Ευρώπη: επανασύνδεση με την κοινωνία

 Του Π. Κ.  Ιωακειμίδη, www.metarithmisi.gr
Πέρα από το γενικότερο αίτημα για βαθύτερη οικονομική, κοινωνική, θεσμική και πολιτική ενοποίηση και «καλύτερη Ευρώπη» ( και παράλληλα καλυτερη Ελλάδα μέσα στην Ευρώπη) ,  η πλέον άμεση πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι να επανασυνδεθεί με την ευρωπαϊκή κοινωνία και τους πολίτες. Να γίνει γνησίως  η «Ευρώπη των πολιτών» και να κατανοείται ως τέτοια από τους πολίτες της μέσα από τις πολιτικές και δράσεις της. Ουσιαστικά αυτό σημαίνει ότι η Ένωση θα πρέπει να αναδειχθεί σ’ένα αποτελεσματικό «σύστημα συνοχής, αλληλεγγύης και μεγιστοποίησης της κοινωνικής ευημερίας» εν ευρεία εννοία, ένα σύστημα που θα στηρίζεται στο μέγιστο δυνατό βαθμό στις δημοκρατικές αξίες και θα λαμβάνει αποφάσεις μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες. Όθεν και ο κεντρικός ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που σήμερα κατέχει κεντρική θέση στο θεσμικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφού είναι ουσιαστικός συννομοθέτης στο 85% περίπου των αποφάσεων/ νομοθετικών πράξεων. Χωρίς τη σύμπραξη του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου δεν  μπορούν να ληφθούν αποφάσεις .Επί  πλέον το  Ευρωπαικό  Κοινοβούλιο έχει αυτή τη φορά την αρμοδιότητα σύμφωνα με τη Συνθήκη της Κισσαβώνας  να εκλέξει τον νέο πρόεδρο της Ευρωπαικής Επιτροπής.
Για να επανασυνδεθεί όμως αποτελεσματικά η Ένωση με τους πολίτες τρείς   τουλάχιστον  συγκεκριμένες δράσεις είναι απολύτως και άμεσα  αναγκαίες σε επίπεδο πολιτικών:

1. Συνεκτική πολιτική απασχόλησης. Η Ένωση δεν έχει κοινή  πολιτική απασχόλησης( η αρμοδιότητα ανήκει στα κράτη μέλη) .

Ερνέστο Λακλάου: Η πολιτική ως ηγεμονία

Από τον Θανάση Γιαλκέτση

 Την Κυριακή 13 Απριλίου έφυγε από τη ζωή ο Ερνέστο Λακλάου, ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς στοχαστές της εποχής μας. Ο Αργεντινός διανοητής πέθανε στα 78 του χρόνια στη Σεβίλη της Ισπανίας, όπου είχε πάει για μια διάλεξη στο τοπικό πανεπιστήμιο. Η ακόλουθη συνέντευξη του Ερνέστο Λακλάου δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2008 στην ιταλική εφημερίδα «Il Manifesto».

• Από την Αργεντινή του Περόν στην Αγγλία της αναλυτικής φιλοσοφίας. Τι σας οδήγησε να εγκαταλείψετε τη χώρα σας;

Είναι μια ιστορία που αρχίζει το 1966, όταν απέκτησα τον τίτλο του πανεπιστημιακού καθηγητή. Επειτα από μόνο έξι μήνες, ένα πραξικόπημα έφερε στην εξουσία τον στρατηγό Χουάν Κάρλος Ονγκάνια. Το στρατιωτικό καθεστώς ήταν μεν αυταρχικό, αλλά όχι σαν κι εκείνα που γνωρίσαμε την επόμενη δεκαετία στη Λατινική Αμερική. Για μένα σήμαινε το τέλος της πανεπιστημιακής διδασκαλίας. Αρχισα έτσι να εργάζομαι σε ένα ιδιωτικό ινστιτούτο κοινωνικών ερευνών στο Μπουένος Αϊρες. Την έρευνά μου επόπτευε ο ιστορικός Ερικ Χομπσμπάουμ και εργάστηκα μαζί του για δυο-τρία χρόνια. Χάρη στη δική του βοήθεια έκανα μια διδακτορική διατριβή σε ένα βρετανικό πανεπιστήμιο και, όταν την τελείωσα, εγκαταστάθηκα οριστικά στην Αγγλία. Σκεπτόμενος τις κατοπινές εξελίξεις στην Αργεντινή, μπορώ να πω ότι η συνάντηση με τον Χομπσμπάουμ μού έσωσε τη ζωή.

• Το 1985, μαζί με τη Σαντάλ Μουφ, γράψατε το βιβλίο «Ηγεμονία και σοσιαλιστική στρατηγική», στο οποίο η γκραμσιανή έννοια της ηγεμονίας κατέχει κεντρική θέση για την κατανόηση του «πολιτικού» στις σύγχρονες κοινωνίες. Πότε ανακαλύψατε τα έργα του Αντόνιο Γκράμσι;

Τι σημαίνει σεβασμός;

Του Γιώργου Γιαννουλόπουλου

Το πράγμα σηκώνει πολλή συζήτηση αλλά ένα είναι προφανές: για τους χριστιανούς, η θρησκευτική τους πίστη δεν υπόκειται σε κριτική. Είναι μια άποψη. Οσοι όμως τη διακινούν άμεσα ή έμμεσα, οφείλουν να παραδεχτούν ότι δεν αποδέχονται τη θεμελιακή αρχή της νεωτερικότητας και του Διαφωτισμού, ότι τα πάντα μπορούν και πρέπει να γίνονται αντικείμενα της κριτικής σκέψης. Ή αλλιώς ότι ο θεός και η θρησκεία δεν είναι υπεράνω και επέκεινα της κριτικής και κατ’ επέκτασιν της επίκρισης. Και επειδή το «άδειασμα» του Ν. Δήμου από το Ποτάμι έχει και μια πολιτική διάσταση, τίθεται το εξής ερώτημα: σε τι διαφέρει το να λέμε παλαιοκομματικά στον κόσμο αυτό που θέλει να ακούσει, από το να μην του λέμε αυτό που δεν θέλει να ακούσει;

Ας γυρίσουμε μερικά χρόνια πίσω. Οταν η διένεξη για το θρήσκευμα στις ταυτότητες μας είχε χωρίσει σε δύο στρατόπεδα, μερικοί δημοσιολογούντες εναντιώθηκαν στην απόφαση της κυβέρνησης Σημίτη αλλά, αντί να επικαλεστούν το δίκαιο της πλειοψηφίας ή να ισχυριστούν ότι αποτελεί δικαίωμα του κάθε χριστιανού να δηλώνει την πίστη του, αμφισβήτησαν τα κίνητρα και το ύφος όσων τάχθηκαν κατά της αναγραφής. Πρόκειται για μια ελίτ, είπαν, η οποία αρνούμενη την ενστικτώδη ταύτιση του Ελληνα με την Ορθοδοξία και την παράδοση, επιπλέον δε προσβάλλοντας τον απλό λαό, άνοιξε το θέμα για να κάνει επίδειξη ανωτερότητας και ορθολογισμού. Παρόμοια επιχειρήματα ακούστηκαν όταν ο Νίκος Δήμου επέκρινε τις τελετές με το Αγιο Φως και αποδόμησε τους μύθους περί το ’21. Οπως είχε δηλώσει πρότινος κάποιος «παραδοσιακός»: εγώ προτιμώ την Ιστορία όπως μου την έμαθε η γιαγιά μου.

Το παλιό αίτημα της ανανέωσης

 Του Πάσχου Μανδραβέλη,  Καθημερινή

«Ξέρουμε», έγραφε το 1937 ο Γ. Θεοτοκάς, «ότι όποιος λαός κλείστηκε στον εαυτό του, αποκτηνώθηκε και στέρεψε, ότι τα μόνα αποτελέσματα κάθε τοπικής αποκλειστικότητας είναι βλοσυρότητα (...) και αποχαύνωση ενώ (...) οι διασταυρώσεις των επιδράσεων ανανεώνουν και γονιμοποιούν απεριόριστα τους εθνικούς χαρακτήρες... Θα κάνουμε ανταλλαγές με την Ευρώπη, στην οποία άλλωστε ανήκουμε. Θα της πάρουμε ό,τι μας χρειάζεται και θα το συγχωνεύσουμε με τα αυτόχθονα στοιχεία. Η ελπίδα μας είναι ότι η Ελλάδα θα μπορέσει μια μέρα να ανταποδώσει».

Ο Βρετανός κωμικός Πάτρικ Μάρεϊ συνήθιζε να λέει ότι «οι πολιτικοί είναι σαν τις πάνες των μωρών. Πρέπει να αλλάζουν συχνά και μάλιστα για τους ίδιους λόγους». Στην Ελλάδα το αίτημα της ανανέωσης του πολιτικού συστήματος φουντώνει συχνά. Εκφράστηκε και το 1981, παρά το γεγονός ότι επισκιάστηκε από το αίτημα της συνολικότερης πολιτικής και κοινωνικής αλλαγής· εκφράστηκε αυτόνομα στα μέσα της δεκαετίας του 1990 με το αίτημα για αποχώρηση των «δεινοσαύρων»· εκφράζεται σήμερα ποικιλοτρόπως και με νέα πολιτικά σχήματα όπως είναι «Το Ποτάμι», ακόμη και με τη σχεδόν ριζική ανανέωση του ψηφοδελτίου της «Ελιάς». Το εξέφρασε και πολύ παλιότερα η αποκαλούμενη «γενιά του ’30» (Ηλ. Βενέζης, Οδ. Ελύτης, Γ. Σεφέρης, Γ. Θεοτοκάς, Αγγ. Τερζάκης, Ανδρ. Εμπειρίκος κ.ά.).

Το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα

Του Νίκου Κωνσταντάρα, Καθημερινή

Εκτός από τους αριθμούς υπάρχει και η ουσία: θα βγούμε από την κρίση και από τα Μνημόνια σε καλύτερη κατάσταση ή χειρότερη; Η απάντηση θα κριθεί από το πόσο πιο ασφαλής θα αισθάνεται ο πολίτης ύστερα από την περιπέτεια που ζει σήμερα. Θα υπάρξει δικαιοσύνη, και δεν θα εξοντώνονται οι πολλοί από την υπερβολική φορολογία ενώ οι καπάτσοι θα διαφεύγουν; Θα εφαρμόζονται οι νόμοι χωρίς προχειρότητα ή δόλο; Θα είναι ίσοι οι πολίτες όσον αφορά δικαιώματα, προοπτικές και υποχρεώσεις; Πάνω απ’ όλα, όμως, θα εξασφαλιστεί η αίσθηση πως κανείς δεν θα μείνει στο περιθώριο της κοινωνίας, ότι και οι άνεργοι και οι ανασφάλιστοι θα έχουν ένα ελάχιστο εισόδημα και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη; Οι ανασφάλιστοι στην Ελλάδα σήμερα υπολογίζονται μεταξύ 1,9 εκατ. και 2,4 εκατ., με βάση την εν εξελίξει καταγραφή τους από το υπουργείο Εργασίας. Εάν η χώρα δεν ορθοποδήσει τάχιστα, οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του κινδύνου. Εάν σταθεροποιηθεί η οικονομία και αρχίσει η ανάκαμψη, ίσως η κρίση αυτή οδηγήσει σε ένα επίτευγμα, το οποίο θα παραμείνει όταν τα χρόνια της θυσίας θα έχουν ξεχαστεί: το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Το Μνημόνιο θέτει ως υποχρέωση τη θέσπιση ελάχιστου εισοδήματος, με τη χορήγηση να αρχίζει πιλοτικά εντός του 2014 και να γενικεύεται σε όλη τη χώρα το 2015. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα κινδυνεύει κανείς να βρεθεί χωρίς εισόδημα και ανασφάλιστος. Αυτό θα είναι ένα σημαντικότατο κοινωνικό άλμα, όχι μόνο από τη σημερινή κατάσταση όπου ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται σε αδιέξοδο, αλλά και σε σχέση με τα χρόνια της «ευημερίας», όταν ξοδεύονταν τεράστια ποσά σε κοινωνικές δαπάνες, αλλά τα περισσότερα χρήματα πήγαιναν στα πλουσιότερα στρώματα.

Ο Καμίνης, ο Μπουτάρης, οι κομματικές επιλογές και το μήνυμα

 Του Π. Τσάρτα, Καθημερινή
Κάποιες κυρίαρχες τάσεις και χαρακτηριστικά των κομματικών επιλογών στις δημοτικές εκλογές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Τάση για «πολιτικοποίηση/κομματικοποίηση» των δημοτικών εκλογών και δήμαρχοι επιλεγμένοι είτε για «κάψιμο» είτε με βάση βραχυχρόνιες πολιτικές στρατηγικές. Αποτελέσματα της παραπάνω πολιτικής: Βουλευτές με πολιτικές «βλέψεις» χρησιμοποιούν τους δήμους ως εφαλτήριο ανόδου στο κόμμα (Εβερτ, Αβραμόπουλος, Μπακογιάννη) και συχνές ηχηρές αποτυχίες προβεβλημένων στελεχών (Μελίνα, Πάγκαλος, Γκιουλέκας, Παπαγεωργόπουλος). Σταθερό έλλειμμα επί πολλά χρόνια, και με ευθύνη των μεγάλων κυρίως κομμάτων, σοβαρών και πραγματικά πετυχημένων υποψηφίων δημάρχων στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα με αφοσίωση στο λειτούργημα (ελάχιστες οι αντίθετες εξαιρέσεις!). Απαξίωση του θεσμού και της σημασίας των δημοτικών εκλογών στους μεγάλους δήμους σε συνδυασμό με την εκτεταμένη διαφθορά αδρανοποιούν τελικά τους πολίτες. Νέα δεδομένα για τους ΟΤΑ και ανάγκη διαφορετικών επιλογών στην εποχή του Μνημονίου. Καταρρέει σταδιακά η μονοσήμαντη και μανιχαϊστική προσέγγιση στην πολιτική της χώρας ανάμεσα σε «μνημονιακούς» και «αντιμνημονιακούς» οπαδούς. Εμπεδώνονται κάποιες βασικές αρχές στη διοίκηση τον καιρό του Μνημονίου: ήθος, διαφάνεια, οικονομικά, crisis management, αυστηρή τήρηση των νόμων, αυτονομία από το κόμμα. Οι δημαρχίες Καμίνη, Μπουτάρη ταυτίστηκαν χρονικά με μια περίοδο όπου: 1. Υπήρξαν νέα χρηματοδοτικά αναπτυξιακά δεδομένα για τους μητροπολιτικούς δήμους, τα οποία με συνετό και πετυχημένο τρόπο διεκδίκησαν και παραγωγικά χρησιμοποίησαν.

Πιπέρι στο στόμα

Της Ρούλας Γεωργακοπούλου, Εφημερίδα των Συντακτών

Για τα μειονοτικά και τα τουρκικά και τα θρακιώτικα δεν θα πω τίποτα, για να μη μου βάλουν πιπέρι στο στόμα. Επιπλέον, εγώ, σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, την παραδέχομαι την τύφλα μου. Μικρό το κακό. Δεν ετοιμάζομαι να κυβερνήσω. Επιπλέον, είμαι καλόπιστη και πονόψυχη. Μπροστά στο εθνικό συμφέρον, είπα να συνταχθώ ακόμα και με τον κ. Νίκο Παππά, διευθυντή του πολιτικού γραφείου του Αλέξη Τσίπρα, που μετά το φιάσκο της Σαμπιχά Σουλεϊμάν συνέστησε στα στελέχη της κυβέρνησης να είναι «προσεκτικοί για το πώς χειρίζονται κάποια θέματα». Επιτέλους, είπα, θα αφήσουμε όλοι μας τη συνθήκη της Λωζάννης και το τουρκικό προξενείο (μη σας πω και το Αγιο Φως) και θα ξαναπιάσουμε (αν, βέβαια, τα πιάσαμε και ποτέ) τα ευρωπαϊκά. Εδώ έχουμε κοτζάμ Ελληνα υποψήφιο για την προεδρία της Κομισιόν. Κι ας μην πηγαίνει στα ευρωπαϊκά ντιμπέιτ. Σε τέτοιες λεπτομέρειες θα κολλήσουμε τώρα; Αλλά διαψεύστηκα οικτρά. Αντί η αξιωματική αντιπολίτευση, που είχε ξεκινήσει και το τζέρτζελο, να δώσει η ίδια το καλό παράδειγμα, να πει στους δικούς της «διαλυθείτε ησύχως», να τους μαζέψει από κανάλια και ραδιόφωνα για να μην κάνουν τα πράγματα χειρότερα, επανέφερε στην ημερήσια διάταξη τον Οτσαλάν! Σιχαίνομαι τα θαυμαστικά, αλλά εδώ ευχαρίστως θα έβαζα κι άλλο ένα. «Ο τελευταίος που δικαιούται, ηθικά και πολιτικά, να κάνει κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ και στις «σχέσεις» του με την Τουρκία είναι ο κ. Πάγκαλος», τόνισε σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ. «Ολοι γνωρίζουν σε αυτό τον τόπο ποιος παρέδωσε τον Οτσαλάν στην Τουρκία». Και ξεχνάω κι εγώ η έρμη αμέσως την όμορφη Ρομά, που μαχαιρώθηκε πισώπλατα από το κόμμα της ως «δούρειος ίππος» του ελληνικού εθνικισμού, και πιάνω να θυμάμαι κάτι άλλους εθνικιστές με τη βούλα. Κάτι Αβερελ, που κουβάλησαν τον Κούρδο ηγέτη στην Ελλάδα.

Άκαρπες ελιές σε ξεροπόταμους

 

Του Γιώργου Σιακαντάρη, www.metarithmisi.gr

Όσοι κατηγορούν το Ποτάμι και την Ελιά ότι δεν έχουν θέσεις, αδικούν τους δυο κομματικούς σχηματισμούς. Σαφώς και έχουν θέσεις. Το ζήτημα είναι ότι απ’ αυτές τις θέσεις που γίνονται στο όνομα της Κεντροαριστεράς απουσιάζει η Αριστερά. Το Ποτάμι έχει καταθέσει προτάσεις για πολλά επιμέρους ζητήματα. Απουσιάζει όμως η πολιτική ως ενιαίο σύνολο. Ο ίδιος ο αρχηγός του Σταύρος Θεοδωράκης δηλώνει ότι όσοι το απαρτίζουν δεν είναι πολιτικοί. Δεν ισχυρίζεται ότι αυτοί είναι καλοί πολιτικοί σε αντίθεση με τους αντιπάλους τους, οι οποίοι είναι κακοί πολιτικοί. Αυτό θα ήταν μια πολιτική θέση, έστω και ηθικολογικής αξίας. Ισχυρίζεται ο «αρχηγός» ότι έρχονται να κάνουν πολιτική χωρίς να είναι πολιτικοί. Ωραία μεταμοντέρνα λογική που οδηγεί σε επιστήμη χωρίς επιστήμονες, τέχνη χωρίς καλλιτέχνες, αθλητισμό χωρίς αθλητές κλπ. Υποστηρίζεται ότι το Ποτάμι δεν προτείνει «πολιτική χωρίς πολιτικούς», αλλά «πολιτική χωρίς τα παλαιά πολιτικά κόμματα». Το Ποτάμι όπως τονίζει ο Περικλής Βαλλιάνος «λέει: πολιτική χωρίς πολιτικάντηδες, πολιτική χωρίς πονηρούς πολιτευτές, πολιτική χωρίς άχρηστους, ανίκανους και αχόρταγους διαδρομιστές της εξουσίας, πολιτική χωρίς κλειστές μαφίες που κλέβουν την ελπίδα της ζωής από τόσα ικανότατα νέα παιδιά και τα διώχνουν από την πατρίδα» (Τα Νέα- 24-03-2014). Μήπως όμως αντί της κριτικής απόρριψης του παλαιοκομματισμού, με μια τέτοια ισοπεδωτική λογική οδηγούμαστε στην ταύτιση των μεγάλων επιτευγμάτων της μεταπολιτευτικής μας δημοκρατίας με τη διαφθορά; Μήπως στη γενικότητα του το σύνθημα «πολιτική χωρίς παλαιά πολιτικά κόμματα» προσφέρει μαξιλάρι σε κάθε ακραία λογική; Μήπως το εξωσυστημικό στο πλαίσιο της δημοκρατίας μας (με τις μεγάλες ελλείψεις της) σημαίνει εξωδημοκρατικό; Μήπως με αυτό τον τρόπο οδηγείται η πολιτική σε ξεροπόταμους;

Η Αττική χρειάζεται πολιτικές και «από τα κάτω»

Της Μαρίας Γιαννακάκη, Athens Voice

Όλο και περισσότερο εμφανίζεται στο προσκήνιο η έννοια της περιφερειακής ανθεκτικότητας. Τόσο η επιστημονική κοινότητα όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνουν τεράστια σημασία στην ανθεκτικότητα καθώς και στο αίσθημα της ανασφάλειας και της αβεβαιότητας το οποίο κυριαρχεί στις περιφερειακές οικονομίες, αρκετές εκ των οποίων έχουν καταστεί εξαιρετικά ευάλωτες στις επιπτώσεις της διεθνοποίησης, της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και πρόσφατα της δημοσιονομικής κρίσης. Εσχάτως εξάλλου και η ίδια ΕΕ στο πλαίσιο διακρατικού προγράμματος χρηματοδότησε μελέτη διερεύνησης της περιφερειακής ανθεκτικότητας μετά την χρηματοπιστωτική και δημοσιονομική κρίση. Τι είναι όμως αυτή η περίφημη ανθεκτικότητα; Σύμφωνα με τους περιφερειολόγους, ανθεκτικότητα θεωρείται ο βαθμός κατά τον οποίο μια περιφέρεια είναι σε θέση να αντιμετωπίσει ή να αποφύγει, με βάση τα επίκτητα χαρακτηριστικά της, τις αρνητικές επιπτώσεις μιας κρίσης.

Τι ισχύει όμως στην Αττική;

Η Αττική είναι λιγότερο ανθεκτική (π.χ. έναντι της Κρήτης που στηρίζεται κυρίως στο τουρισμό) εξαιτίας της διαρθρωτικής δομής της οικονομίας της σε τομείς που πληγήκαν από την κρίση (χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, διαφημιστικές υπηρεσίες, κτλ).

