Του Κώστα Χαϊνά, www.metarithmisi.gr
Με την ευκαιρία της συζήτησης στη Βουλή για την ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση, ο Σπύρος Λυκούδης με την πρόταση του για συγκρότηση νέας Κυβέρνησης Ειδικού Σκοπού από την παρούσα Βουλή, που θα στηρίζεται από τις βασικές δυνάμεις της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης, δημιούργησε ένθεν κακείθεν πολλές επιδοκιμασίες, αλλά και αρνητικά σχόλια και κριτικές. Το βέβαιο είναι ότι ο Σπύρος Λυκούδης με την πρωτοβουλία του αυτή ανατάραξε τα νερά του πολιτικού σκηνικού και έθεσε σε νέα βάση το πολιτικό διακύβευμα της επόμενης περιόδου. Αλλά αποτέλεσε και ένα δείγμα για το πώς σκέφτεται να δράσει και να πολιτευθεί ο νέος πολιτικός χώρος που διαμορφώνεται με την πρωτοβουλία του, που θα εξαγγελθεί την 21ης Οκτωβρίου στο Μουσείο Μπενάκη. Η πρώτη κριτική που ακούστηκε, είναι ότι είναι ανέφικτη η πρόταση. Ναι, η κριτική αυτή έχει μια βάση. Οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας δυστυχώς έχουν κακομάθει εδώ και σαράντα χρόνια στην έλλειψη συνεννόησης και συναίνεσης. Αυτό το έλλειμμα κουλτούρας συνεργασίας, ανάμεσα στα κόμματα είναι μια βασική αιτία της σημερινής μας κακοδαιμονίας. Βοηθούντος και του εκλογικού συστήματος, το κάθε φορά πρώτο κόμμα από ένα ποσοστό και πάνω (περίπου 36% και πάνω), διασφάλιζε αυτοδυναμία, αν και αποτελούσε μειοψηφία στο εκλογικό σώμα.
Ως συνέπεια αυτού, το κάθε κόμμα που μειοψηφούσε, την επομένη των εκλογών ζητούσε εκλογές. Σήμερα όμως μετά την οικονομική κατάρρευση της χώρας και τα τέσσερα χρόνια κρίσης, οι πολίτες επιμένουν (τουλάχιστον όλες οι δημοσκοπήσεις αυτό δείχνουν), να μην θέλουν να δώσουν αυτοδυναμία, ακόμη και με τον ισχύοντα νόμο της ενισχυμένης αναλογικής με το μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα. Αυτό σημαίνει ότι η κοινωνία απαιτεί συνεννόηση, συναίνεση, συνεργασία των πολιτικών κομμάτων. Άρα οι πολίτες έχουν τρόπο που μπορούν να επιβάλλουν αυτή την Κυβέρνηση, έστω και αν σήμερα φαίνεται ανέφικτη.
Κατά δεύτερον μια πρόταση που σήμερα φαίνεται ανέφικτη, αύριο ίσως να είναι ρεαλιστική, ίσως και υποχρεωτική. Και εξηγούμαι. Όταν χαρακτηρίζεται μια Κυβέρνηση Ειδικού Σκοπού, αυτό σημαίνει ότι συγκροτείται μια τέτοια Κυβέρνηση για να υπηρετήσει έναν Ειδικό Σκοπό. Ο Σπύρος Λυκούδης περιέγραψε πολύ συγκεκριμένα αυτόν τον Ειδικό σκοπό με τρείς άξονες θεμάτων : α) Την διαπραγμάτευση για το χρέος με τους εταίρους μας, β) Την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, γ) Την συνταγματική αναθεώρηση και τον εκλογικό νόμο. Αυτή θα είναι η θεματολογία της Κυβέρνησης Ειδικού Σκοπού με τελικό χρονικό ορίζοντα έως τον Ιούνιο του 2016, όπου σύμφωνα με το Σύνταγμα έχουμε τις επόμενες εκλογές. Θεωρούνται αυτά τα θέματα αμελητέα ; Ποια Κυβέρνηση από μόνη της μπορεί να αντιμετωπίσει αυτά τα κυρίαρχα προβλήματα της περιόδου ; Ποια Κυβέρνηση θέλει να αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα μόνη της ; Δεν νομίζω ότι υπάρχουν σήμερα ηγεσίες που σκέφτονται τόσο επιπόλαια και θέλουν να αντιμετωπίσουν μόνες τους, αυτά τα κεφαλαιώδη ζητήματα που θα καθορίσουν την πορεία της χώρας μας στη μεταμνημονιακή εποχή. Οι πλειοψηφίες των 151-155 εδρών σήμερα, δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τέτοια θέματα εθνικής σημασίας, που απαιτούν πολύ μεγαλύτερες πλειοψηφίες και συναινέσεις.
