Φιλελεύθερες ενοχές

Του Τάκη Θεοδωρόπουλου, NEA, 20.4.12

Ο κ. Μάνος κατηγορεί την κ. Μπακογιάννη ότι, σε αντίθεση με τη Δράση, ο συνδυασμός της πάσχει από παλαιοκομματικό υπέρβαρο. Η κ. Μπακογιάννη λέει ότι πρότεινε στον κ. Μάνο να συνεργαστούν σε ένα σχήμα με συλλογική ηγεσία, αλλά εκείνος δεν δέχτηκε. Η κ. Μπακογιάννη υποψιάζεται ότι ο κ. Μάνος τής γυρνάει την πλάτη γιατί σκοπεύει να συμμετάσχει σε κυβερνητικό σχήμα υπό τον κ. Σαμαρά. Η Δράση υποστηρίζει ότι η ηγεσία της συνεργασίας θα ήταν συλλογική μεν, αλλά όχι και τόσο συλλογική δε, αφού η κ. Μπακογιάννη επέμενε να είναι η ίδια επικεφαλής. Η Φιλελεύθερη Συμμαχία του κ. Βαλλιανάτου συνεργάζεται με τη Δράση, ενώ η Δημιουργία Ξανά του κ. Τζήμερου δεν συνεργάζεται με κανέναν. Και ο καθένας μόνος του στα πεδινά των δημοσκοπήσεων, στο προαύλιο του Κοινοβουλίου, προσδοκά εκείνο το 3% που θα του επιτρέψει να περάσει τη Μεγάλη Πόρτα.
Αν εξαιρέσουμε τα 700 ευρώ της σύνταξης που ο κ. Μάνος υπόσχεται σε όλους τους Ελληνες, τις προσωπικές διαφορές και λοιπές λεπτομέρειες αυτού του τύπου, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πως τα μικρά φιλελεύθερα σχήματα διαθέτουν έναν ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Δεν επικαλούνται τα Μνημόνια για να δικαιολογήσουν τις μεταρρυθμίσεις που προτείνουν. Τον περιορισμό των βουλιμικών ορέξεων του Δημοσίου τον θεωρούν απαραίτητο για να μπορέσει να αναπνεύσει η ελληνική κοινωνία από τον εναγκαλισμό του Λεβιάθαν. Εχουν και κάτι ακόμη που τους συνδέει: την απενοχοποίηση του όρου φιλελεύθερος, χαρακτηρισμός που στα χρόνια της μεταπολίτευσης έφτανε για να σε σπρώξει ώς τα όρια της πολιτικής νομιμότητας. Οταν ο κ. Μητσοτάκης κέρδισε τις εκλογές, ελάχιστοι ψηφοφόροι του έδιναν σημασία στο «φιλελεύθερη» που είχε προσθέσει στο Νέα Δημοκρατία. Οι περισσότεροι το διάβαζαν ως καλολογικό στοιχείο, κάτι σαν το φιλόστοργος ή το φιλανθής. Η λέξη φιλελεύθερος, ακόμη και σήμερα, προκαλεί αντανακλαστικά που παραπέμπουν στην κατάργηση του κοινωνικού κράτους - έστω κι αν δεν λειτούργησε ποτέ παρ' ημίν - στις ανεξέλεγκτες αυτορυθμιζόμενες αγορές, στον νεοφιλελευθερισμό, στη δαιμονική παγκοσμιοποίηση και στην αποτυχία του ευρωπαϊκού οράματος. Τι σημαίνουν όλ' αυτά για την Ελλάδα είναι μια μεγάλη συζήτηση.

Εκείνο πάντως που μπορεί να επισημάνει κανείς είναι ότι η αδυναμία συνεννόησης όσων σχημάτων προσδιορίζονται ως φιλελεύθερα θυμίζει αριστερό γκρουπούσκουλο. Μπορεί να μην τσακώνονται για τη χήρα του Μάο, όπως το ΚΚΕ (μ-λ) και το ΜΛ-ΚΚΕ που επιτέλους τα βρήκαν (για το καλό του τόπου). Δείχνουν όμως ότι δυσκολεύονται να βγουν από την πολιτική απομόνωση στην οποία τα είχε καταδικάσει η «ενοχική» ιδεολογία τους τόσα χρόνια. Οπως κάποτε οι αριστεροί δυσκολεύονταν να απαλλαγούν από την νοοτροπία της παράνομης δράσης.