Η αλυσίδα της πολιτικής βίας

 

 Του Δημήτρη Ψυχογιού, ΒΗΜΑ

Δεν χρειαζόταν η απόδραση του Χριστόδουλου Ξηρού και το διάγγελμα για να αναδειχθεί το θέμα της πλέον ακραίας μορφής πολιτικής βίας στη χώρα μας, της δολοφονικής τρομοκρατίας: έπειτα από ανάπαυλα 3 χρόνων, το 2013 είχαμε ξανά τρεις νεκρούς (Παύλος Φύσσας, Μανώλης Καπελώνης, Γιώργος Φουντούλης). Και το «ελεύθερο μέλος της 17Ν» μας απείλησε ότι θα υπάρξουν στο άμεσο μέλλον πολλοί περισσότεροι. Ελπίζω ότι δεν θα καταφέρει να πραγματοποιήσει την απειλή του. Αν αυτοί που οργάνωσαν την απόδραση διαθέτουν τα επιχειρησιακά μέσα να πραγματοποιήσουν δολοφονικές επιθέσεις «ανώτερης κλίμακας» δεν θα είχαν ανάγκη τον Χριστόδουλο Ξηρό. Αν ήθελαν να αποκτήσουν συμβολικό πλεονέκτημα, δεν νομίζω ότι ο Ξηρός τους το προσφέρει: όχι μόνο τον απαρνήθηκαν οι σύντροφοί του αλλά και ο ίδιος είχε αρνηθεί οποιαδήποτε σχέση με τη 17Ν στο δικαστήριο. Σε ποιο αντάρτικο επιστρέφει αυτός που δεν μετείχε ποτέ; Λιποψυχίες δεν συγχωρούνται, ο Χριστόδουλος Ξηρός είναι ξοφλημένος όσες άγιες εικόνες ηρώων και αν επιστρατεύσει για να εξιλεωθεί. Αν δεν περιοριστεί να απολαμβάνει τη σχετική ελευθερία που προσφέρει η παρανομία, ο πραγματικός κίνδυνος μου φαίνεται είναι να αναδειχθεί όχι σε στρατηγό που θα καθοδηγήσει την επίθεση αλλά σε μάρτυρα που θα θυσιαστεί παίρνοντας και εχθρούς μαζί του.

Το θετικό της απόδρασης είναι ο τρόπος που αντιμετωπίστηκε από τα παραδοσιακά και ψηφιακά μέσα: σε άλλες εποχές η ενέργειά του και το διάγγελμα θα αποτελούσαν αντικείμενο θαυμασμού και βαθυστόχαστων αναλύσεων - περισσότερους τόμους και από τα Απαντα του Λένιν θα γέμιζαν αν συγκεντρώνονταν όσα αναλυτικά περισπούδαστα είχαν γραφτεί παλιότερα για τη 17Ν. Τούτες τις ημέρες, μόνο ειρωνικά σχόλια και καλαμπούρια διαβάζουμε, για τον επαναστάτη με «κόμμωση Lego», οι απόψεις του και η απόδρασή του γελοιοποιούνται. Αυτό είναι μεγάλη αλλαγή, την οφείλουμε και στη συμπεριφορά των νοεμβριστών στα δικαστήρια και στη φυλακή, που φανέρωσαν το ποιόν τους.

Θετική είναι επίσης η αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως εκφράστηκε διά στόματος Νίκου Παππά, διευθυντή του πολιτικού γραφείου του Αλέξη Τσίπρα, που κατήγγειλε όσους «αυτόκλητα θεωρούν ότι μπορούν να αφαιρούν ζωές και να βάζουν σε κίνδυνο τη δημοκρατία και την ομαλότητα» και πρόσθεσε: «Κάνω έκκληση προς όλα τα κόμματα να αφήσουμε το θέμα της τρομοκρατίας εκτός πολιτικής αντιπαράθεσης... Δεν βοηθά κανέναν... έχουμε πολύ σοβαρότερα πράγματα να συζητήσουμε».

Εχουμε εδώ σημαντική αλλαγή: η Αριστερά (του ΠαΣοΚ περιλαμβανομένου) υποστήριζε για πολλά χρόνια πως πίσω από τις τρομοκρατικές οργανώσεις βρίσκονται μυστικές υπηρεσίες, δεν ήθελε να παραδεχθεί ότι πρόκειται για ένοπλες επαναστατικές ομάδες. Και επειδή κατά τις συνωμοσιολογικές θεωρίες της Αριστεράς αυτές οι υπηρεσίες συνδέονται με τη Δεξιά, η τρομοκρατία γινόταν θέμα κομματικής αντιπαράθεσης. Μεγαλύτερη ευθύνη επί του θέματος είχε βεβαίως η ΝΔ που πίστευε πως τη 17Ν χρησιμοποιεί το ΠαΣοΚ εναντίον της, η κομματικοποίηση του αντιτρομοκρατικού λόγου της ήταν άμεση - στην ίδια γραμμή εξακολουθεί να κινείται ακόμη η ΝΔ καταγγέλλοντας τον ΣΥΡΙΖΑ ότι σχετίζεται με την τρομοκρατία είτε επειδή ο Τόνι Νέγκρι αρθρογραφεί στην «Αυγή» (όχι υπέρ του ένοπλου αγώνα αλλά υπέρ της Ευρωπαϊκής Ενωσης!) είτε επειδή κάποια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ είχαν συμπαρασταθεί πολιτικά και νομικά στους συλληφθέντες της 17Ν.

