Ο Βενιζέλος της κρίσης

the books' journal

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση πολιτικού παλαιάς κοπής. Ανελίχθηκε στο ΠΑΣΟΚ μέσα από βολικές συμμαχίες και στηρίχθηκε διαχρονικά από τα πιο συντηρητικά κομμάτια της βορειοελλαδίτικης (κυρίως) κοινωνίας, όπως η εκκλησία. Τη στήριξη αυτή δεν παραλείπει, ακόμη και σε περιόδους βαθιάς κρίσης, να ανταποδίδει. Θεωρείται οξυδερκής και δεινός ρήτορας, αν και η λογική συνέπεια του εκφερομένου λόγου ελέγχεται. Δίνει την εντύπωση του αποτελεσματικού, πλην όμως κανείς δεν μπορεί να θυμηθεί κάτι που έχει μείνει από τις θητείες του σε διάφορα Υπουργεία. Ομιλεί απταίστως την δικηγορικήν και πιστεύει ότι μπορεί να εξαντλήσει μέχρι νύστας ή αγανακτήσεως κάθε συνομιλητή του. Μιλά δε ακατάπαυστα, χωρίς να λέει τίποτε. Θεωρείται έγκυρος συνταγματολόγος – από όσους μοιράζονται μαζί του την εργαλειακή θεώρηση του συνταγματικού χάρτη.

Από όποια θέση ευθύνης πέρασε, σε όλα τα ζητήματα που ανέκυπταν είχε την ίδια στάση: αποφασιστική παρέμβαση, άμεση σάρωση του προβλήματος κάτω από το χαλί, επικοινωνιακή διαχείριση της βέβαιης αποτυχίας, με κυρίαρχο χαρακτηριστικό την αποποίηση ευθυνών. Τι να πρωτοθυμηθούμε; Τη συνταγματική μεταρρύθμιση; Τον βασικό μέτοχο; Τη βασιλική περιουσία; Την ουσιαστική αναγνώριση δικαιώματος ιδιοκτησίας των συνδικαλιστών της ΔΕΗ; Την διαχείριση των ολυμπιακών έργων;

Πάντα τακτικιστής, χωρίς καμιά αίσθηση στρατηγικής. Η απωθητική εμφάνισή του στο Ζάππειο τη νύχτα των εκλογών του 2007 και η επόμενη διαχείριση της αποτυχημένης προσπάθειάς του να αναδειχθεί στην προεδρία του ΠΑΣΟΚ στοιχειώνει τα μυαλά των πολιτών. Πάντα καθοδηγείται από ό,τι ο ίδιος θεωρεί ότι τον βολεύει. Αξέχαστα θα μείνουν και τα παράπονα που εξέφρασε προς τους απεργήσαντες, ομαδικώς αδιάθετους, ιπταμένους γιατί δεν τον εμπιστεύθηκαν όταν τους διαβεβαίωσε ότι θα τους δώσει στο ακέραιο, με άλλο τρόπο, όσα έχασαν από τις περικοπές – μόλις τέσσερις ημέρες μετά την ανακοίνωση της προσφυγής στο Μηχανισμό Στήριξης.

Όλα αυτά ήταν έως και χαριτωμένα μέχρι την κρίση. Ας τον χαίρονται! Τα πράγματα όμως σοβαρεύουν όταν από τους χειρισμούς του εξαρτώνται το μέλλον της χώρας και οι ζωές 11 εκατομμυρίων πολιτών της.

Όταν ο πρωθυπουργός, αναγνωρίζοντας το ατελέσφορο της διαχείρισης της κρίσης από την κυβέρνησή του, προσέφερε την εξουσία στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο Ευάγγελος Βενιζέλος ήλθε να σώσει την παρτίδα για το βαθύ ΠΑΣΟΚ. Η διακυβέρνηση πέρασε ουσιαστικά στα χέρια του, ο οποίος ως επόμενος αρχηγός του κόμματος μπορεί να βάλει σε τάξη την κοινοβουλευτική ομάδα. Είπαμε, να σώσει την παρτίδα για το βαθύ ΠΑΣΟΚ. Με νύχια και με δόντια, δηλαδή, να εξασφαλίσουν θέση στα ερείπια της Ελλάδας για να συνεχισθεί η συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ στα παιχνίδια εξουσίας που θα παίζονται στο χρεοκοπημένο κράτος, με άθικτο τον πελατειακό ιστό.

Ως υπουργός Οικονομικών, ο Ευάγγελος Βενιζέλος έκανε τρία απίστευτης ανευθυνότητας λάθη: (α) διαχειρίστηκε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο το ζήτημα των φινλανδικών εγγυήσεων, (β) επιχείρησε να εκβιάσει πολιτική λύση από την τρόικα με αποτέλεσμα να διακοπούν οι συνομιλίες, (γ) διατυμπάνισε ανά τον κόσμο το υπό εξέταση ή αποφασισμένο βαθύ κούρεμα των πιστωτών μας. Την Κυριακή 25/9 πήρε τα εύσημα από την Κριστίν Λαγκάρντ: αν οι Έλληνες δεν θέλουν τη συμβουλή μας, εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι γι' αυτούς.

Στο εσωτερικό της χώρας, πρώτο μέλημά του ήταν να τα βρει με τους εφοριακούς (τα στελέχη της διοίκησης που δεν μπορούν να μαζέψουν φόρους) για να αλλάξει τις προβλέψεις του ενιαίου μισθολογίου και να επιχειρήσει να παραπλανήσει τους ελεγκτές της τρόικας. Η μόνη οικονομική συνταγή που φαίνεται να γνωρίζει είναι η καταιγίδα μέτρων αμφίβολης αποτελεσματικότητας επί δικαίων και αδίκων, τα οποία χαρακτηρίζονται ατελέσφορα από τους δανειστές μας και αλλάζουν σε μερικές ημέρες. Έτσι, χωρίς πρόγραμμα! Κατά τα άλλα, επικοινωνιακή διαχείριση των λαθών του με δικολαβισμούς και αυταπόδεικτες ανακρίβειες. Η προγραμματισμένη διακοπή των συνομιλιών με την τρόικα δεν είχε προγραμματισθεί από τους συνομιλητές και η προγραμματισμένη επιστροφή χαρακτηρίστηκε από υποδειγματική καθυστέρηση. Όσο για το αντικείμενο του υπουργείου του, οι γνώσεις του είναι επιεικώς ανεπαρκείς.

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος δεν φαίνεται κατάλληλος για να διαχειριστεί την κρίση. Η χώρα, ευρισκόμενη στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, δικαιούται να έχει μια τελευταία ευκαιρία σωτηρίας με έναν άνθρωπο στοιχειωδώς επαρκή στο τιμόνι, που θα διαθέτει στοιχειώδη αντίληψη της κατάστασης και θα μπορεί να επιδείξει στοιχειώδεις διαπραγματευτικές ικανότητες. Αυτός σίγουρα δεν είναι ο κ. Βενιζέλος. Ο πρωθυπουργός οφείλει να διαπραγματευθεί με όποιον τρόπο νομίζει τα εσωκομματικά του ΠΑΣΟΚ και τη διαδοχή του, αφήνοντας όμως εκτός αυτού του παιχνιδιού τη διαχείριση της κρίσης.

Η κρίση είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να μπορέσει να τη διαχειριστεί ο παιδονόμος της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ.