Κόκκινα δισ.

Του Κώστα Σπυρόπουλου, www.protagon.gr

To διάβαζα ξανά και ξανά και δεν το πίστευα. Αντιγράφω από το ΒΗΜΑ:

«Είναι εγκληματική η επιλογή για τη διάθεση των 11,5 δισ., που από την αρχή προορίζονταν για την εξυγίανση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, για άλλους σκοπούς» τόνισε ο κ. Τσίπρας μετά τη συνάντηση με τον Γ. Στουρνάρα, προσθέτοντας: 

«Γιατί να χρησιμοποιήσουμε τα κεφάλαια αυτά, προκειμένου να φτιάξουμε ένα ταμείο για μια προληπτική γραμμή πίστωσης στην οποία θα έχουμε πρόσβαση σε περίπτωση κρίσης, και να μην τα χρησιμοποιήσουμε για να αποτρέψουμε εξαρχής μια τέτοια κρίση;».

Αν μου λέγατε ότι τα είπε ο Στουρνάρας στον Τσίπρα θα 'λεγα κεντρικός τραπεζίτης είναι ο άνθρωπος τις τράπεζες νοιάζεται. Αλλά ο Tσίπρας; Αυτός δεν ήταν που τη μια προεξοφλούσε ότι αυτό το μαξιλάρι είναι απλώς… ανύπαρκτο και θα το καταπιεί η καταβόθρα των stress test, την άλλη ότι πρέπει να χρηματοδοτήσει τους φτωχούς, την τρίτη ότι θα θεραπεύσει πάσαν νόσον;

Τώρα τι έγινε; Τώρα θέλει, λέει, αυτά τα 11 δισ. να ενισχύσουν τις τράπεζες να αντιμετωπίσουν τα «κόκκινα» δάνεια. Δηλαδή σβήσε τράπεζα δάνειο, και πάρε από το Ταμείο.
Μήπως αυτά τα «κόκκινα» δάνεια ή, μάλλον, οι δανειολήπτες... κοκκίνισαν τελευταίως;

«Γκόρτσος» και η Μέρκελ!

Του  Γιάννη Τσαμουργκέλη, ΒΗΜΑ

Η σύνοδος κορυφής της ΕΕ άναψε πράσινο φως σε πρόγραμμα δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων 300 δις. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ενεργοποίησε το πρόγραμμα στοχευμένης χρηματοδότησης των τραπεζών υπό τον όρο ότι τα κονδύλια θα καταλήξουν στην πραγματική οικονομία και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις… Παράλληλα εξαγγέλλει επέκταση του προγράμματος παρεμβάσεων στη δευτερογενή αγορά των ομολόγων υπό τον όρο ότι οι χώρες βρίσκονται σε ειδικό πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής… Και όλα αυτά με τη σύμφωνη γνώμη ή τη σιωπηρή «διαφωνία» της Γερμανίας. Άραγε, βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεγάλη αλλαγή στη φυσιογνωμία και τον τρόπο συγκρότησης και λειτουργίας της ΕΕ ή αποτελούν απλώς παροχές εντός του ίδιου ανελαστικού πλαισίου;Η αλήθεια είναι ότι κανένα από τα μέτρα που λήφθηκαν δεν αλλάζει το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της ΕΕ. Απλώς προσαρμόζει κάποια μεγέθη με την «ευχή» οι προσαρμογές να αναστρέψουν την αρνητική δυναμική των εξελίξεων…. ανεργία σταθερά στο 12%, ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 0% και πληθωρισμό κάτω από 0,5% να επισείει τον επιτεινόμενο κίνδυνο του αποπληθωρισμού. Την ίδια στιγμή που οι ΗΠΑ -πρεσβευτές του εναλλακτικού υποδείγματος συγκρότησης και λειτουργίας μιας οικονομικής ένωσης- επιδεικνύουν ανάπτυξη 2,6% με ανεργία στο 5,5% και πληθωρισμό 1,7%.

ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Σύριζα είναι οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος

Του Φώτη Γεωργελέ, Athens Voice

Την προηγούμενη βδομάδα το ελληνικό πολιτικό σύστημα αντιμετώπισε άλλη μια μετωπική σύγκρουση με τη πραγματικότητα. Μέσα σε 5 μέρες, η ατμόσφαιρα γύρισε 5 χρόνια πίσω. Τα επιτόκια από τις αγορές έφτασαν στα επίπεδα του Καστελόριζου απαγορεύοντας στην πραγματικότητα το δανεισμό. Και το ελληνικό χρηματιστήριο κατέρρευσε χάνοντας μέσα σε λίγες μέρες 8 δις. Φυσικά, δεν θα λείψουν οι αναλφάβητοι δημοσιογράφοι που θα γράψουν και τι μας νοιάζει εμάς αυτό το όργανο του σατανά, αλλά οι μαζικές πωλήσεις σημαίνουν απόσυρση επενδύσεων από τις επιχειρήσεις, απόσυρση χρημάτων από την ελληνική οικονομία, δηλαδή ανεργία. Το πολιτικό σύστημα είναι εγκλωβισμένο στην ίδια του τη στρατηγική. Δεν έχει plan B. Μόνο του Λαφαζάνη. Γι’ αυτό αμέσως η κυβέρνηση έτρεχε πανικόβλητη στον Ντράγκι και η αξιωματική αντιπολίτευση στο ΔΝΤ. Γι’ αυτό ο Γ. Σταθάκης έλεγε, έχουμε πει 100 φορές ότι δεν θα προβούμε σε μονομερείς ενέργειες. Θα άξιζε να δημοσιεύονταν οι 100 φορές που ο Σύριζα δήλωνε ότι θα σκίσει τα μνημόνια στα σκαλοπάτια της Βουλής, ότι θα τα καταργήσει με ένα νόμο, ένα άρθρο. Αλλά δεν έχει κανένα νόημα, το κακό έχει ήδη γίνει. Κανείς δεν μας δανείζει, επενδύσεις δεν γίνονται, όχι γιατί βιάζεται ο Α. Σαμαράς να βγει από τα μνημόνια ούτε γιατί ο Α. Τσίπρας θα τα σκίσει. Αλλά γιατί σύσσωμη αυτή η χώρα, από την άκρα δεξιά ως την άκρα αριστερά, αρνείται πεισματικά να αλλάξει το χρεοκοπημένο μοντέλο.

Αριστερή παρέλαση;;;

 Του Χριστόφορου Κάσδαγλη, www.thepressproject.gr

Αριστερή πολιτική είναι να στήσεις δομές αλληλεγγύης, ν’ αλλάξεις τη λογική της πόλης, να παρέμβεις στη χωροταξία, να διευρύνεις τη δημόσια σφαίρα, να διώξεις τα ιδιωτικά τραπεζάκια και τα παρκαρισμένα ΙΧ από τους πεζόδρομους, να φτιάξεις ανακύκλωση, να αλλάξεις τις αναλογίες του πράσινου, να ενθαρρύνεις την αυτοοργάνωση του κόσμου, να εμπνεύσεις την πρωτογενή καλλιτεχνική δραστηριότητα, τον λαϊκό αθλητισμό, την κουλτούρα, να φτιάξεις βιβλιοθήκες, να βοηθήσεις την τοπική αγορά, να ξαναζωντανέψεις τις γειτονιές, να εμπεδώσεις την ασφάλεια.

Επειδή πολλή συζήτηση έγινε ένθεν κακείθεν σχετικά με τη μουσική υπόκρουση της παρέλασης στο Χαλάνδρι, θα ήθελα να ξεκαθαρίσουμε μερικά πραγματάκια. Καταρχήν εμένα ποσώς με ενδιαφέρει αν στην παρέλαση θα ακούγεται ο Ναύτης του Αιγαίου, η Ενάτη του Μπετόβεν, ο ύμνος του ΕΑΜ ή η Παπαλάμπραινα. Μπορεί να τα κανονίσει έτσι ο δήμαρχος ώστε να μη γίνονται παρελάσεις; Εδώ είναι όλο το θέμα. Το μέγα πρόβλημα είναι η ίδια η παρέλαση, όχι τα ηχητικά.

Η σαρία και ο δυτικός άνθρωπος

Του Αντώνιου Καραμπατζού, http://booksjournal.gr

Και ενώ το Ισλαμικό Κράτος επιβάλλει τη σαρία στις περιοχές που καταλαμβάνει, η χώρα μας παραμένει το μοναδικό μάλλον ευρωπαϊκό κράτος που ανέχεται την εφαρμογή της σαρίας εντός της επικράτειάς του και συνακόλουθα την καταπίεση που αυτή συνεπάγεται ιδίως για τις γυναίκες μουσουλμανικού θρησκεύματος. Η ανοχή αυτή ισχύει αποκλειστικά και μόνον για την περιοχή της Δυτικής Θράκης. [αναδημοσίευση από τον Books' Journal 37, Σεπτέμβριος 2014).

Η πόλη Ρακκά της βόρειας Συρίας είναι μία από τις πόλεις που, εδώ και καιρό, ελέγχει στην ευρύτερη περιοχή η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε (ISIS), η ισχυρότερη πλέον ομάδα ακραίων ενόπλων ισλαμιστών. Η οργάνωση έχει μετατρέψει τη Ρακκά σε βασικό στρατηγείο των πολεμικών της επιχειρήσεων, ένοπλες δε ισλαμικές «πολιτοφυλακές» έχουν επιβάλει ένα καθεστώς τρόμου στην πόλη, περιπολώντας διαρκώς και θεωρώντας χρέος τους να εφαρμόζουν άτεγκτα τον ιερό ισλαμικό νόμο, την περίφημη σαρία. Σε μία τηλεοπτική λήψη, μάλιστα, ένας ημιπαράφρων πολιτοφύλαξ εμφανίζεται υπερήφανος που επιπλήττει μουσουλμάνο «αδελφό» για τον τρόπο με τον οποίο είναι ενδεδυμένη η σύζυγός του, αφήνοντας εν συνεχεία αυτάρεσκα το υπονοούμενο ότι όπου δεν πίπτει λόγος έρχεται η σειρά των όπλων να μιλήσουν. Είναι σαφές ότι κυρίως στο βόρειο Ιράκ και στη βόρεια Συρία η ισλαμική βία αρχίζει να λαμβάνει πλέον ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Η ISIS, με την αφειδή χρηματοδότηση αραβικών κρατών που παλαιότερα θεωρούνταν φιλικά προς τη Δύση, επιδιώκει την εξόντωση των πάσης φύσεως και ομολογίας «απίστων», με σκοπό την εγκαθίδρυση ενός μεγάλου χαλιφάτου, όπου θα δεσπόζει η τήρηση του ιερού ισλαμικού νόμου – υπό το πρίσμα της ισλαμικής παραδόσεως, βρισκόμαστε εν προκειμένω στον οίκο του Πολέμου, όπου οι άπιστοι, οι άθεοι και οι ειδωλολάτρες πρέπει να τεθούν, διά του «ιερού πολέμου» (τζιχάντ), υπό το κράτος της αληθινής πίστεως (βλ. Αλέξανδρο Καριώτογλου, σ. 27). Και όλα αυτά τη στιγμή που η ΕΕ ασχολείται με έναν άσκοπο εμπορικό πόλεμο που άνοιξε με τη Ρωσία, ένεκα μιας ανιστόρητης προσέγγισης του ουκρανικού ζητήματος.

