάσημο «Αστείο» του Κούντερα, ο οποίος παρουσίαζε τον ήρωα του ομώνυμου μυθιστορήματος να μετράει χρόνια διώξεων και φυλακίσεων. Οταν οι κομμουνιστές μετά το 1948 εδραιώθηκαν στην εξουσία, ήταν μια ομάδα εντελώς ξένη στη βούληση της τεράστιας πλειοψηφίας των πολωνών πολιτών για αστική φιλελεύθερη δημοκρατία. Μετά τη σταλινική περίοδο, η Πολωνία βάδιζε από το καθεστώς των «επιλεκτικών διώξεων» (1956-81) στο κίνημα της Αλληλεγγύης του 1980 που επιχειρήθηκε να καταπνιγεί με το πραξικόπημα της 13ης Δεκεμβρίου 1981. Ηταν όμως εμφανής η αδυναμία του καθεστώτος να σβήσει τη σπίθα της ελευθερίας που το ανεξάρτητο Συνδικάτο Αλληλεγγύη και ο επικεφαλής του Λεχ Βαλέσα είχαν ανάψει στην ψυχή ενός από τους πλέον ευρωπαϊστές λαούς (όχι τυχαία, η Πολωνία είναι σήμερα η χώρα στην οποία η Ευρώπη αναγνωρίζεται ως υπέρτατη πολιτική αξία από το 80% των πολιτών της, παρά τις προσπάθειες για το αντίθετο που καταβάλλει η υπερσυντηρητική ηγεσία της εθνικής Καθολικής Εκκλησίας). Τον χειμώνα του 1981 καιροφυλακτούσε ο κίνδυνος επανάληψης της σοβιετικής εισβολής στην Πράγα. Οι Σοβιετικοί ήταν έτοιμοι «να χορέψουν με τα τανκς» στην πλατεία της Βαρσοβίας. Το πραξικόπημα όμως δεν μπόρεσε να σταματήσει τη ροή της Ιστορίας. Ο ίδιος ο πραξικοπηματίας Γιαρουζέλσκι (είναι φανερό πως έτσι σταμάτησε την πορεία της χώρας προς τη δημοκρατία, αλλά με αυτόν τον τρόπο απέφυγε και τη σοβιετική εισβολή) οδήγησε το 1988 τις καθεστωτικές δυνάμεις και εκείνες της αντιπολίτευσης στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Σπύρος Λυκούδης: ΔΗΜΑΡ - Κεντροαριστερά: Τι να κάνουμε

 Η ομιλία του Σπύρου Λυκούδη στην εκδήλωση της «Μεταρρυθμιστικής τάσης» της ΔΗΜΑΡ 

Κι εγώ και πλείστοι άλλοι δεν έχουμε καμία πρόθεση να παραδώσουμε όλα όσα διαμόρφωσαν τη ζωή μας μέσα από τη μεγάλη περιπέτεια της Ανανεωτικής Αριστεράς σε κανέναν, είτε εντός είτε εκτός των τειχών. Και ούτε θα κρεμάσουμε τα κλειδιά στον τοίχο. «Οι πικραμένοι άνθρωποι είναι στο βάθος οι πιο αισιόδοξοι: επειδή σ’ αυτούς έμεινε ακόμα το προνόμιο ν’ αγαπούν, να πιστεύουν στον άνθρωπο και στη ζωή, το προνόμιο να κυνηγούνε χίμαιρες», Ηλίας Βενέζης