Και κόκαλα τσακίζει

Του Τάκη Θεοδωρόπουλου, Καθημερινή

«​Η επιβίωση των παραδοσιακών φαινομένων και της πολιτιστικής ετερότητας στην ελληνική επικράτεια, σε συνδυασμό με τη ριζοσπαστικοποίηση ενός σημαντικού τμήματός τους στη Θράκη και τη Δυτική Μακεδονία, είναι μερικά από τα πιο ενδεικτικά δείγματα της επικαιρότητας που επιτάσσει μια ιδιαίτερα σύνθετη επαγρύπνηση για τα δικαιώματα των ανθρώπων. Τα παραπάνω σημαίνουν ότι χρειάζεται μεγαλύτερη ευαισθησία και ανάλυση». «Οϊ, όι, μάνα μου», που θα έλεγε και ο ποιητής, ή «βάι, βάι, μάνα μου» σε κάποια από τις ντοπιολαλιές της πολιτισμικής ετερότητας στην ελληνική επικράτεια. Ο,τι και να είναι πάντως η ως άνω δήλωση, θα πρέπει να καταγραφεί ως μνημείο ελληνικού λόγου ή μάλλον, καλύτερα, ως μνημείο αυτού του πράγματος το οποίο οι Ελληνες αντιμετώπιζαν ως έναρθρο λόγο στις αρχές του 21ου αιώνα. Τα δε πνευματικά της δικαιώματα ανήκουν εξ ολοκλήρου στον βουλευτή και ιατρό Γιάννη Μιχελογιαννάκη. Δεν χρειάζεται να υπενθυμίσω ότι το όνομα του πολιτικού αυτού ανδρός έχει συνδεθεί με την παροιμιώδη εκείνη αποστροφή, το αείμνηστον και αειθαλές συγχρόνως «ανδρός πεσούσης πας ανήρ ανδρεύεται». Τότε πολλοί θεώρησαν πως πρόκειται περί παραδρομής. Ο βουλευτής και ιατρός, ανταριασμένος από το κλίμα των ημερών και τις φωνές των αγανακτισμένων, αντικατέστησε την δρυ με τον άνδρα, δώρισε στον άνδρα το γένος της δρυός και τα υπόλοιπα ήρθαν από μόνα τους. Το συμπέρασμα πάντως είναι ότι αν και πεσούσης του ανδρός ο ανήρ ανδρεύεται. Εκτοτε ο κ. Μιχελογιαννάκης έχει εντυπωσιάσει το πλήρωμα του ευαγούς πολιτικού ιδρύματος στο οποίο στεγάζεται με αλλεπάλληλες δηλώσεις και λοιπές τοποθετήσεις. Επανεξελέγη κιόλας, διότι η Δημοκρατία μπορεί να μην έχει αδιέξοδα αλλά δεν είναι και ό,τι τελειότερο μπορεί να βάλει ο νους του ανθρώπου.

Το ψηφοδέλτιο ως μεγάλη τέχνη

  Του Τάκη Θεοδωρόπουλου, Καθημερινή

O κ. Σκουρλέτης κατατρόπωσε τον κ. Πάγκαλο, λέγοντας πως δεν δικαιούται διά να ομιλεί για την υπόθεση της κ. Σουλεϊμάν ο άνθρωπος που παρέδωσε στις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν. Θα μπορούσε να αναφέρει και τις βόμβες Ναπάλμ που έριχναν οι Αμερικανοί στο Βιετνάμ, τη δολοφονία του Κομαντάντε Τσε στη Βολιβία, το πραξικόπημα στη Χιλή και λοιπές απανθρωπιές στις οποίες επιδίδεται ο καπιταλισμός, ανταριασμένος και πανικόβλητος από τη δράση των Σκουρλέτηδων του κόσμου τούτου. Υποθέτω δε ότι ειδικά στην περίπτωση Οτσαλάν, ο κ. Σκουρλέτης προκειμένου να τον σώσει για καθαρά ανθρωπιστικούς λόγους ήταν έτοιμος να προτάξει τα στήθη του, μαζί με τον αγωνιστή κ. Λάκη ο οποίος, λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων ανέστειλε τον αγώνα που κάνει για την απελευθέρωση της πατρίδας από τους ξένους κατακτητές και την πορεία προς τον σοσιαλισμό. Και όλα αυτά, Σουλεϊμάν, Οτσαλάν, Λαζόπουλος, Σκουρλέτης και Γιάννης Βαρουφάκης, ο και προφήτης Βαρουφακιήλ καλούμενος, δεν θα είχαν καμία απολύτως σημασία αν, δυστυχώς για όλους εμάς, δεν αφορούσαν τις επερχόμενες ευρωεκλογές και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης το οποίο ευελπιστεί να κατακτήσει την εξουσία. Δεν φτάνει να θέλεις, θα μου πείτε. Πρέπει να γνωρίζεις και την τέχνη.

Ο Δήμος Αθηναίων και ο ΣΥΡΙΖΑ

Του Γιώργου Γιαννου­λόπουλου, Εφημερίδα των Συντακτών

 Πριν από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, τότε που η Χρυσή Αυγή αλώνιζε ανενόχλητη υπό το γεμάτο κατανόηση βλέμμα του κ. Μπαλτάκου, ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης επέλεξε να συγκρουστεί με τα τάγματα εφόδου, απαγορεύοντας τη διανομή τροφίμων που οι χρυσαυγίτες είχαν προγραμματίσει να γίνει στην πλατεία Συντάγματος – σε Ελληνες μόνο φυσικά. Η είδηση και τα πλάνα έκαναν τον γύρο του κόσμου, ίσως επειδή θεωρήθηκε ότι ήταν ο πρώτος εκλεγμένος άρχοντας στην Ελλάδα που ήρθε σε απευθείας ρήξη με τους τραμπούκους. Θα περίμενε λοιπόν κανείς, η στάση αυτή του δημάρχου να επιδοκιμαστεί και από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος, υπενθυμίζω, είχε κηρύξει πανστρατιά όλων των προοδευτικών δυνάμεων κατά της Χρυσής Αυγής. Την επόμενη ημέρα, ωστόσο, η κομματική εφημερίδα της Κουμουνδούρου απλώς κάλυψε λακωνικά το γεγονός και δεν του έδωσε συνέχεια. Δηλαδή, το ξέχασε ακαριαία. Το «γιατί», αποτελεί κοινό μυστικό: ο Γιώργος Καμίνης ανήκει μεν στον ευρύτερο χώρο που αρχίζει από το κέντρο και περιλαμβάνει και την Αριστερά, αλλά δεν είναι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ.

Μειονότητα Θράκης: Τριμελής και μονοκατάληκτη.

Του Σόλωνα Σαρακενίδη, www.metarithmisi.gr

Οι εθνικισμοί δεν ήταν ποτέ φανατικοί των δικαιωμάτων. Νόμιζαν ότι αυτά προέρχονται από μια καταγωγή, μια αδιατάραχτη εθνοτική πορεία, που έχει αναλλοίωτα χαρακτηριστικά και όποιος δεν τα αποδέχεται (ακόμη και αν έχει έλθει ο κόσμος ανάποδα εν τω μεταξύ), είναι εξοβελητέος, προδότης, μητραλοίας. Επαναλαμβάνεται αυτή η ιστορία και τώρα, αλλά τα χαρακτηριστικά της φάρσας είναι πλέον πολύ έντονα, όσο και να φτιασιδώνεται σε κοσμοπολίτικο έργο. Στην Θράκη αυτοί οι εθνικισμοί, χρόνια τώρα, συναντώνται στα μαρμαρένια αλώνια της μειονότητας και δίνουν μάχες ή σκιαμαχούν, ανοίγοντας δουλειές για αρκετό κόσμο είναι η αλήθεια κατά καιρούς, αν και τον τελευταίο καιρό υπάρχει και σ αυτόν τον τομέα ανεργία. Κάθε φορά λοιπόν που ο "δικός" μας υποχωρούσε απέναντι σε αυτονόητα δικαιώματα που έπρεπε να παραχωρηθούν από την προσαρμοσμένη (εκούσα-άκουσα) στις συνθήκες κρατική πολιτική, απέναντι συνολικά στην μειονότητα (μπάρες, άδειες οδήγησης, αγορά κατοικίας, άρθρο 19), έφερνε σε αντιστάθμισμα στο τραπέζι τις λεγόμενες ιδιαιτερότητες της. Θυμόταν ότι υπήρχαν Πομάκοι και Ρομά εντός της (πλην των τουρκογενών, όπως τους λένε κατ΄ευφημισμόν). Το ότι αυτές οι κατηγορίες είχαν ιδιαίτερα προβλήματα δεν ενδιέφερε και τόσο, αλλά λίγο με το λεξικό μιας προφορικής γλώσσας που προσπαθούσαν να μετατρέψουν με ταχύρρυθμα μαθήματα σε γραπτή, κάτι με τις προεκλογικές βενζίνες, συντηρούσαν μια "επαφή" μαζί τους.

Λάκης Λαζόπουλος: Ο εθνικός μας τηλευαγγελιστής και ο ΣΥΡΙΖΑ

Του Ηλία Κανέλλη, ΝΕΑ

Είναι ανεξάρτητος. Είναι επαναστατημένος. Είναι Ελληνας, διαρκώς διαμαρτυρόμενος. Ανετος και ωραίος στο καλύτερο φιλέτο του πλανήτη που το εποφθαλμιούν οι ξένοι. Σιχαίνεται τους ευρωλιγούρηδες, δεν ανέχεται τους στρατούς κατοχής. Φιλο-ΚΚΕ που δήλωνε φιλο-ΚΚΕ εσωτερικού τα φοιτητικά χρόνια, στην «αυλή της Εκάλης» τα χρόνια μετά το σκάνδαλο Κοσκωτά, υπέρμαχος ενός αδιευκρίνιστου αριστερού ριζοσπαστισμού τα τελευταία χρόνια. Βλάχος από τη Λάρισα, προέκταση του Τραμπάκουλα, τύπου που είχε λανσάρει στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ο Χάρρυ Κλυνν, Μήτσος x 10, Γύφτος σε ρόλο τηλευαγγελιστή στο «Αλ Τσαντίρι Νιουζ». Αντιευρωπαίος που τον διεκδικεί ο ΣΥΡΙΖΑ για να τον βάλει στο ευρωψηφοδέλτιο. Ποιος είναι πραγματικά ο Λάκης Λαζόπουλος; Τα τέλη της δεκαετίας του 1970, ο νεαρός Λάκης Λαζόπουλος σπουδάζει νομικά στη Θράκη και δραστηριοποιείται ερασιτεχνικά στο θέατρο. Στα 1979, μάλιστα, γράφει μερικά από τα κείμενα της επιθεώρησης «Κάτι τρέχει στα γύφτικα» για το (υπό την Αννα Βαγενά) Θεσσαλικό Θέατρο και κάνει επιτυχία - την οποία μεγαλώνει λίγο μετά, στα 1980, με το δεύτερο έργο «Χαιρέτα μου τον πλάτανο», στο οποίο επιπλέον παίζει, καθιερώνοντας και τον ρόλο που θα τον συνόδευε σε όλη τη μετέπειτα καλλιτεχνική ζωή του, τον Βλάχο από τη Θεσσαλία. Η παράσταση εκείνη τον οδηγεί στη θρυλική Ελεύθερη Σκηνή, όπου ο σκηνοθέτης του Σταμάτης Φασουλής δεν θεωρεί ότι διαθέτει μεγάλη ερμηνευτική γκάμα - κάτι που τον τραυματίζει. Αργότερα, στα 2007, ο ίδιος ο Λαζόπουλος, σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στον γράφοντα στον «Ταχυδρόμο», ένθετο στα «ΝΕΑ», παρουσιάζει εκείνη την απόρριψη με μια συνωμοσιολογική έκφραση του τύπου «με φάγαν' τα κυκλώματα»: «[...] βρέθηκα μόνος εναντίον όλων των δημοσιογράφων των φιλικά διακείμενων στον Φασουλή και στην Ελεύθερη Σκηνή. Λογικό είναι. Είχε χτίσει τόσων χρόνων φιλίες. Θα δεχόντουσαν εμένα; Αλλά κι εγώ, από τη μεριά μου, έπρεπε να πεθάνω επειδή οι άλλοι είχαν γνωριμίες;».

