Φ.Κουβέλης: Δεν μπαίνουμε σε «μνημονιακή» κυβέρνηση

 Συνέντευξη στον Ι. Τσώχο, Αγγελιοφόρος της Κυριακής, 29/05/2011

Κύριε Κουβέλη, πώς είδατε τη συνάντηση των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας;
Οι διαβουλεύσεις μεταξύ των πολιτικών κομμάτων είναι απαραίτητες σε αυτές τις δύσκολες ώρες για τη χώρα. Αυτό, ωστόσο, που έχω να πω είναι ότι ούτε η συνταγή του μνημονίου που συνεχίζεται με το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, ούτε η στείρα καταγγελία και η αμφισβήτηση του ευρώ από κάποιες δυνάμεις της Αριστεράς συνιστούν διέξοδο από τη κρίση. Το κόμμα μας, από θέση ευθύνης έναντι της χώρας και της κοινωνίας, πρότεινε μια ρεαλιστική εναλλακτική λύση, που συνδυάζει την προσπάθεια για τη δημοσιονομική εξυγίανση της χώρας και τη διεκδίκηση στο επίπεδο της ΕΕ για θετική αναδιάρθρωση του χρέους και χρηματοδότηση ενός πενταετούς αναπτυξιακού προγράμματος επενδυτικών δραστηριοτήτων,
το οποίο οφείλει να προωθήσει η ελληνική κυβέρνηση. Είχα την ευκαιρία να εκθέσεω προ ημερών στον πρωθυπουργό, στην κατ’ ιδίαν συνάντησή μας, αυτό το πρόγραμμα και να του υπογραμμίσω ότι εμείς δεν επενδύουμε πολιτικά στην καταστροφή της χώρας, αλλά υπερασπιζόμαστε την ανόρθωση της κοινωνίας.

Είναι όντως τόσο κρίσιμη η κατάσταση για τη χώρα όσο την παρουσιάζει η κυβέρνηση ή υπάρχουν και επικοινωνιακά κίνητρα από την πλευρά της;

Η κατάσταση δεν είναι απλώς κρίσιμη, είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Θέλω να καταστήσω σαφές, ότι το δημόσιο έλλειμμα, το χρέος, η δυνατότητα δανεισμού, δεν είναι προβλήματα με παρεμπίπτοντα χαρακτήρα, είναι βασικά ζητήματα και αφορούν τη χώρα ολόκληρη και την κοινωνία.

Υπάρχουν διάφορα σενάρια για το τι θα γίνει μετά το αδιέξοδο της συνάντησης στο Προεδρικό. Κάποιοι μιλούν για κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας ή προσωπικοτήτων. Θα στηρίζατε μια τέτοια κυβέρνηση; Θα μετείχατε σε αυτήν;

Αποκλείεται η συμμετοχή μας στο οποιοδήποτε σχήμα της μιας ή της άλλης μορφής. Για μας το ζήτημα δεν είναι ποιας μορφής θα είναι μια τέτοια κυβέρνηση, αλλά τι περιεχόμενο θα έχει η ασκούμενη πολιτική.

Αν πάμε σε εκλογές, δεν υπάρχει αυτοδυναμία και επιδειχθεί διάθεση προγραμματικών συγκλίσεων από τον όποιο εντολοδόχο πρωθυπουργό;

Το ερώτημά σας, κύριε Τσώχο, τρέχει λίγο γρήγορα. Σε κάθε περίπτωση, ας τρέξει και η απάντησή μου. Με τα δεδομένα των μεγάλων διαφορών, των μεγάλων αποκλίσεων και την απουσία σύγκλισης, δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο.

Βλέπετε να προσφεύγουμε σε εκλογές σύντομα, πρόωρα;

Εχω πει, σε χρόνο ανύποπτο προς τη σημερινή κατάσταση, ότι δεν πρέπει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών. Θεωρώ κρίσιμο όσο και ενδιαφέρον χρονικό σημείο τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Ιούνιο. Από εκεί θα εξαρτηθούν πάρα πολλά. Δεν αποκλείω εκλογές, λοιπόν, με το δεδομένο όμως ότι η κοινωνική δυσαρέσκεια και η αγανάκτηση συνεχώς μεγεθύνονται, το πολιτικό σύστημα αποσυντίθεται, οι κοινωνικοί συσχετισμοί ανακαθορίζονται, η μεσαία τάξη συρρικνώνεται έως εξαφανίζεται, μεγάλα κοινωνικά στρώματα μετατοπίζονται κάτω από τα όρια βιωσιμότητας. Αν δεν υπάρξουν μέτρα στήριξης της κοινωνίας, η κοινωνία θα ρηγματώσει την κυβερνητική αντοχή και η διέξοδος θα είναι οι εκλογές.

Πολλοί εσχάτως μιλούν για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ με κορωνίδα τις δηλώσεις της κ. Δαμανάκη. Διαβάζουμε στο ρεπορτάζ ότι στη συνάντησή σας με τον πρωθυπουργό ο τελευταίος υπαινίχθηκε ότι υπάρχει θέμα. Είναι αλήθεια;

Οχι. Δεν είναι ακριβές. Δεν υπήρξε αναφορά σε ένα ενδεχόμενο απομάκρυνσης της χώρας από το ευρώ.

