Πιέτρο Ινγκράο, ένας κομμουνιστής

 Του Κώστα Καρακώτια, Έθνος

Την Κυριακή έφυγε από τη ζωή σε ηλικία εκατό χρόνων ο Πιέτρο Ινγκράο, ένας από τους σημαντικότερους ηγέτες και θεωρητικούς του ιταλικού και ευρωπαϊκού κομμουνιστικού κινήματος. Ο Ινγκράο γεννήθηκε το μακρινό 1915, σπούδασε Νομική και Φιλολογία και από το 1936 συμμετείχε στον παράνομο αντιφασιστικό αγώνα και στην αντίσταση. Από το 1947 μέχρι το 1957 ήταν διευθυντής της Unita, της εφημερίδας του άλλοτε κραταιού Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος, και από το 1948 μέχρι το 1992 βουλευτής του. Διαφώνησε όμως με πολλές από τις επιλογές και τις μεταλλάξεις του κόμματος τις τελευταίες δεκαετίες και λόγω και της ηλικίας του αποσύρθηκε σταδιακά από την άμεση πολιτική. Παρέμεινε όμως ενεργός στον χώρο της θεωρίας και των ιδεών. Αλλωστε, παράλληλα πάντα με την πολιτική του δράση, συνέγραψε πολυάριθμα και σημαντικά δοκίμια, πολλά μυθιστορήματα και ποίηση ακόμα. Τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 εξέφρασε την αριστερή ανανεωτική τάση στο εσωτερικό του ΙΚΚ και οι αναζητήσεις του ήταν στην κατεύθυνση ενός τρίτου δρόμου, πέρα από τη σοσιαλδημοκρατία και την τραγική εμπειρία του υπαρκτού σοσιαλισμού. Σ” ένα από τα τελευταία του βιβλία, το «Η αγανάκτηση δεν αρκεί (Εκδ. Εύμαρος, 2011), διέτρεξε στοχαστικά την πολιτική και θεωρητική του διαδρομή. Ενα από τα κεντρικά σημεία της προβληματικής του βιβλίου είναι η ήττα του κομμουνιστικού κινήματος. «Βρεθήκαμε», αναφέρει, «στο κέντρο ενός μεγάλου έργου, μιας μεγάλης υπόθεσης, αλλά ηττηθήκαμε». Αναγνωρίζει ότι ένα από τα όρια του κομμουνιστικού κινήματος ήταν η δυσκολία του να κρατήσει «τον πλούτο και την ποικιλία του ανθρώπινου όντος, με την πολύμορφη ουσία και την εσωτερική ελευθερία του».

Τι μας λέει η κακή εμφάνιση Τσίπρα στο φόρουμ Κλίντον;

Του Χρήστου Μιχαηλίδη, www.protagon.gr
Βασικά, το πρόβλημά μας εδώ είναι ότι θεωρούμε πως το πρόβλημά μας είναι στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος! Βασικά πάλι, το πρόβλημά μας κατ’ επέκταση είναι ότι δεν έχουμε ιδέα ποιο είναι στ' αλήθεια το «διεθνές ενδιαφέρον». Η τρέχουσα επίσκεψη Τσίπρα στις ΗΠΑ, και η τραγική του παράσταση στο φόρουμ του Κλίντον, καταδεικνύει ότι η έλλειψη στοιχειώδους επαφής με το τι συμβαίνει στον υπόλοιπο κόσμο και, κυρίως, πώς αντιμετωπίζονται ή και λύνονται τα προβλήματα αλλού, πώς μιλάς και τι λες όταν απευθύνεσαι σε ένα διεθνές και μάλιστα ειδικευμένο ακροατήριο, είναι ο βασικός λόγος που η χώρα αυτή, όσο θα κυβερνάται από ανθρώπους που δεν έχουν «κυκλοφορήσει» ποτέ στη ζωή τους εκτός Ελλάδας, θα παραμένει πάντοτε στην πικρή της απομόνωση. Δεν μπορεί, δεν γίνεται, ο πρωθυπουργός της χώρας, συμμετέχοντας σ’ ένα πάνελ που μεταδίδεται απευθείας από το CNN και που του γίνονται ερωτήσεις-πάσες για να προσελκύσει η χώρα ξένους επενδυτές, να μιλάει σαν να 'ναι σε υπουργικό συμβούλιο, στη Βουλή των Ελλήνων, στην Κ.Ε του ΣΥΡΙΖΑ ή σε debate της ΕΡΤ. Κάποιοι τον δασκάλεψαν λάθος. O ίδιος δεν έχει ακόμα επίγνωση του ρόλου του. Και οι υποστηρικτές του δεν κατάλαβαν ποιο ήταν το λάθος! Και επειδή οι κυβερνήσεις εκλέγονται από πολίτες, το ίδιο περί «ελληνικής απομόνωσης» ισχυρίζομαι και για αυτούς. Δεν είναι άμοιροι ευθυνών. Στην… μπροστινή δε μεριά της αλυσίδας, βρίσκουμε και πολλούς εκπροσώπους των Mέσων ενημέρωσης που επίσης ζουν από γεννησιμιού τους σε κλειστούς ορίζοντες.

Τα όρια μιας εκλογικής νίκης

 Του Νικόλα Σεβαστάκη, ΒΗΜΑ

H έκκληση του Αλέξη Τσίπρα κατά τη σύντομη προεκλογική περίοδο εισακούστηκε: ένα πολύ συρρικνωμένο εκλογικό σώμα έδωσε εν τέλει τη δεύτερη ευκαιρία για μια κυβέρνηση με τη σφραγίδα του αρχηγού του «μετά τη διάσπαση» ΣΥΡΙΖΑ. Κάθε πρωθυπουργός, ωστόσο, στο δικό μας πολιτικό σύστημα τουλάχιστον, είναι φορέας πολιτικών πρωτοβουλιών. Μετά την επιβεβαίωση της νίκης την περασμένη Κυριακή είχε έτσι τη δυνατότητα για κάποιες δημιουργικές τομές σε σχέση με τις αποτυχίες και τα απαράδεκτα λάθη του επταμήνου. Η εντολή που πήρε δεν ήταν εντολή ακινησίας και στασιμότητας. Στο μέτρο μάλιστα που οι κήρυκες του αντιευρωπαϊκού ριζοσπαστισμού αποχώρησαν – στην πλειονότητά τους –, η καινούργια περίοδος θα μπορούσε να δώσει ένα δείγμα χειραφέτησης από τις «ατμόσφαιρες» του παρελθόντος. Το στίγμα ωστόσο της νέας κυβέρνησης, με κάποιες θετικές εξαιρέσεις, βρίσκεται στους αντίποδες της αληθινής ευρυχωρίας. Δεν είναι μόνο η ακραία και εξοργιστική περίπτωση του Δημήτρη Καμμένου, για τον οποίον γράφτηκαν πολλά και δικαίως, μέχρι να αποπεμφθεί. Είναι πολλά τα πρόσωπα που ενσαρκώνουν ένα μείγμα αδράνειας και συντηρητισμού ακατάλληλο για την περίσταση και τις ανάγκες της. Με μια έννοια, το αντιμνημόνιο ως πολιτικοψυχολογική κουλτούρα συνεχίζει να είναι κυρίαρχο, ενώ από την άποψη των «μέτρων πολιτικής» έχει ξεπεραστεί.  Δεν εννοώ φυσικά ως αντιμνημόνιο τις εύλογες ιδεολογικές ευαισθησίες για το μοντέλο της ανταγωνιστικής λιτότητας ή για τις λογικές ενός ακραίου καπιταλισμού. Αριστερά δίχως τη διάσταση κριτικής προς αυτές τις λογικές και ιδιαίτερη μέριμνα για το κοινωνικό ζήτημα δεν είναι νοητή.

Νικητής χωρίς ιδεολογία

 Του Γιώργου Σιακαντάρη, ΒΗΜΑ

Ο κ. Τσίπρας πουλώντας το πρόσωπό του αντί της ιδεολογίας του κόμματός του νίκησε ακόμη και το ίδιο του το κόμμα. Ακόμη και αν δεχθούμε ότι στη σύγκρουση «Μνημόνιο - Αντιμνημόνιο» υπήρχε μια μικρή δόση ιδεολογίας, στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση του «νέου» με το «παλιό» επικράτησε η απόλυτη αποϊδεολογικοποίηση της πολιτικής. Αυτή και ο κ. Τσίπρας είναι οι μεγάλοι νικητές των εκλογών. Κεντρικό σύνθημα του ΣΥΡΙΖΑ, εκτός από το απολίτικο «ξεμπερδεύουμε με το παλιό - κερδίζουμε το αύριο», ήταν και το «συμφέρον όλων μας είναι να μην υπάρχουν συμφέροντα». Η εποχή της τηλεδημοκρατίας επιβάλλει ακόμη και σε έναν «αριστερό» σχηματισμό να μιλά για τα συμφέροντα μιας υπερβατικής κοινότητας, «το συμφέρον όλων μας», και όχι για τα συμφέροντα συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων. Ενα «αριστερό» κόμμα ομογενοποιεί τα συμφέροντα σε καλά και κακά. Τα «καλά» συμφέροντα είναι αυτά που συνδέονται με εμάς και τα «κακά» είναι αυτά όσων δεν είναι με εμάς. Βεβαίως αυτό «πουλάει», όπως αποδεικνύουν τα εκλογικά αποτελέσματα. Από αυτήν την αποϊδεολογικοποίηση κερδίζει ο κ. Τσίπρας, αλλά χάνουν η Αριστερά, οι πολίτες και οι δημοκρατίες. Η κρίση αξιοπιστίας της πολιτικής, η μεγάλη αποχή, η αδιαφορία των πολιτών οφείλονται στο ότι επικρατεί ένας γενικός καταγγελτικός λόγος κατά της διαφθοράς και όχι μια συζήτηση για την πραγματική οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας. Κάθε μάλιστα προσπάθεια να μιλήσει κανείς για τη δομική και όχι την ατομική διαφθορά αυτομάτως κατατάσσεται στο «παλιό» και στο ξεπερασμένο.  

Η θανάσιμη έλξη του τέλματος

 Του Στάθη Καλύβα, Καθημερινή

Μέχρι πρόσφατα θεωρούσα πως αν ποτέ γίνονταν εκλογές με κλειστές τράπεζες θα προκαλούσαν αυτόματα πολιτικό κατακλυσμό, αφού καμιά κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να απορροφήσει το οικονομικό κόστος που συνεπάγεται κάτι τέτοιο. Αυτό με τη σειρά θα πυροδοτούσε ραγδαίες πολιτικές διεργασίες που σε συνδυασμό με την απομυθοποίηση της αντιμνημονιακής ατζέντας και την αντίστοιχη απομάγευση μιας μεγάλης μερίδας του κόσμου θα είχε καταλυτικές πολιτικές συνέπειες. Στη θέση αυτή με οδήγησε κυρίως η εμπειρία της Αργεντινής, η οποία κατέρρευσε πολιτικά μόλις ανακοινώθηκε το κλείσιμο των τραπεζών και ξέσπασαν πολύνεκρες ταραχές. Και προφανώς έπεσα έξω: οι εκλογές του Σεπτεμβρίου ήταν εκλογές αποδοχής και έγκρισης της κυβερνητικής πολιτικής, όχι εκλογές ανατροπής. Η κυβέρνηση με άλλα λόγια πέτυχε να απορροφήσει έναν κραδασμό που κανονικά δεν απορροφάται. Πώς εξηγείται αυτό; Αυτό δεν οφείλεται βέβαια στη χαρισματική προσωπικότητα του Αλέξη Τσίπρα, αλλά σε ορισμένες καίριες διαφορές ανάμεσα στην εφαρμογή των κεφαλαιακών ελέγχων στην Αργεντινή και την Ελλάδα. Στη χώρα μας το οικονομικό σοκ ήταν μειωμένο, έμμεσο και βραδυφλεγές συγκριτικά με αυτό της Αργεντινής. Εκεί, οι κεφαλαιακοί έλεγχοι σήμαναν άμεσα κούρεμα των καταθέσεων λόγω της άμεσης υποτίμησης του νομίσματος, ενώ στην Ελλάδα η προοπτική αυτή αποφεύχθηκε λόγω του τρίτου μνημονίου. Συγχρόνως, η έκρυθμη κατάσταση που δημιούργησε η «περήφανη διαπραγμάτευση», έπεισε πολύ κόσμο να αποσύρει τις καταθέσεις του από τις τράπεζες, ενώ για διάφορους λόγους ο ανεφοδιασμός των αγορών συνεχίστηκε χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.