Για την ταυτόχρονη αντιμετώπιση της ανεργίας, της ύφεσης και του χρέους

Του Γιώργου Ιωαννίδη, http://politicaldoubts.com

Μας χρειάζεται μία κιβωτός απασχόλησης που θα αποκλιμακώσει άμεσα το ποσοστό ανεργίας, έως ότου αρχίσουν να αποδίδουν οι επενδύσεις, και που ταυτόχρονα θα δώσει ώθηση στην εσωτερική ζήτηση, που και αυτή ευνοεί τις επενδύσεις. Μία κιβωτός απασχόλησης που θα δημιουργήσει δουλειές για τους νέους ανθρώπους. Δουλειές που θα είναι χρήσιμες για την κοινωνία, προωθητικές για την οικονομία και δημιουργικές για τους ίδιους.

Το ζήτημα του χρέους

Είναι κοινή πλέον παραδοχή ότι η υφιστάμενη δομή του ελληνικού χρέους δεν είναι βιώσιμη. Αφενός διότι απαιτούνται πολύ υψηλές δαπάνες εξυπηρέτησης για τα επόμενα δύο έτη (2014-2015), αφετέρου διότι προβλέπονται υπέρογκες δαπάνες για την περίοδο μετά το 2020 (βλ. πίνακα 1). Τα παραπάνω οδηγούν στην κοινή παραδοχή όλων των πολιτικών δυνάμεων ότι απαιτείται κάποιου τύπου αναδιάρθρωση του χρέους. Εάν θα είναι κούρεμα, μετακύλιση ή ό,τι άλλο, είναι μια σημαντική πλην όμως τεχνική συζήτηση.

Η μοναξιά του Νίκου Δήμου

Του Κώστα Καρακώτια, Έθνος, 

Ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο υποτιθέμενος πιο ανοιχτός και νεωτερικός πολιτικός, ο οποίος μάλιστα χρησιμοποίησε το όνομα του Δήμου όταν εμφάνισε το κόμμα του, τώρα, μπροστά στον κίνδυνο της απώλειας κάποιων ψήφων, διαχώρισε τη θέση του και δεν υπεραμύνθηκε ούτε καν της ελευθερίας του λόγου. Επιπλέον ο Δήμου έχει την ατυχία να μη δηλώνει αριστερός και έτσι οι διανοούμενοι της Αριστεράς, παρά την ενώπιόν τους επίθεση στο δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης, σφύριξαν και σφυρίζουν αδιάφοροι. Οπως φαίνεται, ο πολιτικά φιλελεύθερος Νίκος Δήμου δεν βοά εν τη ερήμω, ωστόσο μπορεί να είναι σχετικά μόνος.

Δυστυχώς σ' αυτήν τη χώρα η ελευθερία της έκφρασης δεν θεωρείται πλέον αυτονόητη. Υπάρχουν δε κάποια ζητήματα-ταμπού, όπως η θρησκεία και δη στην ελληνορθόδοξη χριστιανική εκδοχή της, για τα οποία απαγορεύεται οποιαδήποτε επίκριση. Μόλις ψελλίσει κάποιος κάτι διαφορετικό από τα κρατούντα, ξεσηκώνεται εναντίον του ένας ορυμαγδός επιθέσεων, ύβρεων και διαστρεβλώσεων στα ΜΜΕ και στο Διαδίκτυο αλλά και συχνά και από ποικίλους θεσμούς της πολιτείας.

Manifeste convivialiste: Η πολιτική της συμβίωσης

Από τον Θανάση Γιαλκέτση, Εφημερίδα των συτνακτών

Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα απόσπασμα από το Manifeste convivialiste (Le Bord de l’ eau, 2013), ένα μικρό βιβλίο-μανιφέστο που συνυπογράφουν 64 διανοούμενοι από όλο τον κόσμο (ανάμεσά τους και οι Εντγκάρ Μορέν, Σαντάλ Μουφ, Αλέν Καγέ, Σερζ Λατούς κ.ά.).

Ποτέ άλλοτε όσο σήμερα η ανθρωπότητα δεν διέθετε τόσους υλικούς πόρους και τόσες επιστημονικοτεχνικές γνώσεις. Θεωρούμενη στην ολότητά της, αυτή είναι τόσο πλούσια και ισχυρή όσο κανείς στους προηγούμενους αιώνες δεν θα μπορούσε να φανταστεί. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι και περισσότερο ευτυχισμένη. Ωστόσο, κανείς δεν είναι διατεθειμένος να πιστέψει ότι αυτή η συσσώρευση ισχύος μπορεί να επιδιώκεται απεριόριστα, χωρίς να στραφεί εναντίον του εαυτού της και να θέσει σε κίνδυνο τη φυσική και ηθική επιβίωση της ανθρωπότητας. Οι πρώτες απειλές που επικρέμανται πάνω μας είναι απειλές υλικής, τεχνικής, οικολογικής και οικονομικής τάξης. Απειλές εντροπίας. Εμείς όμως είμαστε πολύ πιο ανήμποροι να φανταστούμε κατάλληλες απαντήσεις στον δεύτερο τύπο απειλών, στις απειλές ηθικής και πολιτικής τάξης. Μπροστά στα μάτια μας υπάρχει κάτι εκτυφλωτικά πρόδηλο: η ανθρωπότητα μπόρεσε να υλοποιήσει εντυπωσιακές τεχνικές και επιστημονικές προόδους, αλλά παραμένει ακόμα ανίκανη να επιλύσει το βασικό της πρόβλημα: πώς να διαχειριστεί την αντιπαλότητα και τη βία μεταξύ των ανθρώπινων υπάρξεων; Πώς να τις πείσει να συνεργάζονται, επιτρέποντάς τους να αντιπαρατίθενται χωρίς να αλληλοεξοντώνονται; Πώς να αντιταχθεί στη συσσώρευση της ισχύος –που είναι ήδη απεριόριστη και δυνητικά αυτοκαταστροφική– εναντίον των ανθρώπων και εναντίον της φύσης; Αν η ανθρωπότητα δεν μπορέσει να βρει μιαν απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα, είναι προορισμένη να χαθεί. Και αυτό όταν έχουν δημιουργηθεί όλες οι υλικές προϋποθέσεις για γενικευμένη ευημερία, υπό τον όρο ότι θα συνειδητοποιήσουμε τον πεπερασμένο χαρακτήρα τους.

Πολυπρόσωπη Ακροδεξιά

Της Βασιλικής Γεωργιάδου*, Εφημερίδα των Συντακτών

 Bρισκόμαστε μερικές εβδομάδες πριν τις Ευρωεκλογές και σχεδόν σε όλα τα «σενάρια» που βλέπουν το φως της δημοσιότητας προβλέπεται άνοδος της Ακροδεξιάς. Την ίδια ώρα οι συζητήσεις και τα δημοσιεύματα πάνω στο θέμα αυξάνονται. Σε πρόσφατο συνέδριο του Ομοσπονδιακού Κέντρου για την Πολιτειακή Παιδεία (BpB) που οργανώθηκε στην Κολονία, ειδικοί στο ζήτημα της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς ανέλυσαν την πολυμορφία του φαινομένου. Η πολιτική γεωγραφία της περιοχής δεξιότερα της κατεστημένης Δεξιάς περιλαμβάνει ευρωσκεπτικιστές, υπερεθνικιστές, εθνικολαϊκιστές, αντιισλαμιστές, εξτρεμιστές, παραστρατιωτικές μιλίτσιες που κινούμενοι στην ίδια πολιτική αρένα διεκδικούν την υποστήριξη του Ευρωπαίου ψηφοφόρου. Την πολυμορφία στο δεξιό άκρο του κομματικού φάσματος επιχειρεί να αποτυπώσει μια έκδοση (Νοέμβριος 21013) ενός τόμου με τίτλο Τα μεταβαλλόμενα πρόσωπα του λαϊκισμού του Ιδρύματος για τις Ευρωπαϊκές Προοδευτικές Σπουδές (FEPS). Πρόκειται για ένα βιβλίο που συνδυάζει τη ματιά επαγγελματιών της πολιτικής και ειδικών της πολιτικής επιστήμης στην ανάλυση του νεολαϊκιστικού φαινομένου. Στην εισαγωγή του στο βιβλίο ο Μάσιμο Ντ’Αλέμα αναφέρεται σε μια συστημική κρίση που είναι σε εξέλιξη τροφοδοτώντας την άνοδο της πληθυντικής Ακροδεξιάς: ο εκφυλισμός των μαζικών κομμάτων (και όχι μόνο των εργατικών και σοσιαλδημοκρατικών) αφενός και η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους και της αγοράς εργασίας αφετέρου δημιουργούν ευκαιρίες για την Ακροδεξιά.

Τρεις πλάνες και μία αλήθεια

Του Γιώργου Παγουλάτου, Καθημερινή

Εβδομάδες σύγχυσης οι τελευταίες για έναν σκεπτόμενο πολίτη. Από τη μια, οικονομικοί αναλυτές με αγελαία αντανακλαστικά τον καλούσαν να πανηγυρίσει την έξοδο στις αγορές. Από την άλλη, μια αντιπολίτευση σε υστερία τον εξόρκιζε να τα θεωρήσει όλα μια καλοστημένη κυβερνητική απάτη. Τι συμβαίνει λοιπόν;
1η πλάνη: Η χώρα βγήκε επιτυχώς στις αγορές διότι οι επενδυτές περιμένουν την ανάπτυξη.
Οχι. Οι ξένοι επενδυτές συνέρρευσαν μαζικά να αγοράσουν το πενταετές ομόλογο γιατί περιμένουν συμφέρουσες αποδόσεις στην επένδυσή τους, που έχει υψηλό επιτόκιο, ασφάλεια ισχυρού νομίσματος, χωρίς κίνδυνο χρεοκοπίας. Η ανάπτυξη είναι άλλο θέμα. Αλλά η Ελλάδα δεν θεωρείται πια οικονομία υψηλού κινδύνου, και αυτό είναι μεγάλη υπόθεση αν σκεφτεί κανείς από τι περάσαμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
2η πλάνη: Ηταν άχρηστη, αν όχι επιζήμια, η έξοδος στις αγορές.
«Μέρα πένθους και όχι χαράς», έγραψε κάποιος. Ούτε άχρηστη, ούτε επιζήμια, ούτε σωτήρια. Ομως αναμφίβολα θετική. Τέσσερα χρόνια τώρα, η διεθνής εικόνα της Ελλάδας ήταν συνώνυμη της αποτυχίας, αποκλεισμένη από τις αγορές, επιβιώνουσα χάρη στην έκτακτη αιμοδοσία των ξένων. Η εκδήλωση επενδυτικού ενδιαφέροντος αντιστρέφει το αρνητικό στερεότυπο. Τροφοδοτεί θετικές προσδοκίες. Και βοηθά στη γενική αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού. Δεν είναι η έξοδος από την κρίση, αλλά είναι η αρχή της εξόδου.