Λάθος ορισμός

Της Αγγελικής Σπανού, Athens Voice

Επιστροφή στην κανονικότητα», όπως εξαγγέλλει ο πρωθυπουργός, ή «νέα μνημονιακή θηλιά λιτότητας», όπως καταγγέλλει ο ΣΥΡΙΖΑ; Τίποτα από τα δύο γιατί και τα δύο αποτελούν διαφορετικές εκδοχές μιας απλουστευτικής προσέγγισης: Ούτε η έξοδος από το μνημόνιο σημαίνει απαραιτήτως επιστροφή στην κανονικότητα, γιατί η προ κρίσης κατάσταση δεν ήταν «κανονική» με αυστηρά ευρωπαϊκούς όρους. Ούτε, φυσικά, η προοπτική μιας θεσμικής προληπτικής γραμμής πίστωσης που θα ενεργοποιείται εφόσον δεν οφείλεται σε εθνική υπαιτιότητα ο αποκλεισμός από τις αγορές αποτελεί «μνημονιακή θηλιά λιτότητας», αλλά το αυτονόητο στο πλαίσιο της ευρωζώνης. Στο σημείο αυτό συναντιούνται δυο ειδών πλάνες: Η κυβερνητική θεωρία ότι με το τέλος του τρέχοντος προγράμματος προσαρμογής αλλάζουμε εποχή χωρίς να έχουμε αλλάξει επί της ουσίας το ελληνικό μοντέλο. Και η φαντασίωση του ΣΥΡΙΖΑ ότι με την ανάληψη της ευθύνης της διακυβέρνησης θα ανοίξει ο κύκλος της αντιλιτότητας, σε εθνικό και, δυνητικά, σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η δεύτερη ανάλυση μάλιστα δεν αναγνωρίζει καν την ύπαρξη ελληνικού προβλήματος, παρά μόνο ως σύμπτωμα της ευρωπαϊκής κρίσης. Επομένως, η κοινή γνώμη έχει να επιλέξει μεταξύ μιας ευχάριστης (τέλος μνημονίου) και μιας πολύ ευχάριστης (τέλος μνημονίου και τέλος λιτότητας) λύσης μεταφερόμενη σε ένα σύμπαν πολύ μακρινό από τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα.

Τα πάθη μας, τα κάλλη μας

Tου Δημοσθένη Κούρτοβικ, NEA

Την Πρωτομαγιά του 1995, υπό συνθήκες ελαφρώς κωμικοτραγικές, βρέθηκα να διασχίζω το Λουξεμβούργο μέσα σε ένα ταξί παρέα, απρόβλεπτα και εξ ανάγκης, με τον (αλβανό συγγραφέα) Ισμαήλ Κανταρέ. Επιστρέφαμε από ένα λογοτεχνικό φεστιβάλ, όπου για λόγους μάλλον αστείους η γνωριμία μας δεν είχε εξελιχθεί πολύ φιλικά. Γι' αυτό, όταν λέω ότι το αναγκαστικό στρίμωγμά μας σε ένα ταξί έγινε υπό κωμικοτραγικές συνθήκες, εννοώ τις ιδιωτικές. Οι άλλες, οι γενικότερες, δεν είχαν τίποτα το κωμικό. Ηταν ζοφερές. Ο πόλεμος στη Βοσνία μαινόταν ακόμη, ενώ λίγες εβδομάδες πρωτύτερα κάτι δικοί μας υπερπατριώτες είχαν κάνει ντου στην Αλβανία από εδάφους και αέρος, αφήνοντας πίσω τους νεκρούς. Επειτα από ένα αρχικό, αμοιβαίο μούδιασμα, ο Κανταρέ μού εξαπέλυσε επίθεση σαν να ήμουν διπλωματικός αντιπρόσωπος της Ελλάδας. «Εσείς οι Ελληνες», είπε, «θα τινάξετε στον αέρα τα Βαλκάνια» (λες και τα Βαλκάνια έστεκαν καλά εκείνη τη στιγμή). «Και να προσέχετε», συνέχισε, «γιατί στη χώρα σας ζουν πολλοί Αλβανοί». Σκέφτηκα ότι εννοούσε τους οικονομικούς πρόσφυγες και απάντησα ότι, πράγματι, έχουμε κάπου μισό εκατομμύριο. «Δεν εννοώ αυτούς» με έκοψε ο Κανταρέ στον ίδιο τόνο. Μια υποψία διέβρωσε τότε την αφέλειά μου και ο μέγας συγγραφέας την επαλήθευσε πάραυτα. Ναι, εννοούσε τους Αρβανίτες, που τους υπολόγιζε σε τρία με τέσσερα εκατομμύρια. «Μα, βρε Ισμαήλ», του είπα «αυτοί έχουν εξελληνιστεί εδώ και αιώνες». Αν προηγουμένως με εξέπληξε, τώρα με αποσβόλωσε με την απάντησή του: «Ετσι λέτε εσείς. Αλλά το αίμα νερό δεν γίνεται».

Ο μύθος της κυρίαρχης Αριστεράς

Του Γιώργου Σιακαντάρη* , Εφημερίδα των Συντακτών

Ενας από τους πλέον διαδεδομένους μύθους της μεταπολίτευσης είναι αυτός που θέλει σ’ αυτή την περίοδο να ηγεμονεύει ιδεολογικά η Αριστερά. Σύμφωνα με αυτόν τον μύθο, ανεξάρτητα από τη συμμετοχή ή όχι της Αριστεράς στην κυβερνητική διαχείριση, αυτή επέβαλλε την ιδεολογία της στο πολιτικό σύστημα. Ο αστικός πολιτικός συνασπισμός –υποστηρίζει ο μύθος–, έχοντας ενοχές για τη στάση του έναντι της Αριστεράς μετά τον Eμφύλιο, γνωρίζοντας τις ευθύνες του για την εγκαθίδρυση της δικτατορίας, αναγκάστηκε να ενσωματώσει στην ιδεολογία του, αλλά και στην πολιτική του πρακτική τις ιδέες της Αριστεράς. Ηταν όμως «αριστερά» όλα όσα στη μεταπολίτευση και ειδικά σήμερα παρουσιάζονται ως τέτοια; Αν αριστερό είναι ένα κράτος-βιομήχανος που υποκαθιστά την παραγωγική αδυναμία του ιδιωτικού κεφαλαίου, η υποκατάσταση του δημόσιου τομέα ως παρόχου ποιοτικών κοινωνικών υπηρεσιών από επιδοματικές πολιτικές, η υποκατάσταση της πάλης για τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων από ιδεολογίες ομογενοποίησης σε προνομιούχους και μη, σε πλούσιους και φτωχούς, σε ρετιρέ και υπόγεια, σε μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς, τότε ναι, η ηγεμονία της Αριστεράς ήταν πρόδηλη. Αν ο ελληνικός λαϊκισμός εκλαμβάνεται ως αριστερό έργο και ιδεολογία και ο κρατισμός και η κομματοκρατία ως το μέσο επιβολής αυτής της κυριαρχίας, τότε ναι, η ηγεμονεύουσα μεταπολιτευτική δύναμη ήταν η Αριστερά.

Οι οικονομικές προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ

 Γιώργος Παγουλάτος - Πάνος Τσακλόγλου, Καθημερινή

Π​​οιες θα ήταν οι επιπτώσεις του οικονομικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ; Καθώς αρκετές δηλώσεις στελεχών του διαφοροποιούνται, επικεντρωθήκαμε στις προτάσεις που διατύπωσε ο πρόεδρός του. Με δύο παραδοχές ξεκινά ο ΣΥΡΙΖΑ.
1. Το Μνημόνιο ευθύνεται για την κρίση, και όχι το αντίστροφο.
2. Το μεγάλο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας είναι η έλλειψη επαρκούς ζήτησης και όχι επαρκούς προσφοράς. Και οι δύο παραδοχές, παρότι δημοφιλείς, είναι εσφαλμένες. Ο κ. Τσίπρας λέει ότι αν καταργηθούν οι μνημονιακοί νόμοι, επανέλθουν μισθοί και συντάξεις (κυρίως κατώτατοι) στα προ κρίσης επίπεδα και αναιρεθούν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών, μαζί με γενναία αύξηση των δημοσίων επενδύσεων, η οικονομία θα ανακάμψει με ταχείς ρυθμούς. Ισως αυτά να ήταν βάσιμα εάν ζούσαμε σε κλειστή οικονομία με δικό της νόμισμα. Αυτό δεν συμβαίνει. Τυχόν υιοθέτηση των παραπάνω θα επέφερε επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας που με τόσο κόπο βελτιώθηκε τα τελευταία χρόνια, αύξηση των εισαγωγών και επανεμφάνιση μεγάλων εξωτερικών ελλειμμάτων. Η Ευρώπη έχει πράγματι ανεπαρκή ζήτηση, αλλά αυτό αφορά την Ευρωζώνη συνολικά, ιδίως τη Γερμανία, και όχι μια οικονομία όπως η ελληνική, με υψηλότατη συμμετοχή της κατανάλωσης στο ΑΕΠ και χρονίως αδύναμο εξαγωγικό τομέα. Ολη η Ευρωζώνη χρειάζεται επείγουσα αύξηση επενδύσεων. Αλλά η ελληνική οικονομία πρέπει να προσελκύσει ιδιωτικές επενδύσεις και να διευρύνει την προσφορά αγαθών και υπηρεσιών.

Αφήστε μας και πάλι μόνους

 Του Τάσου Τέλλογλου, www.protagon.gr
Μεθαύριο Πέμπτη η Γ' Ελληνική Δημοκρατία γίνεται 40 ετών. Και μόνο η ηλικία της δείχνει ότι πρόκειται για μια άταφη νεκρή. Όσο και αν επιχείρησαν μέλη του πολιτικού προσωπικού να μας πείσουν ότι η Δ' Δημοκρατία άρχισε κιόλας, η Ελλάδα δουλεύει ακόμα με τα «εργαλεία» εκείνης της Γ' Δημοκρατίας. Ιστορικά ιδωμένη ήταν η καλύτερη που είχαμε. Αυτός από μόνος του είναι σοβαρός λόγος να την υπερασπιζόμαστε. Αλλά για να μας πάει παρακάτω, χρειάζεται η προσαρμογή της στα 40 χρόνια που πέρασαν. Ο Πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, έγραψε την περασμένη Κυριακή στην «Καθημερινή» ότι οι μεγάλοι εχθροί της από την αρχή ήταν ο λαϊκισμός και ο κρατισμός, δύο δόγματα που ο ίδιος υπηρέτησε στην διάρκεια της πολιτικής του διαδρομής. Το κόμμα του οποίου ηγείται, εγκαινίασε με την πολιτική των Καραμανλή- Παπαληγούρα, το 1977, τη φάση της «μεγάλης στροφής» στην κρατικοποίηση της οικονομίας, προκειμένου να αντιμετωπίσει το ανερχόμενο πολιτικά ρεύμα του ΠΑΣΟΚ και να στηρίξει την παραπαίουσα, από την πετρελαϊκή κρίση και τον πληθωρισμό, τάξη των Ελλήνων κεφαλαιούχων. Την πολιτική του λαϊκισμού την υπηρέτησε ο κ. Σαμαράς την περίοδο 1990-1993, την περίοδο 2007-2009, οπότε υπήρξε υπουργός της κυβέρνησης Καραμανλή που οδήγησε τη χώρα στην χρεοκοπία μαζί με τον Γ. Παπανδρέου, και 2009 -2011 με την αντιπολίτευσή του στο πρώτο μνημόνιο.

