Του Γιώργου Σιακαντάρη, www.metarithmisi.gr, 11.12.13
Την Πέμπτη ξεκινάει το 2ο Συνέδριο της ΔΗΜΑΡ. Το ενδιαφέρον όμως επικεντρώνεται στα πολιτικά παραφερνάλια της μικροπολιτικής και όχι στο προγραμματικό πλαίσιο που προτείνει αυτό το κόμμα για συζήτηση. Φυσικά πολιτική είναι και η συζήτηση για το ποιος στηρίζει ή ποιος αντιπολιτεύεται την ηγεσία, ποιος υποστηρίζει και ποιος υπονομεύει ποιόν. Βεβαίως και είναι πολιτική η συζήτηση για το τι συνέπειες θα έχει πρώτα η συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση και στη συνέχεια η αποχώρησή της απ’ αυτήν. Πολιτική όμως (με Π κεφαλαίο) είναι κυρίως η συζήτηση για το τι εκφράζει πολιτικά, ιδεολογικά, ταξικά και πολιτισμικά κάθε πολιτικός χώρος και σε τι είναι αναγκαίος. Δυστυχώς ακόμη και σήμερα η πολιτική ζωή παρουσιάζεται ως άθροισμα προσωπικών διαδρομών και επιλογών. Βεβαίως τα ίδια τα κόμματα και το ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο ορισμένων πολιτικών δίνουν τροφή για τέτοιου είδους αναλύσεις. Η παρουσίαση της πολιτικής μόνο ως άσκηση προβολής και όχι και ως πεδίο σύγκρουσης και συμβιβασμού διαφορετικών πολιτικών στάσεων συναντιέται με πολιτικούς που πολιτεύονται ωσάν η πολιτική να είναι ένα ατέλειωτο σώου καγκελο-καλαμοκαβαλαρίας συν μια αποκρουστική ανταλλαγή ύβρεων.
Η Κεντροαριστερά για να εδραιωθεί χρειάζεται να αποδράσει απ’ αυτό το πλαίσιο και να προχωρήσει σ’ αλλαγή πολιτικής κουλτούρας και ιδεολογίας. Σίγουρα αυτή η αλλαγή δεν μπορεί να εκφραστεί από ένα ασπόνδυλο και αταξικό εκλογοθηρικό ενδιάμεσο πόλο, που συγκυριακά θα γέρνει είτε προς τη ΝΔ είτε προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Συστατικό στοιχείο του νέου πόλου θα είναι ένα σοσιαλδημοκρατικό προγραμματικό πλαίσιο και φιλοδοξία του το να αποτελέσει κρίσιμη ποσοτικά και ποιοτικά δύναμη, απαραίτητη για τη συγκρότηση κυβερνήσεων που θα έχουν μέτωπο τόσο κατά του αριστερού και δεξιού εθνολαϊκισμου όσο και κατά του νεοφιλελευθερισμού.
Αυτός ο πόλος έχει ανάγκη όλη τη ΔΗΜΑΡ, αλλά και το ΠΑΣΟΚ. Γιατί όμως και τους δύο; Η Ελλάδα ήταν η μοναδική χώρα στην Ευρώπη, που στο πολιτικό της σύστημα η Σοσιαλδημοκρατία κατατάσσονταν στο Κέντρο ή και στη Δεξιά. Τον κρυφό ρόλο αυτής της Σοσιαλδημοκρατίας πολιτικά και κυβερνητικά κάλυπτε, συνειδητά ή ασυνείδητα, το ΠΑΣΟΚ, αλλά ιδεολογικά η ΔΗΜΑΡ.
Έτσι το θέμα της επείγουσας ανάγκης για τη συγκρότηση ενιαίου πόλου της Σοσιαλδημοκρατίας δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ερήμην της συζήτησης του τι διαχρονικά εκφράζει ο χώρος της Ανανεωτικής Αριστεράς, κομματική έκφραση του οποίου είναι σήμερα η ΔΗΜΑΡ. Όπως σε πολλά άλλα και εδώ το κάρο (προσωπικές στάσεις) μπαίνει μπροστά από το άλογο (προγραμματικές και κοινωνικές αναφορές). Γιατί ΔΗΜΑΡ δεν είναι μόνο οι όποιες λαθεμένες για μερικούς ή σωστές για κάποιους άλλους, πολιτικές επιλογές σε σχέση με τον τρόπο αποχώρησής της από την κυβέρνηση και η επιφυλακτική στάση της έναντι της συγκρότησης μιας νέας Κεντροαριστερής παράταξης. ΔΗΜΑΡ είναι κυρίως οι αξίες αυτού του χώρου, αλλά και οι πολιτικές του θέσεις για τις μετά Μνημόνιο αναγκαίες κεντροαριστερές κυβερνητικές συνεργασίες.