Προς τα πού πάει ο μνημονιακός ΣΥΡΙΖΑ

Του Γιάννη Βούλγαρη, ΝΕΑ

Το περιώνυμο «μήνυμα της κάλπης» έχει όλη την αμφισημία της κατάστασης στην οποία βρίσκεται η χώρα μετά τη μνημονιακή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ. Εκ πρώτης όψεως μπορείς να το διαβάσεις με τη ματιά «πάλι τα ίδια βγήκανε». Ο κόσμος ξαναψήφισε Τσίπρα με το ίδιο ποσοστό και ο Τσίπρας έκανε πάλι μια οπισθοδρομική κυβέρνηση, χωρίς βεβαίως εκείνους και εκείνες που ο λαός έστειλε ευτυχώς στο περιθώριο. Μπορείς όμως να διαβάσεις το «μήνυμα» και από άλλη σκοπιά. Οτι μεταξύ του Ιανουαρίου και του Σεπτεμβρίου έχει επέλθει μια πολιτική τομή στην Ελλάδα. Το αντιμνημόνιο ηττήθηκε πολιτικά καθόσον αποδείχθηκε διαμαρτυρία χωρίς εναλλακτικό σχέδιο. Τα κόμματα της δραχμής εξαερώθηκαν, παρά τον θόρυβο που έκαναν στο προσκήνιο και τις πραξικοπηματικές κινήσεις που έκαναν στο παρασκήνιο. Η μνημονιακή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ και η επικύρωσή της από το εκλογικό σώμα δημιούργησε εκ των πραγμάτων έναν κοινό παρονομαστή πολιτικής συναίνεσης και ένα νέο πλαίσιο, εντός του οποίου θα κινηθεί ο κομματικός ανταγωνισμός. Με καθυστέρηση έξι χρόνων επικρατεί και στην Ελλάδα αυτό που ήταν από την αρχή κεκτημένο στην Ιρλανδία, στην Πορτογαλία και στην Κύπρο. Αλλαγή εποχής; Μεγάλη κουβέντα. Αλλαγή φάσης σίγουρα. Η περίοδος της αντίθεσης Μνημόνιο – αντιμνημόνιο πέρασε στο παρελθόν, όπως και η «σκληρή διαπραγμάτευση» με χαρτί το Grexit α λα Βαρουφάκη και «συμμορία της δραχμής». Δεν αποκλείεται εντελώς να επανέλθει το Grexit, ξένοι παρατηρητές δίνουν πιθανότητες 20%-30%, αλλά μάλλον θα αποδειχθούν υπερβολικές.

Βλέπετε κι εσείς στον ύπνο σας τον Ζντάνοφ;

 Του Κωνσταντίνου Ζούλα, Καθημερινή

Αν σας ρωτούσε κάποιος «πέραν της οικονομίας, ποιοι είναι οι δύο πιο προβληματικοί τομείς της χώρας που τα κόμματα θα όφειλαν να έχουν διαμορφώσει εδώ και χρόνια ένα στοιχειώδες, έστω, πλαίσιο κοινής πολιτικής συμφωνίας;». Είμαι κάτι παραπάνω από βέβαιος ότι θα αναφέρατε αυθόρμητα την Παιδεία και την Υγεία. Διότι απλούστατα όλοι γνωρίζουμε ότι -αν ο μη γένοιτο- προκύψει μια σοβαρή ασθένεια σε κάποιον συγγενή μας, θα προσπαθήσουμε με κάθε τρόπο να νοσηλευτεί σε ιδιωτικό νοσοκομείο, ενώ εδώ και δεκαετίες όλοι φυσικά έχουμε συνειδητοποιήσει όχι μόνον την κατάντια των σχολείων και των πανεπιστημίων, αλλά κι ότι η φράση «δωρεάν Παιδεία» είναι στην Ελλάδα το συντομότερο ανέκδοτο. Τώρα λοιπόν που συνομολογήσαμε τα αυτονόητα, ας απαντήσουμε ειλικρινά και σε ένα δεύτερο ερώτημα. Είναι λογικό ένας πρωθυπουργός που υποτίθεται ότι προετοιμαζόταν επί χρόνια να κυβερνήσει, να αλλάζει σε επτά μήνες τους υπουργούς του και στα δύο αυτά υπουργεία; Η απάντηση είναι και εδώ προφανής και δυστυχώς θλιβερή. Το επιβεβαίωσε η επανάληψη της συνεργασίας με τους ανερμάτιστους ΑΝΕΛ και η «νέα» κυβερνητική «σύνθεση». Δεν υπάρχει πλέον λόγος να παραμυθιαζόμαστε. Ο κ. Αλ. Τσίπρας, όπως ακριβώς δεν είχε κανένα σχέδιο στην οικονομία και πίστευε μέχρι πρότινος τις μπαρούφες του κ. Βαρουφάκη, έτσι ακριβώς δεν έχει την παραμικρή ιδέα τι σκοπεύει να πράξει για όλο το φάσμα των σοβαρών προβλημάτων της χώρας. Θα σταθώ στον χώρο της Παιδείας και θα σας διηγηθώ δύο πρόσφατες ιστορίες. Οταν ορκίστηκε υπουργός ο κ. Αρ. Μπαλτάς ζήτησαν ραντεβού μαζί του για να του εκθέσουν μια σειρά προτάσεών τους οι εκπρόσωποι των ιδιωτικών σχολείων.

Μπορούν οι υπουργοί να σώσουν τη χώρα;

 Του Κώστα Γιαννακίδη, www.protagon.gr
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης συνήθιζε να διηγείται ένα περιστατικό από υπουργικό συμβούλιο επί Κωνσταντίνου Καραμανλή. Τόλμησε, λέει, να ζητήσει θερινή άδεια και ο Καραμανλής κάλεσε τους κουρασμένους να πάνε σπίτι τους. Ο Ανδρέας ήταν ο πρώτος που χώρισε τα υπουργεία σε κύκλους, εισήγαγε τον όρο «αναδόμηση» και έβρισκε εξωτικά ονόματα, πινακίδες στον τρίτο δρόμο προς τον σοσιαλισμό. Κάτι περίεργα με κύκλους έκανε και ο Σημίτης, ενώ ο Κώστας Καραμανλής επανίδρυσε το κράτος, σεμνά και ταπεινά. Ο ΓΑΠ τους καλούσε να είναι αντιεξουσιαστές στην εξουσία, ο Σαμαράς τους έφερε ολόκληρη Παναγιά. Ο Τσίπρας τους είπε να μη βγαίνουν στην τηλεόραση, να δουλεύουν σκληρά και πώς θα τους αξιολογεί αυστηρά. Όμορφα. Όμως, δεδομένης της κατάστασης στην οποία βρίσκεται η χώρα, φαίνεται ότι θα ήταν καλύτερο ο Καραμανλής να τους έστελνε για μπάνια. Όλοι οι πρωθυπουργοί λένε πάντα τα ίδια. Δουλειά, όχι τηλεόραση, τακτικές αξιολογήσεις και αναλυτικές εκθέσεις. Ένα πληκτικό τελετουργικό για μία αρχή που πρέπει να δείχνει καινούργια. Ωστόσο τίποτα από όλα αυτά δεν λειτουργεί. Και είναι λογικό. Αν ήταν οι υπουργοί να σώζουν τη χώρα, τώρα θα είχαμε γίνει Σκανδιναβία με ζέστη. Δεν είναι, όμως, οι υπουργοί αυτοί που θα σύρουν το κάρο. Συχνά δε, δεν είναι εις θέση να δείξουν και την κατεύθυνση. Τα υπουργεία είναι δαιδαλώδεις,  χαώδεις και χαοτικοί, γραφειοκρατικοί μηχανισμοί που «τρέχουν» μόνο από στελέχη τα οποία ξέρουν πρόσωπα και πράγματα. Κοινώς η δουλειά γίνεται από τους γενικούς γραμματείς και τους διευθυντές.

Η Ευρώπη μετά την επανεκλογή Τσίπρα

 Του Παναγιώτη Ιωακειμίδη, ΝΕΑ

Η Ευρώπη παρακολουθεί και στοχάζεται πάνω στο φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ και, ειδικότερα, στο φαινόμενο Τσίπρας. Και προσπαθεί να αφομοιώσει τις συνέπειες ξεκινώντας από την παραδοχή ότι το φαινόμενο είναι πολύ πιο σταθερό και μόνιμο απ’ ό,τι αρχικά είχε εκτιμηθεί. Ο Αλέξης Τσίπρας ουσιαστικά επανεξελέγη με αλώβητες τις δυνάμεις του ως «θύμα της Ευρώπης». Το κύριο προεκλογικό του αφήγημα υπήρξε αυτό της «θυματοποίησης» (victimization), ότι δηλαδή υπήρξε το «ηρωικό θύμα» των ευρωπαίων εκβιαστών, ότι για επτά μήνες και ιδιαίτερα για δεκαεπτά ώρες (στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 11-12ης Ιουλίου) αντιστάθηκε, αλλά τελικά υπέκυψε στο μοιραίο, στην «υπεροχή του χρήματος και των τραπεζών», στον ευρωπαϊκό εκβιασμό. Αποδέχθηκε έτσι ένα μνημόνιο που δεν ήθελε ως αναγκαίο κακό για να μην περάσει το ειδεχθές σχέδιο του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για την έξοδο της χώρας από το ευρώ (Grexit). Θυσιάστηκε για το καλό της χώρας. Και το εκλογικό σώμα πίστεψε αυτό το αφήγημα, παρά το κλείσιμο των τραπεζών, τα capital controls και άλλα πολλά δυσάρεστα. Δεν θα πρέπει να προκαλεί και πολύ μεγάλη έκπληξη, ιδιαίτερα σε μια εποχή «συναισθηματικής πολιτικής» (emotional politics). Ειδικότερα στην Ελλάδα, μια ασφαλής συνταγή για εκλογική επιτυχία συγκροτείται από το «σύνδρομο της θυματοποίησης» και τη δαιμονοποίηση των άλλων, των ξένων. Όποιος καταφέρει και «πλασαρισθεί» ως το θύμα των ξένων, των υπέρτερων, άτεγκτων ευρωπαϊκών δυνάμεων, σχεδόν αυτόματα κερδίζει σε συμπάθεια και απήχηση.

Τομή ή αναπαλαίωση

Του Γιώργου Σιακαντάρη, TA NEA           

Η Δημοκρατική Συμπαράταξη (ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ και Κινήσεις Πολιτών) κατέγραψε ένα ποσοστό που της επιτρέπει να ελπίζει για το μέλλον της, αρκεί να συνειδητοποιήσει πως αυτό το ποσοστό πρέπει να αποτελέσει την αφετηρία για κάτι καινούργιο και να μη δοθεί μήνυμα εφησυχασμού. Γιατί είναι καλό να υπάρχει αίσθηση της Ιστορίας. Και η Ιστορία βαραίνει. Η επανάληψή της ως φάρσα συσπειρώνει τους μηχανισμούς, αλλά όχι την κοινωνία και τους πολίτες. Αυτός ο χώρος για να υπάρξει χρειάζεται να προχωρήσει σε μια βαθύτατη πολιτική επανεξέταση των πεπραγμένων του. Οχι μια απολιτική κριτική του τύπου «κάναμε και λάθη», αλλά μια κριτική για το ότι αυτά ήταν γέννημα και θρέμμα ιδεών και πρακτικών που οδηγούσαν το ΠΑΣΟΚ στον κρατισμό, τη ΔΗΜΑΡ στον φόβο έναντι της μεταρρυθμιστικής κυβερνησιμότητας και των Κινήσεων στην αδυναμία κατανόησης των κοινωνικών επιπτώσεων του εκσυγχρονισμού. Στην προγραμματική συμφωνία ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ, στην οποία η τηλεδημοκρατία μας λίγη προσοχή απέδωσε, αναφέρεται ότι «καμία προοδευτική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να πετύχει αν δεν τη στηρίξουν οι ίδιοι οι πολίτες». Στην εφαρμογή αυτής της αντίληψης βρίσκεται το μέλλον αυτού του χώρου. Για το πώς όμως θα προχωρήσει καλύτερα η Δημοκρατική Συμπαράταξη υπάρχουν δύο αφηγήσεις. Η μία αφορά ένα κάλεσμα για αναπαλαίωση των παλαιών σπιτιών και η άλλη ένα κάλεσμα για να κτιστεί με προσεκτικά βήματα που θα σέβονται την Ιστορία ένα νέο σπίτι. Η πρώτη αφήγηση αφορά το πολύ ένα 6% με 7% της κοινωνίας. Η δεύτερη αφορά τουλάχιστον εκείνο το 25% των πολιτών που αυτοκαθορίζονται ως κεντροαριστεροί, συμπεριλαμβανομένων φυσικά πολλών πολιτών και στελεχών που τώρα συντάχθηκαν με Το Ποτάμι.