Δύο Ελλάδες, Πέτρου και Πατούλη

 Της Μαρίας Κατσουνάκη, Καθημερινή

Το παρόν σημείωμα δεν θα είχε κανένα νόημα εάν τα δύο γεγονότα, που εμφανώς δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους, δεν είχαν συμπέσει στην ειδησεογραφία των τελευταίων ημερών: Από τη μία, ο αμφιλεγόμενος δήμαρχος Αμαρουσίου και, από προχθές, νέος πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδος Γιώργος Πατούλης (εφόσον ο συνδυασμός του «Ανατροπή στην Αυτοδιοίκηση», που υποστηρίζεται από τη Ν.Δ., εξέλεξε 16 από τα 31 μέλη του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ). Ο βίος και η πολιτεία του κ. Πατούλη έχουν απασχολήσει τον Τύπο, όπως και η πρόσφατη αντιπαράθεσή του με τον δήμαρχο Αθηναίων Γιώργο Καμίνη. Ως συνοπτική αποτύπωση του ανδρός παραθέτουμε την (κομψής αποδόμησης) απάντηση που απέστειλε ο Δήμος Αθηναίων σε μια επιθετική επιστολή του κ. Πατούλη, που απαξίωνε τους «ακομμάτιστους υποψήφιους», δημαγωγούσε ανερυθρίαστα μιλώντας για «άγριες περικοπές της κρατικής χρηματοδότησης» και υποσχόταν λαγούς με πετραχήλια: «Θα συνιστούσαμε στον κ. Πατούλη μεγαλύτερη συστολή. Δεν είναι όλα στη ζωή ευκαιριακές μιντιακές εντυπώσεις. Ευτυχώς, η διαδρομή του καθενός είναι γνωστή. Τα παζάρια, το κομματικό παρασκήνιο, η ακόρεστη φιλοδοξία για τις ηγεσίες ποικίλων συνδικαλιστικών φορέων έχουν συγκεκριμένο ονοματεπώνυμο».

Αντιδραστική, ζντανοβική και δεξιά κουρελού

Της Έλενας Πατρικίου*, Εφημερίδα των Συντακτών

  Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής κατεδαφίζει τις θέσεις του ίδιου του κόμματός της και δηλώνει ότι θα τις πολεμήσει με όλες της τις δυνάμεις.

Δυστυχώς, όλη αυτή η αστοιχείωτη αντιδραστική και κουκουεδίστικη κουρελού, που παριστάνει το πρόγραμμα προς γελοιοποίησιν κάθε έννοιας αριστερής πολιτικής, θεμελιώνεται σε μία αυτάρεσκη και αξιωματική παραδοχή : στην μετά πλείστης όσης παρρησίας δεδηλωμένη πεποίθηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο « κύριος » εκφραστής της Αριστεράς, άρα είναι ο νόμιμος κληρονόμος του ιστορικού της παρελθόντος, άρα είναι ο νόμιμος και μοναδικός κληρονόμος « του ρόλου που αυτή έχει, διαχρονικά, διαδραματίσει στον πνευματικό και πολιτιστικό τομέα ». Σοβαρολογούμε ; Και εάν σοβαρολογούμε, τί ακριβώς εννοούμε ; Ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο κληρονόμος της ΠΑΠΟΚ ; Ή ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κληρονόμος του Ρίτσου και της περιπέτειας της Επιθεώρησης Τέχνης, όπως κάποια ανώτερα και ανώτατα στελέχη του αρέσκονται να επαναλαμβάνουν, χωρίς να έχουν την παραμικρή ιδέα του τί εκστομίζουν ; Ποιόν Ρίτσο κληρονόμησε και εκφράζει δικαιωματικά ο ΣΥΡΙΖΑ ; Τον Ρίτσο τον οποίο εξευτέλιζε το Κόμμα επί δεκαετίες, αποδεχόμενο ως θέσφατα τις εξευτελιστικές για την ποίησή του κριτικές των επίσημων κομματικών κριτικών ; Τον Ρίτσου τον οποίο γελοιοποίησε το ΚΚΕ της μεταπολίτευσης ;

Το κείμενο που αναρτήθηκε διαδικτυακά ως πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για τον πολιτισμό ξεσήκωσε την μήνιν και την κατηγορηματική απόρριψη ανθρώπων, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων δεν είναι απλώς εξέχοντες στην τέχνη τους, είναι αποδεδειγμένα Αριστεροί και στην συνείδηση και στην πολύχρονη πολιτιστική πρακτική τους (Νίκος Ξυδάκης, Μισέλ Δημόπουλος, Γιώργος Κουρουπός, Φίλιππος Δρακονταειδής…).

Το πραγματικό «θέλημα των αγορών»

 Του PAUL KRUGMAN / THE NEW YORK TIMES, Καθημερινή

Τον Μεσαίωνα, όταν διατυπωνόταν έκκληση για μια σταυροφορία με σκοπό την κατάκτηση των Αγίων Τόπων, ακολουθούσε το επιφώνημα «είναι θέλημα Θεού!». Γνώριζαν, όμως, πραγματικά οι σταυροφόροι ποιο ήταν το θέλημα του Θεού; Δεδομένου του πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα, προφανώς όχι. Εχει παρέλθει πολύς καιρός έκτοτε και στους τομείς που καλύπτω, οι επικλήσεις της θέλησης του Θεού είναι σπάνιες. Βλέπετε, ωστόσο, πολλές σταυροφορίες πολιτικής που συχνά δικαιολογούνται έμμεσα με το επιχείρημα «είναι θέλημα των αγορών!». Γνωρίζουν, όμως, πραγματικά τι θέλουν οι αγορές όσοι επικαλούνται το θέλημά τους; Και πάλι προφανώς όχι. Οι πρόσφατοι κραδασμοί έχουν διευρύνει το χάσμα ανάμεσα σε αυτά που μας λένε πως πρέπει να κάνουμε για να κατευνάσουμε τις αγορές και σε αυτό που φαίνεται πραγματικά να ζητούν οι αγορές. Για να γίνω πιο σαφής, μας έχουν επανειλημμένως πει πως οι κυβερνήσεις πρέπει να εγκαταλείψουν κάθε προσπάθειά τους να ανακουφίσουν τα οικονομικά προβλήματα των ανθρώπων, γιατί αυτή η υπερβολική συμπόνοια τους θα τιμωρηθεί από τους... οικονομικούς θεούς. Οι αγορές, όμως, δεν φάνηκε ποτέ να θεωρούν απαραίτητες αυτές τις ανθρωποθυσίες. Στην πραγματικότητα, αν προσέξει κανείς τι γίνεται, το πραγματικό μήνυμα των αγορών φαίνεται πως είναι ότι πρέπει να εμφανίσουμε μεγαλύτερα ελλείμματα και να τυπώσουμε περισσότερο χρήμα.

Μεταρρυθμιστές - Λαϊκιστές!

 Του Γιάννη Μεϊμάρογλου, www.metarithmisi.gr
Ο λαϊκισμός, ακόμα και ο ακραίος, δεν αποτελεί καινούργιο φρούτο για την ελληνική κοινωνία. Αποτελεί διαχρονικό και διακομματικό φαινόμενο, που ροκάνισε επί δεκαετίες τα θεμέλια της πολιτικής ζωής και μας βύθισε στη χειρότερη κρίση της μεταπολεμικής ιστορίας. Μπορεί η κρίση αυτή να ανάγκασε σε πρόσκαιρη αναδίπλωση πολιτικές δυνάμεις και πολιτικούς, όσο όμως πλησιάζουν οι επόμενες εκλογές τόσο περισσότερο ξαναγυρνάμε στις παλιές... καλές εποχές. Υποσχέσεις στους... πελάτες, τάματα στην εκκλησία, μαγκιά στην επικοινωνία!
Σαν να μην πέρασε μια μέρα!
Αυτή τη φορά όμως η λαϊκίστικη έξαρση απειλεί, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, να «πειράξει» στοιχεία περασμένα από χρόνια στον σκληρό δίσκο της ελληνικής κοινωνίας. Γιατί το πρόβλημα δεν είναι τόσο ότι τα βρήκαν ο Τσίπρας με τον Καμμένο όσο το ερώτημα που σου θέτουν πλέον ανοιχτά άνθρωποι που επί χρόνια υπηρέτησαν τις αξίες της Αριστεράς, που πολέμησαν τον εθνικισμό και τον ρατσισμό: «Τι πρόβλημα έχεις δηλαδή με τον Καμμένο;». Κι ενώ ο Καμμένος εξαγνίζεται στην αντιμνημονιακή κολυμπήθρα, οι προοδευτικές δυνάμεις εξοβελίζονται με φανατισμό στο πυρ το εξώτερον...Η Δημοκρατική παράταξη γιατί «εκπροσωπεί το κακό παρελθόν», τη στιγμή που μεγάλο μέρος του «κακού» πολιτικού προσωπικού και το σύνολο σχεδόν των ψηφοφόρων του έχει στρογγυλοκαθίσει ήδη στα αντιμνημονιακά στασίδια!

Η σύγκρουση στα Πανεπιστήμια

 Της Βάσως Κιντή, Athens Voice

Τα τελευταία εφτά χρόνια η κοινωνία παρακολουθεί μία σύγκρουση στα Πανεπιστήμια. Από τη μία πλευρά είναι όσοι προσπάθησαν να επιφέρουν κάποιες αλλαγές (μικρές ή μεγαλύτερες) σε μία τελματωμένη και παρακμιακή κατάσταση και από την άλλη ένα μέτωπο όσων λυμαίνονταν και λυμαίνονται τον θεσμό είτε για ίδιον είτε για πολιτικό ή κομματικό όφελος. Ενδιάμεσα, οι μεγάλοι αριθμοί των καθηγητών και φοιτητών που από ακαδημαϊκή προσήλωση, απογοήτευση ή απλώς βόλεμα τείνουν να κινούνται από αδράνεια προς την πλευρά που υπερισχύει. Η έκβαση των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών έως τώρα δείχνει πόσο πυκνό, αδιαπέραστο και σύνθετο είναι το πλέγμα των προβλημάτων και συμφερόντων εντός του πανεπιστημίου αλλά και εκτός, στις σχέσεις με την κοινωνία και την εκάστοτε πολιτική ηγεσία. Με λίγα λόγια έχουμε καταφέρει ελάχιστα. Μετά τη λαίλαπα της πρυτανείας Πελεγρίνη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, η ελάχιστη προσδοκία είναι η εφαρμογή των νόμων και μία στοιχειωδώς εύρυθμη ακαδημαϊκή ζωή. Ένα από τα ζητήματα που παρεμποδίζουν την επίτευξη αυτών των πολύ χαμηλών στόχων είναι οι περίφημες καταλήψεις των πανεπιστημιακών χώρων και ιδίως του κεντρικού κτιρίου στα Προπύλαια. Οι καταλήψεις παραβιάζουν δικαιώματα μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας, παρεμποδίζουν τη λειτουργία των οργάνων και νεκρώνουν την ακαδημαϊκή ζωή (για να μην πούμε για τα κίνητρα-συνήθως κομματικά και εξωπανεπιστημιακά- και τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνονται οι σχετικές αποφάσεις, δηλαδή από ισχνές μειοψηφίες).

