Μεταναστευτική πολιτική

Της ΕΛΙΖΑΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ Τα Νέα- 2.1.2011, 

Για να διεκδικείται αποτελεσµατικά το δικαίωµα σε µια αξιοπρεπή ζωή για τους µετανάστες στον τόπο µας, είναι αναγκαίο να επιδιώκεται πολιτικά η ευρύτερη δυνατή συναίνεση'

Ηταν εντυπωσιακή η σύµπνοια, σε ένα ευρύτατο φάσµα, πάνω στο ζήτηµα της πρόσφατης κατάληψης της Νοµικής για µια διαµαρτυρία µεταναστών. Από διαφορετικές ιδεολογικές αφετηρίες ως προς τη µεταναστευτική πολιτική, την εφαρµογή του νόµου και της τάξης, το πανεπιστηµιακό άσυλο και άλλα συναφή, πολιτικοί, πανεπιστηµιακοί και δηµοσιογράφοι φάνηκαν να συµφωνούν ότι η συγκεκριµένη ενέργεια ήταν λάθος και ότι οι µετανάστες έπρεπε να φύγουν από εκεί το ταχύτερο. Ετσι κι έγινε ύστερα από τέσσερα εικοσιτετράωρα, αναίµακτα ευτυχώς. Τόση ανακούφιση επικράτησε µετά την ειρηνική εκκένωση του κτιρίου, που εξαφανίστηκε κάθε προβληµατισµός για την τεράστια κινητοποίηση αστυνοµικών δυνάµεων, το κλείσιµο κεντρικών δρόµων επί ώρες. Εχουµε συνηθίσει...

Θα µπορούσε κανείς ωστόσο να δει εδώ κάτι καινούργιο, διαφορετικό από την άρνηση των φοιτητών χρόνια τώρα να συζητήσουν, διά των αντιπροσώπων τους, αναγκαίες µεταρρυθµίσεις. Ξέρουµε πώς η στείρα άρνηση έχει οδηγήσει σε εκτεταµένες καταλήψεις, σε διάλυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας για εξάµηνα ολόκληρα, σε ζηµίες υλικών, κτιρίων, δηµόσιας περιουσίας, κάποτε µε βάναυσες εκδηλώσεις βίας και εις βάρος προσώπων. Η κοινωνία µε τα προβλήµατά της έµενε απ’ έξω, προσπάθειες σύνδεσης µε την οικονοµία συχνά καταγγέλλονταν µε την υποψία της υποταγής σε συµφέροντα εξ ορισµού εχθρικά.

Αλλά οι φοιτητές της Νοµικής Αθηνών, όταν συνέπρατταν στην εγκατάσταση των µεταναστών σε κτίριο της σχολής τους για να διεκδικήσουν µαζί τους τα στοιχειώδη δικαιώµατα που τους αρνείται η ελληνική Πολιτεία, επιχειρούσαν µια πρακτική εφαρµογή της επιστήµης που διδάσκονται. Ούτε το Σύνταγµα, ούτε ο αστικός κώδικας, ούτε το εργατικό, ούτε το διεθνές δίκαιο επιτρέπουν να ζουν δίπλα µας επί χρόνια άνθρωποι που ήρθαν από άλλες χώρες, να µας δουλεύουν όποτε τύχει να τους χρειαστούµε και να τους πληρώνουµε πολύ λιγότερα από τα νόµιµα, να µην έχουν ασφάλιση αν αρρωστήσουν ή πάθουν ατύχηµα, να µην τους αναγνωρίζεται κανένα απολύτως δικαίωµα, εν τέλει να είναι «αόρατοι» για τον νόµο, εκτός κι αν συλληφθούν και παραπεµφθούν για κάποιο αδίκηµα. Αναδεικνύοντας την κραυγαλέα αντίφαση µε το κράτος δικαίου µέσα στον «ναό του δικαίου» όπου σπουδάζουν, οι φοιτητές προκάλεσαν την κατεστηµένη υποκρισία, δίνοντάς µας συνάµα την ελπίδα ότι προτίθενται να υπηρετήσουν κριτικά την επιστήµη τους, όχι να την εµπορευτούν µόνο (κι ας µην µπούµε σε συζήτηση ποια συνέλευση µε πόση απαρτία πήρε την απόφαση. Προβληµατικά λειτουργεί ο φοιτητικός συνδικαλισµός πολλές γενιές πριν από την παρούσα. Κάθε καλή καινούργια κίνηση εξάλλου πάντα µερικοί την ξεκινούν, κατόπιν βλέπουµε αν και πόσο µαζικοποιήθηκε).

Ορισµένοι από όσους διαφώνησαν µε την κατάληψη έχουν εντούτοις ένα ισχυρό επιχείρηµα: τη δυσφορία ενός αυξανόµενου τµήµατος της κοινωνίας που αντιµετωπίζει προβλήµατα στη συµβίωση µε µεγάλους αριθµούς µεταναστών όταν δεν έχουν άδεια παραµονής, σταθερή δουλειά και κατοικία, στα οποία έρχεται να προστεθεί η οικονοµική δυσπραγία και η διογκούµενη ανεργία· τον κίνδυνο µέσα στη δυσφορία να εξαπλωθούν ακροδεξιές αντιλήψεις και πρακτικές. Λύσεις σε τέτοια ζητήµατα, υποστηρίζουν, δεν µπορούν να προχωρήσουν χωρίς τη συναίνεση της πλειοψηφίας της κοινωνίας. Ερµηνεύοντας τη βούληση της πλειοψηφίας, άλλωστε, η κυβέρνηση έσπευσε να δηλώσει ότι κανένας µετανάστης δεν θα νοµιµοποιηθεί αν δεν εκπληρώνει τις προϋποθέσεις που ορίζει η ισχύουσα νοµοθεσία, ούτε καινούργιος νόµος πρόκειται να γίνει. Τόσες χιλιάδες άνθρωποι δηλαδή να εξακολουθήσουν να ζουν ανάµεσά µας εξαθλιωµένοι, χωρίς δικαιώµατα; Ή µήπως να απελαθούν, και πού;

Αρχή του δικαίου µας είναι ότι τα βασικά ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώµατα δεν υπόκεινται στην έγκριση της πλειοψηφίας. Ετσι απαλείφθηκε η αναγραφή του θρησκεύµατος από τις αστυνοµικές ταυτότητες, διεκδικούν την εθνοτική τους ταυτότητα οι µειονότητες, προωθείται η εγκατάσταση κέντρων απεξάρτησης π.χ. – συµβιβασµοί δεν χωρούν, θα µπορούσε ορθά να υποστηρίξει ένας φοιτητής της Νοµικής. Από την άλλη πλευρά, όµως, η ιστορία εί ναι γεµάτη περιστατικά ποδοπάτησης του δικαίου, των αρχών και των κανόνων του, όταν οι αντιπαραθέσεις φτάνουν στα άκρα.

Για να διεκδικείταιεποµένως αποτελεσµατικά το δικαίωµα σε µια αξιοπρεπή ζωή για τους µετανάστες στον τόπο µας, είναι πράγµατι αναγκαίο να επιδιώκεται πολιτικά η ευρύτερη δυνατή συναίνεση.

Αλλά πώς κερδίζεται η συναίνεση; Μεπολλούς, µε όλους τους τρόπους παράλληλα: µε την απήχηση της επίµονης δουλειάς οµάδων που τους στηρίζουν µε µαθήµατα, συµβουλές, περίθαλψη, δασκάλων στα σχολεία, δηµοσιογράφων στα µέσα· µε παρεµβάσεις δηµοτικών αρχών και αστυνοµίας για να βελτιωθεί το αίσθηµα ασφάλειας των πολιτών· µε πρωτοβουλίες κοµµάτων και άλλων οργανώσεων. Αλλά επίσης και µε θεαµατικές διαµαρτυρίες των ίδιων των µεταναστών, φοιτητών και αλληλέγγυων οργανώσεων σαν την κατάληψη της Νοµικής: γιατί πριν από ό,τι άλλο µας υποχρέωσαν, όλους, να τους δούµε.