To τρις εξαπατάν

 Τoυ Γιώργου Καρελιά, www.protagon.gr
Είπε ποτέ ο Μεϊμαράκης ότι ΔΕΝ θα μειωθούν οι μισθοί και οι συντάξεις; Όχι. Είπε ότι ΔΕΝ θα αυξηθούν οι φόροι, που πληρώνουν τα συνήθη υποζύγια; Όχι. Αυτός είπε ότι δεν μπορεί να δώσει υποσχέσεις, γιατί έχουν αναληφθεί δεσμεύσεις με  το τρίτο Μνημόνιο. Ο Μεϊμαράκης είναι δεξιός και παλιός. Ποιος τα είπε αυτά; Μα, ο Τσίπρας, που είναι-τρομάρα μας- αριστερός και νέος. Αυτός διαβεβαίωνε σε όλους τους τόνους -από την πρώτη μέρα που έγινε πρωθυπουργός (εδώ) μέχρι και το τέλος (εδώ)- ότι αυτά που έκαναν οι κακοί προηγούμενοι τελείωσαν. Ότι δεν θα μειωθούν άλλο οι μισθοί και οι συντάξεις, ότι δεν θα επιβληθούν άλλοι φόροι στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Οι εκλογές έγιναν, τα ψέματα τελείωσαν και τώρα θα γίνει ακριβώς το αντίθετο από αυτά που έλεγαν ο Τσίπρας και τα πρωτοπαλίκαρά του. Και είτε το παραδέχονται  ξεδιάντροπα οι ίδιοι (εδώ) είτε το πετάνε στην πιάτσα μέσω διαφόρων σεναρίων (εδώ). Ερχεται νέα εξοντωτική φορολόγηση των εισοδημάτων και μειώσεις στις συντάξεις, που ήδη μειώθηκαν με την επιβολή εισφοράς υπέρ του ΕΟΠΥΥ(συν 2% στις κύριες και 6% στις επικουρικές). Η πολιτική εξαπάτηση ολοκληρώνεται τώρα. Αρχισε τον Δεκέμβριο του 2014, όταν ο κ. Τσίπρας αρνήθηκε να ψηφίσει Πρόεδρο της Δημοκρατίας και προκάλεσε τις πρόωρες εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, υποσχόμενος ότι θα σκίσει τα Μνημόνια των άλλων,  αλλά έφερε το δικό του. Συνεχίστηκε(η εξαπάτηση) με τις νέες εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου, όταν υποσχέθηκε ότι θα παρακάμψει το Μνημόνιο με «παράλληλο πρόγραμμα» και «ισοδύναμα», ώστε να μην πληρώσουν το μάρμαρο ξανά οι ίδιοι και οι ίδιοι. Τώρα οι ανεκδιήγητοι υπουργοί του επαναλαμβάνουν το ίδιο παραμύθι, αλλά ποιός τους πιστεύει;

Επιχείρηση Alexis Τefal

 Του Κώστα Ρεσβάνη, www.protagon.gr

Από τη στιγμή που έσκασε η υπόθεση του Δημήτρη Καμμένου τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ξεκίνησαν με σπουδή και αγωνία την επιχείρηση «άσπιλος Τσίπρας», ώστε να αποδείξουν την άγνοια του πρωθυπουργού για τον βίο και την πολιτεία ενός ακροδεξιού, ρατσιστή, ομοφοβικού και αντισημίτη, που μόλις είχε υπουργοποιηθεί. Δικαιολογούνται απόλυτα, διότι κατανοούν ότι ΣΥΡΙΖΑ είναι ο Τσίπρας και τ’ ανάποδο. Τρέμουν στην ιδέα ότι μπορεί να θαμπώσει το άστρο αρχηγού γιατί γνωρίζουν άριστα ότι θα αμφισβητηθεί  και η δική τους κυβερνητική παρουσία. Το μοτίβο που τραγουδούσαν τις τελευταίες ώρες με άψογο συγχρονισμό κατέληγε στο ίδιο ρεφρέν: « Ο Τσίπρας δεν γνώριζε τίποτα για τα τουίτ του Καμμένου». Άκουγα λ.χ. τον Στέλιο Κούλογλου που σαν δαιμόνιος ρεπόρτερ γνώριζε από τις Βρυξέλλες τι γινόταν στα υπόγεια του Μαξίμου και της Κουμουνδούρου και αποφάνθηκε « Αποκλείεται… αποκλείεται δεν ήξερε τίποτα ο Τσίπρας.» Αλλά και  η βουλευτής Νίνα Κασιμάτη, που είχε καταγγείλει την υπουργοποίηση,  στέναζε αργότερα στο ραδιόφωνο: «Μα αλλοίμονο, που να το γνωρίζει ο πρόεδρος… Ξέρετε πως γίνονται αυτά, με βιασύνη, ε τους ξέφυγε… Άλλωστε εμείς είμαστε μια αριστερή κυβέρνηση…» Λοιπόν, ξέρουμε από  δημοσιογραφική πείρα «πως γίνονται αυτά».  Πριν συνταχθεί ο τελικός κατάλογος έχει προηγηθεί επιμελής και πολύπλευρος έλεγχος κυρίως αυτών που υπουργοποιούνται για πρώτη φορά. Καριέρα, γραφτά, ποινικό μητρώο (ναι!), εμπλοκή σε επιχειρηματικές δραστηριότητες και τα τελευταία χρόνια ξεσκόνισμα της  δραστηριότητάς τους στα κοινωνικά δίκτυα.

Αυτή ήταν η τελευταία φορά που οι πολίτες ψήφισαν Τσίπρα κρίνοντας ακόμα τους αντιπάλους του

 Του Φώτη Γεωργελέ, Athens Voice

Όταν ο πρωθυπουργός προκήρυξε εκλογές, η Μέρκελ δήλωσε ότι οι εκλογές είναι μέρος της λύσης και όχι της κρίσης. Ο Ντάισεμπλουμ επίσης, ότι με τις εκλογές ο ελληνικός λαός θα βρεθεί πιο κοντά στη συνειδητοποίηση των προβλημάτων. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί που κατηγορούν το ελληνικό πολιτικό σύστημα ότι δεν κάνει τη δουλειά του αλλά υπεκφεύγει με πολιτικά παιχνίδια, αυτή τη φορά επικρότησαν. Έτσι, τώρα, η παρέμβασή τους δεν κατηγορήθηκε από κανέναν ως «ωμή επέμβαση» στα εσωτερικά μας. Η αντιπολίτευση από τη μεριά της, σύσσωμη, όταν ο Α. Τσίπρας έχασε την πλειοψηφία υπερψήφισε το μνημόνιο, στήριξε την κυβέρνηση και δήλωσε ότι δεν ζητάει εκλογές. Παρά τη συνήθη κυβερνητική προπαγάνδα περί σκοτεινών κύκλων που απεργάζονται σχέδια «αριστερής παρένθεσης», η Ευρώπη, η αντιπολίτευση και τα media στηρίζουν με αξιοσημείωτη συνέπεια τον πρωθυπουργό. Από τον Ιούνιο παρακολουθούμε τη διαχείριση του εσωκομματικού προβλήματος του Σύριζα. Όπως επιβάλλουν οι περιστάσεις και τα ελληνικά ήθη, στήνονται ηρωικές «μάχες» ανάμεσα στην πρόοδο και την αντίδραση, το παλιό και το νέο, τη δεξιά και την αριστερά, τους φίλους και τους εχθρούς του λαού. Το πανηγύρι παίρνει μπρος, πολλοί άνθρωποι βρίσκουν δουλειά, τα μέσα παίρνουν φωτιά, αλλά στο τέλος της ημέρας ένας ήταν ο στόχος και αυτός επετεύχθη: Ο Αλέξης Τσίπρας απαλλάχθηκε από τον Σύριζα του 3%. Ο «κοινωνικός» Σύριζα νίκησε τον κομματικό και τον εξαφάνισε.

Έκκληση στον Σταύρο

Του Ανδρέα Παπαδόπουλου, Athens Voice

Τώρα, φρονώ ότι το Ποτάμι έχει μια επιλογή: Αυτή της ισότιμης συνεργασίας με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη. Η κοινοβουλευτική ομάδα που έχει εκλέξει είναι εξαιρετική και σχεδόν όλοι οι βουλευτές του κινούνται στον άξονα της κεντροαριστεράς. Άρα, σχετικά εύκολα μπορεί να υπάρξει αρχικώς η κοινοβουλευτική όσμωση με τους αντίστοιχους της Συμπαράταξης και, εν συνεχεία, η ενοποίηση του χώρου. Έστω και με καθυστέρηση, αν συμβεί κάτι τέτοιο ο χώρος θα ξαναγίνει μεγάλος, ελκυστικός και, γιατί όχι, πλειοψηφικός.

Οι εικόνες με τους πανηγυρισμούς των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ μετά την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων έφεραν στη μνήμη τις αντίστοιχες το βράδυ του δημοψηφίσματος. Όπως τότε, έτσι και σήμερα, κάθε σοβαρός άνθρωπος γνωρίζει ότι κυριολεκτικά τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. Διότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ καλείται έως το τέλος του έτους να ψηφίσει και να εφαρμόσει πάρα πολύ σκληρά μέτρα και αυτά με οριακή πλειοψηφία 155 εδρών. Το δυστύχημα είναι ότι ο κ. Τσίπρας επέλεξε και τώρα, που τελείωσαν οι αντιμνημονιακές ανοησίες, να συνεργαστεί με το λαϊκίστικο μόρφωμα του κ. Καμμένου και όχι με τα κόμματα της κεντροαριστεράς και της λογικής, που είναι φυσικά η Δημοκρατική Συμπαράταξη και το Ποτάμι. Η επιλογή του αυτή μας οδηγεί στην εκτίμηση ότι πολύ σύντομα η ιστορία θα επαναληφθεί ως φάρσα.