Μεταρρυθμιστική εφεδρεία

 Του Ηλία Κανέλλη, ΝΕΑ

Ο Σπύρος Λυκούδης, που χθες εξήγγειλε τη δημιουργία μιας νέας πολιτικής πρωτοβουλίας, των Μεταρρυθμιστών, έχει δίκιο. Οντως. Στα περίπου πέντε χρόνια της παρατεταμένης κρίσης, «ενώ η κοινωνία άντεξε και με σκληρές θυσίες έδωσε ανάσες, το πολιτικό σύστημα για άλλη μια φορά φάνηκε ανίκανο να τις αξιοποιήσει». Επίσης, όντως «εξακολουθεί να πνίγεται στις αδυναμίες του και να μας πνίγει μαζί του».

Ο Σπύρος Λυκούδης αναφέρθηκε, επίσης, στην αποτυχία ακόμη και της «δικής μας τότε Αριστεράς» (όπως αποκάλεσε τη ΔΗΜΑΡ) να συμβάλει στη διαρθρωτική αντιμετώπιση της κρίσης, υποχωρώντας από τη θέση που την οδήγησε στην τρικομματική κυβέρνηση και, ουσιαστικά, απενεργοποιούμενη οικειοθελώς. Η έλλειψη αυτοκριτικής για εκείνες τις αποφάσεις (και τη στήριξη της «κομματικής νομιμότητας» από πλευράς προσωπικοτήτων της ΔΗΜΑΡ που σήμερα συμφωνούν μαζί του) είναι, πιθανόν, ο λόγος για τον οποίο η νέα κίνηση δεν εκκινεί με ορμή. Ο άλλος λόγος είναι η καθυστέρηση αντίδρασης από πλευράς του «κλίματος Λυκούδη», όταν η δυναμική της Κεντροαριστεράς φαινόταν να έχει προοπτικές. Η χθεσινή παρουσία μεταρρυθμιστών του ΠΑΣΟΚ, σοσιαλδημοκρατών, προσωπικοτήτων του πολιτικού εκσυγχρονισμού και πολλών από τους 58 δείχνει ότι το αίτημα παραμένει ζωντανό. Η δυναμική που ανέπτυξε, στο μεταξύ, Το Ποτάμι έναντι των παραδοσιακών μεταρρυθμιστικών δυνάμεων αποδεικνύει ότι τα κενά που δεν μπορείς να καλύψεις εσύ στην πολιτική τα καλύπτουν κάποιοι άλλοι.

Μαθήματα από το παρελθόν

 Από τον Θανάση Γιαλκέτση, Εφημερίδα των Συντακτών

Tο κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα από το βιβλίο του Πολωνού κοινωνιολόγου Ζίγκμουντ Μπάουμαν «Living on Borrowed Time» (ιταλική έκδοση: «Vite che non possiamo permetterci», Laterza, 2012), που έχει τη μορφή συνομιλίας με τη Μεξικανή κοινωνιολόγο Σιτλάλι Ροβιρόζα-Μαδράθο.

 Σιτλάλι Ροβιρόζα-Μαδράθο: Εσείς μεγαλώσατε στη διάρκεια της πρώτης μεγάλης ύφεσης του εικοστού αιώνα και αμέσως μετά από αυτήν υπήρξατε μάρτυρας ορισμένων εξαιρετικών ιστορικών στιγμών. Ωστόσο, δεν υπήρξατε ποτέ ένας απλός παθητικός παρατηρητής των νέων στοιχείων «που μας ρίχνει η Ιστορία», αλλά ήδη από πολύ νεαρή ηλικία υπήρξατε πολιτικά ενεργός και αγωνιστήκατε σε επίμαχα κινήματα, στα οποία αντηχεί ισχυρά η ηχώ των τωρινών προκλήσεων. Ποιες ήταν οι πρώτες σκέψεις σας όταν κατανοήσατε ότι βρισκόμασταν μπροστά σε ένα «οικονομικό τσουνάμι» και ότι βαδίζαμε προς την «αναπόφευκτη κατάρρευση» της δυτικής οικονομίας; Ποια μαθήματα θα είχαμε μπορέσει (αλλά δεν τα καταφέραμε) να αντλήσουμε από την ύφεση του εικοστού αιώνα; Τι μπορούμε να διδαχθούμε από τα λάθη του παρελθόντος; Νιώθετε κάποια νοσταλγία για τον σοσιαλισμό ή για τον κομμουνισμό;

Ζίγκμουντ Μπάουμαν: Μου είναι αδύνατο να νιώσω «νοσταλγία για τον κομμουνισμό». Ο κομμουνισμός, που κάποτε τον είχα ορίσει ως τον «ανυπόμονο μικρότερο αδελφό του σοσιαλισμού», είναι κατά τη γνώμη μου ένα σχέδιο που επιβάλλει μια «συντόμευση του δρόμου για το Βασίλειο της Ελευθερίας».

Άλλη μια μετωπική σύγκρουση με τη πραγματικότητα για το ελληνικό πολιτικό σύστημα

Του Φώτη Γεωργελέ, Athens Voice

Tην προηγούμενη βδομάδα το ελληνικό πολιτικό σύστημα αντιμετώπισε άλλη μια μετωπική σύγκρουση με τη πραγματικότητα. Μέσα σε 5 μέρες, η ατμόσφαιρα γύρισε 5 χρόνια πίσω. Τα επιτόκια από τις αγορές έφτασαν στα επίπεδα του Καστελόριζου απαγορεύοντας στην πραγματικότητα το δανεισμό. Και το ελληνικό χρηματιστήριο κατέρρευσε χάνοντας μέσα σε λίγες μέρες 8 δις. Φυσικά, δεν θα λείψουν οι αναλφάβητοι δημοσιογράφοι που θα γράψουν και τι μας νοιάζει εμάς αυτό το όργανο του σατανά, αλλά οι μαζικές πωλήσεις σημαίνουν απόσυρση επενδύσεων από τις επιχειρήσεις, απόσυρση χρημάτων από την ελληνική οικονομία, δηλαδή ανεργία. Το πολιτικό σύστημα είναι εγκλωβισμένο στην ίδια του τη στρατηγική. Δεν έχει plan B. Μόνο του Λαφαζάνη. Γι’ αυτό αμέσως η κυβέρνηση έτρεχε πανικόβλητη στον Ντράγκι και η αξιωματική αντιπολίτευση στο ΔΝΤ. Γι’ αυτό ο Γ. Σταθάκης έλεγε, έχουμε πει 100 φορές ότι δεν θα προβούμε σε μονομερείς ενέργειες. Θα άξιζε να δημοσιεύονταν οι 100 φορές που ο Σύριζα δήλωνε ότι θα σκίσει τα μνημόνια στα σκαλοπάτια της Βουλής, ότι θα τα καταργήσει με ένα νόμο, ένα άρθρο. Αλλά δεν έχει κανένα νόημα, το κακό έχει ήδη γίνει. Κανείς δεν μας δανείζει, επενδύσεις δεν γίνονται, όχι γιατί βιάζεται ο Α. Σαμαράς να βγει από τα μνημόνια ούτε γιατί ο Α. Τσίπρας θα τα σκίσει. Αλλά γιατί σύσσωμη αυτή η χώρα, από την άκρα δεξιά ως την άκρα αριστερά, αρνείται πεισματικά να αλλάξει το χρεοκοπημένο μοντέλο.

«ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΕΣ για τη Δημοκρατία και την Ανάπτυξη»

Την ανάληψη πολιτικής πρωτοβουλίας για την ανασυγκρότηση του ευρύτερου χώρου της Κεντροαριστεράς, υπό τον τίτλο «ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΕΣ για τη Δημοκρατία και την Ανάπτυξη» ανακοίνωσε ο πρώην βουλευτής της ΔΗΜΑΡ και νυν ανεξάρτητος, Σπύρος Λυκούδης, σε εκδήλωση στο μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς. Στην ομιλία του ο κ. Λυκούδης τόνισε ότι η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας είναι αδιαπραγμάτευτη και, μεταξύ άλλων, υπογραμμίζει ότι «η πρώτη ανάγκη είναι να αναδείξουμε και να στηρίξουμε την αναγκαιότητα της πολιτικής συνεννόησης και συναίνεσης των κομμάτων του δημοκρατικού τόξου. Η δεύτερη ανάγκη αφορά τη μεγάλη συνάντηση όλων των δυνάμεων του ιστορικού δημοκρατικού χώρου. Από το δημοκρατικό και φιλελεύθερο κέντρο, τους σοσιαλιστές, έως και την ανανεωτική αριστερά», προσδιορίζοντας έτσι το πολιτικό εύρος των δυνάμεων, στο οποίο απευθύνεται η πρωτοβουλία της οποίας ηγείται. Ο Σπύρος Λυκουδης αναγνωρίζει δυσκολίες και δισταγμούς, ζητώντας όμως απ΄όσους ανταποκριθούν στο κάλεσμά του ειλικρίνεια και τόλμη. Ως κεντρικό ζητούμενο ο κ. Λυκούδης αναδεικνυει τις ριζικές και τολμηρές μεταρρυθμίσεις σε όλο το φάσμα των θεσμών, του πολιτικού συστήματος, της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας, χωρίς προαπαιτούμενα, ώστε, όπως είπε, να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας. «Η νέα φάση απαιτεί ένα ολοκληρωμένο εθνικό πολιτικό σχέδιο, παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, ριζικής μεταρρύθμισης του κράτους και των θεσμών, με τη ενεργή συμμετοχή και αφύπνιση της κοινωνίας και των πολιτών. Ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο. Μια επανάσταση του αυτονόητου, της κοινής λογικής, που θα δημιουργήσει συνθήκες συνεννόησης και συναίνεσης των δημοκρατικών πολιτικών δυνάμεων» επισημαίνει

Ανατολή vs Δύση: ένας πόλεμος δίχως τέλος

Του Γιώργου Σιακαντάρη, www.bookpress.gr
 Για τη μελέτη Κόσμοι σε πόλεμο - 2500 χρόνια σύγκρουσης ανάμεσα στην Ανατολή και στη Δύση του Anthony Padgen (εκδ. Αλεξάνδρεια).