Συντρόφισσες και σύντροφοι, αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, σας ευχαριστώ θερμά για την σημερινή σας παρουσία εδώ.  Είναι δύσκολες ώρες-μέρες για όλους εμάς τους Δημαρίτες και τις Δημαρίτισσες. Βγαίνουμε από τις ευρωκάλπες με μια οδυνηρή ήττα. Το 1,23% δεν είναι υποχώρηση, δεν είναι ήττα ευρείας έκτασης − είναι συντριβή.
Όλοι όσοι είχαμε προειδοποιήσει για τα αδιέξοδα της πολιτικής της ΔΗΜΑΡ, για τον κίνδυνο της περιθωριοποίησής της, αντικρίζουμε σήμερα τα συντρίμμια με αισθήματα πίκρας και ταπείνωσης. Θέλω να κάνουμε λίγο πίσω, συντρόφισσες και σύντροφοι, στη μικρή μας διαδρομή της προηγούμενης διετίας και στους δύο σταθμούς της. Στην είσοδο και την έξοδο απ’ την κυβέρνηση και στον τρόπο που αντιμετωπίσαμε το μείζον θέμα της συγκρότησης της Κεντροαριστεράς. Αλλά «για να μη σέρνουμε τη μοίρα μας στους μονότονους τοίχους ανάμεσα», όπως θα έλεγε ο Μπόρχες, θέλω να κάνουμε λίγο πίσω, συντρόφισσες και σύντροφοι, στη μικρή μας διαδρομή της προηγούμενης διετίας και στους δύο σταθμούς της. Στην είσοδο και την έξοδο απ’ την κυβέρνηση και στον τρόπο που αντιμετωπίσαμε το μείζον θέμα της συγκρότησης της Κεντροαριστεράς.

Συντρόφισσες και σύντροφοι,
στήσαμε, όλοι μαζί, τη ΔΗΜΑΡ το 2010 στη δίνη της μεγάλης κρίσης. Και τη στήσαμε, συντρόφισσες και σύντροφοί μου, υπερήφανοι, αισιόδοξοι, με ευοίωνες προοπτικές. Γιατί ήμασταν και Δημοκράτες και Αριστεροί. Και τολμήσαμε. Γιατί ήμασταν δικαιωμένη δύναμη. Γιατί απείχαμε από τον πελατειακό λαϊκισμό, γιατί υπερείχαμε σε ηθική και πολιτική αξιοπιστία. Γιατί ήμασταν θεσμικοί, πεισμένοι για την αναγκαιότητα και τη δύναμη των συνεργασιών.

Ο Σπύρος Λυκούδης και τα διλήμματα!

Μεταρρύθμιση

Είναι φανερό πια ότι, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, το δίλημμα Σαμαράς ή Τσίπρας έχει κυριαρχήσει στην πολιτική ζωή της χώρας. Στις τελευταίες ευρωεκλογές πήρε τη μορφή της επιλογής ανάμεσα στη σταθερότητα και την ανατροπή, στις ερχόμενες εθνικές θα εμφανιστεί με κάποια άλλη, ακόμα πιο διχαστική ίσως, επιλογή. Η αγωνία για τις αναγκαίες αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν άμεσα, η αγωνία για την πορεία της χώρας στο κρίσιμο αυτό σημείο φαίνεται να περνούν σε δεύτερη μοίρα μπροστά στην ακραία πόλωση και το λαϊκισμό που επιβάλλουν οι... κανόνες του νέου δικομματισμού. Ο κατακερματισμός του προοδευτικού χώρου και η αδυναμία ανασυγκρότησης και συμπαράταξής του ευθύνονται σοβαρά για την επικράτηση του δικομματικού σκηνικού. Το τελευταίο μάλιστα διάστημα, η σχετική συζήτηση, αντί να επικεντρώνεται στη διαμόρφωση μιας ενιαίας και ολοκληρωμένης προγραμματικής πρότασης προς τους πολίτες, φαίνεται να παίρνει και τη μορφή ενός νέου - καταστροφικού για το χώρο - διλήμματος: Κεντροαριστερά για συνεργασία με τη ΝΔ ή κεντροαριστερά για συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ; Λες και η δημοκρατική - προοδευτική παράταξη, πλειοψηφική επί δεκαετίες στην ελληνική κοινωνία, πρέπει να ετεροκαθοριστεί και να αφήσει το διχαστικό δίλημμα να διαπεράσει ακόμα και την ίδια.  Γι αυτά τα διλήμματα και για το μέλλον της κεντροαριστεράς θα μιλήσει σήμερα το βράδυ ο Σπύρος Λυκούδης. Ιστορικό και εμβληματικό στέλεχος της Αριστεράς, πρώην γραμματέας της ΚΕ της ΔΗΜΑΡ που δεν επανεξελέγει στο πρόσφατο συνέδριό της επειδή... τόλμησε να προβλέψει και να προειδοποιήσει για την επερχόμενη καταστροφή. Η γνώμη και η άποψή του, οι προτάσεις του θα έχουν - πάντα είχαν - ιδιαίτερη σημασία για το σήμερα και το αύριο του προοδευτικού χώρου!