Μετά τον κατακλυσμό

 Του Μάνου Ματσαγγάνη, www.protagon.gr
Το αποτέλεσμα των εκλογών -ιδίως εάν κανείς ανήκει στους ηττημένους, όπως ο υποφαινόμενος- δεν προσφέρεται για βιαστικές αναλύσεις. Μου φαίνεται προφανές ότι ο προοδευτικός μεταρρυθμιστικός φιλοευρωπαϊκός χώρος, που βρίσκεται ανάμεσα στη ΝΔ και στον ΣΥΡΙΖΑ, έχει χάσει την επαφή του με τους φόβους, τις αγωνίες και τις ελπίδες της μεγάλης μάζας των πολιτών: ειδικά όσων διατηρούν μια χαλαρή σχέση με την πολιτική, και ψηφίζουν διαισθητικά και ίσως συναισθηματικά. Για να είμαι ειλικρινής, δεν ξέρω πώς αποκαθίσταται μια τέτοια επαφή. Εκτός από τις γνωστές «υποκειμενικές» αδυναμίες (με οφθαλμοφανέστερη την αμοιβαία δυσπιστία που χωρίζει τα διάφορα κομμάτια του), ο χώρος αντιμετωπίζει επίσης «αντικειμενικές», αν όχι δομικές, δυσκολίες. Στις τελευταίες, συγκαταλέγεται η αλλαγή της κοινωνικής σύνθεσης εξαιτίας της μαζικής ανεργίας, καθώς και του ότι η απώλεια θέσεων εργασίας έπληξε σχεδόν αποκλειστικά τον ιδιωτικό τομέα.
Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, η Ελλάδα είναι όλο και περισσότερο -και οπωσδήποτε περισσότερο παρά ποτέ- μια χώρα ανθρώπων που εξαρτώνται από το κράτος. Έχουμε 2.656.000 συνταξιούχους και 640.000 δημοσίους υπαλλήλους. Σε αυτούς θα έπρεπε να προστεθούν και οι 423.000 αγρότες (πλην μισθωτών γεωργών, δηλ. «αγρεργατών»), οι οποίοι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο έχουν συνηθίσει να απευθύνονται στο κράτος σαν να είναι ο εργοδότης τους – και ίσως να είναι πράγματι, εάν λάβει κανείς υπόψη τις επιδοτήσεις, τις φορολογικές ελαφρύνσεις, τα ασφαλιστικά προνόμια κ.λπ.

Η πολιτική απαιτεί πολιτική

 Της Βάσως Κοιντή, www.protagon.gr
Η πολιτική απαιτεί πολιτική. Τα πρόσωπα είναι σημαντικά αλλά εάν δεν έχεις πολιτική που να σε διαφοροποιεί από τους άλλους που μετέχουν στο παιχνίδι δεν έχεις μέλλον. Χρειάζεται και πολιτική και διαφοροποίηση. Οι τελευταίες εκλογές κερδήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ όχι γιατί ο Τσίπρας είναι φαινόμενο όπως ακούω (έχασε κι η λέξη τη σημασία της) ,αλλά γιατί εξέφρασε τη βασική πολιτική γραμμή που κυριαρχεί στην Ελλάδα διακομματικά από την εποχή του ΠΑΣΟΚ. Εξέφρασε δηλαδή με πληρότητα αυτό που μπορούμε να ονομάσουμε γραμμή ΠΑΣΟΚ: παροχές, διορισμοί στο δημόσιο, συναλλαγές με συντεχνίες, κ.λπ. Παρά την κρίση, επί 6 χρόνια, αυτή η γραμμή κυριάρχησε στον έναν ή στον άλλο βαθμό τόσο στην κυβέρνηση όσο και στην αντιπολίτευση όχι μόνο γιατί τα κόμματα δεν μπορούσαν εύκολα ν’ αλλάξουν αλλά, κυρίως, γιατί ήταν η μόνη γραμμή που μπορούσε να κρατήσει τα κόμματα σε επαφή με την κοινωνία η οποία είχε γαλουχηθεί με αυτή. Ακόμη και οι μνημονιακοί εφάρμοζαν το Μνημόνιο από αντιμνημονιακές, παραδοσιακά «πασοκικές» θέσεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ υπερθεμάτισε στη γραμμή αυτή και κέρδισε ως αντιμνημονιακός τον Ιανουάριο και ως μνημονιακός τώρα. Η γραμμή παρέμεινε βασικά σταθερή. Ο κόσμος εμπιστεύθηκε το λιγότερο φθαρμένο ΠΑΣΟΚ, δηλαδή τον ΣΥΡΙΖΑ, έστω κι αν αυτή εικόνα αδικεί το πραγματικό ΠΑΣΟΚ (οι πιο φθαρμένοι -αλλά δευτεροκλασάτοι- πασόκοι βρίσκονται στον ΣΥΡΙΖΑ). 

Ελληνικές εκλογές: όλα μένουν ίδια, αλλά πέντε πράγματα άλλαξαν

 Του Cas Mudde, Eπίκουρου καθηγητή στη Σχολή Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου της Georgia (Η.Π.Α), http://www.huffingtonpost.gr

Το συμπέρασμα μετά από πολλές εκλογικές διαδικασίες στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια είναι ότι όσο κι αν αλλάζουν τα πράγματα, τελικά μένουν ίδια. Μάλιστα, η φράση αυτή αποδίδει τέλεια τις «ιστορικές» εκλογές στην Ελλάδα τον Ιανουάριο του 2015, οι οποίες δεν έφεραν το τέλος της λιτότητας στην Ευρώπη γενικά αλλά και στην Ελλάδα συγκεκριμένα, όπως είχε πιστέψει ο κόσμος και όπως του είχαν υποσχεθεί. Οι σημερινές εκλογές στην Ελλαδα είναι σχεδόν το αντίθετο (βασίζομαι πάντα στα πρώτα αποτελέσματα στο περίπου 40% των καταμετρημένων ψήφων): ενώ όλα φαινομενικά μένουν ίδια, μερικοί σημαντικοί παράγοντες έχουν όντως αλλάξει. Θα αναφέρω πέντε από αυτούς.

1) Ο ΣΥΡΙΖΑ πλέον ανήκει πραγματικά στον Τσίπρα

Ο μόνος λόγος που ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έκανε τις εκλογές του Σεπτεμβρίου ήταν για να ξεριζώσει τους (πραγματικά) ακραίους από τον αυξανόμενα «παρεξηγημένο» Συνασπισμό της Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ). Αντιμετώπισε μια διαμάχη στο Κοινοβούλιο από τουλάχιστον 1/3 διαφωνούντων, δηλαδή οι βουλευτές αντιτέθηκαν στο τρίτο μνημόνιο και τον πιο μετριοπαθή δρόμο του Τσίπρα, κι αυτός λίγο-πολύ προκάλεσε εκλογές για να λύσει ένα πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ. Το αστείο είναι ότι ο Τσίπρας συνειδητοποίησε ότι ήταν πιο δημοφιλής στη χώρα παρά στην παράταξή του, οπότε οι εθνικές εκλογές ήταν πιο κατάλληλες για αυτόν - όχι απαραίτητα και για τη χώρα- από ότι οι εκλογές εντός του κόμματος.

Λεβέντες στην εξέδρα

Tου Γιάννη Παπαθεοδώρου, http://dimartblog.com

Είναι πολύ νωρίς για να βγάλει κανείς συμπεράσματα από τις χθεσινές εκλογές. Ωστόσο, κάποιες πρώτες επιφυλακτικές παρατηρήσεις μπορούν να γίνουν, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις κεντρικές πολιτικές συμπεριφορές που εκφράστηκαν στην κάλπη, με κύριο βέβαια το πρόβλημα της πρωτοφανούς αποχής αλλά και το πρόβλημα της Χρυσής Αυγής. Και τα δύο μεγεθύνουν την κρίση της δημοκρατικής αντιπροσώπευσης και επιτείνουν την απαξίωση του πολιτικού συστήματος ∙ στοιχεία που δείχνουν ότι το «δημοκρατικό τόξο» δεν διαθέτει ακόμη αρκετά βέλη στη φαρέτρα για να βρει το στόχο του. Ας μείνουμε όμως στο «άλλο μισό» του κοινωνικού σώματος, που εξακολουθεί να θεωρεί ότι οι εκλογές είναι η γιορτή της δημοκρατίας. Η συντριπτική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ (και η προσωπική νίκη του Αλέξη Τσίπρα) έδειξε, κατ’ αρχάς, ότι υπάρχει μια συμπαγής και ευρεία κοινωνική πλειοψηφία που εμπιστεύτηκε για δεύτερη φορά το ΣΥΡΙΖΑ ως «βασικό κορμό» για τη συνέχεια της διακυβέρνησης. Η ίδια ευρεία πλειοψηφία έστειλε επίσης και ένα μήνυμα στο εσωτερικό της Αριστεράς: το αντιμνηνονιακό «κόμμα της δραχμής» ανήκει πλέον οριστικά (;) στην εξωκοινοβουλευτική Αριστερά, χωρίς να έχει καταφέρει να κεφαλαιοποιήσει προνομιακά το «Όχι» του δημοψηφίσματος. Η εσωτερική διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ δεν επηρέασε σχεδόν καθόλου το εκλογικό σώμα που τον στήριξε ακόμη και στη «μνημονιακή στροφή» του. Ο «αγνός» Παναγιώτης Λαφαζάνης, η «ηρωική» Ζωή Κωνσταντοπούλου και ο «σελέμπριτι» Γιάνης Βαρουφάκης ήταν τελικά μάλλον ένα γραφικό πρόβλημα του προηγούμενου κυβερνητικού σχήματος, παρά μια οργανωμένη εναλλακτική πρόταση για την κοινωνία.

Δέκα πρώτα συμπεράσματα

 Του Γιώργου Καρελιά, www.protagon.gr
Συμπέρασμα πρώτον: Οι εκλογές αυτές ήταν το βατερλό των δημοσκόπων. Θα συνεχίσουν οι ίδιοι άνθρωποι, οι ίδιες εταιρείες να κάνουν και στο μέλλον τις ίδιες προβλέψεις; Από το «ντέρμπι» που πρόβλεπαν πήγαμε στις εφτάμισι μονάδες διαφορά. Μεγάλη παραπλάνηση της κοινής γνώμης. Συμπέρασμα δεύτερον: Η χώρα θα κυβερνηθεί ξανά από τους ΑλέξηΤσίπρα και Πάνο Καμένο. Δεν χρειάζονται κανέναν συνεταίρο για να εφαρμόσουν το Μνημόνιο που υπέγραψαν, αλλά δηλώνουν ότι δεν το πιστεύουν. Το πώς θα εφαρμοστεί μένει να φανεί. Η πρώτη αξιολόγηση της τρόικας θα γίνει σε ενάμισι μήνα. Συμπέρασμα τρίτον: Ο εκλογικός θρίαμβος του ΣΥΡΙΖΑ οφείλεται σε ένα βασικό λόγο: οι περισσότεροι ψηφοφόροι, που τον ψήφισαν στις 25 Ιανουαρίου, δεν θα μπορούσαν να παραδεχθούν, μέσα σε εφτά μήνες, ότι έκαναν τόσο μεγάλο λάθος και να τον καταψηφίσουν στις 20 Σεπτεμβρίου. Συμπέρασμα τέταρτον: Το 62% ΟΧΙ του δημοψηφίσματος εξαερώθηκε. Συμπέρασμα πέμπτον: Η ΝΔ ηττήθηκε, αλλά παραμένει ο κορμός του αστικού κόσμου. Είναι αυτή που θα επανέλθει την εξουσία μόλις ο ΣΥΡΙΖΑ φθαρεί από την εφαρμογή των μέτρων. Συμπέρασμα έκτον: Το Ποτάμι υπέστη μια μικρή συντριβή, διότι μεγάλο κομμάτι των ψηφοφόρων του υπέκυψε στη θεωρία της χαμένης ψήφου και δεν αποδέχθηκε τη θεωρία του «παλιού» και του «νέου». Αντίθετα, η άνοδος του ΠΑΣΟΚ επιβεβαιώνει ότι το «παλιό» αντέχει πιο πολύ. Επιβραβεύτηκε η πολιτική της συνεργασίας. Ισως ανοίγει ο δρόμος για την δημιουργία ενός μεγαλύτερου κόμματος στο χώρο του Κέντρου.

