Φορολογήστε εκτάκτως τις τράπεζες Η έκτακτη φορολόγηση είναι η επιστροφή του κοινωνικού πλεονάσματος που εισφέρθηκε προς αυτές με την πληρωμή των διόλου ευκαταφρόνητων τόκων

 Του Γιάννη Τσαμουργκέλη, Έθνος, 11.12.13

Οι ελληνικές συστημικές τράπεζες δηλώνουν στο εξάμηνο κέρδη των 4 δισ. περίπου με αυξητική τάση. Στο σύνολό τους οι τράπεζες έχουν απορροφήσει το 2012 περί το 10% του ΑΕΠ σε πληρωμές τόκων. Στην Ιρλανδία οι περισσότερες τράπεζες δεν καταγράφουν κέρδη, έχουν απορροφήσει περί το 6% του ΑΕΠ σε τόκους, ενώ έχουν κληθεί να εισφέρουν ως έκτατη φορολόγηση 150 εκατ. ευρώ για το διάστημα 2013-2015, με βάση τις καταθέσεις που φιλοξενούν. Ανάλογη πολιτική έκτακτης φορολόγησης των τραπεζών λόγω της κρίσης έχει χρησιμοποιηθεί επίσης από τη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία και την Ολλανδία. Στην Ελλάδα, οτιδήποτε αφορά τις τράπεζες τίθεται εκτός συζήτησης. Οπως επίσης δεν συζητείται ο παραλογισμός κατʼ ουσία κρατικές τράπεζες (χρηματοδοτημένες από τις φορολογικές εισφορές των πολιτών), να μη μειώνουν τα επιτόκια χορηγήσεων για να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις και να υποστηριχθούν οι αξίες των περιουσιών των πολιτών, να αυξάνουν το ποσοστό κερδοφορίας στην περίοδο της κρίσης, να διεκδικούν κερδοφόρα αποτελέσματα σε μια οικονομία που βρίσκεται 6 χρόνια σε ύφεση χωρίς κανένας άλλος κλάδος της οικονομίας να παρουσιάζει εξίσου θετικά αποτελέσματα, ή να καταβάλλουν bonus απομάκρυνσης στελεχών από τη μία (δημόσια) τράπεζα που προσλαμβάνονται σε άλλη (δημόσια).

Επίσης, στην Ελλάδα είναι λογικό τράπεζες να μένουν ανεξέλεγκτες από το κράτος (και βασικό μέτοχο), όταν δεν δέχονται να χρηματοδοτήσουν υγιείς επιχειρήσεις ή επιχειρηματικές δραστηριότητες την ώρα που είναι αυτές οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι σε αυτές που έχουν εισφέρει (θέλοντας και μη) στην ανακεφαλαίωσή τους.

Και όμως, στην Ιρλανδία υπάρχει ανεξάρτητη επιτροπή με αποφασιστικές αρμοδιότητες που εξετάζει περιπτώσεις επιχειρήσεων ή πολιτών που θεωρούν ότι αδίκως δεν χρηματοδοτήθηκαν από κάποια τράπεζα (Credit Review Office).

Ε, λοιπόν, η πρόταση είναι απλή και στηρίζεται στην ευρωπαϊκή πρακτική: Φορολογήστε εκτάκτως τις τράπεζες αντί να αναζητούνται λίγο ή πλαγίως οριζόντια μέτρα σε βάρος χαμηλόμισθων ή χαμηλοσυνταξιούχων. Εξάλλου, η έκτακτη φορολόγηση είναι η επιστροφή του κοινωνικού πλεονάσματος που εισφέρθηκε προς αυτές με την πληρωμή των διόλου ευκαταφρόνητων τόκων, ενώ έμμεσα ενισχύει το εισόδημα πολιτών και επιχειρήσεων που προσφέρουν στις τράπεζες τα έσοδά τους. Η πρακτική άλλων χωρών με αντίστοιχα ή διαφορετικά προβλήματα, με ανάλογες ή μη δομές, εκθέτει την κυβέρνηση και την τρόικα. Εξι χρόνια ύφεσης με τράπεζες κερδοφόρες και στο απυρόβλητο... αποκαλύπτουν προθέσεις και όχι λογική στην πολιτική ανοχής του «συστήματος» έναντι των «συστημικών» τραπεζών.

Ο Γιάννης Τσαμουργκέλης είναι διδάκτωρ της Οξφόρδης και Επίκουρος Καθηγητής της Διεθνούς Οικονομικής στο Παν/μιο του Αιγαίου. Email:i.tsam@aegean.gr,

blog: tsamourgelis.wordpress.com