H αλαζονεία της αδυναμίας

 

Του Μιχάλη Μητσού, ΝΕΑ

Η Ούλρικε Γκέροτ είναι διευθύντρια του κέντρου Σιμόν Βέιλ στο Βερολίνο. Κι όταν κλήθηκε από τη Λιμπερασιόν να σχολιάσει τη δήλωση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ότι το Εθνικό Μέτωπο είναι ένα φασιστικό κόμμα, έδωσε μια ενδιαφέρουσα απάντηση. «Τα τρία τελευταία χρόνια», είπε, «είδαμε την Ευρωπαϊκή Ενωση να αποτυγχάνει εξαιτίας της αλαζονείας της Γερμανίας. Ο κίνδυνος τώρα είναι να αποτύχει εξαιτίας του εθνικισμού της Γαλλίας. Κι εδώ για αλαζονεία πρόκειται, αλλά μια αλαζονεία της αδυναμίας που ενισχύει τη Μαρίν Λεπέν. Στην περίπτωση της Γερμανίας, αντίθετα, επρόκειτο για μια αλαζονεία της δύναμης που ήταν συνδεδεμένη με την οικονομική ευρωστία της χώρας». Η έννοια της αλαζονείας της αδυναμίας συμπυκνώνεται με τον καλύτερο τρόπο σε μια δήλωση που έκανε αυτή την εβδομάδα ένας βουλευτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ο Κριστόφ Καρές. Η αδυναμία της Γαλλίας, υποστήριξε, συνιστά και τη δύναμή της. Είτε οι Γερμανοί θα παρατηρούν ως θεατές τη Γαλλία να βυθίζεται στην κρίση, και θα πληρώσουν τις συνέπειες, είτε θα συνειδητοποιήσουν τι συμβαίνει και θα κάνουν αυτό που πρέπει να κάνουν. Με άλλα λόγια, αν δεν θέλει το Βερολίνο να διαλυθεί η Ευρώπη, καλά θα κάνει να χαλαρώσει τη θηλιά σ' αυτούς που αντιμετωπίζουν προβλήματα. Ξεκινώντας, φυσικά, από το Παρίσι. Ισως και τελειώνοντας εκεί. Το επιχείρημα είναι ενδιαφέρον. Μια παραλλαγή του χρησιμοποιεί στην Ελλάδα και ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο,τι και να κάνει η Ελλάδα - υποστηρίζει - αποκλείεται να την αφήσουν να βγει από την ευρωζώνη, γιατί τότε θα διαλυθεί όλο το σύστημα. Αν σχίσουμε τα Μνημόνια, αν σταματήσουμε να πληρώνουμε τους τόκους του χρέους μας, ακόμη κι αν προβούμε σε στάση πληρωμών, οι δανειστές μας θα αναγκαστούν να υποχωρήσουν. Κι αυτά που λέγονται και γράφονται για το κρίσιμο καλοκαίρι του 2012 είναι παραμύθια. Μπλόφα έκαναν οι Ευρωπαίοι, κι εμείς το χάψαμε.

Χρυσή Αυγή και κανονικότητα

 