Αυτή είναι η Ελλάδα

 Του Τάκη Θεοδωρόπουλου, Καθημερινή
Βαρεθήκατε τον πολιτικό λόγο που μόνον πολιτικός δεν είναι; Βαρεθήκατε να ακούτε τις κυρίες και τους κυρίους που, σαν κομμένες κεφαλές, όπως έγραφε ο Τσίρκας, εκλιπαρούν έναν καλό βαθμό ζητώντας να τους αφήσουν να ολοκληρώσουν την έκθεση ιδεών στα πάνελ; Βαρεθήκατε να ακούτε πρωταγωνιστές που κακοποιούν τη γλώσσα και την νοημοσύνη σας; Σας πιάνουν κάτι αναρχικές τάσεις και σας έρχεται να τους γυρίσετε την πλάτη και να πάτε να κοιμηθείτε; Μην ανησυχείτε. Σήμερα τελειώνει μια ακόμη προεκλογική περίοδος, μεθαύριο έχουμε εκλογές και όλα τα προβλήματα της χώρας, και τα δικά σας μαζί θα λυθούν ώς τη Δευτέρα το αργότερο. Ας είμεθα ρεαλιστές. Αυτή είναι η Ελλάδα όπως κάποτε είχε πει ο Κ. Σημίτης και έπεσαν όλοι να τον φάνε γιατί βέβαια κανείς δεν θέλει να ξέρει ποια είναι η Ελλάδα. Ποια είναι η Ελλάδα και ποια η δημοκρατία της; Είναι η αυταρέσκεια της Αριστεράς με τα «ηθικά» της πλεονεκτήματα, την αδιαφορία για τους θεσμούς, ένα συνονθύλευμα από ξεχασμένους επαναστάτες της δεκαετίας του Εβδομήντα, καιροσκόπους του ένδοξου ΠΑΣΟΚ και κάτι περιφερόμενους που είδαν εξουσία και γυάλισε το μάτι τους. Είναι η Νέα Δημοκρατία που ψάχνει τον εαυτό της κάπου ανάμεσα σε εκθέσεις ιδεών για την Ευρώπη και σε έναν αμείλικτο επαρχιωτισμό που τον εκθέτει, σαν τα κιλίμια της γιαγιάς, στα ψηφοδέλτιά της. Ας μη μιλήσω για τους υπόλοιπους, τους ενδιάμεσους μικρούς, όχι γιατί δεν έχω τίποτε να πω αλλά γιατί θα μακρηγορήσω. Να πω απλώς ότι η Ελλάδα, δυστυχώς ή ευτυχώς, είναι κάτι παραπάνω από τις εκθέσεις ιδεών που ακούσαμε και σ’ αυτήν την προεκλογική εκστρατεία.

Απολογισμός...

 Του Γιάννη Παντελάκη, www.protagon.gr

Λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες, κι ένας μικρός απολογισμός για την προεκλογική περίοδο θα είναι απογοητευτικός. Μάθαμε ποια ισοδύναμα μέτρα θα προταθούν στους δανειστές για κάποιες ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο μνημόνιο και οι οποίες από, σχεδόν το σύνολο των κομμάτων, κρίνεται ότι δεν μπορούν να εφαρμοστούν; Γίναμε σοφότεροι για το ποιος θα συνεργαστεί με ποιον-ποιους μετεκλογικά, δεδομένου ότι δεν πρόκειται κανένας να πάρει αυτοδυναμία; Ακούσαμε για κάποιο παραγωγικό μοντέλο το οποίο προτείνουν οι πολιτικές δυνάμεις και το οποίο θα διαδεχτεί την οικονομική φούσκα που έσκασε πέντε χρόνια πριν και τα αποτελέσματα της οποίας βιώνουμε; Υπήρξε κάποια μικρή έστω δόση αυτοκριτικής από τα κόμματα που οδήγησαν στο σημερινό αδιέξοδο; Είπαν πως η χώρα αυτή θα πάψει να ζει σε καθεστώς μνημονίων; Θα μπορούσαμε να παραθέσουμε δεκάδες ακόμα ερωτηματικά, αλλά όλα θα έχουν αρνητική απάντηση. Η προεκλογική περίοδος δεν είχε ουσιαστικό περιεχόμενο, σε μεγάλο βαθμό ήταν αδιάφορη και κινήθηκε στη λογική του εντυπωσιασμού. Όπως συμβαίνει σχεδόν πάντα. Χτυπήματα κάτω από τη ζώνη, ανάδειξη της παραπολιτικής, πολιτικά κουτσομπολιά, καταγγελίες αναπόδεικτες, κραυγές, εύκολοι χαρακτηρισμοί και υποσχέσεις, πολλές γενικόλογες υποσχέσεις.

Η πραγματικότητα ως μασονία

Του Νικόλα Σεβαστάκη, lifo.gr

 «Το έχω ερευνήσει προσωπικά» τονίζει ο οδηγός στο τέλος κάθε φράσης. Κάνει ζέστη με αφόρητη υγρασία αλά Κουάλα Λουμπούρ, αλλά βρισκόμαστε στη Θεσσαλονίκη, λίγες μέρες πριν από τις εκλογές. Έχω ήδη κάνει το λάθος να παραδεχτώ ότι διδάσκω στο πανεπιστήμιο, στις πολιτικές επιστήμες. Ξέρω από προηγούμενες εμπειρίες πως αυτοί που νιώθουν δέος και μια αόριστη διέγερση στο άκουσμα των «πολιτικών επιστημών» είναι παράξενα όντα. Και έπεσα πάλι στην περίπτωση. Ο λόγος του ταξιτζή είναι χειμαρρώδης καθώς σπάει σε διάφορες κατευθύνσεις. Σκαλώνει όμως στο ίδιο σημείο. Πίσω από τη μεγάλη σκηνή του εθνικού δράματος και τα πρόσωπα των πρωταγωνιστών του, υπάρχουν, λέει, αυτοί που καθορίζουν όλες τις εξελίξεις: οι μασονικές στοές. Σε λίγα λεπτά μού αναφέρει λεπτομέρειες ξεσηκωμένες ποιος ξέρει από ποιες γωνιές του Ίντερνετ ή από την πληθωρική βιβλιογραφία για τις μυστικές διαστάσεις της πραγματικότητας. Συγκρατώ κάτι για μια στοά Φιλίππων, ενώ ο Κώστας Καραμανλής και η λίστα Φαλτσιανί μπλέκονται στη ροή της αφήγησης. Το βέβαιο είναι πως ό,τι κι αν βγάλουν οι κάλπες, η μάχη με τους δαίμονες δεν θα σταματήσει . Οι «προσωπικές έρευνες» θα συνεχιστούν, σε αναζήτηση του μεγάλου εθνικού καταστροφέα και των μεταμφιέσεών του στον χρόνο. Η σκηνή μού θυμίζει κάτι που το έχω συναντήσει με τρομακτική συχνότητα τα τελευταία χρόνια: ανθρώπους με το σύνδρομο του παντογνώστη, βέβαιους για τη μύησή τους στα απόκρυφα των οικονομικών, στα παρασκήνια της γεωπολιτικής, στη διεθνή διπλωματία. Οι άνθρωποι αυτοί παίρνουν συνήθως εξαιρετικά σοβαρό ύφος ανακοινώνοντας τα πορίσματα των ερευνών τους. Σαν να διαθέτουν σίγουρες πηγές και εσωτερική πληροφόρηση. Για το σύστημα. Για τις ηγεσίες, τους σκοπούς και τη διανομή ρόλων. Για τους αποπροσανατολισμούς που επιχειρούνται με «άνωθεν καθοδήγηση».

Είναι οι αριστεροί καλύτεροι άνθρωποι;

 Του Τάσου Τέλλογλου, www.protagon.gr
Το ερώτημα έχει τεθεί με πολλές και διαφορετικές αφορμές και τίθεται εκ νέου με την απόφαση του Αλέξη Τσίπρα και του επιτελείου του να μετατρέψουν ζητήματα ηθικής σε κεντρικά ζητήματα του προεκλογικού αγώνα. Έτσι και οι 2.062 καταθέτες της λίστας Λαγκάρντ είναι «Παπασταύρου» όταν ακόμα δεν είναι σαφές τι ακριβώς κάνει ο Παπασταύρου σε αυτή την λίστα. Επίσης τα «παλιά κόμματα» θεωρούνται συνδαιτυμόνες της διαπλοκής και εξ αυτού του λόγου ο πρώην πρωθυπουργός αποκλείει οποιαδήποτε ιδέα για κυβερνητική συνεργασία. Πρόκειται για την προσωποποίηση του αξιώματος ότι «η Aριστερά έχει το ηθικό πλεονέκτημα». Ένα αξίωμα εύκολο να το υπερασπισθεί κανείς όσο η Aριστερά δεν είχε την ευθύνη οποιαδήποτε διαχείρισης και διέθετετην πολυτέλεια να απέχει από διλήμματα που αντιμετωπίζει όποιος καλείται να «λερώσει» τα χέρια του. Από τον Ιανουάριο του 2015 τα πράγματα άλλαξαν. Προκειμένου να διατηρήσει τον μύθο της, η Αριστερά, συζητούσε στα υπουργικά γραφεία, όπως στα καφενεία προηγουμένως, χωρίς να αποφασίζει. Το κόστος της «αποχής» από τα διλήμματα αποδείχθηκε απείρως μεγαλύτερο και συνεπώς η ίδια η αποχή αφάνταστα πιο ανήθικη επειδή πληρώθηκε από την κοινωνία. Αλλά και οι ατέλειωτοι βερμπαλισμοί για την αμαρτία των άλλων και την αρετή της Αριστεράς αποδείχθηκαν υποκριτικοί.

Ο λενινιστικός «πραγματισμός» και το αντιμνημονιακό Μνημόνιο

 Του Πέτρου Παπασαραντόπουλου, http://booksjournal.gr

Για όσους έχουν ασχοληθεί με τον ιδεολογικό λόγο της Αριστεράς, δεν προκαλεί έκπληξη η σημερινή προεκλογική ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ. Πρόκειται για μια καρικατούρα της μεθόδου του διαλεκτικού υλισμού, για μια απομίμηση της «άρνησης της άρνησης»ή με άλλα λόγια για μια προσπάθεια να δικαιολογήσει κάποιος το ότι λέει ασυναρτησίες, όντας «και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ», θυμίζοντας τον καβαφικό στίχο «Είπεν ο Μυρτίας, Σύρος σπουδαστής στην Αλεξάνδρεια, [...] εν μέρει εθνικός κι εν μέρει χριστιανίζων». Αναδημοσίευση από το Books' Journal, 58, Σεπτέμβριος 2015, που κυκλοφορεί.

Στις 8 Ιουλίου 2015, τρεις ημέρες μετά τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος και τη θριαμβευτική επικράτηση του ΟΧΙ με ποσοστό 61,31%, ο Αλέξης Τσίπρας, μίλησε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και κατήγγειλε με σκληρές εκφράσεις τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και την ευρωζώνη, υποστηρίζοντας ότι «τα χρήματα που δόθηκαν στην Ελλάδα, ας είμαστε ειλικρινείς, δεν κατέληξαν ποτέ στον ελληνικό λαό», και ότι «αυτό που ονομάζουμε ελληνική κρίση δεν είναι παρά η συνολική αδυναμία της ευρωζώνης να βρει μια οριστική λύση, σε μια αυτοτροφοδοτούμενη κρίση χρέους». Ήταν μια ομιλία ρήξης, παρά τις επικλήσεις στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη[1]. Όλοι οι αναλυτές επισήμαιναν ότι η Ελλάδα είχε μπει στην τελική ευθεία της μετωπικής σύγκρουσης με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Την επόμενη ημέρα, αργά το βράδυ, η ελληνική κυβέρνηση, σε συνεργασία με στελέχη της τρόικας, απέστειλε ένα νέο αίτημα προς τους θεσμούς για δάνειο από το ESM, και συνακόλουθα νέο μνημόνιο, σε τελείως διαφορετικό μήκος κύματος από τις προηγούμενες προτάσεις[2]. Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη κυβίστηση που έχει ποτέ πραγματοποιήσει ένας κομματικός σχηματισμός ο οποίος είχε βασίσει όλη την προεκλογική στρατηγική του στην καταγγελία, την κατάργηση και το σχίσιμο του μνημονίου. Η φενάκη του αντιμνημονίου κατέρρευσε, με άμεση συνέπεια τη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και τη δημιουργία της Λαϊκής Ενότητας, υπό τον Παναγιώτη Λαφαζάνη, από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που έμειναν πιστά στη γραμμή της σύγκρουσης με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, την έξοδο από την ευρωζώνη και το ευρώ, με εισαγωγή της δραχμής ως εθνικού νομίσματος.