Τα συγκεκριμένα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ οφείλουν βεβαίως εξηγήσεις γιατί τότε υποστήριζαν τη θέση για κατασκευασμένες  κατηγορίες - που 10 χρόνια μετά ο Ξηρός παραδέχεται ότι ήσαν αληθινές. Αλλά το θέμα δεν αφορά το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης συνολικά. Το θέμα με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι η άρνηση της ύπαρξης των «δύο άκρων» - νομίζω πως η δήλωση του Νίκου Παππά αποτελεί έμμεση αποδοχή της και αυτό είναι τόσο θετικό όσο αρνητική είναι η στάση της ΝΔ.

Το κρίσιμο όμως είναι να παραδεχθούμε ότι η δολοφονική τρομοκρατία στη χώρα μας, είτε από την πλευρά της ΧΑ είτε από την πλευρά των ποικιλώνυμων οργανώσεων της ένοπλης Αριστεράς, δεν θα είχε μακροημερεύσει αν δεν υπήρχε η αποδοχή της διάχυτης βίας των διαδηλώσεων, πολιτικών απεργιών, καταλήψεων, χειροδικιών εναντίον αντιπάλων. Οταν η βία του δρόμου νομιμοποιείται πολιτικά ως «δίκαιη οργή» ανοίγει ο δρόμος και για χειρότερες μορφές βίας που, όσο και αν είναι απεχθέστερες, γιατί αφαιρούν ανθρώπινες ζωές, δεν είναι πολιτικά περισσότερο επικίνδυνες: οι δολοφονίες της 17Ν προκάλεσαν ανθρώπινο πόνο αλλά δεν είχαν πολιτικές συνέπειες. Η βία των μνημονιακών χρόνων, απότοκος της συγκρουσιακής ιδεολογίας των κομμάτων, οδήγησε τη χώρα στο χείλος της καταστροφής. Και ακόμα εκεί βρίσκεται.

Εχω υποστηρίξει πως η πολιτική βία στη χώρα μας έχει πολιτισμικές ρίζες, οφείλεται στην αγωνιστική κουλτούρα που επικαλείται αλυσίδες αγώνων και ηρώων για να δρομολογήσει νέους αγώνες - η αριστερή αγία τριάδα πολέμαρχων Καραϊσκάκης-Κολοκοτρώνης-Βελουχιώτης έκανε την εμφάνισή της στο διάγγελμα του Χριστόδουλου Ξηρού για να απεικονίσει την «αριστερή αλυσίδα». Σε αντίστοιχο διάγγελμα χρυσαυγίτη θα εμφανίζονταν Καραϊσκάκης-Κολοκοτρώνης-Παπαδόπουλος - αλλά και ο βουλευτής της ΝΔ Δημήτρης Χριστογιάννης την ίδια αγία τριάδα προσκυνά, αφού δήλωσε πως θεωρεί τον Γεώργιο Παπαδόπουλο επαναστάτη.

Ο Καραϊσκάκης και ο Κολοκοτρώνης υπάρχουν σε όλα τα σχολεία - κατ' επιλογήν μετά, στο σαλόνι του ο καθένας μας αναρτά τον Βελουχιώτη ή τον Παπάγο ή τον Παπαδόπουλο. Για να αλλάξουν τα πράγματα, πρέπει στα σχολεία να αναρτηθούν Κωλέττης, Μαυροκορδάτος, Καποδίστριας, Σολωμός, Παλαμάς, Σεφέρης, Ελύτης· να αντικατασταθούν οι παρελάσεις από λαϊκές γιορτές και δημοτικούς χορούς· να καταργηθεί η γιορτή του Πολυτεχνείου. Αλλιώς, η ίδια η εκπαίδευση θα συνεχίσει να καλλιεργεί την πολιτική βία και να παράγει ως παράπλευρη απώλεια θύματα της τρομοκρατίας.

Από τις εκδόσεις Επίκεντρο κυκλοφορεί το βιβλίο του Δημήτρη Ψυχογιού «Η πολιτική βία στην ελληνική κοινωνία».