Του Κώστα Καρακώτια, Έθνος

Προφανώς τα πιο σημαντικά αίτια της εμφάνισης και της γιγάντωσης της Χρυσής Αυγής, όπως αναφέρθηκαν επανειλημμένα και στην παρούσα στήλη, είναι η ύπαρξη ενός ιστορικού εγχώριου ακροδεξιού υπόβαθρου και βέβαια οι οδυνηρές οικονομικές επιπτώσεις της τρέχουσας κρίσης, η κατάρρευση σχεδόν των λειτουργιών του απονομιμοποιημένου πλέον μεταπολιτευτικού κράτους, η αύξηση των μεταναστευτικών ροών, η πολλαπλή ανασφάλεια. Στις ευρωεκλογές όμως, η Χρυσή Αυγή εμφάνισε υψηλά ποσοστά και στις καλές συνοικίες των Αθηνών όπου διαμένουν εύποροι άνθρωποι. Aρα λοιπόν συνετέλεσαν και άλλα αίτια, πέραν των οικονομικών, που ώθησαν τους ανθρώπους αυτούς εν πλήρει συνειδήσει να ψηφίσουν ένα ναζιστικό κόμμα. Στην ελληνική κοινωνία υπάρχει δυστυχώς ένα ιδεολογικό "καταραμένο" απόθεμα, ένα φορτίο που η Μεταπολίτευση το άγγιξε επιφανειακά και δεν το αποτίναξε. Οι ακραίες συντηρητικές παραδόσεις, παρά την απλοϊκή φραστική καταδίκη τους, παρέμειναν εγκατεστημένες στο εσωτερικό της κοινωνίας και αναπαράγονταν μέσω ιδεολογικών δικτύων και μηχανισμών. Ο λόγος της κρατικής Εκκλησίας ήταν ελάχιστα χριστιανικός και ολοκληρωτικά εθνικιστικός, και ανάλογη βέβαια και η πρακτική της. Η ανωτερότητα του ελληνικού έθνους από τη μια και η θυματοποίησή του από την άλλη ως μόνιμου στόχου των ξένων δυνάμεων ήταν και είναι εγγεγραμμένη έντονα στο συλλογικό υποσυνείδητο.

Η οπισθοδρόμηση της δημοκρατίας

Από τον Θανάση Γιαλκέτση, Εφημερίδα των Συντακτών

  Κατρίν Κολιό-Τελέν: Για να γίνει εφικτός ένας εκδημοκρατισμός σε ένα επίπεδο ανώτερο από εκείνο των εθνών-κρατών, χρειάζεται οι υπερεθνικές εξουσίες να είναι ορατές στον δημόσιο χώρο και οι αποφάσεις τους να μπορούν να γίνονται αντικείμενο συζήτησης.

Τρεις Γάλλοι διανοούμενοι, ο κοινωνιολόγος Πιερ Ροζανβαλόν, η καθηγήτρια Φιλοσοφίας Κατρίν Κολιό-Τελέν και ο καθηγητής Πληροφορικής και Επικοινωνίας Πιερ Μουσό, συνομίλησαν πρόσφατα για την κρίση της δημοκρατίας. Ο διάλογός τους, αποσπάσματα του οποίου παρουσιάζουμε στη συνέχεια, δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα L’ Humanité.

• Πώς εξηγείτε μια τέτοια αποδυνάμωση της δημοκρατίας;

Πιερ Ροζανβαλόν: Υπάρχει μια κρίση της αντιπροσώπευσης. Καθώς έγιναν επαγγελματικά, τα κόμματα ξεκόπηκαν από την κοινωνία. Υπήρξε μια απογύμνωση της πολιτικής από τα κοινωνικά της περιεχόμενα. Υπάρχει επίσης ένα πρόβλημα διάγνωσης και ερμηνείας των ζητημάτων. Η κοινωνία για την οποία μιλούν στον πολιτικό και μιντιακό λόγο δεν είναι η υπαρκτή κοινωνία. Η δημοκρατία, που βασίζεται στην κοινοβουλευτική αντιπροσώπευση, έχει μετατοπιστεί προς την εκτελεστική εξουσία. Είμαστε σε μια δημοκρατία της ανάθεσης και επομένως διαλείπουσα, και όχι σε μια δημοκρατία διαρκή η οποία επιτρέπει τον έλεγχο, την ανάληψη ευθύνης και τη λογοδοσία.

Κατρίν Κολιό-Τελέν: Η ιστορία των σύγχρονων δημοκρατιών σημαδεύεται από κρίσεις. Η ιδιαιτερότητα της τωρινής κρίσης είναι ότι δεν συνοδεύεται από μια ρητή αμφισβήτηση της δημοκρατίας. Η δημοκρατία γνωρίζει ομόφωνη αποδοχή, αλλά δεν εννοούν όλοι το ίδιο πράγμα όταν χρησιμοποιούν αυτή τη λέξη.

