Κυριακή 24 Ιουλίου 2011

Το παραμυθάκι με τη συμμετοχή των ιδιωτών στην ελάφρυνση του ελληνικού χρέους

 Του Νίκου Γραικούση, 24.7.11
Οι τράπεζες (ιδιώτες) καλούνται να συνεισφέρουν στην αναδιάρθρωση του Ελληνικού Δημόσιου χρέους με ένα ποσοστό ΄΄κουρέματος΄΄ των Ελληνικών ομολόγων που κατέχουν, το οποίο υπολογίζεται σε μέσο συνολικό ποσοστό 21% . Στο μυαλό του καθενός αυτό μεταφράζεται ότι οι τράπεζες θα χάσουν τα 21ευρώ για κάθε 100 που έχουν επενδύσει σε Ελληνικά ομόλογα. Να όμως που τα πράγματα δεν είναι ακριβώς όπως δείχνουν ή έτσι όπως μας τα παρουσιάζουν με περισσή ευκολία.Το ΄΄κούρεμα΄΄ σε κάθε ομόλογο που λήγει, θα γίνεται με τέσσερεις διαφορετικούς τρόπους σε κάθε 25% της ονομαστικής αξίας αυτού, ως εξής: Έστω ότι λήγει ένα ομόλογο ονομαστικής αξίας 100 ευρώ. Σε εθελοντική πάντα βάση, το ομόλογο αυτό θα ανταλλάσσεται με τέσσερα νέα ομόλογα, ως εξής:
1.- Το πρώτο κομμάτι των 25 ευρώ, θα ανταλλάσσεται με νέο ομόλογο 30 ετών, με μέσο επιτόκιο 4,75% και με πλήρη εγγύηση του ευρωπαϊκού μηχανισμού EFSF.

2.- Το δεύτερο κομμάτι των 25 ευρώ, θα ανταλλάσσεται  επίσης με νέο 30ετές ομόλογο και με το ίδιο μέσο επιτόκιο των 4,75%, αλλά με άλλη διαδικασία ( μέσω μηχανισμού EFSF) και πάλι με πλήρη εγγύηση από αυτόν.
3.- Το τρίτο κομμάτι των 25 ευρώ θα ΄΄κουρεύεται΄΄ και θα γίνεται 20 ευρώ, το οποίο θα ανταλλάσσεται και πάλι με νέο 30ετές ομόλογο, επίσης εγγυημένο από το μηχανισμό EFSF, αλλά αυτή τη φορά με μέσο επιτόκιο 6,53% για ολόκληρη την 30ετία.
4.- Το τέταρτο κομμάτι των τελευταίων 25 ευρώ θα ΄΄κουρεύεται΄΄ και αυτό και θα γίνεται 20 ευρώ, θα ανταλλάσσεται με νέο ομόλογο 15ετίας αυτή τη φορά και με εγγύηση το 80% της αξίας του, η οποία (εγγύηση) μπορεί με μηχανισμό που προβλέπεται, να φτάσει μέχρι και το 88% της αξίας του.  Το επιτόκιο σε αυτήν την περίπτωση θα είναι 5,9%.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι για κάθε ομόλογο του Ελληνικού Δημοσίου που λήγει μέχρι το 2020 (135 δις περίπου), οι τράπεζες ιδιοκτήτες μπορούν:
Για κάθε 100 ευρώ ονομαστική αξία που λήγει να επανεπενδύσουν  τα 90 ευρώ με μέσο επιτόκιο 5,48%.
Δηλαδή, αν δεν κουρεύονται το επαναεπενδυόμενο ομόλογο και δεν είχαμε με αυτόν τον τρόπο την τεχνητή και προσωρινή μείωση του χρέους, το επιτόκιο θα αντιστοιχούσε σε 4,93%.
Αυτό είναι και το πραγματικό επιτόκιο με το οποίο επαναεπενδύουν οι τράπεζες τα διαθέσιμά τους για τα επόμενα 30 χρόνια στην Ελλάδα, με την εγγύηση μάλιστα της επένδυσής τους σε ποσοστό 97,3% από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό EFSF.
Το επιτόκιο αυτό είναι κατά 2,13% παραπάνω ή 76% μεγαλύτερο, από το ποσοστό με το οποίο δανείζουν οι τράπεζες αυτές το Γερμανικό Δημόσιο.
Τέτοιο ΄΄κούρεμα΄΄ και τέτοιο ΄΄κακό΄΄ μακάρι να το πάθαιναν και όλοι οι μικροκαταθέτες  μισθωτοί και συνταξιούχοι της χώρας μας, στις εγχώριες τραπεζικές καταθέσεις τους.
Ο υπογράφων είχε αναφερθεί προ διμήνου σε ομιλία του στην ΚΕ της Δημοκρατικής Αριστεράς σε ότι:
΄΄ το Ελληνικό Δημόσιο χρέος μπορεί κάλλιστα να μετατραπεί σε  μια θαυμάσια επενδυτική ευκαιρία για τα διαθέσιμα και λιμνάζοντα κεφάλαια των ευρωπαϊκών και όχι μόνο τραπεζών ΄΄.
Κάτι τέτοιο όπως τα παραπάνω εννοούσα.
Αυτό σημαίνει ότι κάναμε με τους ευρωπαίους ετέρους μας μια συμφωνία, που ο καθένας μας ας την κρίνει ως συμφέρουσα ή όχι, τηρουμένων των δεδομένων της εποχής.
Κανείς όμως δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι λάβαμε ΄΄σωτήρια΄΄ βοήθεια από τους καλούς ξένους τραπεζίτες, στους οποίους οφείλουμε μέρος της μείωσης του χρέους μας.
Η πρωτοφανείς συμμετοχή τους στην σύνοδο κορυφής των ευρωπαίων ηγετών, δείχνει το ποιος κάνει πραγματικά κουμάντο στην ευρωπαϊκή πολιτική και η συμφωνία έδειξε με τον καλύτερο τρόπο ότι δεν ήταν διαθετημένοι  να χάσουν ούτε  ένα ευρώ από  τον αέρα που πουλάνε.
                                                                                                 Νίκος Γραικούσης
                                                                                Μέλος ΚΕ Δημοκρατικής Αριστεράς.