Μια άλλη κριτική που ακούγεται, είναι ότι αυτή η πρόταση αποτελεί ανάχωμα στο ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή κατατίθεται η πρόταση για να κόψει το δρόμο στο ΣΥΡΙΖΑ προς την εξουσία. Θα συνιστούσα σε όσους διατυπώνουν αυτή την άποψη να δουν τα πράγματα που ψύχραιμα. Και θα αντέστρεφα το συλλογισμό τους. Μήπως συμφέρει τελικά το ΣΥΡΙΖΑ μια τέτοια πρόταση ; Μήπως διευκολύνεται ο ΣΥΡΙΖΑ με μια τέτοια πρόταση και θα πρέπει να την υιοθετήσει ; Ας κάνουμε μια υπόθεση, ότι άμεσα γίνονται εκλογές και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα. Με ποιους θα κάνει Κυβέρνηση ; Και έστω ότι βρίσκει κάποιους (;) και κάνει μια Κυβέρνηση των 151 – 155 εδρών κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Θα μπορέσει αυτή η Κυβέρνηση από μόνη της να αντιμετωπίσει τέτοια θέματα, όπως αυτά που καλείται να αντιμετωπίσει μια Κυβέρνηση Ειδικού Σκοπού ; Θα μπορέσει να κλείσει μια επωφελή για τη χώρα συμφωνία για το χρέος με τους εταίρους, χωρίς να διακινδυνεύσει την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και την συμμετοχή της στην ευρωζώνη, όπως τουλάχιστον έχει δεσμευτεί τελευταία ; Με όλα τα άλλα κόμματα απέναντί του ; Με τις αγορές τι θα κάνει ; Τι θα κάνει σε περίπτωση που αυτές αντιδράσουν όπως έκαναν το 2010, που τα επιτόκια δανεισμού της χώρας πέταξαν στα ουράνια με την πρώτη ; Θα εκλέξει ΠτΔ μόνο με τις δικές του ψήφους ; Με ποια πλειοψηφία θα προχωρήσει στην αναθεώρηση του Συντάγματος, δηλαδή για τις απαραίτητες αλλαγές που δεν μπορούν να πάρουν αναβολή για άλλα τέσσερα χρόνια ή και περισσότερα ; Ο εκλογικός νόμος ; Θα τον αλλάξει ή θα αφήσει τον ίδιο γιατί τον συμφέρει τώρα αφού παίρνει αυτός τις 50 έδρες μπόνους που τις κλέβει όμως από τα άλλα κόμματα όπως κατήγγειλε μέχρι σήμερα ; Δεν καταλαβαίνει ο ΣΥΡΙΖΑ ότι αρνούμενος σήμερα την Κυβέρνηση Ειδικού Σκοπού, με μαθηματική ακρίβεια οδηγείται να βρεθεί αύριο στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η δικομματική Κυβέρνηση ; Μήπως τελικά συμφέρει το ΣΥΡΙΖΑ να αντιμετωπίσει τα θέματα αυτά μια Κυβέρνηση Ειδικού Σκοπού που θα στηρίξει και ο ίδιος ;
Σε τελευταία ανάλυση μια Κυβέρνηση Ειδικού Σκοπού, πέρα από το αν συμφέρει ή όχι κάποιο κόμμα, συμφέρει τη χώρα. Μια τέτοια Κυβέρνηση θα μπορέσει να δώσει εθνικά συμφέρουσες και βιώσιμες λύσεις στα θέματα των τριών αξόνων. Η διευθέτηση του χρέους με τους εταίρους μας θα είναι ευκολότερη και εθνικά πιο ωφέλιμη όταν την διαπραγματευθεί μια Κυβέρνηση των 220-250 βουλευτών παρά μια Κυβέρνηση των 151-155 εδρών Κυβερνητικής πλειοψηφίας. Το ίδιο και το θέμα της εκλογής του ΠτΔ. Μας δίνεται πραγματικά μια μεγάλη ευκαιρία για πρώτη φορά αυτή η Βουλή να εκλέξει Πρόεδρο έναν καταξιωμένο συμπολίτης μας και όχι κάποιον ο οποίος απλά θα εξυπηρετεί κάποιες σκοπιμότητες. Επίσης οι αλλαγές στο Σύνταγμα και στον εκλογικό νόμο, μπορούν να συμφωνηθούν σήμερα, με μεγάλες και αυξημένες πλειοψηφίες, ώστε οι αλλαγές να ολοκληρωθούν στην επόμενη κοινοβουλευτική περίοδο. Μάλιστα εάν συμφωνηθεί ένα πάγιο και δίκαιο εκλογικό σύστημα μια αυξημένη πλειοψηφία (200 ψήφοι) μπορεί να επιβάλλει την εφαρμογή του και στις επόμενες εκλογές.