Σ. Ράμφος: Ηταν σοφό το αποτέλεσμα της εκλογικής αναμέτρησης

 Συνέντευξη στην Καθημερινή

Μεταξύ λουίζας και εσπρέσο, στο Ντεζιρέ, ο Στέλιος Ράμφος μου δηλώνει ευχαριστημένος από τα εκλογικά αποτελέσματα. «Σοφά», παρατηρεί, «η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει δυναμική που οδηγεί οπωσδήποτε στην εξουσία· η αποδοχή της σκληρής σταθεροποιητικής δημοσιονομικής πολιτικής που άσκησε η Νέα Δημοκρατία έγινε με τους αστερίσκους μιας προσδοκώμενης δικαιοσύνης στην καθημερινότητα του πολίτη, την αποτελεσματικότητα και ορθοκρισία της κυβερνήσεως και την αξιοκρατία. Τα ποσοστά της “Ελιάς” και του “Ποταμιού” φανερώνουν την απαίτηση να δημιουργηθεί ένας κεντροαριστερός σχηματισμός με ανθρωποκεντρικό και αντιγραφειοκρατικό προσανατολισμό. Επειτα από τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, οι ψηφοφόροι ανέδειξαν τα κύρια ρεύματα του νέου πολιτικού συστήματος, επιφυλάχθηκαν, όμως, να εκφράσουν κατηγορηματικά την εμπιστοσύνη τους σε αυτά. Με τη σειρά τους τα κόμματα οφείλουν να την κερδίσουν στις προσεχείς εκλογές, όποτε γίνουν. Εως τότε, θα δρουν εν αναμονή του ηθικού τους αναβαπτισμού στην εμπιστοσύνη των πολιτών. Ουσιαστική κίνηση προς αυτήν την κατεύθυνση θα αποτελούσε η καθιέρωση ενός αναλογικού εκλογικού συστήματος».
– Τι είδους εμπιστοσύνη έχετε στον νου; Εκείνη των υπογείων διαδρομών ή κάτι άλλο;
– Η εμπιστοσύνη του μεταπολιτευτικού καθεστώτος, όπως και της σημερινής πρακτικής, ήταν συμφεροντολογική. Τώρα, ζητούμενο πρέπει να γίνει η εμπιστοσύνη των ηθικών προδιαγραφών για την άσκηση της πολιτικής. Η εμπιστοσύνη των παροχών οδήγησε στην πελατειακή πόλωση, που επανεμφανίσθηκε στις πρόσφατες ευρωεκλογές. Ο ανελέητος κομματικός ανταγωνισμός αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για τη δημοκρατία, καθώς αναγορεύει τον κυνισμό σε πολιτική αξία.

Ο μόνος δρόμος για την Κεντροαριστερά

 

Του Ανδρέα Πανταζόπουλου, ΒΗΜΑ

Τα αποτελέσματα των δύο γύρων των αυτοδιοικητικών εκλογών και των ευρωεκλογών προσφέρονται για κάθε ερμηνεία. Με την εξαίρεση ίσως των απογοητευτικών εκλογικών επιδόσεων κυρίως της ΔΗΜΑΡ αλλά και των ΑΝΕΛ και εν μέρει της ΝΔ, η ερμηνεία των ποσοστών των υπόλοιπων κομμάτων προσφέρεται για τη νομιμοποίηση της μετεκλογικής στρατηγικής τους. Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο πλαίσιο αυτό να δούμε την κατάσταση που διαμορφώνεται στην Αριστερά και στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Ενα πρώτο και βασικό συμπέρασμα είναι ότι αυτές οι εκλογικές καταγραφές δεν ανέτρεψαν τον συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων που προέκυψε από τις διπλές βουλευτικές εκλογές του 2012, συνεπώς δεν ανέδειξαν καμία ιδιαίτερη εκλογικο-πολιτική δυναμική οποιουδήποτε πολιτικού χώρου. Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ είναι περισσότερο επιβεβαίωση μιας στατικής αποτύπωσης της ισχυρής αλλά μειοψηφικής εκλογικής του δύναμης που κατέχει από το 2012 και λιγότερο έκφραση μιας νέας κοινωνικο-πολιτικής δυναμικής. Μια τέτοια ερμηνεία φαίνεται μάλιστα να επιβεβαιώνεται από τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ και τις μετεκλογικές πρωτοβουλίες του αρχηγού του. Το αίτημα για πρόωρες εκλογές «το συντομότερο δυνατόν» συνιστά αμυντική κίνηση που αποσκοπεί να διασκεδάσει μια σχετική απογοήτευση κοινωνικών δυνάμεων που πίστεψαν ότι «στις 25 ψηφίζουμε, στις 26 φεύγουν».