Η Ανανεωτική Αριστερά ήταν πρωτίστως ένα ιδεολογικό ρεύμα, το οποίο εξέφραζε, αν και δεν το ομολογούσε ρητά, την αστική φιλελεύθερη δημοκρατία, τον Πολιτικό Διαφωτισμό και Φιλελευθερισμό. Την ίδια στιγμή υποστήριζε την ανάγκη ύπαρξης ενός δημόσιου χώρου που προσφέροντας κοινωνικές υπηρεσίες αναδιανέμει τον παραγόμενο στην κοινωνία πλούτο και μειώνει τις ανισότητες. Συν βεβαίως ότι ήταν – με τη συμβολή και του αξέχαστου Μιχάλη Παπαγιαννάκη, η απουσία του οποίου σήμερα είναι εμφανέστατη στο θέμα της ηγετικής μορφής της Κεντροαριστεράς- ο κατεξοχήν ελληνικός φιλοευρωπαϊκός πολιτικός χώρος. Όλα αυτά που χαρακτήριζαν την Ανανεωτική Αριστερά είναι και τα προαπαιτούμενα για κάθε σοβαρή σοσιαλδημοκρατία, η οποία φυσικά και δεν πρέπει να συγχέεται με οποιοδήποτε φιλελεύθερο Κέντρο. Αυτό πολιτικά είναι κάτι το πολύ διαφορετικό από την έννοια του Πολιτικού Φιλελευθερισμού, ο οποίος είναι η ζωογόνος δύναμη κάθε σοσιαλδημοκρατικής πρότασης.
Φυσικά και δεν είναι προτεραιότητα ούτε αυτοσκοπός η αυτοδιάλυση, αλλά η εκπόνηση ενός κοινού προγράμματος που θα οδηγήσει στην μετέπειτα αυτοδιάλυση και σ’ ένα σχήμα που δεν θα είναι άθροισμα των σημερινών, αλλά νέο κόμμα με άλλο όνομα, σύμβολα και με ριζοσπαστική ανανέωση προσώπων. Διαδικασία που πάει πολύ μακρύτερα από τις ευρωεκλογές, αλλά ίσως και από το βίο της σημερινής κυβέρνησης
Την Πέμπτη ξεκινάει το 2ο Συνέδριο της ΔΗΜΑΡ. Το ενδιαφέρον όμως επικεντρώνεται στα πολιτικά παραφερνάλια της μικροπολιτικής και όχι στο προγραμματικό πλαίσιο που προτείνει αυτό το κόμμα για συζήτηση. Φυσικά πολιτική είναι και η συζήτηση για το ποιος στηρίζει ή ποιος αντιπολιτεύεται την ηγεσία, ποιος υποστηρίζει και ποιος υπονομεύει ποιόν. Βεβαίως και είναι πολιτική η συζήτηση για το τι συνέπειες θα έχει πρώτα η συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση και στη συνέχεια η αποχώρησή της απ’ αυτήν. Πολιτική όμως (με Π κεφαλαίο) είναι κυρίως η συζήτηση για το τι εκφράζει πολιτικά, ιδεολογικά, ταξικά και πολιτισμικά κάθε πολιτικός χώρος και σε τι είναι αναγκαίος. Δυστυχώς ακόμη και σήμερα η πολιτική ζωή παρουσιάζεται ως άθροισμα προσωπικών διαδρομών και επιλογών. Βεβαίως τα ίδια τα κόμματα και το ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο ορισμένων πολιτικών δίνουν τροφή για τέτοιου είδους αναλύσεις. Η παρουσίαση της πολιτικής μόνο ως άσκηση προβολής και όχι και ως πεδίο σύγκρουσης και συμβιβασμού διαφορετικών πολιτικών στάσεων συναντιέται με πολιτικούς που πολιτεύονται ωσάν η πολιτική να είναι ένα ατέλειωτο σώου καγκελο-καλαμοκαβαλαρίας συν μια αποκρουστική ανταλλαγή ύβρεων.
Η Κεντροαριστερά για να εδραιωθεί χρειάζεται να αποδράσει απ’ αυτό το πλαίσιο και να προχωρήσει σ’ αλλαγή πολιτικής κουλτούρας και ιδεολογίας. Σίγουρα αυτή η αλλαγή δεν μπορεί να εκφραστεί από ένα ασπόνδυλο και αταξικό εκλογοθηρικό ενδιάμεσο πόλο, που συγκυριακά θα γέρνει είτε προς τη ΝΔ είτε προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Συστατικό στοιχείο του νέου πόλου θα είναι ένα σοσιαλδημοκρατικό προγραμματικό πλαίσιο και φιλοδοξία του το να αποτελέσει κρίσιμη ποσοτικά και ποιοτικά δύναμη, απαραίτητη για τη συγκρότηση κυβερνήσεων που θα έχουν μέτωπο τόσο κατά του αριστερού και δεξιού εθνολαϊκισμου όσο και κατά του νεοφιλελευθερισμού.