«Οδός άγουσα εις βάραθρον»

Του Γιώργου Καρελιά, www.protagon.gr
Ο Αλέξης Τσίπρας θα είναι -είναι ήδη- ο χαμένος αυτών των εκλογών. Ακόμα κι αν ο ΣΥΡΙΖΑ καταφέρει να έρθει πρώτο κόμμα, η νίκη του θα είναι πύρρειος και δεν θα έχει καμιά σχέση με όσα σχεδίαζε πριν από έναν μήνα.
Οι λόγοι είναι ορατοί:

• Προκήρυξε άρον άρον εκλογές με τη βεβαιότητα ότι θα κάνει περίπατο, αλλά σχεδόν αμέσως άρχισε το αγκομαχητό.
• Δίνει την εκλογική μάχη αποδυναμωμένος, με τον εναπομείναντα ΣΥΡΙΖΑ πολυτραυματία, χωρίς τον ενθουσιασμό του Ιανουαρίου. Αντίθετα, η απογοήτευση είναι εμφανής και στο στελεχιακό δυναμικό και στον κόσμο. Πολλοί ψηφοφόροι θα τον ξαναψηφίσουν με μισή καρδιά.
• Είχε στόχο να προλάβει τη μεγάλη ζημιά από τις τελευταίες εξελίξεις και να έχει μπροστά του απερίσπαστος μια τετραετία διακυβέρνησης χωρίς βαρίδια. Και απέτυχε. Αν είναι πρώτο κόμμα, η διακυβέρνησή του θα εξαρτάται από άλλα κόμματα-συνεταίρους, που αυτή τη φορά δεν είναι τόσο εύκολοι όσο ο κ. Καμμένος. Βαρίδια στο κόμμα του έχει ακόμα πολλά και θα του κάνουν τη ζωή δύσκολη, όταν θα καλούνται να ψηφίζουν και να εφαρμόζουν τους μνημονιακούς νόμους. Οι νέοι «Λαφαζάνηδες» είναι θέμα χρόνου να εκδηλωθούν και ανοιχτά.

Αστειάκια ήταν το «πραξικόπημα» και η «χούντα και κατοχή» και οι «δοσίλογοι» και οι «προδότες»;

 Του Φώτη Γεωργελέ, Athens Voice

Η Ζωή εκφωνεί υπνωτιστικά λέξεις εν σειρά χωρίς νόημα. Αθέμιτο, παράνομο, επονείδιστο, απεχθές, μη βιώσιμο. Όσα επίθετα και αν προσθέσει, όσους υπερθετικούς, είναι άχρηστο. Τώρα ξέρουμε, άμα «θέλουμε» δεν μας χαρίζουν λεφτά, άμα «ψηφίζουμε» δεν μας δανείζουν χωρίς όρους. Τα αστεία προεκλογικά σποτ οδηγούν στο αντίθετο αποτέλεσμα, όσο γελάμε τόσο κάτω πηγαίνει το κόμμα στις δημοσκοπήσεις. Το χιούμορ οδηγεί τελικά στην πικρή οργή, δηλαδή αστειάκια ήταν όλα αυτά; Αστειάκια ήταν το «πραξικόπημα» και η «χούντα και κατοχή» και οι «δοσίλογοι» και οι «προδότες»; Και η έξοδος από την Ευρώπη και η δραχμή, αστειάκια; Εμείς δεν γελάσαμε καθόλου. Άνεργοι, απλήρωτοι, ανασφάλιστοι, νέοι χωρίς δουλειά, επιχειρήσεις με κατεβασμένα ρολά, δυσκολεύονται να γελάσουν με τις συμμορίες της δραχμής που θέλουν να αγοράσουν φτηνά την Ελλάδα. Οι υπόλοιποι, δεν παίζαμε στ’ αστεία. Γιατί στις δημοσκοπήσεις είναι τόσο χαμηλά η «συνείδηση» του Σύριζα; Αυτός δεν ήταν ο αυθεντικός Σύριζα; Η Ζωή, ο Λαφαζάνης, ο Βαρουφάκης, ο Μανώλης Γλέζος, η Νάντια, οι επιτροπές για τις γερμανικές αποζημιώσεις, οι διαγραφές χρέους και τα «δεν πληρώνω»; Αυτό δεν ήταν το αντιμνημονιακό μέτωπο 5 χρόνων, τα ΕΑΜ και οι Βάρκιζες μαζί με τους ψεκασμούς του άλλου εταίρου; Γιατί αυτά επιστρέφουν στα περιθωριακά μεγέθη προ κρίσης, ενώ ο Αλέξης διατηρεί τις δυνάμεις του έστω και με φθορά;

Φλερτάροντας με την εκτροπή

 Του Μάνου Ματσαγγάνη, Athens Voice

Η πλήρης και άνευ όρων συνθηκολόγηση του Αλέξη Τσίπρα στις απαιτήσεις των δανειστών ήταν νίκη για τη χώρα και ήττα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Νίκη για τη χώρα, αφού αποφύγαμε –προσωρινά, έστω– την οριστική απομάκρυνσή μας από την Ευρώπη και το μόνιμο υποβιβασμό μας στην κατηγορία των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής. Ήττα για τον ΣΥΡΙΖΑ αφού με την υπογραφή της συμφωνίας έσκασε η «φούσκα» που έφερε το κόμμα αυτό από το περιθώριο της πολιτικής ζωής στην εξουσία (μαζί με τους ακροδεξιούς συμμάχους του). Η πρόσφατη διάσπαση είναι το πρώτο σύμπτωμα αυτής της ήττας. Έπονται άλλα. Οι δημαγωγικές ανοησίες που τόσο πολύ άρεσαν σε τόσο πολύ κόσμο – ότι το Μνημόνιο σκίζεται από έναν πρωθυπουργό (αρκεί να μην είναι «δοσίλογος»), ότι η λιτότητα καταργείται με έναν και μόνο νόμο, ότι ο Σόιμπλε τρέμει μην τυχόν και φύγει η Ελλάδα από το ευρώ, ότι ο Πούτιν (και οι Κινέζοι, και οι διάδοχοι του Τσάβες) είναι έτοιμοι να μας χαρίσουν δισεκατομμύρια ή έστω να μας δανείσουν με καλύτερους όρους – αποδείχθηκαν αυτό που ήταν από την αρχή: παραμύθια. Επικίνδυνα παραμύθια, όμως. Ως πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας δεν ευθύνεται μόνο για τις καταστροφικές επιλογές προσώπων, τύπου Βαρουφάκη ή Κωνσταντοπούλου, που σήμερα έχουν αποχωρήσει (όπως λέει το νέο βολικό παραμύθι που προσπαθεί να πουλήσει). Ευθύνεται επίσης γιατί έκανε υπουργό Άμυνας τον Καμμένο, ο οποίος λίγες μέρες πριν το δημοψήφισμα έφτασε στο σημείο να δηλώσει ότι «Οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας διασφαλίζουν τη σταθερότητα στο εσωτερικό» χωρίς ο αριστερός μας πρωθυπουργός που στεκόταν δίπλα του να αισθανθεί την παραμικρή ενόχληση. Ευθύνεται γιατί έκανε ΥΠΕΞ τον Κοτζιά, τον θεωρητικό της «πατριωτικής αριστεράς» και της δήθεν διεθνούς συνωμοσίας που δήθεν έκανε τη χώρα μας «αποικία χρέους», που από υμνητής του Γιαρουζέλσκι και του Μπρέζνιεφ μεταλλάχθηκε σε υμνητή του Πούτιν, διατηρώντας ως κοινό παρονομαστή το μίσος για τις δυτικές δημοκρατίες.

Πότε θα βγάλουμε το κεφάλι από την άμμο;

 Του Σπύρου Λυκούδη, ΒΗΜΑ

Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 που σάρωσε το ετοιμόρροπο ελληνικό οικοδόμημα στο πέρασμά της, ο σχεδιασμός των Μνημονίων και η εφαρμογή τους μέχρι σήμερα έχουν επιφέρει σοβαρές κοινωνικές ανακατατάξεις. Τα βάρη της αναπόφευκτης δημοσιονομικής προσαρμογής και την πτώσης του βιοτικού επιπέδου της χώρας - στηριγμένου στη δανειακή υπερκατανάλωση - στα επίπεδα των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας, δεν κατανεμήθηκαν δίκαια, αναλογικά και ισότιμα. Η λιτότητα ήταν αναπόφευκτη και θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη χωρίς τη δανειακή στήριξη των εταίρων μας και χωρίς τη διαγραφή χρέους του ιδιωτικού τομέα. Η άλλη, η ανύπαρκτη εναλλακτική της αντι-μνημονιακής απάτης,  ήταν η Κόλαση της άτακτης χρεοκοπίας και του Grexit. Στη διαδικασία αυτή οι περισσότεροι έχασαν, αλλά και ορισμένοι κέρδισαν.  Το 31% όλων των νοικοκυριών της χώρας είδε το μέσο ετήσιο εισόδημά του να μειώνεται κάτω από το όριο της φτώχειας. Η αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης έπληξε δυσανάλογα τα χαμηλότερα εισοδήματα.  Σημαντικό μέρος των μικρο-μεσαίων στρωμάτων οδηγήθηκε σε φτωχοποίηση και περιθωριοποίηση καθώς η ανεργία έπληξε βαριά τον ιδιωτικό τομέα και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Οι απασχολούμενοι στον ιδιωτικό τομέα υπέστησαν πολύ μεγαλύτερες μισθολογικές περικοπές σε σχέση με τους απασχολούμενους στο δημόσιο τομέα, χωρίς να συνυπολογίσουμε τα φαινόμενα αδήλωτης εργασίας και καθυστέρησης πληρωμών. Τα νοικοκυριά με μηδενικό εισόδημα υπερδιπλασιάστηκαν. Οι μορφές παιδικής και ανεργιακής φτώχειας οξύνθηκαν.

ΣΥΡΙΖΑ των ψευδαισθήσεων

 Του Κώστα Καρακώτια, Έθνος

Εσχάτως αναπτύσσεται το επιχείρημα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά την υπογραφή του δικού του Μνημονίου, θα μετατραπεί σε ένα σοβαρό αριστερό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα και γι' αυτό πρέπει να υποστηριχθεί. Στο προχθεσινό «Βήμα της Κυριακής» ο καθηγητής Γιάννης Ζ. Δρόσος προσπαθεί να διατυπώσει ένα παρόμοιο επιχείρημα. Ενώ ξεκινά με αναφορές στη χυδαία πολεμική που εξαπέλυαν οι αντιμνημονιακοί «αγωνιστές» εις βάρος όσων είχαν διαφορετική άποψη, ξαφνικά θεωρεί ότι «καθοριστικό στοιχείο για την εδραίωση της ευρωπαϊκής κατεύθυνσης της χώρας είναι η εκλογική αναγνώριση της αξίας της τομής που έκαναν ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας», ξεχωρίζοντας όμως την τομή από εκείνα που οδήγησαν σ' αυτήν. Τα όσα εκθέτει όμως ο κ. καθηγητής μάλλον δεν υπακούουν σε καμιά λογική. Ζητά να επιβραβευτεί ο ΣΥΡΙΖΑ, γιατί αν και με την εξωφρενική πολιτική του έφερε τη χώρα στο χείλος του γκρεμού και στην έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ενωση, την τελευταία στιγμή άλλαξε γνώμη και συμφώνησε με τους εταίρους. Τα περίεργα όμως δεν σταματούν εδώ. Ο κ. Δρόσος γράφει για την αλλαγή της στάσης του ΣΥΡΙΖΑ ότι «πρόκειται για μια σοβαρότατη συμβολή στην εδραίωση της ευρωπαϊκής ταυτότητας της ελληνικής κοινωνίας. Μέσα από μια δραματική στροφή βοηθά αποφασιστικά στο να τεθεί τέλος στην εικόνα της ευρωπαϊκής αμφισβήτησης που έτεινε, σχεδόν πλειοψηφικά, να επικρατήσει μέσα στην οργή, ενθουσιασμούς και βεβαιότητες πριν από τις εκλογές και πριν από τη συμφωνία».