Ο ιστορικός Άντονυ Πάγκντεν διδάσκει σήμερα στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια. Στα επιστημονικά ενδιαφέροντα του συμπεριλαμβάνονται η ιστορία του πολιτισμού των Μάγιας, γενικότερα οι Ινδιάνοι της Αμερικής, ο ρόλος του ισπανικού ιμπεριαλισμού στην κατάκτηση της Αμερικής, αλλά και οι πολιτισμικές και ιστορικές σχέσεις Ευρώπης και Αμερικής. Στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων του είναι οι διαφορές που χωρίζουν τη Δύση από την Ανατολή. Σύμφωνα με αυτόν αυτές οι διαφορές πάνε πολύ πέρα από τις διαφορές στην πολιτική και στη θρησκεία.  Οι Κόσμοι στον Πόλεμο σε πρώτο πλάνο εξιστορούν τη σύγκρουση σε στρατιωτικό επίπεδο μεταξύ της Ευρώπης (Δύση) και της Ασίας (Ανατολή). Αν όμως ήταν μόνο ένα βιβλίο εξιστόρησης των πολεμικών μαχών μεταξύ της Δύσης με την Ανατολή, μάλλον δεν θα διεκδικούσε άλλες δάφνες πέραν της αφηγηματικής ικανότητας και της ευρυμάθειας του συγγραφέα. Αυτό το βιβλίο επιχειρεί να μιλήσει και για το πολιτικό και πολιτισμικό περιεχόμενο αυτής της σύγκρουσης. Και πάνω σ' αυτά τα θέματα λέει πολλά που αξίζουν και κριτικών επισημάνσεων. Όταν κάποιος αναζητεί τις πηγές του διαχωρισμού μεταξύ του ανατολικού και του δυτικού κόσμου, διακινδυνεύει να εγκλωβιστεί στα αδιέξοδα του οριενταλισμού. Κάτι τέτοιο επιχειρεί να αποφύγει ο Πάγκντεν, χωρίς όμως να το καταφέρνει πάντα. Γιατί αν και όλη η αφήγησή του επιδιώκει να στηθεί στον άξονα του διαφωτισμού για τον οποίο πρωτεύουσα σημασία έχει η ατομική ταυτότητα και όχι η πολιτισμική ή η θρησκευτικο-εθνική, υπάρχουν στιγμές που χάνει αυτό το μήνυμα του Διαφωτισμού διολισθαίνοντας σε συντηρητικές θέσεις.

Αυτό που είμαστε

 Της Αγγελικής Σπανού, www.metarithmisi.gr

Ο πολιτικός εναγκαλισμός ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δείχνει κάτι περισσότερο από κυνισμό. Ο Αλέξης Τσίπρας απλώνει το χέρι στον Πάνο Καμμένο γιατί προφανώς τον θεωρεί βολικό κυβερνητικό εταίρο, που δεν θα βάλει δηλαδή ουσιαστικούς όρους για τη συνεργασία, πέρα από τη συμμετοχή στη νομή της εξουσίας. Με πρόσχημα το αντιμνημόνιο, ο ΣΥΡΙΖΑ αποενοχοποιείται υποστηρίζοντας ότι το πρώτο ζητούμενο της δικής του κυβέρνησης θα είναι η επιθετική διαπραγμάτευση με εταίρους και πιστωτές και σ αυτόν τον στρατηγικό στόχο ταιριάζουν όλες οι αντιμερκελικές, αντιτροϊκανές δυνάμεις. Στο βάθος της εικόνας υπάρχει ο Κώστας Καραμανλής. Ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ έχει πει πως ο πρώην πρωθυπουργός αποτελεί "εθνικό κεφάλαιο για τη χώρα", ο ΣΥΡΙΖΑ εννοεί περίπου το ίδιο όπως προκύπτει από το γεγονός ότι τον αφήνει εκτός κριτικής και του δείχνει συμπάθεια, αν όχι και θαυμασμό, με διάφορες ευκαιρίες που παρουσιάζονται. Δεν μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς πώς θα ταίριαζαν αν συγκυβερνούσαν τα δύο αυτά κόμματα στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, στο μεταναστευτικό, σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών, στον εξορθολογισμό των σχέσεων εκκλησίας-κράτους που περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά τι σημασία έχει η ιδεολογία μπροστά στον αυτοσκοπό της εξουσίας που στο κάτω-κάτω στο αντιμνημόνιο θα την την χρωστάνε;

Τσακίστε τον άτιμο εθνικισμό

Του Γιώργου Σιακαντάρη, Athens Voice

Tα σοβαρά επεισόδια που οδήγησαν στη διακοπή του αγώνα Σερβίας-Αλβανίας ακολούθησαν αυτά που είχαν συμβεί στους αγώνες Βουλγαρίας-Κροατίας και Ρουμανίας-Ουγγαρίας. Στα γήπεδα σήμερα συμπυκνώνονται οι εθνικιστικές εξάρσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα αναπτυγμένες στα Βαλκάνια λόγω της εκεί επικράτησης ενός ανολοκλήρωτου εθνικισμού. Τι είναι όμως ο ανολοκλήρωτος εθνικισμός; Η απάντηση στο ερώτημα συνδέεται με τη συζήτηση για το αν τα κράτη παράγουν εθνικισμούς ή οι εθνικισμοί παράγουν κράτη. Η Κεντρική Ευρώπη συμπεριλαμβανόμενης της Γερμανίας και η Ανατολική Ευρώπη είναι υποδείγματα για όσους βλέπουν την πορεία από τον εθνικισμό προς τη δημιουργία του κράτους (έθνος- κράτος) και η Γαλλία ( εν μέρει και η Ιταλία) δείχνουν την κατεύθυνση από το αίτημα της ισότητας των μελών-πολιτών μιας ομάδας προς το εθνικό κράτος ( κράτος-έθνος), αναλυτικότερα στο Armstrong, John, Nations Before Nationalism, Chapel Hill, University of North Carolina Press,1982)

Ευρωπαϊκή δράση, αλλά «βαλκανική» σκέψη;

Του Kevin Featherstone, Καθημερινή 

Βρίσκεται η Ελλάδα σε μια ασφαλή πορεία επανασύγκλισης με την υπόλοιπη Ευρώπη; Ο πρωθυπουργός διατείνεται ότι η χώρα είναι έτοιμη να «σταθεί στα δικά της πόδια» για ακόμη μία φορά. Είναι πρόθυμος να τονίσει την οικονομική πρόοδο που έχει σημειωθεί και χρειάζεται να εξοστρακίσει τη λαϊκιστική απειλή του ΣΥΡΙΖΑ, διακηρύσσοντας το τέλος της τρόικας. Σε τι είδους δρόμο βρίσκεται, όμως, η Ελλάδα; Αλλάζει το σύστημα προς το καλύτερο; Ο φίλος μου Λουκάς Τσούκαλης έγραψε πρόσφατα στην «Καθημερινή» ότι «παρά τις όποιες μεταρρυθμίσεις έγιναν τα τελευταία χρόνια, κυρίως κάτω από την πίεση των ξένων δανειστών, το σύστημα πολιτικής και οικονομικής διακυβέρνησης της χώρας είναι περισσότερο προβληματικό σήμερα απ’ όσο ήταν πριν από την κρίση». Μπορεί να έχει δίκιο, αλλά το παρελθόν ίσως ήταν πολύ χειρότερο από ό,τι αυτό το σχόλιο αναγνωρίζει. Η Παγκόσμια Τράπεζα κατασκευάζει δείκτες σχετικά με το κατά πόσο οι κυβερνήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο αποδίδουν στα βασικά καθήκοντά τους, βασιζόμενη σε διάφορες διεθνείς πηγές. Σε αυτές εμπεριέχονται δημοσκοπήσεις κοινής γνώμης και αξιολογήσεις από ειδικούς, που καλύπτουν την περίοδο από το 1996 έως το 2012 (1). Τέτοιου είδους δεδομένα δεν είναι αλάνθαστα, αλλά μπορούν να υποδείξουν σημαντικά μοτίβα και διαφορές. Μπορεί, επίσης, να προειδοποιούν για πιθανές πορείες. Για τα περισσότερα σχετικά μέτρα, το κεντρικό μοτίβο παρουσιάζει την Ελλάδα να απομακρύνεται από τους περισσότερους εταίρους της στην Ευρωπαϊκή Ενωση και να κινείται σταθερά προς τη θέση των γειτόνων της στα Βαλκάνια. Οι τάσεις συγκλίνουν σημαντικά στην κυβερνητική αποτελεσματικότητα· την ικανότητα ρύθμισης της αγοράς· την εφαρμογή του γράμματος του νόμου· και τον έλεγχο της διαφθοράς.

Η Ελλάδα αυτοπαγιδεύεται,

 Του Γιάννη Βούλγαρη, ΝΕΑ

Η βίαιη αντίδραση των διεθνών αγορών ήρθε να μας ξυπνήσει από τον κίνδυνο ύπνωσης που διατρέχαμε λόγω της βαρετής επανάληψης που εξέπεμπε η πολιτική μας ζωή. Γιατί εκ πρώτης όψεως βλέπαμε ένα έργο που είχαμε ξαναδεί παλιότερα. Ιδια πλοκή, ίδιες ατάκες, ίδια κόλπα, νέοι ηθοποιοί να προσπαθούν να αντιγράψουν τους ορίτζιναλ. Για άλλη μία φορά το πολιτικό σύστημα και ο κομματικός ανταγωνισμός αυτονομούνταν από τις ανάγκες της χώρας, σπρώχνοντας την Ελλάδα στα βράχια. Η τωρινή όμως κρίση που εκδηλώθηκε στο πλαίσιο της ευρύτερης διεθνούς αστάθειας έδειξε ότι η αποχαυνωτική επαναληπτικότητα είναι παγίδα. Αν παραδοθούμε στην αυταπάτη ότι το έργο το έχουμε ξαναδεί και πως έτσι είναι η πολιτική στην Ελλάδα τότε η νέα κατρακύλα είναι δεδομένη. Φάνηκε επίσης ότι η πορεία προς τις εκλογές, όποτε και αν γίνουν, έχει ακόμη πολλές στροφές, ότι οι στροφές επιδρούν μεν στους κομματικούς συσχετισμούς, αλλά αυξάνουν και τις πιθανότητες εκτροχιασμού. Ετσι λοιπόν, ο πρόσφατος κλυδωνισμός έστειλε μηνύματα στην κυβέρνηση και στον ΣΥΡΙΖΑ, στο κομματικό σύστημα αλλά και στην εθνική οικονομία συνολικά. Η κυβέρνηση κινδυνεύει να αυτοπαγιδευθεί υπό το άγχος μιας εκλογικής αποτυχίας. Το μήνυμα των αγορών αλλά και της ΕΕ είναι σαφές. Η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές δεν μπορεί να υποταχθεί στον εκλογικό κύκλο. Οι αγορές δεν θα βάλουν λεφτά στην Ελλάδα αν δεν υπάρχει πολιτική κάλυψη από τους δανειστές.

Μπάλα και πολιτική

Του Χαΐμ Πολίτη, www.metarithmisi.gr

Παρακολουθούμε τις τελευταίες μέρες, μετά από πολύ καιρό, ένα σκηνικό κατάρρευσης του Ελληνικού Χρηματιστηρίου. Οι αγορές σπεύδουν να προεξοφλήσουν τις απίθανες, έως βλακείας, κυβερνητικές δηλώσεις και διαρροές περί «καθαρής εξόδου» απ΄τα επάρατα μνημόνια. Η πολιτική αυτή, εμφανώς καταστροφική για την κοινωνία και τη διαχείριση της κρίσης της χώρας, απότοκη της αφήγησης του success story, έρχεται να θέσει, ακόμη μια φορά, το ζήτημα της τακτικής που επικαλύπτει το πραγματικό πρόβλημα και θέτει την επικοινωνία υπεράνω της ουσίας. Η δικομματική κυβέρνηση «ανακάλυψε» με τον τελευταίο ανασχηματισμό τη μεταρρυθμιστική κόπωση και επανέφερε απ΄τον πάγκο των βουλευτικών εδράνων στην ομάδα του υπουργικού συμβουλίου τους βετεράνους του λαϊκισμού, παίκτες-πρωταγωνιστές των πρωινών τηλεπαραθύρων, ως τους μόνους ικανούς να μπουν στο γήπεδο και να αντιστρέψουν τη, δημοσκοπικά διαφαινόμενη, βούληση του εκλογικού σώματος για εναλλαγή εξουσίας. Η νίκη στη μάχη του τελάρου που δίνει καθημερινά ο συμπαθής επιθετικός της ΝΔ Μάκης Γιακουμάτος, η νίκη στον αγώνα των φοιτητικών μεταγραφών του χαλκέντερου γκαρντ του ΠΑΣΟΚ Ανδρέα Λοβέρδου θα δώσουν, κατ΄αναλογία, τη νίκη στην εκλογική μάχη έναντι του Σύριζα.