Αυτός ο πόλος έχει ανάγκη όλη τη ΔΗΜΑΡ, αλλά και το ΠΑΣΟΚ. Γιατί όμως και τους δύο; Η Ελλάδα ήταν η μοναδική χώρα στην Ευρώπη, που στο πολιτικό της σύστημα η Σοσιαλδημοκρατία κατατάσσονταν στο Κέντρο ή και στη Δεξιά. Τον κρυφό ρόλο αυτής της Σοσιαλδημοκρατίας πολιτικά και κυβερνητικά κάλυπτε, συνειδητά ή ασυνείδητα, το ΠΑΣΟΚ, αλλά ιδεολογικά η ΔΗΜΑΡ.
Έτσι το θέμα της επείγουσας ανάγκης για τη συγκρότηση ενιαίου πόλου της Σοσιαλδημοκρατίας δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ερήμην της συζήτησης του τι διαχρονικά εκφράζει ο χώρος της Ανανεωτικής Αριστεράς, κομματική έκφραση του οποίου είναι σήμερα η ΔΗΜΑΡ. Όπως σε πολλά άλλα και εδώ το κάρο (προσωπικές στάσεις) μπαίνει μπροστά από το άλογο (προγραμματικές και κοινωνικές αναφορές). Γιατί ΔΗΜΑΡ δεν είναι μόνο οι όποιες λαθεμένες για μερικούς ή σωστές για κάποιους άλλους, πολιτικές επιλογές σε σχέση με τον τρόπο αποχώρησής της από την κυβέρνηση και η επιφυλακτική στάση της έναντι της συγκρότησης μιας νέας Κεντροαριστερής παράταξης. ΔΗΜΑΡ είναι κυρίως οι αξίες αυτού του χώρου, αλλά και οι πολιτικές του θέσεις για τις μετά Μνημόνιο αναγκαίες κεντροαριστερές κυβερνητικές συνεργασίες.
Η Ανανεωτική Αριστερά ήταν πρωτίστως ένα ιδεολογικό ρεύμα, το οποίο εξέφραζε, αν και δεν το ομολογούσε ρητά, την αστική φιλελεύθερη δημοκρατία, τον Πολιτικό Διαφωτισμό και Φιλελευθερισμό. Την ίδια στιγμή υποστήριζε την ανάγκη ύπαρξης ενός δημόσιου χώρου που προσφέροντας κοινωνικές υπηρεσίες αναδιανέμει τον παραγόμενο στην κοινωνία πλούτο και μειώνει τις ανισότητες. Συν βεβαίως ότι ήταν – με τη συμβολή και του αξέχαστου Μιχάλη Παπαγιαννάκη, η απουσία του οποίου σήμερα είναι εμφανέστατη στο θέμα της ηγετικής μορφής της Κεντροαριστεράς- ο κατεξοχήν ελληνικός φιλοευρωπαϊκός πολιτικός χώρος. Όλα αυτά που χαρακτήριζαν την Ανανεωτική Αριστερά είναι και τα προαπαιτούμενα για κάθε σοβαρή σοσιαλδημοκρατία, η οποία φυσικά και δεν πρέπει να συγχέεται με οποιοδήποτε φιλελεύθερο Κέντρο. Αυτό πολιτικά είναι κάτι το πολύ διαφορετικό από την έννοια του Πολιτικού Φιλελευθερισμού, ο οποίος είναι η ζωογόνος δύναμη κάθε σοσιαλδημοκρατικής πρότασης.
Φυσικά και δεν είναι προτεραιότητα ούτε αυτοσκοπός η αυτοδιάλυση, αλλά η εκπόνηση ενός κοινού προγράμματος που θα οδηγήσει στην μετέπειτα αυτοδιάλυση και σ’ ένα σχήμα που δεν θα είναι άθροισμα των σημερινών, αλλά νέο κόμμα με άλλο όνομα, σύμβολα και με ριζοσπαστική ανανέωση προσώπων. Διαδικασία που πάει πολύ μακρύτερα από τις ευρωεκλογές, αλλά ίσως και από το βίο της σημερινής κυβέρνησης
Ο Γιώργος Σιακαντάρης είναι κοινωνιολόγος, συγγραφέας, μέλος της συντακτικής επιτροπής της Μεταρρύθμισης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
O διάλογος προϋποθέτει τον σεβασμό της διαφορετικής άποψης. Γι' αυτό κάθε υβριστικό, προσβλητικό ή χυδαίο σχόλιο θα διαγράφεται.