6 σχόλια:

Gustave Flaubert είπε...

Αγαπητέ Νίκο

Το θέμα δεν είναι τι έκαναν οι τραπεζίτες και οι Μέρκελ, αλλά πόσο αγωνιστήκαμε εμείς για να υπάρξει κούρεμα και για να είναι μεγάλο. Το κούρεμα ήταν μικρό γιατί η ελληνική πλευρά- από την αριστερά μέχρι τη δεξιά- το ξόρκιζε και δεν πίστευε σε αυτό. Όπως αναφέρουν οι Financial Times "η τριμελής διαπραγματευτική ομάδα της Ελλάδος, με επικεφαλής τον υπουργό Οικονομικών Ευάγγελο Βενιζέλο, εγκατέλειψε τα σχέδια της για την παρουσίαση ενός προγράμματος το οποίο θα απέκλειε μία προσωρινή χρεοκοπία από την Αθήνα και θα μείωνε το μέγεθος ενός πιθανούς haircut των ελληνικών ομολόγων". Δηλαδή μέχρι την τελευατία στιγμή προσπαθούσαμε να το αποτρέψουμε. Μήπως αγωνίστηκε ο Σαμαράς γι΄αυτό; Ακόμη και εκ των υστέρων το θεωρεί ρετσινιά. Μήπως το ζήτησε η Δημάρ; Δεν υπάρχει σε καιμιά ανακοίνωσή της. Εσύ υπερασπίστηκες ποτέ το κούρεμα και τη συμμετοχή των ιδιωτών; Εν ολίγοις: Ακόμη και αυτό το μικρό κούρεμα μας το επέβαλε η Μέρκελ γιατί το ελληνικό πολιτικό σύστημα είναι άτολμο και κάνει οικονομική πολιτική ερήμην των αριθμών. Γιατί όοποιος μετρούσε το χρέος, όπως έκαναν ακόμη και οι τραπεζίτες έφτανε στο συμπέρασμα ότι θέλει κούρεμα γιατί απλά τα νούμερα δεν βγαίνουν.
Φιλικά
Gustave Flaubert

Ανώνυμος είπε...