Κι όμως κινείται

Tου Γιάννη Παπαθεοδώρου, http://dimartblog.com

Απ’ ό,τι φαίνεται, οι επικείμενες εκλογές θα αποτελέσουν μια σημαντική τομή για την πολιτική πορεία της χώρας, ακριβώς επειδή παρουσιάζουν ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που δεν υπήρχαν στις εκλογές του προηγούμενου Ιανουαρίου. Η αντιμνημονιακή δημαγωγία μειώθηκε, τα κόμματα του ευρωπαϊκού τόξου αυξήθηκαν, η βούληση για συνεργασίες και συναινέσεις μοιάζει πλέον υποχρεωτική, (και πάντως επιβεβλημένη από τη διαφαινόμενη οριακότητα του αποτελέσματος), με εξαίρεση την προεκλογική ρητορεία της επιθυμητής αυτοδυναμίας του ΣΥΡΙΖΑ. Στο κάτω-κάτω, οι πιθανοί νικητές, «ασχέτου αποτελέσματος», όπως θα έλεγε και η κ. Γεροβασίλη, θα έχουν κάθε λόγο να πανηγυρίζουν: ο κ. Μεϊμαράκης γιατί «έβγαλε τη ΝΔ από τον πάγο», ο κ. Τσίπρας γιατί «κράτησε το μαγαζί», ακόμη και με σπασμένη τη τζαμαρία. Μένει να δούμε την τελική και —ελπίζω— ώριμη επιλογή ενός συμμαχικού κυβερνητικού σχήματος ευρείας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, που θα έχει συμφιλιωθεί με τη βασική επιταγή της εφαρμογής του νέου Προγράμματος, χωρίς όμως η συναίνεση να αποκλείει το θεσμικό και ελεγκτικό ρόλο της μείζονος αντιπολίτευσης. Ολοένα και περισσότερο όμως γίνεται σαφές πως οι πολίτες ενδιαφέρονται για την επόμενη Δευτέρα παρά για την επόμενη Κυριακή. Τρεις κάλπες μέσα σε ένα χρόνο, και τρία Μνημόνια μέσα σε έξι χρόνια είναι αρκετά για να πείσουν τους πάντες πως μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν πια. Τα δημοσκοπικά ποσοστά των «μονομάχων του μικρού δικομματισμού» άλλωστε δεν αποτελούν εγγύηση εξόδου από την κρίση αλλά στοιχείο ενός ατελέσφορου διχασμού, που έχει, εδώ και χρόνια, βουλιάξει τη χώρα σε μια ασταθή αλλά σχεδόν μόνιμη «μνημονιακή συνθήκη».

Η ελπίδα βρίσκεται στη Σοσιαλδημοκρατία

 Των Γιάννη Μανιάτη και Γιώργου Σιακαντάρη

Η δημιουργία της Δημοκρατικής Συμπαράταξης από το ΠαΣοΚ, τη ΔΗΜΑΡ και τις Κινήσεις Πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία αναδιαμόρφωσης του πολιτικού τοπίου της χώρας με προοπτικές και μέλλον. Οι μετρήσεις δείχνουν ότι η Συμπαράταξη μπορεί να ξεπεράσει το νεοναζιστικό μόρφωμα και να αποτελέσει την τρίτη δύναμη. Να αποτελέσει τη δύναμη-καταλύτη για τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης η οποία θα οδηγήσει τη χώρα σε ένα νέο προοδευτικό μοντέλο παραγωγής και διακυβέρνησης. Η Δημοκρατική Συμπαράταξη μπορεί και πρέπει να είναι η μεγάλη έκπληξη των εκλογών αλλά και της επόμενης ημέρας. Οι πολίτες δεν αντέχουν να ακούνε άλλο «τα όμορφα τα λόγια τα μεγάλα». Πριν από επτά μήνες έπεσαν για μία ακόμη φορά θύματα μιας απίστευτης δημαγωγίας τού «πρώτη φορά Αριστερά». Βεβαίως, και εμείς στην Κεντροαριστερά οφείλουμε να πείσουμε πως μάθαμε. Κανείς δεν είναι κάτοχος της απόλυτης και μοναδικής αλήθειας. Γνωρίζουμε όμως μια αλήθεια και αυτή δεν είναι άλλη από αυτήν που λέει ότι το πιο επιτυχημένο παράδειγμα ευημερούσας κοινωνίας στην Ευρώπη αλλά και σ' ολόκληρο τον κόσμο στηρίχθηκε στο σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο. Ενα μοντέλο δίκαιης προοδευτικής φορολόγησης με ελευθερία και έλεγχο στην επιχειρηματικότητα, με σεβασμό στο περιβάλλον, στην αειφορία, με διαδικασίες μείωσης των ανισοτήτων και δίκαιης αναδιανομής. Η ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία βασίστηκε σε δύο ισότιμους πυλώνες. Ο ένας ήταν αυτός της στήριξης στα εργατικά στρώματα, τη μεσαία τάξη, το αποτελεσματικό κράτος πρόνοιας και ο δεύτερος αυτός που είχε ως προτεραιότητα την ανάπτυξη του κράτους δικαίου, τα ατομικά δικαιώματα, τον προοδευτικό ευρωπαϊσμό.

ΣΥΡΙΖΑ: η βεβαιότητα της επόμενης διάσπασης

Του Νίκου Αλιβιζάτου, Καθημερινή

Σ​​πεύδω ευθύς εξ αρχής να ξεκαθαρίσω ότι, για μένα, η ψήφος υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα είναι διαφορετική από την ψήφο που του δόθηκε τον περασμένο Γενάρη. Οχι γιατί άλλαξε από τότε ο Αλέξης Τσίπρας ούτε γιατί το κόμμα του τάχα «ωρίμασε» μετά την αποχώρηση του Παναγιώτη Λαφαζάνη. Αλλά γιατί η συμφωνία της 13ης Ιουλίου και η υπογραφή του Γ΄ Μνημονίου, όσο και αν δεν έλυσαν όλες τις εκκρεμότητες, τοποθετούν τον ΣΥΡΙΖΑ στο σωστό στρατόπεδο, δηλαδή από τη μεριά της Ευρώπης. Κάτι που έως τις 12 Ιουλίου ήταν ακόμη ζητούμενο. Αν η ανωτέρω διαπίστωση ισχύει, εγώ τουλάχιστον δεν βλέπω πια τον Αλέξη Τσίπρα και τους φίλους του ως αντιπάλους, αλλά ως εν δυνάμει συμμάχους, με τους οποίους καλούμαστε να δώσουμε όλοι μαζί τη μάχη για την έξοδο από την κρίση και την αναγέννηση της πατρίδας στην ενωμένη Ευρώπη. Θα ήταν λάθος παρ’ όλα αυτά να στηρίξει κανείς τη στρατηγική για το ξεπέρασμα των Μνημονίων κυρίως στον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί αν παραμείνει στην κυβέρνηση, όχι βέβαια με αυτοδύναμη πλειοψηφία που, με τα σημερινά τουλάχιστον δεδομένα, αποκλείεται, αλλά ως πλειοψηφική συνιστώσα, φοβούμαι ότι θα απογοητεύσει όσους θα ποντάρουν σε αυτόν. Και αυτό, όχι μόνο για τους λόγους που έχουν κατά κόρον προβληθεί τις τελευταίες μέρες (διπλή γλώσσα, ιδεοληψίες, έλλειψη πείρας, απουσία ικανών στελεχών), αλλά για έναν επιπλέον, τον οποίο θεωρώ σπουδαιότερο: τη βεβαιότητα της επόμενης διάσπασης. Σχηματικά, όχι όμως και αυθαίρετα, θα μπορούσε πράγματι να λεχθεί ότι η ιστορία της Αριστεράς, ιδίως εκεί όπου δεν επικράτησε, είναι μια διαδοχή διασπάσεων. Αυτό ισχύει ειδικά για την κομμουνιστική και την κομμουνιστογενή Αριστερά στη χώρα μας, από την ίδρυση του ΚΚΕ (τότε ΣΕΚΕ), το 1918, έως τις μέρες μας. Αρκεί να θυμίσει κανείς, στη δεκαετία του 1920 - 30, τη λεγόμενη «φραξιονιστική μάχη χωρίς αρχές», στην οποία έθεσε τέρμα η επιβολή από τη Μόσχα της ηγεσίας Ζαχαριάδη το 1931, τη διάλυση του κατοχικού ΕΑΜ το 1944 - 45, την «ιστορική» διάσπαση του ΚΚΕ το 1968 και, τέλος, την αποχώρηση μεγάλου αριθμού στελεχών του ΚΚΕ, το 1991, όταν ο Γιάννης Δραγασάκης απέτυχε για λίγο να εκλεγεί γ.γ. του κόμματος.

Μετά την ήττα του Αντιμνημόνιου

Tου Γιάννη Βούλγαρη, ΝΕΑ 

Η κρίση ταυτότητας του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι μακράς διάρκειας και δεν είναι βέβαιο ότι θα την υπερβεί. Η υπόθεση ότι θα μετεξελιχθεί ομαλά, όπως το ανδρεοπαπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ, σε κορμό μιας νέας Κεντροαριστεράς ή μιας ευρείας μεταρρυθμιστικής Αριστεράς, είναι χλωμή. Δεν βοηθά στην εξέλιξη αυτή η αντιμνημονιακή του μήτρα, δεν βοηθούν οι εσωτερικές του αντιθέσεις που παραμένουν. Δεν έχει στο εσωτερικό του έναν ισχυρό εξωστρεφή εκσυγχρονιστικό πυρήνα όπως είχε το ΠΑΣΟΚ. Αντιθέτως το κεντρικό ηγετικό του προσωπικό δεν έχει το εύρος της πολιτικής και προγραμματικής κουλτούρας που είναι αναγκαίο για να επαναθεμελιώσει την ευρύτερη προοδευτική παράταξη. Η δημιουργία μιας νέας Κεντροαριστεράς θα είναι πρωτοβουλία άλλων δυνάμεων. Για όλους αυτούς τους λόγους, ο ΣΥΡΙΖΑ θα συνεχίσει να είναι παράγοντας αστάθειας του πολιτικού συστήματος και οι εσωτερικές του αντιθέσεις δεν θα αργήσουν να ξαναεκδηλωθούν είτε έρθει πρώτος είτε έρθει δεύτερος στις εκλογές.

Ας μην μας κάνουν οι εκλογές και ο κομματικός ανταγωνισμός να χάσουμε το μείζον της περιόδου. Ζούμε την ήττα του Αντιμνημόνιου και τη διάλυση του αντιμνημονιακού ρεύματος. Μετά επτά μήνες διακυβέρνησης κατέληξε σε φιάσκο, έφερε το τρίτο Μνημόνιο γυρίζοντας τη χώρα στο 2012 με κόστος δεκάδες δις. Η κατάληξη ήταν μοιραία και προβλέψιμη.