Η πρόταση του Σπύρου Λυκούδη αποτελεί βέβαια μια πρόταση που η δυναμική της δεν εξαντλείται μόνο κατά τη συζήτηση στη Βουλή για την ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση. Είναι σίγουρο ότι, μετά την αποδοχή που δέχθηκε από ένα ευρύτατο πολιτικό φάσμα, θα την έχουμε μπροστά μας ως μια πολιτική πρόταση και για το επόμενο διάστημα.
Με την ευκαιρία της συζήτησης στη Βουλή για την ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση, ο Σπύρος Λυκούδης με την πρόταση του για συγκρότηση νέας Κυβέρνησης Ειδικού Σκοπού από την παρούσα Βουλή, που θα στηρίζεται από τις βασικές δυνάμεις της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης, δημιούργησε ένθεν κακείθεν πολλές επιδοκιμασίες, αλλά και αρνητικά σχόλια και κριτικές. Το βέβαιο είναι ότι ο Σπύρος Λυκούδης με την πρωτοβουλία του αυτή ανατάραξε τα νερά του πολιτικού σκηνικού και έθεσε σε νέα βάση το πολιτικό διακύβευμα της επόμενης περιόδου. Αλλά αποτέλεσε και ένα δείγμα για το πώς σκέφτεται να δράσει και να πολιτευθεί ο νέος πολιτικός χώρος που διαμορφώνεται με την πρωτοβουλία του, που θα εξαγγελθεί την 21ης Οκτωβρίου στο Μουσείο Μπενάκη. Η πρώτη κριτική που ακούστηκε, είναι ότι είναι ανέφικτη η πρόταση. Ναι, η κριτική αυτή έχει μια βάση. Οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας δυστυχώς έχουν κακομάθει εδώ και σαράντα χρόνια στην έλλειψη συνεννόησης και συναίνεσης. Αυτό το έλλειμμα κουλτούρας συνεργασίας, ανάμεσα στα κόμματα είναι μια βασική αιτία της σημερινής μας κακοδαιμονίας. Βοηθούντος και του εκλογικού συστήματος, το κάθε φορά πρώτο κόμμα από ένα ποσοστό και πάνω (περίπου 36% και πάνω), διασφάλιζε αυτοδυναμία, αν και αποτελούσε μειοψηφία στο εκλογικό σώμα.
Ως συνέπεια αυτού, το κάθε κόμμα που μειοψηφούσε, την επομένη των εκλογών ζητούσε εκλογές. Σήμερα όμως μετά την οικονομική κατάρρευση της χώρας και τα τέσσερα χρόνια κρίσης, οι πολίτες επιμένουν (τουλάχιστον όλες οι δημοσκοπήσεις αυτό δείχνουν), να μην θέλουν να δώσουν αυτοδυναμία, ακόμη και με τον ισχύοντα νόμο της ενισχυμένης αναλογικής με το μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα. Αυτό σημαίνει ότι η κοινωνία απαιτεί συνεννόηση, συναίνεση, συνεργασία των πολιτικών κομμάτων. Άρα οι πολίτες έχουν τρόπο που μπορούν να επιβάλλουν αυτή την Κυβέρνηση, έστω και αν σήμερα φαίνεται ανέφικτη.