Από τη συλλογιστική του κειμένου λείπουν δυο βασικά στοιχεία:
1. Ο προβληματισμός γιατί υπάρχουν τέσσερις διαφορετικές επιλογές (όχι κάθε ομολογιούχος επανεπενδύει ισόποσα σε τέσσερα κανάλια, όπως λανθασμένα αναφέρεται).
2. Η πλήρης απουσία από την προβληματική του επενδυτικού κινδύνου, της φερεγγυότητας και της πιστοληπτικής ικανότητας.

Με τη συνεκτίμηση των παραπάνω, μεγάλο μέρος ΄(σχεδόν όλο) της ανάλυσης είναι αδιάφορο, ενώ αναδεικνύονται άλλα ζητήματα.

Εν τάχει:
1. Οι διαφορετικές επιλογές ικανοποιούν διαφορετικό status ομολόγων σε σχέση με την εγγραφή τους στα βιβλία των χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Χαρτιά που ήδη περασμένα με ζημία, μπορεί να ανταλλαγούν με κούρεμα. Χαρτιά παρκαρισμένα (π.χ. ΙΚΑ) που ενδιαφέρει ο τόκος, μπορεί να φάνε όσο κούρεμα θέλουμε, αρκεί να υπάρχει ικανοποιητική χρηματοροή τόκων. Όμως χαρτιά που είναι σε διακράτηση από τράπεζα, πρέπει να κρατήσουν ονομαστική αξία για να μη χρειαστεί μεγάλη επανακεφαλαιοποίηση (την οποία θα πληρώσουν οι κυβερνήσεις). Το σημαντικό εν προκειμένω είναι το υποτιθέμενο κούρεμα κατά 21% σε παρούσα αξία με προεξοφλητικό επιτόκιο 9%. Μπορεί να υπάρχει κούρεμα σε παρούσα αξία και το χρέος να μη μειώνεται ή και να αυξάνει!
2. Σύμφωνοι, το 5% επιτόκιο είναι μεγαλύτερο από το 3% (που οι ίδιοι δανείζουν τους Γερμανούς). Είναι όμως μικρότερο από το 15% ή 25% που θα παίρναμε από τις αγορές. Οι απαιτήσεις διαφάνειας (λυπάμαι, αλλά το περιώνυμο governance δεν είναι α-λα καρτ!) δεν επιτρέπει καν την εγγραφή στα βιβλία ομολόγου χωρίς "δίκαιη" τιμή - δίκαιη από τις αγορές, όχι από όποια συμφωνία κάνει η τράπεζα με τον εκδότη. Στο ίδιο πλαίσιο είναι και η παροχή καλύψεων. Λανθασμένα αναφέρεται ότι καλύπτονται πλήρως. Καλύπτεται το κεφάλαιο, όχι οι τόκοι. Σε όρους παρούσας αξίας, η κάλυψη είναι περίπου 40%. Πόσο πιο μεγάλο είναι το 5% από το 3% στην περίπτωση αυτή? Χάνεται και το σημείο ότι την κάλυψη του κεφαλαίου την παρέχει η Ελλάδα, δηλαδή δανείζεται 35 δισ (νέο χρέος) για να καλύψει την ανταλλαγή.

Παραμυθάκι δεν είναι. Έχει προβληματικά σημεία, τα οποία ίσως μπορεί να βελτιωθούν (θα ψηφιστεί από 17 κοινοβούλια!). Η λογική όμως την οποία μπορεί να έχουν δύο φίλοι όταν δανείζει ο ένας τον άλλο, απλώς δεν βοηθάει σε τίποτε και απλώς "αποκαλύπτει" τα λάθος πράγματα.

Γιώργος Προκοπάκης

Ανώνυμος είπε...

@Γουσταύος

Στην κριτική σου πιστεύω ότι στοχεύεις το λάθος πράγμα. Η λογιστική ανάλυση δείχνει ότι το πράγμα δεν βγαίνει και θέλεις μείωση του χρέους σου (ας πούμε) κατά 150 δισ.