Μέγας χορηγός του ΣΥΡΙΖΑ

Του Γιώργου Καρελιά, www.protagon.gr
Αν υπήρχε ακόμη κάποια αμφιβολία, τις τελευταίες ημέρες εξαλείφθηκε. Μέγας χορηγός του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένας και μοναδικός και ακούει στο όνομα Αντώνης Σαμαράς.
Ο σημερινός πρωθυπουργός έχει παίξει και λίγο παλιότερα τον ρόλο του χορηγού προς άλλα κόμματα. Μέγας αντιμνημονιακός την περίοδο 2010-2011, έκανε τη γνωστή κωλοτούμπα τον Φεβρουάριο του 2012, πριμοδότησε τον Πάνο Καμμένο και τους απανταχού ψεκασμένους και έφερε το δικό του κόμμα στα χαμηλότερα εκλογικά ποσοστά της ιστορίας του. Σήμερα το επαναλαμβάνει από την ανάποδη. Από σκληρός εφαρμοστής του Μνημονίου (με δημοσιονομικά αποτελέσματα, είναι αλήθεια) επέλεξε να κάνει το μεγάλο άλμα της «εξόδου» από αυτό. Αλλά αποδείχτηκε ότι ήταν ένα άλμα βιαστικό, απροετοίμαστο και επιπόλαιο, γι' αυτό κόντεψε να γίνει άλμα στο κενό. Έτσι, ουδείς από τους στόχους αυτής της κίνησης επιτεύχθηκε. Πρώτον, η πολυδιαφημισμένη «έξοδος από το Μνημόνιο» δεν θα γίνει. Ευτυχώς, διότι για την οικονομία θα ήταν κάτι σαν την Έξοδο του Μεσολογγίου, χωρίς να έχει τίποτα το ηρωϊκό, που είχε εκείνη. Δεύτερον, τα προσδοκώμενα -δημοσκοπικά και εκλογικά-  κέρδη από αυτήν την όψιμη «αντιμνημονιακή» κυβερνητική έξαρση μπορεί να γυρίσουν σε ζημιές. Τρίτον, δεν μπορεί πλέον να κατηγορεί πειστικά τον ΣΥΡΙΖΑ για ανεύθυνη στάση, όταν ο ίδιος επέδειξε -το λιγότερο- επιπολαιότητα ασυγχώρητη για τη στιγμή. Όταν ο Σαμαράς λέει «θα βγούμε από το Μνημόνιο», τι πειράζει που ο Τσίπρας λέει ότι θα το «σκίσει» (αν και δεν το λέει πλέον);

Λυκουδης: Σχέδιο εθνικής συνεννόησης μέσα από μια μεγάλη συναίνεση

Την Τρίτη ανακοινώνει την πρωτοβουλία του

Υπέρ ενός σχεδίου εθνικής συνεννόησης, μέσα από μια μεγάλη συναίνεση και σύμπραξη των βασικών πολιτικών δυνάμεων της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης, τάσσεται ο ανεξάρτητος βουλευτής Σπύρος Λυκούδης, ο οποίος είναι διατεθειμένος να ψηφίσει πρόεδρο της Δημοκρατίας, ανάλογα και με το πρόσωπο που θα προταθεί, επειδή δεν πιστεύει ότι είναι λύση οι πρόωρες εκλογές. Ο κ. Λυκούδης μίλησε σε εκδήλωση με τη συμμετοχή πολιτικών του φίλων στη Θεσσαλονίκη και, όπως είπε, την ερχόμενη Τρίτη, σε εκδήλωση στο Μουσείο Μπενάκη, στην Αθήνα, θα ανακοινωθεί η δημιουργία μιας πολιτικής πρωτοβουλίας με όνομα που θα έχει ως ρίζα τη λέξη "μεταρρύθμιση". "Η χώρα βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Ετοιμάζεται να περάσει σε μια νέα εποχή, υποτίθεται πολυδιαφημιζόμενη εποχή άνευ μνημονίου, ενώ δεν είναι έτσι ακριβώς τα πράγματα", είπε για την πολιτική συγκυρία ο κ. Λυκούδης και πρόσθεσε: "Η τελευταία κρίση, η πτώση στο Χρηματιστήριο και η άνοδος των επιτοκίων, απέδειξαν ότι οι μεγάλες κουβέντες πρέπει να έχουν και βάθος για να γίνονται πιστευτές. Η χώρα είναι καταχρεωμένη, πρέπει να διαχειριστεί με ρεαλισμό το χρέος της και δεν είναι καθόλου εύκολο να πανηγυρίζουμε επειδή βρεθήκαμε σε μια κατάσταση καλύτερη, σε αυτή τη φάση, και αυτό είναι αναμφισβήτητο, από ότι είμαστε πριν από δύο χρόνια. Πανηγύρια δεν χρειάζονται. Η κρίση είναι βαθιά και δεν ξεπερνιέται με ευχολόγια, ούτε, πολύ περισσότερο, με τις καταγγελίες και τους ισοπεδωτισμούς που κάνει η αντιπολίτευση".

Λιτή αφθονία

Του Τάσου Τσακίρογλου, Εφημερίδα των Συντακτών

 Οπωσδήποτε οι φιλόσοφοι θα χαρακτήριζαν τον τίτλο του άρθρου ως «αντίφαση εν τοις όροις» και οι φιλόλογοι «σχήμα οξύμωρο», όμως ο όρος αυτός, που έχει εισηγηθεί και παγιώσει ο θεωρητικός της αποανάπτυξης, Σερζ Λατούς, δεν είναι άλλο από το «μέτρον άριστον», ρητό που αποδίδεται στον Κλεόβουλο τον Ρόδιο, έναν από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας. Με καταγωγή που «αρδεύεται» από τις αναλύσεις του Κορνήλιου Καστοριάδη για την άμεση δημοκρατία και του Αντρέ Γκορζ για την ανάγκη μιας κοινωνικής οργάνωσης στον αντίποδα της σημερινής καταναλωτικής και προσκολλημένης στον παραγωγισμό κοινωνίας, ο Λατούς προτείνει την επεξεργασία ενός σχεδίου βασισμένου στη «χαρούμενη μέθη της επιλεγμένης λιτής ζωής» (Ιβάν Ιλιτς). Η έμφαση δίνεται στο «επιλεγμένη», προκειμένου να γίνει η διάκριση ανάμεσα στην εκούσια έξοδο από την κοινωνία της αλλοτρίωσης και της κατανάλωσης, με την «αποανάπτυξη» που, ελέω κρίσης, επιβάλλεται στην κοινωνία με βίαιο τρόπο. «Η πρώτη μπορεί να συγκριθεί με μια κούρα λιτοδίαιτης διατροφής, την οποία υιοθετεί μια κοινωνία για να αυξήσει την ευεξία της, όταν η υπερκατανάλωση αρχίζει να την απειλεί με παχυσαρκία», γράφει ο ίδιος. Φυσικά εδώ η «παχυσαρκία» έχει διττή σημασία, καθώς δεν ταυτίζεται μόνο με τη φυσική μας κατάσταση και την κακοποίηση του σώματος, αλλά και με την ανάγκη να διατηρούμε το πνεύμα μας ακμαίο και ενεργό, μακριά από τη χαύνωση και τη νωθρότητα στις οποίες μας καταδικάζει ένας τρόπος ζωής που δημεύει όλες μας τις πρωτοβουλίες στο όνομα της αντιπροσωπευτικότητας και της ανάθεσης.

Το τέλος της ανανεωτικής Αριστεράς

 

Του Ανδρέα Πανταζόπουλου, ΒΗΜΑ

Αραγε, οι πρόσφατες εξελίξεις στη ΔΗΜΑΡ, ως συνέπεια και του πρόσφατου εκλογικού αποτελέσματος, μπορούν να μας πουν κάτι το αρνητικό για την προοπτική ανασυγκρότησης της Κεντροαριστεράς; Το ερώτημα δεν είναι αβάσιμο, όχι μόνον γιατί ο εν λόγω πολιτικός σχηματισμός έχει με έναν δικό του είναι αλήθεια τρόπο διεκδικήσει να συμμετάσχει στην ανασύνταξη του εν λόγω χώρου, αλλά και γιατί η «πρότασή» του περί μιας μορφής «αριστερής σοσιαλδημοκρατίας» εξ αντικειμένου δεν τον αποκλείει από αυτόν, θεωρητικά τουλάχιστον. Δύσκολη η απάντηση, αν τουλάχιστον δεν τεθεί ένα προγενέστερο του προβλήματος αυτού ερώτημα: τι απέτυχε με την αποτυχία της ΔΗΜΑΡ; Η αποτυχία της οφείλεται σε μεγαλόπνοους σχεδιασμούς που δεν ευοδώθηκαν, σε προσωπικές στρατηγικές, σε προσωπικά πείσματα, σε φραξιονισμούς, γνώριμους σε αριστερούς, αν και όχι μόνον, κύκλους; Η όποια αλήθεια μπορεί να κρύβεται σε ορισμένες από αυτές τις αιτιάσεις, όπως για παράδειγμα σε αυτήν της επίκλησης του παράγοντα των προσωπικών στρατηγικών, δεν μπορεί παρ' όλα αυτά να διαυγάσει τις βασικές πολιτικές, αλλά και ιδεολογικές, αιτίες της κρίσης, όταν δεν τις συσκοτίζει. Ενας από τους βασικότερους παράγοντες της αποτυχίας της ΔΗΜΑΡ ήταν η απουσία σαφούς πολιτικής ταυτότητας του κόμματος, πράγμα το οποίο αποτελεί πλέον λίγο-πολύ κοινή διαπίστωση. Οι γνωστές στρατηγικού τύπου παλινωδίες της, το ουσιαστικά «αναιτιολόγητο» πέρασμά της από μία «μνημονιακή» σε μία «αντιμνημονιακή» περίοδο έπληξε την αξιοπιστία της.

ΣΕΡΖ ΛΑΤΟΥΣ: «Το δίλημμα πλέον είναι “αποανάπτυξη ή βαρβαρότητα”»

Συνέντευξη στον Τάσο Τσακίρογλου, Εφημερίδα των Συντακτών

  Ένα ελπιδοφόρο πρώτο βήμα για τη συνειδητοποίηση των κινδύνων που ελλοχεύουν για το περιβάλλον θεωρεί ο καθηγητής Φιιλοσοφίας Σερζ Λατούς τις πρόσφατες μεγάλες κινητοποιήσεις σε όλο τον κόσμο.

