Η Αριστερά, η Κρίση και η Κοινωνική Αλληλεγγύη

 Του Τάκη Παπαθεοδωρόπουλου
Όποιος δεν βολεύεται εύκολα σε κάθε είδους ιδεολογήματα και συνθήματα καταλήγει αβίαστα νομίζω στις παρακάτω κωδικοποιημένες διαπιστώσεις. Η κρίση, που ακόμα δεν έχει δείξει τα δόντια της, αποσαθρώνει τάχιστα κάθε κοινωνική συνοχή. Τα τραγικά της αποτελέσματα δεν αφορούν αριθμούς αλλά ανθρώπους με σάρκα και αίμα, τους δικούς μας ανθρώπους. Δεν είναι «δημοσιονομική» αλλά δομική κρίση του συστήματος και αγκαλιάζει κάθε πτυχή της ζωής μας. Στον πυρήνα της βρίσκουμε τον καταναλωτισμό, την εμπορευματοποίηση κάθε αγαθού και την ανθρωπινή αλλοτρίωση. Και η όξυνση της ωθεί ακόμα περισσότερο σε λογικές «όλοι εναντίων όλων» και ο «σώζων εαυτόν σωθείτε». Με αλλά λόγια δεν είναι μπόρα και θα περάσει….


Το ερώτημα είναι αν η Αριστερά θα σταθεί μόνο σαν παράγοντας αντίστασης και οικονομικών διεκδικήσεων ειδικά τώρα που το πολιτικό σύστημα είναι παντελώς αναξιόπιστο (για το όποιο καθόλου δεν είναι άμοιρη ευθυνών η ίδια) ή δίπλα στην συμβατική πολιτική δράση θα τολμήσει να εμπνεύσει ένα ευφάνταστο, πολύχρωμο και αυτόνομο κίνημα αλληλεγγύης; Kαι ταυτόχρονα θα αποποιηθεί κάθε σκέψη και υπόνοια έλεγχου του διαψεύδοντας τον μέχρι τώρα κακό της εαυτό; Και την διανοητική της οκνηρία θα έλεγα να πορεύεται αιωνίως με τα ίδια σκουριασμένα ιδεολογικά εργαλεία.

Μιλάμε φυσικα για αλληλεγγυη και οχι γα φιλανθρωπια. Το ζητούμενο πλέον δεν είναι να βοηθηθούν στα πλαίσια μιας ευημερούσας πολιτείας οι λιγότερο τυχεροί, οι άρρωστοι, οι αδύναμοι. Το ζητούμενο σήμερα είναι να μην είναι κανενας μόνος του, ανυπεράσπιστος, εκτεθειμένος στην καταιγίδα της κρίσης, των απολύσεων, της φτώχειας. Ένα τέτοιο κίνημα μπορει να εχει την δομή δικτύου πολλαπλών μικρών τοπικών η και μεγαλυτέρων πανελλαδικών πρωτοβουλιών από επισήμους φορείς (πχ Αυτοδιοίκηση), κοινωνικούς και επαγγελματικούς φορείς η και εθελοντικές ομάδες. Ιδέες για πρωτοβουλίες υπάρχουν, εμπειρία αρκετή παγκόσμια και λίγη ελληνική. Ενδεικτικά και χύμα αναφέρω τράπεζες τροφίμων και ρούχων, βοήθεια στο σπίτι, τοπικά ομόλογα, Ηθική Τράπεζα και τα πιο «προχωρημένα» συστήματα τοπικών ανταλλαγών έξω από την αγορά όπως είναι το LETS (Local Exchange Trading System) στην Αγγλία, τα ιταλικά G.A.S. με ομάδες γειτόνων που εκ περιτροπής ψωνίζουν χονδρικά, το Τοπικό Εναλλακτικό Χρήμα (πρόσφατα στην χώρα μας από ομάδα πολιτών Βόλου), ανταλλακτήρια αλληλεγγύης που υπάρχουν και σε γειτονιές της Αθήνας ήδη, κλπ

Η ουσία άλλωστε δεν είναι στις μορφές και τους τρόπους αλλά στον ίδιο τον πυρήνα ενός γενικευμένου κινήματος αλληλεγγύης που δίνει προτεραιότητα στις αρχές της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης σε βάρος της κατανάλωσης και του ατομικού πλουτισμού, στην κοινωνική ευθύνη απέναντι στον ωχαδερφισμό, στην δραστήρια συμμέτοχη απέναντι στην μοιραία και άβουλη γκρίνια, στην ανάδυση της τοπικότητας απέναντι σε μια ομοιόμορφη παγκοσμιοποίηση. Στον άνθρωπο εντελει πάνω από τα κέρδη.

Πολλοί θα πουν «ανοησίες και ουτοπικά πειράματα». Άλλοι θα πουν ότι έτσι εξωραΐζουμε τον καπιταλισμό. Η απάντηση είναι μια. Απέναντι στην επερχόμενη βαρβαρότητα είναι μονόδρομος να αντιτάξουμε το όραμα της κοινωνίας των αλληλέγγυων πολιτών.

Τάκης Παπαθεοδωρόπουλος

Πολιτικός Μηχανικός ΜSc

Μέλος Πανελλαδικής Πολιτικής Επιτροπής της Δημοκρατικής Αριστεράς και Συντονιστής της Οργάνωσης Πάτρας