Μπορώ να σου δώσω όλα τα στοιχεία, απλώς αναφέρω στα γρήγορα ότι από τα 355 δισ χρέους, μόνο 40 δισ είναι ΄"ορφανά", δηλαδή πιθανό κούρεμά τους δεν θα είχε σοβαρό κόστος είτε για την Ελλάδα, είτε για τους εταίρους μας (ή και τους δύο).

Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε μείωση μπορεί να επιτευχθεί με διαπραγματεύσεις, όχι επί της τεχνικής-λογιστικής της κουρευτικής, αλλά συνολικής-πολιτικής. Εκτός βέβαια αν μιλάμε για "επιθετικό" κούρεμα.

Το χρέος είναι μεν 355 δισ, πλην όμως, ανάλογα με τις πολιτικές κινήσεις το διακύβευμα είναι "χρέος" που μπορεί να φθάνει τα 480-500 δισ. Οι εγγυήσεις του Δημοσίου και η ρευστότητα των τραπεζών, γαρ. Και 150 δισ να κούρευες (αν μπορούσες), τι να το κάνεις αν σου βγουν καινούρια χρέη 140-160 δισ?

Συμφωνούμε ότι η ΔΗΜΑΡ δεν είχε πολιτική. Μέχρις εκεί όμως. Η δική μου άποψη είναι ότι είναι παραλογισμός να μιλάς για την "Ελλάδα που δεν αντέχει" και να ζητάς έστω και μια ασήμαντη αναδιάρθρωση (η "θετική αναδιάρθρωση" είναι πραγματικά ασήμαντη, ειδικά σε σχέση με την απόφαση της Συνόδου). Κι από πάνω, η μόνη σου πολιτική για τις τράπεζες να είναι ο "Δημόσιος Πυλώνας".

Πιστεύω ότι είναι εγκληματικό να προωθείς αναδιάρθρωση με ανεξέλεγκτα ελλείμματα. Ανεξαρτήτως του τι λένε τα λογιστικά σου, δεν τη θέλεις γιατί η επόμενη μέρα απλώς θα είναι καταστροφή.

Για να επανέλθουμε στη μεγάλη εικόνα, το μόνο διαπραγματευτικό ατού που θα μπορούσες να έχεις στη σύνοδο θα ήταν οι επιδόσεις σου σε σχέση με το Μνημόνιο. Απολύτως τίποτε άλλο! Το μόνο διαπραγματευτικό χαρτί που είχε η Ελλάδα ήταν το ψηφισμένο μεσοπρόθεσμο. Αυτό, το πρόχειρο, άδικο και ετεροβαρές. Η ευθύνη της κυβέρνησης λοιπόν έχει να κάνει με την ολιγωρία του 2010 (Μάιος-Δεκέμβριος) που δεν έκανε παρά ελάχιστα πράγματα για να κρατηθεί στην πορεία που είχε "συμφωνηθεί" με τους εταίρους και την πετσέτα που πέταξε με την αξιολόγηση του Φλεβάρη που τελείωσε το Μνημόνιο 1.

Η έλλογη αριστερά πρέπει να εγκαλείται γιατί καβάλησε το άρμα του αντιμνημονιακού λαϊκισμού και συνετέλεσε στο σπρώξιμο της Ελλάδας στη γωνία. Άντε τώρα να βγει από το λούκι!

Η φιλολογία με τη σταθερότητα του ευρώ αφορά ένα στοίχημα που απλώς δεν μπορείς να το παίξεις. Μόνο αν ζωστείς εκρηκτικά. Όταν είναι προφανές ότι επιζητείται συναινετική/συνεργατική λύση με τους εταίρους, το "στοίχημα ευρώ" σε βάζει από την άλλη πλευρά και (εάν έχει πραγματικά βάση) ενεργοποιεί τους μηχανισμούς απομόνωσης.