Μετά το ομόλογο. Επιτόκια, χρέος, μεταρρυθμίσεις και το στοίχημα της παραγωγικής ανασυγκρότησης

 Της Ελίζας Παπαδάκη, ΝΕΑ

Η πρώτη επιτυχής έκδοση ελληνικού κρατικού ομολόγου ύστερα από μια τετραετία έδωσε λαβή σε ζωηρή συζήτηση μέσα στη χώρα και διεθνώς. Πέρα από την αξιολόγηση του ίδιου του συμβάντος, διατυπώθηκαν άφθονες κρίσεις γύρω από την ελληνική οικονομία και την ευρωζώνη με την έμφαση, από διάφορες πλευρές, και πάλι στη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Ομως καθόλου σχεδόν δεν αναδείχθηκαν ζητήματα που να σχετίζονται με την αναγκαία παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Αν αυτό αποτελεί το μεγάλο κενό των εδώ πολιτικών διεργασιών όλα τα χρόνια της κρίσης, είναι επίσης χαρακτηριστικό για τις προσεγγίσεις που επικρατούν στον κυριαρχούμενο από τη χρηματοοικονομία σημερινό κόσμο. Χωρίς παραγωγική ανασυγκρότηση ωστόσο δεν θα έχουμε βιώσιμη ανάπτυξη για να αυξάνονται ξανά τα εισοδήματα και η απασχόληση, οπότε ούτε το χρέος μπορεί να γίνει βιώσιμο - όχι το τωρινό μόνο, που ξεπερνά το 170% του ΑΕΠ, αλλά έστω και στο μισό αν κοβόταν. Από αυτή τη σκοπιά έχει επομένως ενδιαφέρον να ξαναδούμε τα επιχειρήματα, υπέρ και κατά, που ακούστηκαν το περασμένο επταήμερο. Επιτόκια: Ως μέγιστη επιτυχία πανηγύρισε η κυβέρνηση το 4,95% που απέσπασε από τις αγορές για το ομόλογο των 3 δισ. ευρώ, αλλά το επιτόκιο αυτό είναι υπερδιπλάσιο εκείνου που πληρώνουμε για τον κύριο όγκο του (ρυθμισμένου) χρέους σε ευρωζώνη και ΔΝΤ.

Και εμείς και αυτοί

 

Του Παναγή Παναγιωτόπουλου, ΝΕΑ

Η ελληνική κοινωνία τα τελευταία χρόνια έχει λοιδορηθεί έξωθεν και έσωθεν και έχει μαστιγωθεί όσο καμία άλλη. Το έκαναν ο διεθνής Τύπος αλλά και η γερμανική κυβέρνηση. Ακούστηκε από τα χείλη των θεσμικών πιστωτών μας και ενισχύθηκε από τους εγχώριους δημοσιολογούντες, τους ζηλωτές μιας επείγουσας κοινωνικής αναμόρφωσης: η κοινωνία μας δεν είναι Κοινωνία μα πλέγμα αρχαϊκών πολιτισμικών έξεων, ιστορικό ρίζωμα οθωμανικής αδράνειας, άτυπος θύλακος ανομίας, χρήστης κανιβαλιστικών προνομίων, ατελείωτος πελατειακός ιστός που βαμπιρίζει τα παιδιά του. Επί πέντε χρόνια επιβάλλεται αυτή η ρητορική καταδίκη της ίδιας της ζωής μας, της σάρκινης καθημερινότητας και του ηθικού μας ορίζοντα. Ετσι, ένα μεγάλο μέρος της ελίτ, αντί να επικεντρωθεί στην κριτική των θεσμικών δυσλειτουργιών της οικονομίας, να προετοιμάσει και να συνοδεύσει την κοινωνία στην αναγκαστική, οδυνηρή μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, προτίμησε την επίκριση της κοινωνίας, πιέζοντάς μας να ομολογήσουμε ότι δεν είμαστε μια δυτική κοινωνία, μια καλή κοινωνία. Οι πολιτισμικές πρακτικές των μεσαίων και λαϊκών στρωμάτων ταυτίστηκαν με το άηθες ξόδεμα και τη φοροδιαφυγή. Η δεκαετία του ʼ80 απορρίφθηκε ως μήτρα της κολασμένης ευδαιμονίας, η επινοημένη εγκράτεια παλαιότερων εποχών αποθεώθηκε, το ποπ σκυλάδικο της δεκαετίας του ʼ90 ταυτίστηκε με τις ατελέσφορες μεταρρυθμίσεις του Σημίτη·

Η σκοτεινή πλευρά του καλού

Του Γιώργου Γιαννου­λόπουλου, Εφημερίδα των Συντακτών

 Ισως το πιο δύσκολο ερώτημα με το οποίο καλούνται να αναμετρηθούν όσοι παραμένουν αριστεροί είναι πώς ο αγώνας κατά της ανισότητας, της αδικίας και της εκμετάλλευσης κατέληξε στο έρεβος του «υπαρκτού σοσιαλισμού». Πολλές και διάφορες οι απαντήσεις. Οποια κι αν διαλέξουμε όμως, η συζήτηση μετατίθεται σε ένα ανώτερο επίπεδο, όπου μας περιμένει μια αντίφαση φωλιασμένη στη φύση του «καλού»: από τη μια εμφανίζεται ως απλό και απόλυτα θετικό, ενώ από την άλλη όποτε εμπλέκεται με την πραγματικότητα έρχονται στο φως οι σκοτεινές πλευρές και η πολυπλοκότητά του. Η αναπόφευκτη ταλάντευση ανάμεσα στα δύο αυτά άκρα προσδίδει στη μοίρα του αριστερού μια διάσταση τραγική. Μάλλον το αντίθετο ισχύει για τους Ελληνες (νεο)φιλελεύθερους. Πιστεύουν ότι το «καλό» που ευαγγελίζονται, και το οποίο περιτυλίγουν με τις αρετές της ελευθερίας, της δημιουργικότητας και του αυτοκαθορισμού, είναι όντως απλό και απόλυτα θετικό. Ο λόγος τους, όπως και ο λόγος της Αριστεράς στις δεκαετίες της Μεταπολίτευσης ή μάλλον μέχρι το ‘89, έχει συχνά μια αλαζονική χροιά· χαρακτηρίζεται από την αίσθηση ανωτερότητας και τη σιγουριά που συνοδεύει την κατάδειξη του προφανούς που μόνο εκείνοι βλέπουν, υποδηλώνοντας ότι όσοι διαφωνούν είναι είτε ηλίθιοι είτε ένοχοι. Πριν όμως τους απορρίψουμε με την ίδια ευκολία, θα πρέπει να μπούμε στη θέση τους, να δούμε τον κόσμο με τα δικά τους μάτια.

Ο Αρης, το τζαμί και η Νέα Υόρκη

Της Ξένιας Κουναλάκη, Καθημερινή

Οταν μιλάει για το τζαμί ο υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων Αρης Σπηλιωτόπουλος επιλέγει προσεκτικά τις λέξεις που χρησιμοποιεί. Το μουσουλμανικό τέμενος δεν κατασκευάζεται, «φυτεύεται». Το κτίριο, το οποίο σημειωτέον είχε προσφερθεί να σχεδιάσει χωρίς αμοιβή η παγκοσμίου φήμης αρχιτεκτόνισσα Ζάχα Χαντίντ, είναι βέβαιο ότι θα είναι άλλο ένα «τσιμεντούργημα». Τέλος, ο κ. Σπηλιωτόπουλος ξέρει ότι τζαμί σημαίνει νέος «πόλος λαθρομετανάστευσης», «τσαντίρια» και «τριτοκοσμικά παζάρια». Αν αυτό που τον ενοχλεί είναι απλώς το αισθητικό κομμάτι, μάλλον δεν έχει μπει εσχάτως σε νεόδμητη εκκλησία ούτε έχει περάσει από συνοικιακό πανηγύρι, ανήμερα τη γιορτή του Αγίου Δημητρίου ή της Αγίας Παρασκευής. Αν πάλι, που είναι και το πιθανότερο, θεωρεί ότι μπορεί να διεμβολήσει την ακροδεξιά ψήφο στην Αθήνα δημιουργώντας εμμέσως και αμέσως επικίνδυνους συνειρμούς πως όλοι οι μουσουλμάνοι δεν έχουν άδειες παραμονής και είναι δυνάμει εγκληματίες, τότε το φλερτ του με τη Χρυσή Αυγή λαμβάνει «μπαλτάκειες» διαστάσεις. «…μετά το 1990 και καθώς μπαίνουμε στον 21ο αιώνα, η άκρα δεξιά θεωρεί πια ότι το μεταναστευτικό στην ολότητά του δεν είναι ένα θέμα που μπορεί να κινητοποιήσει πάρα πολύ. Σε γενικές γραμμές, ο μετανάστης δεν αποτελεί ένα καθαυτό διακύβευμα. Τα κράτη ώς ένα σημείο ρυθμίζουν τις σχέσεις τους με τους μετανάστες. Και έτσι στρέφεται η προσοχή στον μουσουλμάνο. Και βοηθάει και η 11η Σεπτεμβρίου σε αυτό, καθώς και όλη αυτή η ταύτιση του Ισλάμ με την τρομοκρατία», εξηγεί η αναπληρώτρια καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Βασιλική Γεωργιάδου, σε συνέντευξή της στη Lifo, που δημοσιεύτηκε χθες στην ιστοσελίδα του αθηναϊκού free press.

Η αρχή του τέλους του παραλογισμού των «αντιμνημονιακών μετώπων»

Του Φώτη Γεωργελέ, Athens Voice

Την άνοιξη του 2010 η χώρα μας ζήτησε από την αγορά 1 δις. Παρ’ όλο που από το 2008 τα επιτόκια συνεχώς ανέβαιναν σε ύψη που έκαναν το δανεισμό ασύμφορο, η έκδοση του ομολόγου απέτυχε. Ακόμα και με αυτά τα υψηλά επιτόκια δεν βρέθηκε κανείς να μας δανείσει, συγκεντρώθηκαν περίπου 300 εκατομμύρια. Η Ελλάδα ήταν στα πρόθυρα της στάσης πληρωμών. Το ελληνικό κράτος χρειαζόταν 25 δις το χρόνο δανεικά, μόνο για να καλύψει τα έξοδά του, κατανάλωνε δηλαδή 25 δις περισσότερα από τα έσοδά του. Τα οποία δεν μπορούσε πια να δανειστεί. Κατέφυγε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία με ένα γιγαντιαίο πακέτο διάσωσης συνέχισε να μας δανείζει μέχρι τη μέρα που τα ετήσια ελλείμματα θα μηδενίζονταν. Την άνοιξη του 2014 η Ελλάδα ζήτησε από τις αγορές 3 δις με επιτόκιο χαμηλότερο κι από την εποχή πριν την κρίση. Προσφέρθηκαν παραπάνω από 20 δις. Η Ελλάδα επέστρεψε στις κανονικές συνθήκες. Ο κίνδυνος της πτώχευσης απομακρύνθηκε. Η χώρα το πέτυχε αυτό γιατί μέσα σε 4 χρόνια, από 25 δις έλλειμμα κατάφερε να φτάσει σε πρωτογενές πλεόνασμα. Το πέτυχε με τον πιο δύσκολο, τον πιο οδυνηρό και τον πιο άδικο τρόπο. Μόνο με μια σαρωτική λιτότητα και ελάχιστα με ανάπτυξη της παραγωγής. Λιτότητα που επιπλέον επιβάρυνε περισσότερο τα ασθενέστερα στρώματα τα οποία επιφορτίστηκαν και με το μερίδιο των πιο προνομιούχων οι οποίοι κατάφεραν να μειώσουν τις απώλειες που τους αναλογούσαν. Η λιτότητα δεν ήταν δίκαιη.