Οι τρεις αυταπάτες των αντιευρωπαϊστών

Του Γιώργου Παγουλάτου, Καθημερινή
Βάναυσοι και ετερόκλητοι, προπετείς και θορυβώδεις, οι εχθροί της Ενωμένης Ευρώπης είναι εντός των πυλών. Σωβινιστές και αγριεμένοι αντικαπιταλιστές, νεοναζί και μέθυσοι, τσαρλατάνοι και δημαγωγοί, στάζουν μίσος, κολακεύουν φοβίες, τοκίζουν στην αγανάκτηση. Εχουν μια απλή λύση για κάθε σύνθετο πρόβλημα: για όλα φταίει η Ε.Ε. και το ευρώ, η διάλυσή τους όλα θα τα θεραπεύσει. Θέλουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στα γόνατα και το κεφάλι της Κομισιόν στο πιάτο. H αντιευρωπαϊκή ψήφος τρέφεται από τη μετανάστευση και την οικονομική κρίση, και καταναλώνει τρεις μεγάλες αυταπάτες:
Αυταπάτη 1: Θα λύσουμε τη μετανάστευση με λιγότερη Ευρώπη. Η μετανάστευση προσλαμβανόταν ως απειλή για τους ανειδίκευτους εργάτες. Ομως τώρα και τα μεσαία στρώματα τσιμπούν το δόλωμα της ξενοφοβίας. Ευρωσκεπτικιστές του Βορρά θέλουν τις επιχειρήσεις τους να λειτουργούν ελεύθερα στην Ανατολική Ευρώπη, αλλά τους πολίτες της να μην μπορούν να έρθουν στη χώρα τους. Πολίτες του Νότου, από όπου έφευγαν άλλοτε οι μετανάστες για να εργαστούν στον ευρωπαϊκό Βορρά, τώρα αρνούνται το δικαίωμα αυτό σε οικονομικούς πρόσφυγες που αναζητούν μια καλύτερη μοίρα στη Μεσόγειο.Καμία χώρα δεν μπορεί να σφραγίσει τα σύνορά της στη μετανάστευση. Για χώρες της Μεσογείου είναι η απόλυτη φενάκη. Οι αντιευρωπαϊστές στον Νότο ζητούν λιγότερη Ευρώπη την ίδια στιγμή που απαιτούν περισσότερη ευρωπαϊκή βοήθεια στη φύλαξη των συνόρων. Οι αντιευρωπαϊστές στον Βορρά καταγγέλλουν ότι οι μετανάστες κοστίζουν σε κοινωνικές παροχές.

Οι ρίζες του φασισμού

 Του Πάσχου Μανδραβέλη, Καθημερινή
Η αλήθεια είναι πως δεν απέτυχαν μόνο όλες οι τακτικές που η δημοκρατική κοινότητα δοκίμασε κατά της Χρυσής Αυγής, αλλά απέτυχαν και όλες οι θεωρίες εξήγησης του φαινομένου. Αυτό, προφανώς, έχει να κάνει με το γεγονός ότι ολόκληρο το δημοκρατικό σύστημα (από τα κόμματα, μέχρι τα ΜΜΕ και μέχρι τις οργανώσεις των πολιτών) είχε επαναπαυθεί σε αφορισμούς του στυλ «στην Ελλάδα δεν περνάει ο φασισμός» και συνεπώς όλοι ήταν απροετοίμαστοι για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η παθογένεια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η κριτική που γίνεται στα Μέσα Ενημέρωσης. Κάποτε κατηγορούνταν ότι προβάλλουν τη Χρυσή Αυγή επειδή την εμφάνιζαν. Τώρα κατηγορούνται για το ακριβώς αντίθετο, διότι δεν την εμφανίζουν για να την απομυθοποιήσουν. Το αποτέλεσμα αυτής της αμηχανίας είναι να μοιάζει ο δημοκρατικός χώρος σαν κοτέτσι στο οποίο μπήκε φίδι. Ολοι ξεφωνίζουν γι’ αυτό και κανείς δεν ξέρει τι πρέπει να κάνει. Τα ξεφωνητά όμως δεν βοηθούν. Ούτε η αποσπασματική αντιμετώπιση. Κι αυτό διότι ο φασισμός δεν αντιμετωπίζεται με περιστασιακά κλαδέματα. Πρέπει να ξεραθούν οι ρίζες που τον τρέφουν. Κι εκεί αρχίζουν τα προβλήματα γιατί αφενός οι ρίζες είναι πολλές και αφετέρου βρίσκονται εκεί που μέχρι σήμερα ποτίζαμε.