Εν κατακλείδι, όση βαρύτητα μπορεί να έχει η άποψή μου, πιστεύω ότι η μόνη πολιτική που θα μπορούσε να βελτιώσει (και θα μπορεί να βελτιώσει στο μέλλον) τα πράγματα ήταν η κατά το δυνατόν πιστή εκτέλεση του Μνημονίου (τώρα πια του Μνημονίου 2). Για πολλά χρόνια αυτό θα είναι το μόνο μας διαπραγματευτικό χαρτί. Δυστυχώς, αλλά πιστεύω ότι έτσι είναι. Πράγμα που σημαίνει ότι η έλλογη αριστερά πρέπει να πιέζει για ικανοποίηση των στόχων υψηλού επίπέδου (high level) των συμφωνιών με χαμηλού επιπέδου μέτρα ανεκτά από την κοινωνία.

¨οσον αφορά τη ΔΗΜΑΡ (από όπου και προέρχεται το κείμενο), δεν μπορεί παρά να είναι πανευτυχής! Ζητούσε μηδενικό κούρεμα, πήρε ένα κάτι τις - 13 δισ. Ζητούσε περίοδο χάριτος 2-5 χρόνια, πήρε 10. Ζητούσε 30 με 40 χρόνια αποπληρωμή, τα πήρε. Ζητούσε επιτόκιο κοντά στο γερμανικό, το πήρε (και χαμηλότερο σε κάποια κομμάτια). Η πολιτική της κατέληγε σε μηδενικό έλλειμμα από την πρώτη μέρα, πήρε 75 δισ νέα ελλείμματα και διακανονισμό αμαρτιών (μισά-μισά σχεδόν) σε μια τριετία. Τώρα αρχίζουν τα (πολιτικά) δύσκολα. Ή κάνεις πολιτική ή ξαναγίνεσαι συνιστώσα.

Γιώργος Προκοπακης

Ανώνυμος είπε...

Συγγνώμη για την παρέμβαση αλλα το ποστ του κυριου Γραικούση αναλύει την Συμφωνία για την Ελλάδα αγνοώντας καποια βασικά στοιχεια.

1ον. Η συμφωνια για το πιο απο τα κουπόνια θα κάνει ευρυ χρήση η Ελλάδα είναι θέμα διαλόγου μεταξύ της Ελλάδας και των δανειστών/πιστωτών και του ESFS. Άρα το μέσο επιτόκιο που υπολογίζει ο κος Γραικούσης ειναι άτοπο.

2ον. Στο τέλος του Συμφώνου στο κείμενο είναι γραμμένο καθαρά ότι, κάνω αντιγραφή εδω: The rates presented here are indicative only based on today’s market conditions. Final pricing will be based on a fixed margin over the relevant Euro mid-swap rate at the time of execution.

H λέξη κλειδί στο κείμενο εδώ είναι το mid-swap rate, πράγμα το οποίο σημαίνει εν τέλει οτι η Ελλάδα μπορεί να κάνει Buyback μεσω του ESFS σε ακόμη χαμηλότερο επιτόκιο απο αυτο των κουπονιών.

Πολλα μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δανείζονται cross border απο Κεντρικές Τράπεζες κατα συμφωνια κάνοντας χρήση να το πω απλά mid-swap rate εκπτωτικών κουπονιών τα οποία προσφερουν το αβανταζ χαμηλοτερου επιτοκιου.

Η Ελλάδα πέτυχε μια πάρα πάρα πάρα πολύ καλή συμφωνία προς όφελος της.

Gustave Flaubert είπε...

@Γιώργο

Συμφωνώ ότι χωρίς ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις είναι εγκληματικό να προχωρείς στην αναδιάρθρωση, όπως και σε πολλά σημεία της ανάλυσής σου. Εκείνο απλώς που προσπάθησα να αναδείξω είναι ότι, εκ των πραγμάτων, φάνηκε ότι υπήρχαν οι πολιτικές προϋποθέσεις για μια καλύτερη αναδιάρθρωση διαμορφώνοντας συμμαχίες μέσα στα πλαίσια της ευρωζώνης. Και αυτό ήταν δυνατόν να το αποδεχτεί και ο ιδιωτικός τομέας γιατί η εναλλακτική του λύση ήταν το άγριο κούρεμα της αγοράς χωρίς τις εξασφαλίσεις που πέτυχε. Αυτό όμως προϋπέθετε μια άλλη αντίληψη από όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Κανείς δεν το διεκδίκησε, γιατί κανείς δεν το πίστευε. Ήταν όλες πίσω από πνεύμα και τις ανάγκες των καιρών.