Η πατρίς ευγνωμονούσα

 Του Τάκη Θεοδωρόπουλου, Καθημερινή

Είναι δυνατόν να λες ότι η Ευρώπη περνάει δύσκολες στιγμές, να υποστηρίζεις ότι πρέπει να αναβαθμιστεί ο ρόλος του ευρωκοινοβουλίου για να ενισχυθούν οι δημοκρατικοί θεσμοί, είναι δυνατόν να ανησυχείς για την άνοδο της ακροδεξιάς και η πολιτική σου απάντηση να είναι ο Λαζόπουλος και ο συμπαθέστατος κατά τα λοιπά του καθήκοντα κύριος Ζαγοράκης;

Το έπιασε το υπονοούμενο ο κ. Ζαγοράκης. Οταν το καθήκον σε καλεί, οφείλεις να ανταποκριθείς αμέσως. Οι καιροί ου μενετοί. Και επειδή «ου μενετοί» δεν μπορείς να χάσεις χρόνο για να ψάχνεις ποιο είναι το καθήκον στο οποίο πρέπει να ανταποκριθείς. Ανταποκρίσου πρώτα να τελειώνουμε και μετά βλέπουμε και σε ποιο καθήκον ανταποκρίθηκες. Υπάρχουν βεβαίως καθήκοντα και καθήκοντα, ενίοτε δε τα καθήκοντα αυτά συγκρούονται μεταξύ τους. Διότι τον κ. Ζαγοράκη τον ήθελε και ο κ. Ιωαννίδης στην περιφέρεια Μακεδονίας, όπου και διευκρίνισε ότι η παρουσία του θα εξισορροπούσε κάπως τη σχέση με τον ΠΑΟΚ. Στο σημείο αυτό οφείλω να ομολογήσω ότι ο πήχυς των πολιτικών κριτηρίων έχει ανέβει τόσο ψηλά που δυσκολεύομαι να τον παρακολουθήσω. Και εννοείται ότι δεν παύω να μένω κεχηνώς, να με ένα στόμα ανοιχτό τόσο μετά συγχωρήσεως, από τους επαγγελματίες της πολιτικής, τον τρόπο που σκέφτονται και τα υπολογίζουν όλα.

Η μεταρρυθμιστική νομοτέλεια

Του Κίμωνα Χατζηµπίρου, ΝΕΑ

Οι ελιές (Olea europaea) μπορούν να είναι αιωνόβια δένδρα με ύψος που φθάνει τα 20 μέτρα ή χαμηλοί θάμνοι, οι γνωστές αγριελιές. Τα νερά των ποταμών είναι καθαρά και ορμητικά στα ορεινά, αλλά λασπώδη και αργοκίνητα στις εκβολές. Τα κοινωνικά φαινόμενα όμως δεν αναφέρονται ούτε σε ελιές ούτε σε ποτάμια. Τα πολιτικά κόμματα στον Δυτικό κόσμο δεν υιοθετούν ολιστικές πολιτικές και αποφεύγουν να μιλούν για ένα υποτιθέμενο γενικό συμφέρον. Αντ’ αυτού, κατά κανόνα προωθούν υπαρκτά επιμέρους συμφέροντα διαφόρων κοινωνικών στρωμάτων και προχωρούν, αν χρειαστεί, σε συμμαχίες και λογικούς συμβιβασμούς. Το Ποτάμι υποστηρίζεται από σημαντικούς ανθρώπους της κοινωνίας των πολιτών, υπόσχεται να αναδείξει άφθαρτα πρόσωπα, διατυπώνει απόψεις που βρίσκονται κοντά στην κοινή λογική, αλλά οι θέσεις του δεν παύουν προς το παρόν να είναι αόριστες, αποσπασματικές και λίγο απ’ όλα. Στο ευρωψηφοδέλτιο της Ελιάς εμφανίζεται μια πλειονότητα αξιόλογων νέων ανθρώπων, αλλά μαζί με πρώην βουλευτές, συνδικαλιστές ή στελέχη των μηχανισμών. Συνθήματα όπως ιστορική δημοκρατική παράταξη και γενικόλογες θέσεις με ευχολόγια παραπέμπουν σε παλιές λογικές που ταιριάζουν στο «όλον ΠΑΣΟΚ». Μπορεί η μάχη των εκλογών να δίνεται μέσα από την Ελιά αλλά η εκλογική επιτροπή και οι τοπικές οργανώσεις είναι παλαιοκομματικές, οι δε αποφάσεις μονοπωλούνται από την ηγεσία του κόμματος. Όταν αναμειγνύονται παντός είδους λαϊκισμοί, λανθάνοντες εθνικισμοί, φιλοευρωπαϊσμοί, σοσιαλδημοκρατίες, θολές αντιλήψεις, ηθικοπλαστικές προτροπές, φθαρμένα και άφθαρτα πρόσωπα, πώς θα καθοδηγηθεί η κοινωνία για να κατανοήσει τα λογικά και υλικά αίτια των όσων συμβαίνουν;

Καπιταλισμός και πίστη

 

Του Γιώργου Σιακαντάρη, ΝΕΑ

Ακόμη από την εποχή των σοφιστών και βεβαίως πολύ περισσότερο μετά την Αναγέννηση και τον Διαφωτισμό, υπήρξαν αρκετές φωνές που ισχυρίζονταν ότι η πίστη του ανθρώπου σε μια ανώτερη δύναμη δημιουργίας του κόσμου θα εξαφανιστεί. Έκαναν λάθος. Δεν θα μείνω εδώ στο γεγονός ότι ακόμα όταν η Αναγέννηση προέβλεπε τον θάνατο του Θεού, στην τέχνη δέσποζε η χριστιανικο-θρησκευτική θεματική. Ούτε ότι υπήρξαν και πάρα πολλοί διαφωτιστές και επιστήμονες που ποτέ δεν αποξενώθηκαν από το θρησκευτικό τελετουργικό. Ακόμη και σήμερα όμως η πίστη σε μια υπερφυσική δύναμη όχι μόνο δεν εξαφανίζεται, αλλά καταλαμβάνει μεγάλο χώρο στις καρδιές πάρα πολλών ανθρώπων. Εκείνο που χάνεται δεν είναι η προσωπική πίστη, αλλά η πίστη ως αρχή συγκρότησης του κόσμου. Πίστη και επιβίωση είναι αλληλένδετα συνδεδεμένες στον προνεωτερικό κόσμο. Ο Θεός είναι η αρχή πάνω στην οποία συγκροτείται η ενιαία αντικειμενική και η υποκειμενική πραγματικότητα του προνεωτερικού ανθρώπου. Οι προνεωτερικές κοινωνίες είναι κοινωνίες στις οποίες η ζωή των ανθρώπων είναι άμεσα εξαρτημένη από ανθρώπους που εκφράζουν τέτοιες αυθεντίες (μονάρχης, ευγενείς, κλήρος). Αυτές οι αυθεντίες καθορίζουν κάθε πτυχή της ζωής. Η αντικειμενική ζωή των ανθρώπων εξαρτάται από την υπακοή στις αυθεντίες, ενώ η υποκειμενική υπέρβαση των δυσκολιών της ζωής εξαρτάται από την πίστη στην υπερφυσική πραγματικότητα. Αντικειμενικός και υποκειμενικός κόσμος συγχωνεύονται.

Ζακ Λε Γκοφ: Η γνώση της Ιστορίας

Από τον Θανάση Γιαλκέτση, Εφημερίδα των Συντακτών

Μία από τις μεγάλες μορφές του σύγχρονου ευρωπαϊκού πνεύματος, ο Γάλλος ιστορικός Ζακ Λε Γκοφ, πέθανε την 1η Απριλίου στο Παρίσι σε ηλικία 90 ετών. Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα συνέντευξης που έδωσε ο Ζακ Λε Γκοφ στην Ιταλίδα ιστορικό Ντανιέλα Ρομανιόλι τον Οκτώβριο του 2005, στο πλαίσιο της εκδήλωσης Festa della storia, που οργάνωσε το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια.

• Ζακ Λε Γκοφ, είναι δυνατό να μελετάμε την πρόσφατη Ιστορία χωρίς να έχουμε μια γνώση, την πληρέστερη και βαθύτερη δυνατή, του μεσαιωνικού παρελθόντος αλλά και της αρχαιότητας;

Αν και η Ιστορία γνώρισε ορισμένες μεγάλες αναταράξεις, όπως για παράδειγμα την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η οποία εξάλλου υπήρξε μια μακρά διαδικασία, ή τη Γαλλική Επανάσταση, που ήταν μια πιο βίαιη έκρηξη, αυτή όμως σημαδεύεται ουσιαστικά από τη συνέχεια. Η Ιστορία είναι μνήμη. Μια μνήμη που οι ιστορικοί προσπαθούν, με τη μελέτη των τεκμηρίων, να την καταστήσουν αντικειμενική, να την κάνουν, όσο αυτό είναι δυνατό, να ανταποκρίνεται στην αλήθεια. Αλλά είναι ωστόσο πάντοτε μνήμη. Το να μην προτείνουμε στους νέους μια γνώση της Ιστορίας, η οποία θα ανατρέχει στις θεμελιώδεις και μακρινές περιόδους του παρελθόντος, ισοδυναμεί με το να κάνουμε αυτούς τους νέους ορφανά του παρελθόντος και με το να τους στερούμε τα μέσα για να σκέφτονται σωστά τον κόσμο μας και για να μπορούν να δρουν ορθά. Εγώ άλλωστε είμαι, ως μαθητής του Φερνάν Μπροντέλ αλλά και με τρόπο θα λέγαμε ανεξάρτητο, δεδηλωμένος υπέρμαχος της Ιστορίας ως μακράς διάρκειας. Τα πιο σημαντικά γεγονότα της Ιστορίας είναι εκείνα που διαρκούν, που ωριμάζουν, εκείνα που διαμορφώνουν το καρπερό χώμα της συλλογικής μας ύπαρξης, όπως το καρπερό χώμα επιτρέπει να καλλιεργούμε και να κάνουμε να αποδίδει καρπούς ένα έδαφος.

Αόρατοι συμπολίτες

Tου Γιάννη Παπαθεοδώρου,  http://dimartblog.com

Μία από τις πιο συνηθισμένες «καραμέλες» της σύγχρονης πολιτικής ρητορικής είναι τα δημοψηφίσματα. Παραπέμποντας σε μια μάλλον ακαθόριστη φαντασίωση «άμεσης δημοκρατίας», τα δημοψηφίσματα θεωρήθηκαν η καρδιά της πολιτικής αντιπροσώπευσης, σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Στην Ελλάδα, η λέξη λειτούργησε καταχρηστικά τόσο στο λόγο των αριστερών δημαγωγών  –μόλις χτες, πάλι, ένα κομμάτι της αξιωματικής αντιπολίτευσης ζήτησε δημοψήφισμα για το ευρώ– όσο και στο λόγο των κεντροαριστερών της πρόσφατης παπανδρεϊκής περιόδου. Τα δημοψηφίσματα μεταβίβασαν το συμβολικό τους φορτίο τόσο στο μύθο της «αντίστασης» όσο και στο μύθο της «συμμετοχικής δημοκρατίας». Τα αποτελέσματα είναι γνωστά: τα (ευτυχώς, μηδέποτε γενόμενα) δημοψηφίσματα έγιναν το μεταπολιτικό υποκατάστατο της πραγματικής πολιτικής, στο όνομα της «κοινωνίας των πολιτών». Η λέξη «κάηκε» προτού βρει ένα πραγματικό πεδίο σοβαρής εφαρμογής, ακριβώς επειδή εντάχτηκε στη γνωστή παλαιοκομματική «λατρεία του λαού».

