Προεκλογικά Αντισώματα

 Του Παύλου Τσίμα, www.huffingtonpost.gr

Όσο κρότο κι αν κάνουν τα προπαγανδιστικά κρόταλα τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες, για να μας πείσουν ότι η μοίρα μας εξαρτάται από το ποιός θα κόψει πρώτος το εκλογικό νήμα, ποιός θα πάρει το αμφίβολης δημοκρατικότητας «μπόνους» των 50 εδρών και θα καταστεί αναγκαστικά ο κύριος εταίρος της επόμενης συμμαχικής κυβέρνησης, πιστεύω ότι δεν είναι αυτό το μείζον και το πιο σημαντικό. Το πιο σημαντικό είναι να αποδειχθούν αυτές οι εκλογές το τέλος της εποχής της πόλωσης, της περιόδου του μεγάλου διχασμού. Και η κυβέρνηση συνεργασίας που, μοιραία, θα προκύψει, να γίνει η πρώτη πράξη μιας νέας εποχής. Όπου ο δημοκρατικός διάλογος θα πάρει την θέση του φανατισμού και της μισαλλοδοξίας. Και αντικείμενό του δεν θα είναι η αμοιβαία δαιμονοποίηση, αλλά ο προσδιορισμός των πολιτικών και ιδεολογικών διαφωνιών επί ενός σχεδίου εξόδου από την κρίση, με κοινωνική δικαιοσύνη, δημοκρατική και παραγωγική ανασυγκρότηση.

Θεωρητικά, μπορεί να είχαν δίκιο όσοι έλεγαν ότι το καλύτερο θα ήταν να εκλεγεί Πρόεδρος Δημοκρατίας τώρα, με ευρεία συναίνεση. Θα ήταν καλό για την υγεία των θεσμών (δεν είναι πολύ υγιές να ανατρέπεται μια κυβέρνηση που, τυπικά, διατηρεί την δεδηλωμένη). Θα ήταν ένα βήμα που θα ισχυροποιούσε την θέση της χώρας, εν όψει δύσκολων διαπραγματεύσεων. Θα επέτρεπε στους πολίτες να ψηφίσουν, αργότερα, σε ένα πιο ήρεμο, ασφαλές περιβάλλον.

Θα επέτρεπε και στην επόμενη κυβέρνηση να διαπραγματευθεί με μεγαλύτερη άνεση χρόνου και περισσότερα διαπραγματευτικά όπλα, την μεταμνημονιακή μοίρα της χώρας.

Θεωρητικά, μπορεί να είχαν επίσης δίκιο και όσοι έλεγαν ότι έπρεπε να γίνουν γρήγορα εκλογές. Η Ελλάδα πλήρωσε πανάκριβα την αμεριμνησία της τότε κυβέρνησης που διαπραγματεύθηκε, το 2010, την περιπέτεια του μνημονίου μόνη. Και που, αυτάρεσκα μόνη, δίχως συναίνεση, ανέλαβε ένα έργο που την ξεπερνούσε. Θα ήταν ασυγχώρητο να επαναλάβουμε το ίδιο λάθος δεύτερη φορά και να διαπραγματευθεί μόνη, μια κυβέρνηση περιορισμένης πλειοψηφίας μάλιστα, την μεγάλη μεταμνημονιακή συμφωνία, επειδή θα είχε την αυταπάτη ότι αυτό θα την ωφελούσε πολιτικά. Η διαπραγμάτευση απαιτεί προηγούμενη, νωπή εντολή.

Θεωρητικά, είχαν ασφαλώς δίκιο και όσοι υποστήριζαν ότι τα δύο αυτά- εκλογή Προέδρου τώρα και εκλογές εγκαίρως, σε συμφωνημένη ημερομηνία, πριν ή αμέσως μετα το καλοκαίρι- δεν ήταν αδύνατο να συγκεραστούν, με έναν δημιουργικό συμβιβασμό.

Αποδείχθηκε, όμως, στην πράξη ότι αυτό δεν ήταν ρεαλιστικό. Μετά από πέντε χρόνια δηλητηριώδους πόλωσης και ακραίου διχασμού, ο συμβιβασμός ήταν ανέφικτος. Οι δύο βασικοί παίκτες- ακόμη κι αν ένας εκ των δύο ή και οι δύο ένιωθαν αιχμάλωτοι μιας σύγκρουσης που τους σέρνει σε εκλογές, χωρίς στ' αλήθεια αυτό να είναι το συμφέρον τους- αποδείχθηκαν ανήμποροι να κάνουν πίσω. Κι έτσι, οι εκλογές προέκυψαν ως μοιραία, αναπόδραστη λύση.

Το ερώτημα είναι: Μπορεί το αναπόφευκτο να γίνει και ωφέλιμο; Μπορούμε να καταφέρουμε να κάνουμε τις εκλογές επωφελή λύση;

Η απάντηση, πιστεύω, δεν εξαρτάται από το εκλογικό αποτέλεσμα τόσο. Όσο κρότο κι αν κάνουν τα προπαγανδιστικά κρόταλα τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες, για να μας πείσουν ότι η μοίρα μας εξαρτάται από το ποιός θα κόψει πρώτος το εκλογικό νήμα, ποιός θα πάρει το αμφίβολης δημοκρατικότητας «μπόνους» των 50 εδρών και θα καταστεί αναγκαστικά ο κύριος εταίρος της επόμενης συμμαχικής κυβέρνησης, πιστεύω ότι δεν είναι αυτό το μείζον και το πιο σημαντικό.

Το πιο σημαντικό είναι να αποδειχθούν αυτές οι εκλογές το τέλος της εποχής της πόλωσης, της περιόδου του μεγάλου διχασμού. Και η κυβέρνηση συνεργασίας που, μοιραία, θα προκύψει, να γίνει η πρώτη πράξη μιας νέας εποχής. Όπου ο δημοκρατικός διάλογος θα πάρει την θέση του φανατισμού και της μισαλλοδοξίας. Και αντικείμενό του δεν θα είναι η αμοιβαία δαιμονοποίηση, αλλά ο προσδιορισμός των πολιτικών και ιδεολογικών διαφωνιών επί ενός σχεδίου εξόδου από την κρίση, με κοινωνική δικαιοσύνη, δημοκρατική και παραγωγική ανασυγκρότηση.

Δεν είμαι απαισιόδοξος. Νομίζω ότι ένα μεγάλο μέρος του «εκλογικού σώματος» έχει αποκτήσει, με τα χρόνια, ισχυρά αντισώματα στον προπαγανδιστικό λόγο και τα πολωτικά συνθήματα.