Ένα αστέρι πέφτει-πέφτει

Της Ρούλας Γεωργακοπούλου, Athens Voice

Μια παλιά δοξασία κατατρύχει τους ανθρώπους του θεάματος. Αν τύχει και κόψεις ταχύτητα στην ανηφόρα, τότε γράψε αλίμονο. Σε μια τέτοια καταραμένη στιγμή επάνω χάθηκαν πολλές καριέρες. Τηλέφωνα έπαψαν να χτυπούν, σταριλίκια χλώμιασαν, κόκκινα χαλιά ρόλαραν κι έκαναν στην μπάντα από μόνα τους. Ιδού κι η Γκλόρια Σουάνσον με τα μπικουτί της, ξαπλωμένη τα μπρούμυτα στη διπλή γραμμή της Λεωφόρου της Δύσεως. Το ομαδικό ντιμπέιτ δεν είχε βέβαια χολιγουντιανές προδιαγραφές ούτε και χολιγουντιανές προθέσεις. Από τη στενή σκοπιά που βλέπω τα πράγματα, πιστεύω ωστόσο ότι ο Μπίλι Γουάιλντερ θα εντόπιζε άνετα κάποιες ομοιότητες και θα τσίμπαγε από εκεί μέσα το ιδανικό του κάστινγκ. Ο Αλέξης Τσίπρας καθισμένος μεταξύ ίσων στον πάγκο, απώλεσε τη λάμψη της επιθετικότητας. Δεν έσπασε το γυαλί, δεν γήτεψε την κάμερα, δεν έκλεψε το πλάνο, όπως τότε που έκανε μόνος του παιχνίδι. Από τη στιγμή που μπήκε στον ίδιο ντορό και λογαριάστηκε από κοινού με «χλωμά» πρόσωπα, κάπου εκεί στην άκρη του ηλιακού μας συστήματος ένας αστεροειδής έκαψε την ουρίτσα του και το μεγάλο σύμπαν απώθησε τις στάχτες μ’ ένα βαθύ και ανελέητο αψού. Ώστε, λοιπόν, αυτό ήταν το περίφημο σταριλίκι του Τσίπρα; Ένα απλό φτέρνισμα, λίγη σκονίτσα στα ρουθούνια και στο σουίφερ; «Δεν θα ξεμπλέξετε εύκολα μ’ έμενα» έλεγε τις προάλλες στους δημοσιογράφους αγνοώντας ίσως ότι, στην ιστορία του θεάματος, ποτέ μα ποτέ δεν ψυλλιάζεις το φαν κλαμπ για τις αδυναμίες σου. Γιατί και το φαν κλαμπ, μη θαρρείς, έχει κι αυτό τις δικές του αδυναμίες. Αν υποψιαστεί ότι το όχημα «κάθισε», την έκανε αμέσως γι’ αλλού. Μεγάλη καρμανιόλα, το παίγνιο των ταυτίσεων, και ποιους δεν έχει πάρει στο λαιμό του.

Το πελατειακό κράτος και όχι η λιτότητα καταστρέφουν την ελληνική οικονομία

Ο Αμερικανός νομπελίστας οικονομολόγος Έντμουντ Φελπς εξηγεί σε άρθρο του τις αιτίες για τις οποίες, κατά τη γνώμη του, έχει αποτύχει η ελληνική οικονομία.  Ο Φελπς σημειώνει στο άρθρο του στο Project Syndicate που αναδημοσίευσε η Die Welt με τίτλο «Τα θεμέλια της αποτυχημένης οικονομίας της Ελλάδας» ότι «πάρα πολλοί πολιτικοί και οικονομολόγοι κατηγορούν τη λιτότητα, την οποία επέβαλαν οι πιστωτές της Ελλάδας, για την κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας». Παρόλα αυτά ο Αμερικανός οικονομολόγος εκτιμά ότι «τα στοιχεία δεν δείχνουν μια αξιοσημείωτη, ιστορικών διαστάσεων, λιτότητα ούτε και κρατικές περικοπές αρκετά μεγάλες ώστε να εξηγούν τη μεγάλη απώλεια θέσεων εργασίας». Αντίθετα, «αυτό που δείχνουν τα στοιχεία είναι οικονομικά προβλήματα που έχουν τις ρίζες τους στις αξίες και τις πεποιθήσεις της ελληνικής κοινωνίας». «Ο δημόσιος τομέας της Ελλάδας μαστίζεται από το πελατειακό σύστημα (για τη ψηφοθηρία) και την ευνοιοκρατία πολύ περισσότερο απ’ ό,τι σε άλλα μέρη της Ευρώπης. Η ανώτερη σύνταξη για τους δημόσιους υπαλλήλους σε σχέση με τους μισθούς τους είναι σχεδόν διπλάσια από αυτή της Ισπανίας. Η κυβέρνηση ευνοεί τις επιχειρηματικές ελίτ εξαιρώντας τις από τη φορολογία. Και κάποιοι κρατικοί υπάλληλοι λαμβάνουν τους μισθούς τους χωρίς στην πραγματικότητα να πηγαίνουν στη δουλειά τους», τονίζει ο Φελπς. Εξάλλου ο Αμερικανός οικονομολόγος βλέπει σημαντικά προβλήματα και στον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα, «κυρίως τη διαβρωτική επιρροή των παγιωμένων συμφερόντων και τις επιχειρηματικές και πολιτικές ελίτ». Και διευκρινίζει: «Όσοι βρίσκονται μέσα στο σύστημα λαμβάνουν επιδόματα και συμβόλαια, ενώ οι έξω από αυτό δυσκολεύονται να μπουν. (…) Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η Ελλάδα είναι ένα από τα πιο δύσκολα μέρη στην Ευρώπη για να ξεκινήσει κανείς επιχείρηση. Το αποτέλεσμα είναι πως ο ανταγωνισμός για ένα μερίδιο της αγοράς είναι αδύναμος και υπάρχουν λίγες εταιρείες με νέες ιδέες».

Τα πολύτιμα μαθήματα της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ

Του Θοδωρή Γεωργακόπουλου, Καθημερινή
Νομίζω ότι, πέρα από τις επιμέρους διαφωνίες και πολιτικές τοποθετήσεις του καθενός, μπορούμε όλοι να συμφωνήσουμε μαζί στο εξής: Η επτάμηνη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν υπέροχη. Περιμένετε, μη φεύγετε. Ένα λεπτό. Να σας εξηγήσω. Οι επτά μήνες “πρώτη φορά αριστερής” διακυβέρνησης της χώρας ήταν κάτι (μια συμφορά, όπως αποδείχτηκε) που δεν μπορούσε να αποφευχθεί. Έχουμε βαθιά κρίση, πολύ μεγάλο κομμάτι του εκλογικού σώματος είναι θυμωμένο και απογοητευμένο, το συγκεκριμένο κόμμα της ριζοσοσπαστικής αριστεράς είχε το λεξιλόγιο, τα αντανακλαστικά και την τύχη να κεφαλοποιήσει αυτό το θυμό και αυτή την απογοήτευση, ε, αργά ή γρήγορα θα γινόταν. Έτσι λοιπόν πρέπει να την κρίνουμε, ως κάτι το αναπόφευκτο. Και ως τέτοια, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ ήταν μια πάρα πολύ διδακτική εμπειρία. Φυσικά, το πρώτο πράγμα που θα πει κανείς είναι “ναι, αλλά πόσο μας κόστισε”. Μας κόστισε αδιανόητα πολλά. Οπωσδήποτε δεν άξιζε τον κόπο, τη σπατάλη και την οικονομική καταστροφή τόσων ανθρώπων. Μπορεί να το πληρώσαμε πανάκριβα, αλλά τουλάχιστον μάθαμε τέσσερα πολύτιμα πράγματα.
1) Δεν υπάρχει εναλλακτική.
Δεν υπάρχει “καλύτερη διαπραγμάτευση”. Δεν υπάρχει “έξοδος από τα μνημόνια με αξιοπρέπεια”. Δεν υπάρχει τρίτος ή τέταρτος δρόμος προς το σοσιαλισμό. Δεν υπάρχει ένας άλλος κόσμος, εφικτός. Το μόνο που υπάρχει είναι μια χρεοκοπημένη χώρα, που πρέπει να υλοποιήσει τους όρους των δανείων που χρειάζεται για να μην καταρρεύσει, και ταυτόχρονα να αλλάξει παραγωγικό μοντέλο για να συνεχίσει να υπάρχει.

Οι Εκλογές της Παρηγοριάς

Του Σπύρου Λυκούδη,  www.iefimerida.gr
Παρακολουθώ άναυδος τα πολιτικά κόμματα να επιδίδονται με απύθμενο θράσος στα προσφιλή τους παλαιοκομματικά προεκλογικά τεχνάσματα, σε απίστευτες λεκτικές και νοητικές ακροβασίες. Ο παλιός είναι γνωστός. Δεν θα ξαναγυρίσει στο Ζάππειο αλλά που και που ξεσκίζει και κανένα φύλλο του Μνημονίου, κυρίως στις αγροτικές περιοχές. Οι αεί ψεκασμένοι «παραμένουν αντι-μνημονιακοί» κι ας ψήφισαν το Μνημόνιό του Τσίπρα. Με μάγια θα το εξοβελίσουν. Άλλωστε, πιστεύουν στα μάγια. Ο Νέος-Παλιός και παλαιότατο επιφανές και συστατικό μέρος του επάρατου Συστήματος έγινε γνωστός μόνο από την ανάποδη, διότι καλή όψη δεν είχε. Εμφανίζεται τώρα ως ο ηρωϊκά πεσών στην Ευρώπη για τη σωτηρία της χώρας. Άλλο ένα Μεγάλο Ψέμα για τους αφελείς. Το σαρκίο του προσπάθησε να σώσει, διότι ο κομματικός και αποσυναρμολογημένος σήμερα στρατός του αρνήθηκε να τον ακολουθήσει προς τη Δαμασκό. Τα δημοκρατικά κόμματα της αντιπολίτευσης, που άρχισε και πάλι να υβρίζει ασύστολα, ήταν εκείνα που έσωσαν τη χώρα από το χείλος της καταστροφής, όπου συνειδητά αλλά τελείως ανεύθυνα ο ίδιος την οδήγησε. Γι αυτό ο κ. Τσίπρας, εξακολουθεί να αποτελεί μέρος του προβλήματος της χώρας, όχι τη λύση του. Ως Λουδοβίκος 14ος, βλέπει μόνο το είδωλό του στον κρατικό καθρέπτη ως τέλειος αλαζών. Δεν αφήνει κανέναν άλλο να πλησιάσει. Προεξοφλεί και την παραμονή του στην εξουσία για άλλα 8 έτη, με άλλα 8 «προγράμματα Θεσσαλονίκης», έστω και «παράλληλα». Τι σημασία έχει; Οι «παράλληλοι» έτσι και αλλιώς δεν συναντώνται στην «Ευκλείδεια» πραγματικότητα.

Ούτε «μη χείρον» ούτε «βέλτιστον»

Του Γιώργου Καρελιά, www.protagon.gr

Για ένα πράγμα έχουν δίκιο ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας. Ότι δεν μπορούν να συνεργαστούν σε κυβέρνηση με οποιοδήποτε από τα κόμματα που θα είναι στην επόμενη Βουλή, πλην του Καμμένου (που μάλλον δεν θα είναι). Επομένως, οι ψηφοφόροι πρέπει να λάβουν από τώρα τα μέτρα τους. Οσοι επιθυμούν να κυβερνήσει ξανά ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν αρκεί να τον φέρουν πρώτο κόμμα. Πρέπει να του δώσουν και αυτοδυναμία. Ο ισχυρισμός μπορεί να ξενίζει, αλλά είναι η μοναδική λύση προς αυτήν την κατεύθυνση (νίκη ΣΥΡΙΖΑ). Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν (θα) έχει κανέναν σύμμαχο, επομένως δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να κυβερνήσει. Μόνον η αυτοδυναμία. Για δύο πολύ σαφείς λόγους:

1. Η συγκυβέρνηση με την ΝΔ πρέπει να αποκλειστεί εντελώς. Όσοι ισχυρίζονται ότι μια τέτοια συγκυβέρνηση θα διευκολύνει την εφαρμογή των απαιτούμενων μέτρων και δεν θ’ αφήσει έξω από τις ευθύνες το δεύτερο κόμμα (όποιο κι αν είναι) παραβλέπουν την απλή αλήθεια: ότι την επομένη του σχηματισμού μιας τέτοιας κυβέρνησης τα δύο κόμματα θα τραβάνε προς αντίθετες κατευθύνσεις. Φαντάζεται κανείς πώς θα συγκυβερνήσουν, για παράδειγμα, ο Κατρούγκαλος του ΣΥΡΙΖΑ, που θα κάνει προσλήψεις στο Δημόσιο και ο Μητσοτάκης της ΝΔ, που θα κάνει απολύσεις με διαιτητή τον Τσίπρα;
2. Η συγκυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ δεν θα είναι ευκολότερη. Παρά τη σφοδρή επιθυμία του Σταύρου Θεοδωράκη, η συγκατοίκηση των κρατιστών του ΣΥΡΙΖΑ με τους φιλελεύθερους του Ποταμιού θα οδηγήσει σε κωμικές καταστάσεις.