Η ακροδεξιά επέλαση στο Διαδίκτυο

Του Πάσχου Μανδραβέλη, Καθημερινή
Ο δηλωμένος χρυσαυγίτης στο περίπτερο της Κυψέλης είχε «άποψη» για όλα: για τα φωνήεντα που μας κλέβουν οι ξένοι· για τον βρώμικο ρόλο της Μαρίας Ρεπούση· για το παγκόσμιο εβραϊκό σύστημα που κάπως διαπλεκόταν με τον Κίσινγκερ και είχε βασικό στόχο την καταστροφή του ελληνικού πολιτισμού· για τα δάνεια των Ρώσων που δεν μας άφησαν να πάρουμε οι Ευρωπαίοι· για τους προδότες πολιτικούς που έκαναν την Ελλάδα υπερχρεωμένη και υποτελή. Για κάθε πρόβλημα είχε μία συνωμοσία και μία τακτική, που θα τη βαφτίζαμε «υπερσυνδεσμοποίηση». Ως γνωστόν, στο Διαδίκτυο τα κείμενα έχουν κάποιες λέξεις-συνδέσμους με άλλα κείμενα (hyperlinks, υπερσυνδέσμους) που είτε επιτρέπουν την εμβάθυνση σε κάποιες πτυχές του κειμένου ή συνήθως παρασέρνουν τον μη συστηματικό αναγνώστη με αποτέλεσμα να μη διαβάσει ποτέ κάποιο κείμενο ολόκληρο. Το χειρότερο είναι ότι μπορεί να χαθεί στον ωκεανό των πληροφοριών: από υπερσύνδεσμο σε υπερσύνδεσμο μπορεί κάποιος να ξεκινήσει από την ελληνική οικονομία και πολύ γρήγορα να καταλήξει στα «υπερόπλα των Ρώσων». Κάπως έτσι γινόταν και η συζήτηση με τον δηλωμένο χρυσαυγίτη της Κυψέλης. Λέξη με λέξη, είχαν μπερδευτεί όλα. Και μάλιστα με αναλογία 30% πραγματικά γεγονότα ως βάση, 70% φαντασιοκοπίες ως εποικοδόμημα. Στην αμφισβήτηση των τελευταίων υπήρχε μία ερώτηση «καλά, Ιντερνετ δεν έχεις εσύ; Δεν διαβάζεις τίποτε;».

Το αντίδοτο στον κυνισμό

Του Τάκη Θεοδωρόπουλου, Καθημερινή
Το πρόβλημα με όσους επιδίδονται στην αποδόμηση των εθνικών συλλογικών μύθων, με την ίδια ευκολία με την οποία άλλοι τούς υποστηρίζουν, είναι ότι στα ερείπιά τους δεν αναδύεται πάντα η λάμψη της αλήθειας. Το αντίθετο θα έλεγα, και αν κρίνουμε από την ιστορική μας πείρα, στα ερείπια των συλλογικών μύθων φύονται με τη μεγαλύτερη άνεση ο κυνισμός και η απαξίωση. Δύο καταλυτικές «αρετές» της απομυθοποίησης. Απαξίωση και κυνισμός σαν αυτόν που επεδείκνυαν τα επαναστατημένα παιδιά του Μάη του ’68 όταν αποκαλούσαν τον πρύτανη της Ναντέρ φασίστα, παρά το γεγονός ότι αυτός ο «φασίστας» είχε συμμετάσχει στην Αντίσταση και είχε οδηγηθεί σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως επί γερμανικής κατοχής. Εμπειρία που ούτε τους περνούσε από το μυαλό ότι θα μπορούσαν να τη ζήσουν τα παιδιά της σεξουαλικής απελευθέρωσης με τις επαναστατικές περγαμηνές της σφαλιάρας που τους έδωσε κάποτε κάποιος αστυνομικός. Στα δικά μας τώρα, πιστεύω πως αυτή η εμμονή στην απομυθοποίηση ήταν ένα από τα πιο ύπουλα και υποδόρια κληροδοτήματα της δικτατορίας και μία από τις μεγαλύτερες εμμονές της μεταπολιτευτικής περιόδου. Η δικτατορία γελοιοποίησε με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο όλους τους εθνικούς μας μύθους. Η Μεταπολίτευση δεν είχε και πολλή δουλειά να κάνει. Της έφτανε να γελάει με το ήδη «γελοίο» και να φωνασκεί εναντίον όσων τολμούσαν να αρθρώσουν έστω και μία λέξη για να τους υπερασπιστούν. Οχι πάντα αδίκως εννοείται. Το αποτέλεσμα όμως της απαξίωσης της συλλογικής μας ύπαρξης το ζήσαμε τις τελευταίες δεκαετίες.

Οι μεταφραστικές επιλογές του Κώστα Φιλίνη

Του Παναγιώτη Νούτσου, Αυγή, ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Από την οπτική της ιστορίας των κοινωνικών και πολιτικών ιδεών, ο Κώστας Φιλίνης θα μπορούσε να αποτιμηθεί ως αξιοζήλευτος μεταφραστής ομόλογων κειμένων, τα οποία δημοσιεύονται στα ελληνικά και σε εξαιρετικά κατάλληλες χρονικές στιγμές. Όχι, βέβαια, πως και η πολιτική του αρθρογραφία, την ίδια περίοδο, δεν σήμαινε καίριες παρεμβάσεις στην εκδίπλωση αξιοσημείωτων σταθμών της εγχώριας Αριστεράς.Ενδεικτικά στα περιοδικά: Ελληνική Αριστερά (1966), Κομμουνιστική Επιθεώρηση (1971), Τετράδια 72 (Οκτ. 1972).Εδώ θα περιορισθώ όμως στα εξής μεταφραστικά του εγχειρήματα:

α) Με την επενέργεια αναζητήσεων που καταγράφονται στην ελληνική αριστερή διανόηση από τις αρχές της δεκαετίας του ’60, και σε συσχετισμό με τις ευρύτερες ανακατατάξεις που ράγισαν την ιδεολογική ενότητα του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, ένα τμήμα της ηγεσίας του ΚΚΕ και των διανοούμενων μελών του κατανοεί, επώδυνα και με σπασμωδικούς χειρισμούς, τα αδιέξοδα των πολιτικών επιλογών και τη στενότητα των ιδεολογικών θέσεων ως προς την επαρκή αντιμετώπιση μιας πολυεπίπεδης κοινωνικής και γνωστικής πραγματικότητας. Η μία πλευρά της 12ης Ολομέλειας, που κράτησε για τον εαυτό της με πείσμα τη νόμιμη εκπροσώπηση του κόμματος, διέκρινε στην αναδυόμενη κοσμογονία τη μεταμφιεσμένη απόρριψη του μαρξισμού-λενινισμού, αν και λίγο αργότερα θα εντοπίσει τη ρίζα του αναθεωρητισμού στην ισχνή ιδεολογική δουλειά που εξακολουθούσε (παρά την εκκαθάριση του 1968) να διατηρείται σε «χαμηλό επίπεδο» και να μην ανταποκρίνεται στις «σημερινές απαιτήσεις», ιδίως στους τομείς της ιστορίας, της κοινωνιολογίας και της φιλοσοφίας.

Το Μνημόνιο που (δεν) σκίστηκε

Του Κώστα Καλλίτση, Καθημερινή

Αλλοι σκίζουν τα μνημόνια και άλλοι σκίζουν τα ρούχα τους επειδή η χώρα δανείστηκε 3 δισ. από τις διεθνείς αγορές. Πέντε σύντομα σχόλια: α) Η επιτυχής έκδοση του 5ετούς ομολογιακού δανείου σημαίνει «ολική επιστροφή στις αγορές»; Οχι, σημαίνει ότι η χώρα έκανε ένα πρώτο μικρό βήμα στη δημιουργία αγοράς ομολόγων του Δημοσίου μέσω της σταδιακής έκδοσης ομολόγων με ποικίλες διάρκειες, ώστε οι αγορές να μπορέσουν να τιμολογήσουν τη χώρα μας, με τη φιλοδοξία μακροπρόθεσμα να καταστούμε ικανοί να εξυπηρετούμε το χρέος με δικές μας δυνάμεις. Την Πέμπτη, έγινε ένα πρώτο, τεχνικού χαρακτήρα βήμα με συμβολική σημασία, σε αυτήν την κατεύθυνση. Η πορεία μέχρι να γίνουμε «αυτεξούσιοι» είναι μακρά και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.
(β) Οι αγορές αποφάσισαν να μας δανείσουν επειδή καταλήξαμε σε συμφωνία με την τρόικα, υλοποιήσαμε πολλά από αυτά που μας υπέδειξε, αντιμετώπισε με κατανόηση την παράκλησή μας να υλοποιήσουμε τα υπόλοιπα μετά τις ευρωεκλογές και ενέκρινε τη δόση των 8,3 δισ. ευρώ. Μας δάνεισαν επειδή συμφωνήσαμε να συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε το Μνημόνιο – ούτε το έσκισαν ούτε το σκίσαμε. Δεν τους ειπώθηκε «δώστε δάνεια για να ξαναβρούμε το επίπεδο ζωής πριν από το 2010» ούτε, βέβαια, για «να ξαναγίνουμε η Ελλάδα που ξέρατε». Αν τους το έλεγαν, δεν θα μας δάνειζαν. Γι’ αυτό, δεν το είπαν.

Ανθρωποι πίσω από στατιστικές. Η έξοδος στις αγορές, η Ελλάδα της φτώχειας και η Ελλάδα της αλληλεγγύης.

 Της Ελίζας Παπαδάκη, ΝΕΑ

Παραδειγματικά το δίδαξε η νέα πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) Τζάνετ Γέλεν στην πρώτη δημόσια ομιλία της στο Σικάγο (31/3). Επέμεινε στην ανάγκη η Fed να στηρίξει την αγορά εργασίας αλλά και να βλέπει τους ανθρώπους πίσω από τις στατιστικές, παράλληλα με τη νομισματική πολιτική να συνεργάζεται με τις κοινότητες που πασχίζουν για την τοπική ανάπτυξη και τους ανέργους. Προηγουμένως είχε περάσει ώρες κουβεντιάζοντας με πρόσωπα που δυσκολεύονται να σταθούν. Στην Ντορίν Πουλ που, ύστερα από 15ετή εμπειρία σε ασφαλιστική εταιρεία, έχασε τη δουλειά της και μένοντας δύο χρόνια άνεργη δεν κρίθηκε «απασχολήσιμη» όταν ο κλάδος ξανάρχισε να προσλαμβάνει, στον ειδικευμένο οικοδόμο Ζερμέιν Μποραουνλί που βγάζει σήμερα πολύ λιγότερα κουτσοδουλεύοντας, στην τεχνίτρια Βίκι Λίρα, απολυμένη μετά μιαν 20ετία από τυπογραφείο που έκλεισε το 2006, η οποία έκτοτε δουλεύει περιστασιακά, άστεγη κατά καιρούς, παρτ-τάιμ σε μπακάλικο σήμερα, αφιέρωσε μεγάλο μέρος του λόγου της η Γιέλεν για να εξηγήσει τη θέση της.

Η χθεσινή ημέρα συμβολίζει πολύ καθαρά τις δύο τωρινές Ελλάδες έλεγε το πρωί στον Τάκη Καμπύλη του 9,84 ο καθηγητής Δημήτρης Σωτηρόπουλος. Την Ελλάδα που χαιρετίζεται διεθνώς για το κατόρθωμα ύστερα από τέσσερα χρόνια αποκλεισμού (και μετά το ισοδύναμο με χρεοκοπία κούρεμα του 2012) να ξαναβγεί στις αγορές των ομολόγων. Και εκείνην που εκφράζουν όσοι εργαζόμενοι και άνεργοι ακολουθώντας το κάλεσμα της ΓΣΕΕ, της ΑΔΕΔΥ και του ΠΑΜΕ κατέβηκαν μαχητικά σε άλλη μία απεργία με αφορμή το τελευταίο πολυνομοσχέδιο, για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στις δραστικές περικοπές μισθών και τις απολύσεις, ενάντια στις πολιτικές που τις επιβάλλουν.