Φιλικά
Μάκης

Ανώνυμος είπε...

@Μάκης

Έχω αμφιβολίες για τις συμμαχίες. Η αμφιθυμία, ανικανότητα κλπ της κυβέρνησης και η ανευθυνότητα της αντιπολίτευσης (σύσσωμης) οδήγησαν στην παγκοσμίως παραδεκτή εικόνα "Η Ελλάδα δεν θέλει να σωθεί". [Πέραν του πιασάρικου επικοινωνιακού, είναι σαφές και με καθαρά οικονομικούς όρους.] Μη ξεχνάς ακόμη και το πορτογάλικο "Εμείς δεν είμαστε Έλληνες".

Όσο για την έλλογη αριστερά που υποτίθεται ότι μας ενδιαφέρει, απλώς δεν ήθελε να τοποθετηθεί επί των μεταρρυθμίσεων και την έκανε γυριστή με το αντι-μνημονιακό, αντι-μεσοπροθεσμιακό, εντελώς απολίτικο προφίλ.

Τι ψάχνεις να βρεις? Όταν λες "η Ελλάδα δεν αντέχει", και δεν κάνεις σημαία σου τη μείωση των ταμείων σε τρία (ή και ένα), δεν ζητάς αναδιάρθρωση του τραπεζικού, δεν ανοίγεις πόλεμο με τα κρατικά συνδικάτα (αντίθετα χαριεντίζεσαι), δεν ζητάς μείωση δαπανώςν δημοσίου ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ, ε τότε αυτό σημαίνει "Θέλω ελλείμματα". Όλη η υπόλοιπη ιστορία με αναδιαρθρώσεις, δημοσιονομικές εξυγιάνσεις και τέτοια, είναι άλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε.

Δηλαδή, το μόνο διαπραγματευτικό χαρτί που μπορούσες να έχεις το καις! Δεν μπορείς ούτε στους Ιρλανδούς ή Πορτογάλους να μιλήσεις για συμμαχία. Όσον αφορά τους ισχυρότερους, οι συμμαχίες είναι "πάρε-δώσε". Τι προσφέρει η Ελλάδα στη Γαλλία, παραδείγματος χάριν, πλην ενός "τακτικού" χαρτιού στην πρόσκαιρη διαφοροποίηση του κινδύνου (Γερμανία-Γαλλία) σχετικά με το ευρώ?

Αυτό που λέω λοιπόν είναι, η αριστερά δεν πρέπει να εγκαλείται για τη μη επιθετική κομμωτική. Αλλά για το ότι δεν τολμάει να απευθυνθεί στην κοινωνία, αλλά θέλει να τσαλαβουτάει στα γνώριμα νερά. Αντί να απευθύνεται σε 5 εκατ Έλληνες, απευθύνεται σε 10 χιλ παλιούς αριστερούς και 50 πασοκικούς παράγοντες που θέλουν να παραγοντίσουν από άλλη καρέκλα. Για το 3%. Δηλαδή, επενδύοντας στην αποχή!

Τα τεχνικά, τα βρίσκουμε ή τα αγοράζουμε.

Off-track εις επίρρωσιν και της άποψής σου για πολιτική άρτζι-μπούρτζι: Η πρώτη φορά που ενεπλάκη ο ΟΔΔΗΧ στις συζητήσεις ήταν στις 7/7. Προφανώς δεν ξέρουν που πατούν (μαθαίνουν σιγά-σιγά, αντίθετα από την εποχή Παπακω που τα ήξεραν όλα και γελούσε όλος ο κόσμος), αλλά επιμένω ότι δεν είναι αυτό το κύριο.

Η ουσία είναι ότι η ψήφιση του μεσοπρόθεσμου γλύτωσε τη χρεοκοπία.

Γιώργος Προκοπάκης

http://www.metarithmisi.gr/imgAds/epikentro_1.gif

Αναγνώστες