ΔΗΜΑΡ: το κόμμα που έβλεπε τις ευκαιρίες να περνούν.

Του Ευτύχη Βαρδουλάκη, Lifo

Η πορεία της ΔΗΜΑΡ τα τελευταία χρόνια αποτελεί ένα σπουδαίο μάθημα πολιτικής. Συγκεκριμένα, αποτελεί ένα μάθημα μη-ηγεσίας. Ένα κόμμα που οι περισσότεροι αντιμετώπιζαν με συμπάθεια, που είχε για αρχηγό τον επί 5ετία δημοφιλέστερο πολιτικό αρχηγό, κατάφερε να μην αδράξει καμία από τις πολλές ευκαιρίες που του δόθηκαν. Όλη η πορεία της ΔΗΜΑΡ, από τη συμπάθεια στο ρόλο του ρυθμιστή και από εκεί στον εκλογικό όλεθρο, έχει μία κοινή συνισταμένη: Την άρνηση του κόμματος να αναλάβει πρωτοβουλίες. Επί 5 χρόνια αποτέλεσε ένα κόμμα που περίμενε τους πολίτες απλώς να το επιλέξουν, σε ένα τοπίο το οποίο ουδέποτε επιχείρησε να διαμορφώσει. Η πορεία αυτή αποτυπώθηκε τους τελευταίους μήνες, η αντίληψη όμως που τη διαπερνούσε είχε φανεί από την πρώτη περίοδο μετά την ίδρυσή της. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η ΔΗΜΑΡ αποτελεί μετεξέλιξη σε αυτόνομο κόμμα της «ανανεωτικής τάσης» του ΣΥΡΙΖΑ η οποία ήρθε σε προστριβές με την πλειοψηφία του κόμματος με αφορμή την πιο «ριζοσπαστική» στροφή του ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο Αλαβάνου και την πρώιμη περίοδο Τσίπρα, καθώς και τα γεγονότα του Δεκεμβρίου 2008. Παρά το ότι η «ψυχική» ρήξη είχε ξεκινήσει από τότε, στις εκλογές του Οκτωβρίου 2009 κατέβηκαν με τον ΣΥΡΙΖΑ και αποχώρησαν με «βελούδινο» διαζύγιο 8 μήνες μετά. Όταν το ΠΑΣΟΚ υπό το βάρος της οικονομικής του πολιτικής μπήκε σε δημοσκοπική περιδίνηση, η πρώτη επιλογή των παλαιών ψηφοφόρων του ήταν η ΔΗΜΑΡ. Η δημοτικότητα Κουβέλη ήταν στα ύψη και στα μέσα του 2011 υπήρχαν δημοσκοπήσεις που έδειχναν τη ΔΗΜΑΡ να περνάει το ΠΑΣΟΚ και να καταγράφεται δημοσκοπικά στη δεύτερη θέση. Τι έκανε η ΔΗΜΑΡ για να αγκαλιάσει αυτό το κομμάτι ψηφοφόρων; Τίποτα! Με εξαίρεση κάποιες προεκλογικές μεταγραφές στελεχών, δεν πήρε καμία άλλη πρωτοβουλία. Κάτι που αντιθέτως έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ, καταφέρνοντας να γίνει εκείνος ο βασικός χώρος υποδοχής των πρώην ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ. Αυτή ήταν η πρώτη μεγάλη ευκαιρία που χάθηκε για τη ΔΗΜΑΡ.