 - Πώς σχολιάζετε τις πρόσφατες μεγάλες πορείες διαμαρτυρίας για το κλίμα σε όλο τον κόσμο; Το να χαρακτηρίζουμε την κλιματική αλλαγή ως ένα καθαρό και επείγοντα κίνδυνο δεν αποτελεί λύση από μόνο του, αλλά, κατά τη γνώμη σας, αποτελεί ένα κρίσιμο πρώτο βήμα;

Στις μέρες μας, γινόμαστε μάρτυρες της κατάρρευσης του πολιτισμού της οικονομικής μεγέθυνσης. Η έκβαση της σημερινής ανθρωπολογικής κρίσης δεν μπορεί να είναι άλλη από το δίλημμα «αποανάπτυξη ή βαρβαρότητα», την παραλλαγή του «(οικο)σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα». Σήμερα, οι κοινωνίες κλονίζονται από πάσης φύσεως καταστροφές (οικονομικές, οικολογικές, κοινωνικές, πολιτιστικές και, τελικά, καταστροφές ολόκληρων πολιτισμών), ενώ στο μέλλον θα βιώσουν την απειλή ακόμα σοβαρότερων καταστροφών.  Γι’ αυτόν τον λόγο, είτε θα κατορθώσουν να βρουν στο εσωτερικό τους τις δυνάμεις που είναι αναγκαίες για να επανεφεύρουν τον εαυτό τους ως οικολογικές και συμβιωτικές δημοκρατίες, είτε θα ξεπηδήσουν από το χάος που θα προκληθεί οι χειρότερες μορφές ολοκληρωτισμού, εάν βέβαια υποθέσουμε ότι η ανθρωπότητα θα επιβιώσει από αυτές τις καταστροφές. Ο αγώνας ενάντια στην απορρύθμιση του κλίματος του πλανήτη –και συνεπώς ο περιορισμός των υψηλών εκπομπών αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου- είναι μονάχα ένα μέρος του προβλήματος• ωστόσο, τελικά, σε αυτή τη μάχη, αυτό που αμφισβητείται είναι η κοινωνία της οικονομικής μεγέθυνσης.

Αριστερά και Ευρώπη

Του Π.Κ. Ιωακειμίδη, http://booksjournal.gr

Ποια πολιτική είναι «προοδευτική» στη σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση

Η σύγχρονη, έλλογη, δημοκρατική Αριστερά δεν μπορεί παρά να είναι ευρωπαϊκή. Ευρωπαϊκή με τη διττή έννοια: Αφ’ ενός της αταλάντευτης αποδοχής και της προώθησης των «ευρωπαϊκών αξιών», της δημοκρατίας, των ατομικών δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της ανοχής, της πολυπολιτισμικότητας. Αφ’ ετέρου της ενεργού προσήλωσης στο στόχο της ευρωπαϊκής ενοποίησης, με την οικοδόμηση της Πολιτικής Ένωσης, ως καταληκτικής κατάστασης της διαδικασίας.

Η Πολιτική Ένωση πρέπει να έχει καινοτόμο ομοσπονδιακό περιεχόμενο και η Αριστερά δεν πρέπει να φοβάται να χρησιμοποιήσει τον όρο «ομοσπονδία», έναν όρο που αποτελεί ανάθεμα για ορισμένα συντηρητικά , εθνικιστικά, ακροδεξιά κόμματα. Αν και επιχειρούνται πολλές και αμφιλεγόμενες ερμηνείες του όρου «ομοσπονδία», γεγονός είναι ότι η ομοσπονδία συνιστά τη δημοκρατική συγκρότηση διαφορετικών πολιτικών συνιστωσών στη βάση της αρχής «ενότητα στην ποικιλομορφία» (“unityindiversity”). Οπωσδήποτε, η ομοσπονδία συνεπάγεται τη μεταφορά εξουσιών / κυριαρχίας σ’ ένα κέντρο, στη συγκεκριμένη περίπτωση στις Βρυξέλλες, για τη διαχείριση η/και επίλυση των κοινών προβλημάτων, που καμιά συνιστώσα από μόνη της δεν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά σήμερα. Έτσι, η μεταφορά κυριαρχίας ισοδυναμεί με την ανάκτηση δύναμης για την επίλυση προβλημάτων που διαφορετικά θα παρέμεναν άλυτα.

Η δημοκρατία σε δοκιμασία

 Από τον Θανάση Γιαλκέτση, Εφημερίδα των Συντακτών

Ο Στέφανο Πετρουτσιάνι είναι καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza. Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα απόσπασμα από το τελευταίο βιβλίο του με τίτλο «Democrazia» (Einaudi, 2014).

Ενας στοχασμός για την κατάσταση της υγείας της δημοκρατίας σήμερα δεν μπορεί παρά να ξεκινάει από ένα αδιαμφισβήτητο δεδομένο: ο βαθμός αξιοπιστίας, δηλαδή η εμπιστοσύνη που τρέφουν οι πολίτες στους παραδοσιακούς θεσμούς της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, πέφτει κάθε χρόνο όλο και πιο χαμηλά. Κατά τη γνώμη μου, αν θέλουμε να ερμηνεύσουμε και να κατανοήσουμε τις πολλαπλές χαοτικές διαστάσεις των σύγχρονων πολιτικών μεταβολών, η πρώτη πλευρά που πρέπει να υπογραμμιστεί (και που αποτελεί σίγουρα μιαν από τις βαθύτερες αιτίες της πολιτικής απάθειας και της δυσαρέσκειας) είναι εκείνη που θα μπορούσαμε να την ορίσουμε ως διαδικασία ολιγαρχικής οπισθοδρόμησης της δημοκρατίας. Εννοώ τη διαδικασία μετατόπισης προς τα πάνω των σημαντικών κέντρων απόφασης, εξαιτίας της οποίας οι πολιτικές αποφάσεις δεν παίρνονται σε χώρους ευρείς και ανοιχτούς στη συμμετοχή των πολιτών, αλλά σε τόπους στους οποίους διαθέτουν πρόσβαση μόνον περιορισμένες ολιγαρχικές ομάδες. Για να περιγράψουμε σχηματικά το φαινόμενο, μπορούμε να θυμίσουμε τις ακόλουθες όψεις του: α) Αποδυνάμωση του ρόλου του κοινοβουλίου προς όφελος της εκτελεστικής εξουσίας, συνδεδεμένη με τη συγκέντρωση των κυβερνητικών εξουσιών στο πρόσωπο του ηγέτη (με παράλληλη διάδοση «προεδρικών» ιδεολογιών).

«Evviva il comunismo e la liberta»

 Του Κώστα Καρακώτια, Έθνος

Η δημοσιογράφος και ευρωβουλευτής τώρα Μαρία Σπυράκη ανακοίνωσε στο Facebook της ότι η Σλοβένα Αλένκα Μπράτουσεκ, μετά τη διαδικασία της ακρόασης ενώπιον του Ευρωκοινοβουλίου, κρίθηκε ανεπαρκής για τη θέση της επιτρόπου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επιχαίρει δε, διότι συνέβαλε με ερώτησή της στην απόρριψη αυτή. Ποια ήταν όμως η τρομερή ερώτηση που συνετέλεσε στη μη έγκριση της δυστυχούς Μπράτουσεκ; Η ίδια η ευρωβουλευτής σε προηγούμενη ανάρτησή της στο Facebook, προβάλλει το σχετικό video με την ερώτησή της και επιπλέον την παραθέτει και γραπτά. Εκεί φαίνεται ότι η ερώτηση αφορούσε κυρίως δύο τραγούδια. Το ένα το σιγοτραγουδούσε η υποψήφια σε συγκέντρωση και το άλλο ακούγονταν σε διαδήλωση με αντιευρωπαϊκά συνθήματα στην οποία συμμετείχε. Το πρώτο τραγούδι ήταν το πασίγνωστο «Bandiera rossa» και πιο συγκεκριμένα οι στίχοι «Evviva il comunismo e la liberta». Δεν έγινε γνωστό πόσο συνέβαλαν τα τραγούδια αυτά στην αρνητική απόφαση και αν αξίζει να επιχαίρει η κυρία Σπυράκη. Εάν ελήφθη πάντως η απόφαση με τέτοια βλακώδη και ευτελή κριτήρια, εκείνοι που σαφώς δεν πρέπει να επιχαίρουν είναι οι Ευρωπαίοι πολίτες. Η νεόκοπη όμως πολιτικός δεν έμεινε μόνο στην αναφορά των τραγουδιών. Συνόδευσε την ερώτησή της για τους στίχους «evviva il comunismo e la liberta» του τραγουδιού «Βandiera rossa» με το σχόλιο ότι είναι ένα σύνθημα εναντίον των αξιών της Ευρώπης.

Το μηχάνημα δεν δίνει ρέστα...

Του Σπύρου Στεκούλη

Ή πώς μπορείς να δυσφημήσεις και την ιδιωτική πρωτοβουλία και την «προστασία του καταναλωτή»

Ο ΟΑΣΘ έχει μια πολυκύμαντη ιστορία, η οποία τελευταία έχει αναδειχθεί πολλές φορές και από ενδελεχείς δημοσιογραφικές αναφορές και έρευνες – αν και δεν παύει να ταλαιπωρεί τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης, αλλά και όλους τους φορολογούμενους... Δεν απαιτείται να επανέλθουμε στα ιστορικά στοιχεία: έχουν γίνει πολλαπλώς γνωστά τους τελευταίους μήνες. Εκείνο που θα προσπαθήσω να διερευνήσω είναι το ίδιο το μοντέλο της σημερινής του λειτουργίας και, κυρίως, της χρηματοδότησής του από το ελληνικό δημόσιο – δηλαδή από τον κρατικό προϋπολογισμό, από τα χρήματα όλων των φορολογουμένων. Η σύμβαση του ελληνικού δημοσίου με τον ΟΑΣΘ έληγε το 2000. Ανανεώθηκε με τον Ν. 2898/2001 (ΦΕΚ 71 Α΄/10.4.2001), με τον οποίον συστάθηκε επίσης το Συμβούλιο Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΣΑΣΘ) – μια δημόσια αρχή που ζει, προς το παρόν, μόνο από το αίμα του ΟΑΣΘ: χρηματοδοτείται υποχρεωτικά (κατά τον προαναφερθέντα νόμο) από ειδικό λογαριασμό του τελευταίου, τον οποίον, άρα, πληρώνει εν κατακλείδι ο έλληνας φορολογούμενος.

Το βασικό μοντέλο της σύμβασης προβλέπει περιληπτικά τα εξής:

1. Ο ΟΑΣΘ, αν και αμιγώς ιδιωτική(;) εταιρεία, προστατεύεται ως μονοπώλιο: απαγορεύεται σε οποιονδήποτε άλλον, ιδιώτη ή ΟΤΑ, να εκτελέσει συγκοινωνιακό έργο στην περιοχή δραστηριοποίησής του, δίχως προηγούμενη άδεια του ΣΑΣΘ, για την παροχή της οποίας προηγείται η ενημέρωση του ΟΑΣΘ και η άρνησή του να εκτελέσει ο ίδιος το(α) δρομολόγιο(α).