Εσείς θεωρείτε ότι υπάρχει μεθόδευση κάποιων να μας βγάλουν από την ευρωζώνη, όπως είπε η κ. Δαμανάκη;

Οι πληροφορίες για την απομάκρυνση της χώρας από το ευρώ σπέρνουν πανικό, τροφοδοτούν διλήμματα για τη διαμόρφωση συνθηκών επιβολής των μέτρων. Το ίδιο κάνουν κι εκείνοι που μιλούν για δημοψήφισμα. Ποιο δημοψήφισμα; Με ποια στόχευση; Η κοινωνία υποφέρει και κάποιοι επενδύουν πολιτικά στην αγωνία των πολιτών και στη ρευστότητα. Οι δηλώσεις όλων των αρμόδιων παραγόντων της Ευρώπη δε μιλούν για ενδεχόμενο απομάκρυνσης της χώρας από το ευρώ. Ακόμη και η Κομισιόν, στην προσπάθειά της να καλύψει την κ. Δαμανάκη, αναφέρθηκε μόνο στον πυρήνα των δηλώσεών της, που έχουν σχέση με τη συμμόρφωση της χώρας προς τις επιταγές της Ευρώπης, αποφεύγοντας την οποιαδήποτε άλλη αναφορά στο κυρίως ζήτημα.

Μιλήσατε για προσπάθεια κάλυψης. Θεωρείτε λοιπόν ότι η Κομισιόν δεν την έχει καλύψει πλήρως...

Αναμφισβήτητα ναι.

Υπάρχει «συγκοινωνούν δοχείο» ανάμεσα στη δήλωση της κ. Δαμανάκη και την ελληνική κυβέρνηση;

Συνάφεια αναμφισβήτητα υπάρχει. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν η επίτροπος ενήργησε κατ’ εντολήν της κυβέρνησης, αλλά εξ αντικειμένου η δήλωσή της τροφοδοτεί ένα κλίμα πανικού, αγωνίας, που οπωσδήποτε ασκεί πίεση προκειμένου να γίνουν αποδεκτά τα μέτρα.

Πίεση ασκεί και η τρόικα, απειλώντας ότι αν δεν τηρήσουμε και μάλιστα «συναινετικά», τα μέτρα, δε θα πάρουμε την πέμπτη δόση. Υπάρχουν περιθώρια επαναδιαπραγμάτευσης;

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες οφείλουν να αντιληφθούν ότι εκτός από τις ανάγκες των δανειστών υπάρχουν και τα όρια των δανειζομένων. Μιλώ, κατά συνέπεια, για ένα κοινό μήνυμα των πολιτικών δυνάμεων που θα αξιώνει από την Ευρώπη αλλαγή πορείας. Το πρόβλημα της χώρας έχει τα ιδιαίτερα ελληνικά χαρακτηριστικά του, αλλά είναι ταυτόχρονα και ευρωπαϊκό πρόβλημα και θεωρώ ότι πρέπει να υπάρχει αυτή η σθεναρή στάση έναντι της Ευρώπης.

Η ΔΗΜΑΡ θα συναινούσε ποτέ σε μια παραλλαγή του σημερινού μεσοπρόθεσμου, εμπλουτισμένου με μέτρα που θα πρότεινε η αντιπολίτευση, έστω και μόνο για να εκταμιευτεί η 5η δόση;

Είναι δεδομένο, όπως τόνισα και μετά τις συναντήσεις στο Μέγαρο Μαξίμου, ότι θα καταψηφίσουμε το μεσοπρόθεσμο.

Φοβάστε ότι τελικά ίσως δεν πάρουμε τη δόση;

Εκτιμώ ότι την πέμπτη δόση θα την πάρουμε, όπως εκτιμώ ότι θα συνεχιστούν οι πιέσεις. Από εκεί και πέρα είναι θέμα το πώς η χώρα θα αντιμετωπίσει όλο το ζήτημα αναφορικά με την πολιτική που πρέπει να ακολουθηθεί στο επίπεδο της Ευρώπης.

Την ίδια ώρα που στα γραφεία Ελλάδας και ΕΕ γίνονται διαβουλεύσεις, οι «αγανακτισμένοι» Ελληνες πολίτες γεμίζουν τις πλατείες, ενώ «πετάνε με τις κλοτσιές» έξω στελέχη κομμάτων που πάνε να παρεισφρήσουν...

Το κίνημα των «αγανακτισμένων» πολιτών έχει τον αυθορμητισμό του και την κοινωνική του διάσταση, στη βάση της δυσαρέσκειας της κοινωνίας στην ασκούμενη πολιτική. Θεωρώ θετικό ότι το κίνημα αυτό αποκρούει την κομματική χειραγώγηση. Και θέλω να είμαι σαφής: δεν πρέπει αυτό το κίνημα να κηδεμονευτεί. Ομως για να έχει βιωσιμότητα πρέπει να έχει και στοχεύσεις και ιεραρχήσεις. Αυτό είναι το ζητούμενο προκειμένου αυτό το κίνημα να μη «χαθεί».