Ο ευτελισμός και τα ιμάτια

Του Γιώργου Καρελιά, www.protagon.gr

Το «παραιτούμαι» τη μία, αλλά «το ξανασκέφτομαι, αφού μου το ζητάτε» την επομένη δεν προσθέτει τίποτα στην ήδη τρωθείσα αξιοπιστία. Οι ηγέτες παραιτούνται και δεν ξε-παραιτούνται. Ο Φώτης Κουβέλης είναι ένας αξιόλογος, σεμνός και μετριοπαθής πολιτικός της ανανεωτικής αριστεράς. Έχει εκλεγεί βουλευτής σε εφτά εκλογικές αναμετρήσεις. Έχει διατελέσει υπουργός. Και τα τελευταία χρόνια, αρχηγός κόμματος. Λογικά είναι χορτασμένος από την πολιτική. Αν αποχωρήσει από την ηγεσία, θα προσθέσει στην προσωπική του αξιοπιστία και στο κόμμα του. Αν μείνει, θα αφαιρέσει. Μπορεί να μείνει ως Κιγκινάτος, όχι πλέον ως αρχηγός. Και να συμβουλεύει τον διάδοχό του. Οι αριθμοί που παραθέσαμε στην αρχή δείχνουν ότι το μικρό αυτό κόμμα της ανανεωτικής αριστεράς έχει πολύ δύσβατο δρόμο μπροστά του. Χρειάζεται νέα ηγεσία-ατομική και συλλογική-που θα επιλέξει προς τα πού και πώς θα βαδίσει. Αλλιώς, θα αρχίσει αμέσως ο διαμοιρασμός των ιματίων του…

Πρώτα οι αριθμοί. Η Δημοκρατική Αριστερά είχε στις εκλογές του Ιουνίου του 2012 ποσοστό 6,2%. Την περασμένη Κυριακή πήρε 1,2%. Έχασε, δηλαδή, πέντε ολόκληρες μονάδες. Πού πήγαν οι ψηφοφόροι, που της έφυγαν; Σύμφωνα με τα στοιχεία του κοινού exit poll, το 25% (μιάμιση και κάτι μονάδα) προς τον ΣΥΡΙΖΑ, το 23% (κάτι λιγότερο από μιάμιση μονάδα) στο Ποτάμι, το 10% (0,60 της μονάδας) στην Ελιά και 6% (0,37) στη ΝΔ.

Για την αξιοπρέπεια της ανανεωτικής αριστεράς!

 Μεταρρύθμιση
Οι ήττες - όπως και οι νίκες - είναι μεσα στη ζωή. Και είναι βέβαια και μέσα στην πολιτική!
Μια ήττα, όμως, όσο σκληρή κι αν είναι, ιδιαίτερα όταν παίρνει διαστάσεις συντριβής, μπορεί να ξεπεραστεί με την αναγνώρισή της, την ουσιαστική αυτοκριτική, την αναζήτηση των λαθών και των αιτίων που την προκάλεσαν. Αλλοιώς, παραμονεύει ο κίνδυνος της απαξίωσης και της γελοιοποίησης. Αυτός ακριβώς ο κίνδυνος απειλεί τις μέρες αυτές τη Δημοκρατική Αριστερά. Ο λόγος δεν γίνεται μόνο για την πολιτική διάσταση του πράγματος. Όσο κι αν δεν αντέχουν σε καμιά πολιτική λογική οι συνεχείς αντιφατικές και αλλοπρόσαλλες κινήσεις, που αντί να καταξιώνουν την ΔΗΜΑΡ σαν ηγετική δύναμη του κεντροαριστερού χώρου, την έχουν μετατρέψει σε... μπαλαντέρ κυβερνητικού συμπληρώματος! Το διακύβευμα, ωστόσο, είναι πολύ πιο βαθύ και ουσιαστικό. Έχει να κάνει με την ιστορία και την αξιοπρέπεια της ανανεωτικής αριστεράς. Της αριστεράς που ενώ οι ιδέες της επηρέασαν την εξέλιξη της πολιτικής ζωής της χώρας, γνώρισε επανειλημένα εκλογικές ήττες. Την γελοιοποίηση όμως και τον διασυρμό δεν τον γνώρισε ποτέ μέχρι σήμερα, αντίθετα κέρδιζε πάντα την εκτίμηση και τον σεβασμό! Είναι στα χέρια πολλών ηγετικών στελεχών και βουλευτών της ΔΗΜΑΡ που έδειξαν τις μέρες αυτές να νοιάζονται για τη διάσωση της αξιοπρέπειας του κόμματός τους περισσότερο από το μελλοντικό... ριζοσπαστικό βόλεμά τους, να υψώσουν το ηθικό τους ανάστημα και να την προστατέψουν από την απόλυτη απαξίωση.