Κατά δεύτερον μια πρόταση που σήμερα φαίνεται ανέφικτη, αύριο ίσως να είναι ρεαλιστική, ίσως και υποχρεωτική. Και εξηγούμαι. Όταν χαρακτηρίζεται μια Κυβέρνηση Ειδικού Σκοπού, αυτό σημαίνει ότι συγκροτείται μια τέτοια Κυβέρνηση για να υπηρετήσει έναν Ειδικό Σκοπό. Ο Σπύρος Λυκούδης περιέγραψε πολύ συγκεκριμένα αυτόν τον Ειδικό σκοπό με τρείς άξονες θεμάτων : α) Την διαπραγμάτευση για το χρέος με τους εταίρους μας, β) Την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, γ) Την συνταγματική αναθεώρηση και τον εκλογικό νόμο. Αυτή θα είναι η θεματολογία της Κυβέρνησης Ειδικού Σκοπού με τελικό χρονικό ορίζοντα έως τον Ιούνιο του 2016, όπου σύμφωνα με το Σύνταγμα έχουμε τις επόμενες εκλογές. Θεωρούνται αυτά τα θέματα αμελητέα ; Ποια Κυβέρνηση από μόνη της μπορεί να αντιμετωπίσει αυτά τα κυρίαρχα προβλήματα της περιόδου ; Ποια Κυβέρνηση θέλει να αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα μόνη της ; Δεν νομίζω ότι υπάρχουν σήμερα ηγεσίες που σκέφτονται τόσο επιπόλαια και θέλουν να αντιμετωπίσουν μόνες τους, αυτά τα κεφαλαιώδη ζητήματα που θα καθορίσουν την πορεία της χώρας μας στη μεταμνημονιακή εποχή. Οι πλειοψηφίες των 151-155 εδρών σήμερα, δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τέτοια θέματα εθνικής σημασίας, που απαιτούν πολύ μεγαλύτερες πλειοψηφίες και συναινέσεις.
Μια άλλη κριτική που ακούγεται, είναι ότι αυτή η πρόταση αποτελεί ανάχωμα στο ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή κατατίθεται η πρόταση για να κόψει το δρόμο στο ΣΥΡΙΖΑ προς την εξουσία. Θα συνιστούσα σε όσους διατυπώνουν αυτή την άποψη να δουν τα πράγματα που ψύχραιμα. Και θα αντέστρεφα το συλλογισμό τους. Μήπως συμφέρει τελικά το ΣΥΡΙΖΑ μια τέτοια πρόταση ; Μήπως διευκολύνεται ο ΣΥΡΙΖΑ με μια τέτοια πρόταση και θα πρέπει να την υιοθετήσει ; Ας κάνουμε μια υπόθεση, ότι άμεσα γίνονται εκλογές και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα. Με ποιους θα κάνει Κυβέρνηση ; Και έστω ότι βρίσκει κάποιους (;) και κάνει μια Κυβέρνηση των 151 – 155 εδρών κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Θα μπορέσει αυτή η Κυβέρνηση από μόνη της να αντιμετωπίσει τέτοια θέματα, όπως αυτά που καλείται να αντιμετωπίσει μια Κυβέρνηση Ειδικού Σκοπού ; Θα μπορέσει να κλείσει μια επωφελή για τη χώρα συμφωνία για το χρέος με τους εταίρους, χωρίς να διακινδυνεύσει την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και την συμμετοχή της στην ευρωζώνη, όπως τουλάχιστον έχει δεσμευτεί τελευταία ; Με όλα τα άλλα κόμματα απέναντί του ; Με τις αγορές τι θα κάνει ; Τι θα κάνει σε περίπτωση που αυτές αντιδράσουν όπως έκαναν το 2010, που τα επιτόκια δανεισμού της χώρας πέταξαν στα ουράνια με την πρώτη ; Θα εκλέξει ΠτΔ μόνο με τις δικές του ψήφους ; Με ποια πλειοψηφία θα προχωρήσει στην αναθεώρηση του Συντάγματος, δηλαδή για τις απαραίτητες αλλαγές που δεν μπορούν να πάρουν αναβολή για άλλα τέσσερα χρόνια ή και περισσότερα ; Ο εκλογικός νόμος ; Θα τον αλλάξει ή θα αφήσει τον ίδιο γιατί τον συμφέρει τώρα αφού παίρνει αυτός τις 50 έδρες μπόνους που τις κλέβει όμως από τα άλλα κόμματα όπως κατήγγειλε μέχρι σήμερα ; Δεν καταλαβαίνει ο ΣΥΡΙΖΑ ότι αρνούμενος σήμερα την Κυβέρνηση Ειδικού Σκοπού, με μαθηματική ακρίβεια οδηγείται να βρεθεί αύριο στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η δικομματική Κυβέρνηση ; Μήπως τελικά συμφέρει το ΣΥΡΙΖΑ να αντιμετωπίσει τα θέματα αυτά μια Κυβέρνηση Ειδικού Σκοπού που θα στηρίξει και ο ίδιος ;
Σε τελευταία ανάλυση μια Κυβέρνηση Ειδικού Σκοπού, πέρα από το αν συμφέρει ή όχι κάποιο κόμμα, συμφέρει τη χώρα. Μια τέτοια Κυβέρνηση θα μπορέσει να δώσει εθνικά συμφέρουσες και βιώσιμες λύσεις στα θέματα των τριών αξόνων. Η διευθέτηση του χρέους με τους εταίρους μας θα είναι ευκολότερη και εθνικά πιο ωφέλιμη όταν την διαπραγματευθεί μια Κυβέρνηση των 220-250 βουλευτών παρά μια Κυβέρνηση των 151-155 εδρών Κυβερνητικής πλειοψηφίας. Το ίδιο και το θέμα της εκλογής του ΠτΔ. Μας δίνεται πραγματικά μια μεγάλη ευκαιρία για πρώτη φορά αυτή η Βουλή να εκλέξει Πρόεδρο έναν καταξιωμένο συμπολίτης μας και όχι κάποιον ο οποίος απλά θα εξυπηρετεί κάποιες σκοπιμότητες. Επίσης οι αλλαγές στο Σύνταγμα και στον εκλογικό νόμο, μπορούν να συμφωνηθούν σήμερα, με μεγάλες και αυξημένες πλειοψηφίες, ώστε οι αλλαγές να ολοκληρωθούν στην επόμενη κοινοβουλευτική περίοδο. Μάλιστα εάν συμφωνηθεί ένα πάγιο και δίκαιο εκλογικό σύστημα μια αυξημένη πλειοψηφία (200 ψήφοι) μπορεί να επιβάλλει την εφαρμογή του και στις επόμενες εκλογές.
Η πρόταση του Σπύρου Λυκούδη αποτελεί βέβαια μια πρόταση που η δυναμική της δεν εξαντλείται μόνο κατά τη συζήτηση στη Βουλή για την ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση. Είναι σίγουρο ότι, μετά την αποδοχή που δέχθηκε από ένα ευρύτατο πολιτικό φάσμα, θα την έχουμε μπροστά μας ως μια πολιτική πρόταση και για το επόμενο διάστημα.
Όχι, κύριε Λυκούδη. Στην παρούσα συγκυρία για τη χώρα και τον λαό, όπως εύστοχα την περιγράψατε, δεν χωρούν ευχές. Δεν χωρούν ευχές από εσάς. Ευχές και παραινέσεις κι εικασίες ή προτροπές μπορώ να διατυπώνω εγώ στο ιστολόγιό μου ή όπου άλλου επιθυμώ. Ευχές μπορούν να διατυπώνουν οι άλλοι, οι ασχολούμενοι με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή δημοσιολογούντες στα τηλεοπτικά παράθυρα και καφενεία, οι δημοσιογράφοι κι όποιος άλλος ασχολείται με την πολιτική, αλλά δεν μετέχει μιας των συνταγματικά κατοχυρωμένων εξουσιών. Δεν είναι βουλευτής, δεν είναι κυβερνητικό στέλεχος, δεν είναι δικαστής.
ΑπάντησηΔιαγραφή