Και μετά τις αγορές, τι; Η ύφεση σταματά αλλά η (κοινωνική) κρίση συνεχίζεται: τι να κάνουμε

 Του Πάνου Καζάκου, ΝΕΑ

Ολα δείχνουν ότι ανακόπτεται η συνεχής εδώ και έξι χρόνια κατολίσθηση του εθνικού εισοδήματος. Μπορεί μάλιστα προς το δεύτερο μισό του 2014 να καταγράψουμε μια μικρή αύξηση του ΑΕΠ. Τη βελτίωση αυτή συμπληρώνει και τροφοδοτεί σειρά ολόκληρη μέτρων εξυγίανσης των κρατικών δαπανών - αδιαφανών επιχορηγήσεων σε ΜΚΟ, συντάξεων-μαϊμού, ελέγχων για διαφθορά για πρώτη φορά σε ευρεία κλίμακα κ.λπ. Γεγονός είναι ότι συμμαζεύτηκαν τα δημόσια οικονομικά, έστω με αρκετές κακοτεχνίες πολιτικής, καθυστερήσεις, αδικαιολόγητο κόστος και προφανείς αδικίες. Η υπόθεση Μπαλτάκου, η οποία παραλίγο να επισκιάσει προόδους στο μέτωπο της οικονομίας, μας υπενθύμισε ότι υπάρχουν ακόμη θεμελιώδη προβλήματα λειτουργίας των πολιτικών θεσμών και πολιτικές νάρκες στον δρόμο για την ανάπτυξη. Ομως, η απειλή ενός πολιτικού εκτροχιασμού και μιας άναρχης χρεοκοπίας φαίνεται ότι πάλι ξεπεράσθηκε. Επίσης, η Βουλή υπερψήφισε το πολυνομοσχέδιο που επιφέρει αλλαγές ευρείας κλίμακας στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών. Οι αλλαγές αυτές βεβαίως είναι προϊόν συμβιβασμών με τις συντεχνίες. Επομένως, μπορεί να τροποποιήσουν μόνο εν μέρει τις οικονομικές δομές και προσοδοθηρικές συμπεριφορές που συνέβαλαν στην κρίση. Με όλα αυτά πάντως άλλαξε το κλίμα στο ευρωπαϊκό περιβάλλον μας, όπως επιβεβαίωσε και η επίσκεψη της γερμανίδας καγκελαρίου και άνοιξε ο δρόμος για αναδιάρθρωση του χρέους.   Αλλά, όπως θα έλεγε και ο Αντόνιο Γκράμσι, πρέπει να κρατάμε τα μάτια μας ανοιχτά. Παρά τη διαφαινόμενη υπέρβαση της οικονομικής κρίσης η κοινωνία  παραμένει σε κρίση. Αυτό αποτυπώνεται πολύ καθαρά στην ανεργία που, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, πλησίασε το 28% του εργατικού δυναμικού και είναι η υψηλότερη στην Ευρώπη.

Πανηγυριτζήδες και κωλοτούμπες

 Του Γιάννη Παντελάκη, www.protagon.gr

Aκούς τους μεν να πανηγυρίζουν, και σου 'ρχεται να τους πεις: σεμνά ρε, με 25% ανεργία και τους μισθούς (όσους καταβάλλονται) στα τάρταρα, είναι για πανηγύρια επειδή πήρατε τρία δισεκατομμύρια δανεικά με 5% επιτόκιο; Ακούς τους δε να καταστροφολογούν, και να λένε τα ακριβώς αντίθετα απ' όσα έλεγαν μέχρι τώρα για επιτόκια και τοκογλύφους, και τρέμεις στην ιδέα ότι μπορεί να κυβερνήσουν και να αλλάζουν απόψεις και αποφάσεις μέρα παρά μέρα. Οι μεγαλοστομίες των κυβερνητικών είναι απαράδεκτες. Τι θα πει «η Ελλάδα γυρίζει σελίδα», που λέει ο Σαμαράς; Έγινε ξαφνικά το χρέος της βιώσιμο; Βρέθηκαν ξαφνικά λεφτά για τα καταχρεωμένα ασφαλιστικά ταμεία; Προβλέπονται πολλές παραγωγικές επενδύσεις τα επόμενα χρόνια, ώστε να αρχίσουν να δημιουργούνται θέσεις εργασίας; «Είμαστε πάλι αυτεξούσιοι» και «θα ξαναβρούμε το επίπεδο ζωής που είχαμε πριν από το 2010», που είπε μόλις χτες ο Βενιζέλος; Μεγάλα λόγια, ούτε καν μισές αλήθειες.

Τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει. Είναι ύβρις να καλλιεργούνται τέτοιες αυταπάτες. Η περίφημη «έξοδος στις αγορές» είναι απλώς ένα βηματάκι για την αποκατάσταση της διεθνούς εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία. Τίποτα περισσότερο. Όποιος πανηγυρίζει, είναι ανεύθυνος. Αλλά και όποιος το μηδενίζει, δεν πάει πίσω σε ανευθυνότητα. Πόσω μάλλον αν τα υπόλοιπα που λέει είναι η επιτομή του τυχοδιωκτισμού. Υπάρχουν αρκετά επιχειρήματα κατά της εξόδου στις αγορές, και για τη χρονική στιγμή και για τον τρόπο που γίνεται. Το να βλέπεις, όμως, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, όπως ο Παπαδημούλης, να σκίζουν τα ρούχα τους επειδή -λέει- πάμε να δανειστούμε με 5% από τις αγορές, ενώ δανειζόμαστε με 1,5% από την τρόικα, πώς χαρακτηρίζεται; Δεν ήταν, τελικά, τοκογλύφοι αυτοί που μας δάνειζαν μέχρι τώρα; Μα, έτσι δεν τους αποκαλούσαν; Ο ΣΥΡΙΖΑ τι θα κάνει αύριο, αν χρειαστεί να κυβερνήσει; Μήπως θα βρει συμφέρον το επιτόκιο της τρόικας, το οποίο, όμως, συνοδεύεται από Μνημόνια; Ξέρουν τι θέλουν οι του ΣΥΡΙΖΑ ή θα κάνουν πειράματα στου κασίδη το κεφάλι;

Από το ψυγείο στον νεκροθάλαμο

Του Νίκου Ξυδάκη, Καθημερινή
Είναι τρομακτική μες στη βουβαμάρα της η ταινία από τις φυλακές Νιγρίτας, που ανήρτησε «Η Καθημερινή». Πολύ πιο τρομακτική από την ομιλούσα ταινία των Μπαλτάκου-Κασιδιάρη. Πίσω από τη σιωπή και τα βουβά πλην εύγλωττα σούρτα-φέρτα, πίσω από την πόρτα του μεταβατικού χώρου, του κελιού-«ψυγείου», εκεί όπου δεν υπάρχει ούτε εικόνα ούτε ήχος, εκεί εκτυλίσσεται το δράμα. Από πολλές απόψεις, το δράμα μας, ένα δράμα που μας αφορά: η θανάτωση ενός ήδη τραυματισμένου ανθρώπου, ενός κατάδικου και φονιά, από κρατικούς λειτουργούς, ανθρώπους του νόμου. Το δράμα έχει τίτλο: Οι φονιάδες του φονιά. Και μας αφορά διότι δείχνει μια κοινωνία που υπακούει σε δικούς της νόμους, άγραφους, ανομολόγητους, πέρα και πάνω από τον πολιτισμό των απέξω, των ανθρώπων έξω από τη φυλακή. Ειπώθηκε ήδη ότι είναι άγραφος νόμος των φυλακών: όποιος σκοτώνει φύλακα, πεθαίνει, γιατί διαφορετικά δεν κρατιέται πειθαρχημένο το πλήθος των κατάδικων. Η ταινία της Νιγρίτας επιβεβαιώνει τον άγραφο νόμο. Επιβεβαιώνει με τον πιο ωμό τρόπο ότι ο νόμος δεν ισχύει για όλους τους ανθρώπους σε όλη την επικράτεια, ούτε καν όταν αφορά το υπέρτατο αγαθό της ζωής, σύμφωνα με τον δικαιικό πολιτισμό χιλιετιών. Επιβεβαιώνει ότι στις φυλακές ενός προοδευμένου κράτους υπάρχει ένα «ψυγείο», ένα τυφλό σημείο, μια ενδιάμεση ζώνη εκτός νόμου, εκτός Συντάγματος, εκτός λογικής, στο λυκόφως της ανθρωπινότητας.

Η ΔΗΜΑΡ χαλάει την αφήγηση

 Του Γιώργου Σιακαντάρη, www.metarithmisi.gr

Όσο οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τη ΔΗΜΑΡ αποδυναμωμένη, τόσο πληθαίνει και η αρθρογραφία, η οποία «θρηνεί» τη μειωμένη απήχηση του κόμματος. Φυσικά ούτε οι δημοσκοπήσεις είναι στημένες, ούτε οι αρθρογράφοι είναι προκατειλημμένοι. Οι λόγοι της κριτικής στη ΔΗΜΑΡ είναι πολύ βαθύτεροι. Αυτή η κριτική είναι απόρροια της ιδεολογικής ήττας, που μετά το 2010 υπέστησαν στη χώρα μας εκείνες οι απόψεις, οι οποίες θεμελίωναν ή τουλάχιστον επιχειρούσαν να θεμελιώσουν ένα διαφορετικό λόγο για την υπεράσπιση του δίκαιου και κοινωνικά αποτελεσματικού δημόσιου τομέα. Στόχος είναι οι αρχές της ΔΗΜΑΡ και όχι οι επιμέρους πρακτικές της. Αυτές είναι το πρόσχημα. Όλοι όσοι θεωρούν ότι η ΔΗΜΑΡ πληρώνει ακριβά την είσοδο-έξοδο από την κυβέρνηση, την άρνηση συμμετοχής στην Ελιά, τον τρόπο που πολιτεύτηκε (4-2-1) στο διάστημα της συμμετοχής της στην κυβέρνηση, θα μπορούσα να προσθέσω εδώ και τη διστακτικότητά της να συγκρουστεί καθαρά με το συντεχνιακό κράτος, βλέπουν το επιμέρους, αλλά τη συνολική εικόνα δεν την έχουν. Και η συνολική εικόνα είναι ότι η ΔΗΜΑΡ χαλάει τη σούπα της μετά το 2010 κυρίαρχης αφήγησης. Σ’ αυτή την αφήγηση πρωτοστατούν και κάποιοι «κεντροαριστεροί».

Ψάχνοντας μια ελπίδα

Του Μίλτου Κύρκου*, Εφημερίδα των Συντακτών

 Γεννήθηκα το 1959 στην Αθήνα. Παιδικά χρόνια, όπως όλα τα παιδιά της Αριστεράς, χωρίς έναν ή δύο γονείς. Δύσκολα, αλλά αγαπημένα και πολύ σημαντικά στη διαμόρφωσή μας. Σπουδές χημικού μηχανικού στη Ρουμανία επί Τσαουσέσκου. Εξι χρόνια υπαρκτού σοσιαλισμού επιβεβαίωσαν όλες τις αναλύσεις της ανανεωτικής Αριστεράς (και με το παραπάνω), ήταν δύσκολα αλλά κοινωνικά έντονα, επιστημονικά απαιτητικά (τη μετέπειτα διαφθορά την επιβάλαμε σε σημαντικό βαθμό εμείς) και πολύ ενδιαφέροντα, μέχρι και τη μοναδική στα σοσιαλιστικά χρονικά κατάληψη σχολής ζήσαμε. Επιστροφή στην Ελλάδα, εργασία ως μηχανικός, θητεία στη μητέρα Ελλάδα ως χειριστής ακτινολογικού μηχανήματος (έφτασα τόσο κοντά στο ιατρικό μου όνειρο) και μετά αλλαγή προσανατολισμών, γιατί η αγάπη μου στα επιτραπέζια παιχνίδια στρατηγικής και η καλή μου σχέση με τους νεότερους σε ηλικία με οδήγησε στον δρόμο που είμαι ακόμη: μαθαίνω τον κόσμο να αγαπάει το (κοινωνικότατο) επιτραπέζιο παιχνίδι και οργανώνω εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα, που επιτρέπουν σε εκατοντάδες παιδιά και νέους να συμμετέχουν σε συναρπαστικές αλλά και ιδιαίτερα ξεχωριστές δράσεις.