Η πρόταση Λυκούδη για Κυβέρνηση Ειδικού Σκοπού

 Του Κώστα Χαϊνά, www.metarithmisi.gr

Με την ευκαιρία της συζήτησης στη Βουλή για την ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση, ο Σπύρος Λυκούδης με την πρόταση του για συγκρότηση νέας Κυβέρνησης Ειδικού Σκοπού από την παρούσα Βουλή, που θα στηρίζεται από τις βασικές δυνάμεις της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης, δημιούργησε ένθεν κακείθεν πολλές επιδοκιμασίες, αλλά και αρνητικά σχόλια και κριτικές. Το βέβαιο είναι ότι ο Σπύρος Λυκούδης με την πρωτοβουλία του αυτή ανατάραξε τα νερά του πολιτικού σκηνικού και έθεσε σε νέα βάση το πολιτικό διακύβευμα της επόμενης περιόδου. Αλλά αποτέλεσε και ένα δείγμα για το πώς σκέφτεται να δράσει και να πολιτευθεί ο νέος πολιτικός χώρος που διαμορφώνεται με την πρωτοβουλία του, που θα εξαγγελθεί την 21^ης Οκτωβρίου στο Μουσείο Μπενάκη. Η πρώτη κριτική που ακούστηκε, είναι ότι είναι ανέφικτη η πρόταση. Ναι, η κριτική αυτή έχει μια βάση. Οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας δυστυχώς έχουν κακομάθει εδώ και σαράντα χρόνια στην έλλειψη συνεννόησης και συναίνεσης. Αυτό το έλλειμμα κουλτούρας συνεργασίας, ανάμεσα στα κόμματα είναι μια βασική αιτία της σημερινής μας κακοδαιμονίας. Βοηθούντος και του εκλογικού συστήματος, το κάθε φορά πρώτο κόμμα από ένα ποσοστό και πάνω (περίπου 36% και πάνω), διασφάλιζε αυτοδυναμία, αν και αποτελούσε μειοψηφία στο εκλογικό σώμα.

Σαμαράς, Κουβέλης, Τζήμερος και Θεοδωράκης

 Του Σεραφείμ Κοτρώτσου, Athens Voice

Από την ανάλυση των ψηφιακών κοινωνικών δικτύων σε συμπεράσματα για το μεσσιανισμό, τον πληθοπορισμό και τη συλλογική ευφυΐα

Επί αιώνες οι ερευνητές των κοινωνικών επιστημών προσπαθούν να ερμηνεύσουν τους παράγοντες που επιτρέπουν σε άλλες κοινωνίες να προοδεύουν και σε άλλες να μένουν στάσιμες ή και να οπισθοχωρούν. Μια ενδιαφέρουσα πρόσφατη προσπάθεια είναι το ενδιαφέρον βιβλίο “Why nations fail” των Daron Acemoglu και James Robinson (www.whynationsfail.com). Ωστόσο όλες οι προσεγγίσεις αυτές βασίζονται σε θεωρητικές αναλύσεις και προσπάθειες να επιβεβαιώσουν τις υποθέσεις αναλύοντας ιστορικά παραδείγματα. Εσχάτως η έρευνα σε αυτόν τον τομέα καθίσταται πολύ αποτελεσματικότερη, γιατί η εμφάνιση και διάδοση των ψηφιακών κοινωνικών δικτύων (digital social networks) τα τελευταία δέκα χρόνια επιτρέπουν τη συστηματική μελέτη των κοινωνικών φαινομένων με τη βοήθεια των μαθηματικών και της πληροφορικής. Πλέον μπορούμε να μετράμε τη μηχανική της αλληλεπίδρασης ανθρώπων σε μια κοινότητα. Πώς ρέουν οι απόψεις μεταξύ των μελών της; Το κοινωνικό δίκτυο συγκλίνει σε κάποια άποψη ή ζει με τις αντιφάσεις του; Οδηγείται στην «αλήθεια» (π.χ. συλλογικά ωφέλιμες αποφάσεις) ή σε «πλάνη» (αυτοκαταστροφικές επιλογές); Τι καθορίζει το αποτέλεσμα;

Mία διαχρονική επικαιρότητα

Του Στέλιου Ράμφου, Καθημερινή

Οι διαιρέσεις και οι φαγωμάρες είναι διαχρονική επικαιρότητα της κοινωνικής και πολιτικής μας ζωής. Mαταιώνουν συστηματικά τον βηματισμό προς το μέλλον, που μας καλεί να το μοιραστούμε με τους συνανθρώπους μας. Tην αυτοκαταστροφική διχόνοια και ματαίωσι αιμοδοτεί μια δηλητηριώδης καχυποψία, πηγή έντονου αρνητισμού. H δυσπιστία συνδυάζεται με εγκλωβισμό στις συμβάσεις ταυτότητος (δεσμοί συγγενείας, εντοπιότητος, ομοδοξίας) και αποτελεί αρνητική μορφή πίστεως. Aν πίστι #είναι πνευματική παράδοσι (άνευ όρων) σε κάποια βεβαιότητα, υπάρχει και η μετά λόγου θετική της εκδοχή, εκτός συμβάσεων ταυτότητος. Στην τελευταία περίπτωσι μιλούμε για εμπιστοσύνη. Δυσπιστία και εμπιστοσύνη είναι μορφές της πίστεως εν σχέσει προς το μέλλον. Tις συνδέει με το μέλλον η ελπίδα ως παθητική απαντοχή είτε ως προσπάθεια και άνοιξι. Στην απαντοχή η επιθυμία υποκαθίσταται στα πράγματα, καλλιεργούνται οι ψευδαισθήσεις και τραυματίζεται η αυτοπεποίθησι. Στην προσπάθεια επιχειρούμε στο παρόν με την πραγματικότητα προ οφθαλμών και την εσωτερική ευστάθεια που προκαλεί το πνεύμα της αξιοπιστίας. H δυσπιστία πηγάζει εν πολλοίς από ανασφάλεια απέναντι στο ασυνήθιστο και το διαφορετικό. O δύσπιστος τα αντιμετωπίζει ως απειλή και επομένως καταλαβαίνει την ταυτότητά του σαν σωσίβιο και όχι σαν εφαλτήριο, οπότε εμπνέεται από το οικείο και το δεδομένο, ποτέ από το ερχόμενο και το δημιουργικό! Tο παρελθόν δεσπόζει στην ψυχή του σαν αιωνιότητα και γι’ αυτό τίποτε στη ζωή του και τη δράσι του δεν έχει έκπληξι.

Ο δεύτερος θάνατος του Λουκάνικου

Του Γιώργου Σιακαντάρη, Athens Voice

Πριν λίγες μέρες η «Αυγή» έγραψε μια καθυστερημένη νεκρολογία για τον Λουκάνικο, τον «σκύλο των διαδηλώσεων», οποίος βεβαίως είχε πεθάνει από τον περασμένο Μάιο. Κάποιοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θεώρησαν ότι το γεγονός συνέβη τώρα και έσπευσαν να το μεταδώσουν ως νέα είδηση. Τα ξένα ΜΜΕ αναμετέδωσαν την είδηση, η οποία στη συνέχεια κατακυρίευσε τον διαδικτυακό χώρο και η συγκίνηση για τον δεύτερο θάνατο του Λουκάνικου μεταδόθηκε παντού. Πάμε τώρα μερικά χρόνια πίσω. Το 2002 ο Αντρέας Πανταζόπουλος στο βιβλίο του η δημοκρατία της συγκίνησης (Εκδόσεις Πόλις) με αφετηρία τα γεγονότα στα Ίμια τον Ιανουάριο του 1996 και τη σύλληψη του Οτσαλάν τρία χρόνια αργότερα περιέγραφε μια διαδικασία, η οποία οδήγησε στην κυριαρχία της συγκίνησης του εθνολαϊκισμού. Ενορχηστρωτές αυτής της συγκίνησης ήταν τότε οι «προοδευτικοί» καλλιτέχνες μας, συγγραφείς, σκηνοθέτες, μουσικοσυνθέτες και λοιποί. Η αιώνια επιστροφή λοιπόν; Όχι. Γιατί πλέον η δημοκρατία της συγκίνησης έχει αλλάξει πάροχο. Αυτός δεν είναι πλέον οι καλλιτέχνες, αλλά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αν στο πλαίσιο μιας μιντιοκρατούμενης πραγματικότητας οι καλλιτέχνες είχαν κάποια στιγμή πάρει τη σκυτάλη από τους παραδοσιακούς οργανικούς διανοουμένους, σήμερα το καθήκον της «καθοδήγησης της συνείδησης» το αναλαμβάνει καθένας που αγκυροβολεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Υπάρχει τίποτα πιο δημοκρατικό από την άμεση δημοκρατία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης; Και όμως υπάρχει. Είναι η αντιπροσωπευτική δημοκρατία της οποίας τα ίχνη της τεκμηριωμένης γνώσης που τη συγκροτούν, χάνονται στην αγένεια του βαθέoς διαδικτύου.

«Σλάλομ» Κουβέλη σε... ναρκοπέδιο

Της Μαρίλης Μαργωμένου, Kαθημερινή
 «Φώτη μου, την υγειά μας να έχουμε και όλα θα πάνε καλά!». Ως γνωστόν, η πολιτική είναι χόμπι για αισιόδοξους ανθρώπους. Υπό αυτήν την έννοια, η ατάκα που είπε ο Ευ. Βενιζέλος στον Φ. Κουβέλη την περασμένη Τετάρτη δικαιολογείται. Αλλο αν, ύστερα από αυτά που έχουν περάσει η ΔΗΜΑΡ και το ΠΑΣΟΚ, η υπόθεση θυμίζει έντονα το παλιό ανέκδοτο με το φορτηγό: έπειτα από ένα φοβερό τροχαίο, ο ημιθανής επιβάτης βλέπει να σέρνεται προς το μέρος του ο τρελός νταλικέρης με την καραμπίνα, έτοιμος να τον πυροβολήσει για να μην υποφέρει πεθαίνοντας. Οπότε ο επιβάτης σφίγγει τα δόντια και... «τρακάραμε λιγάκι», λέει, «αλλά έχουμε τουλάχιστον την υγειά μας!». Δυστυχώς για τη ΔΗΜΑΡ, η ομοιότητα του ανεκδότου με την πραγματικότητα δεν εξαντλείται στην ατάκα. Καιρό τώρα ο Φώτης Κουβέλης πηγαίνει «με τα φώτα νυσταγμένα και βαριά». Χωρίς καν να αναβοσβήσει τους προβολείς, πατάει όποιο στέλεχος του κόμματος βρεθεί στον δρόμο του. Ο Γ. Ψαριανός έμαθε από τον ομαδάρχη της κόρης του στην κατασκήνωση πως τον διέγραψαν, αφού ο πρόεδρος δεν τον πήρε ούτε στο τηλέφωνο να του το πει. Ο Ν. Τσούκαλης ακόμη αναρωτιέται πώς τον τούμπαραν στο συνέδριο. Και ο Σπ. Λυκούδης προσπαθεί μάταια να συνέλθει από το σοκ της σύγκρουσης με τον παλιό, καλό του φίλο. Οι ακραίες καταστάσεις, λένε, αποκαλύπτουν τον χαρακτήρα των ανθρώπων. Αλλά στην περίπτωση του Φ. Κουβέλη, δεν υπάρχει τίποτε που να μην είναι ήδη γνωστό: Νεολαία Λαμπράκη, πολιτική αγωγή στη δίκη του Πολυτεχνείου, πρόεδρος του ΔΣΑ στα 38 του χρόνια.