Ο Φίλης, τα «ψάρια», και άλλα παραμύθια

 Του Κωνσταντίνου Ζούλα, Καθημερινή

«Αναπαράγετε τις σαχλαμάρες για τη λίστα Λαγκάρντ και δεν βλέπετε τι γίνεται γύρω σας με την κατάρρευση των εσόδων από τον ΦΠΑ». Ηταν πολύ ενδιαφέρουσα μια συζήτηση που είχα με έναν πολύπειρο εφοριακό και κρίνω σκόπιμο να σας τη μεταφέρω, διότι δείχνει τους πραγματικούς λόγους της νέας φοροεπιδρομής που εξελίσσεται σε βάρος των επιχειρήσεων και κυρίως ημών των μισθωτών, δηλαδή των γνωστών υποζυγίων. Αφορμή της κουβέντας ήταν η ατάκα του υπουργού Παιδείας Νίκου Φίλη, ότι «αν ολοκληρωθούν 2-3 μεγάλες υποθέσεις φοροδιαφυγής μπορεί τελικά να μην επιβληθεί ο ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση». Ρώτησα τον συνομιλητή μου «αν όντως είναι τόσο εύκολο να βρεθούν από 2-3 υποθέσεις περί τα 170 εκατομμύρια ευρώ». Χαμογέλασε πικρά και ιδού τι μου απάντησε: «Αυτό που δεν αναδεικνύετε σχεδόν ποτέ οι δημοσιογράφοι είναι ότι το πρόβλημα της φοροδιαφυγής δεν είναι οι λίστες Λαγκάρντ, αλλά η πλήρης απουσία ενός κεντρικού οικονομικού σχεδιασμού με στόχο να εμπεδωθεί τελικά στους πολίτες μια νέα νοοτροπία. Θα στο πω με ένα παράδειγμα: Στα νησιά το φετινό καλοκαίρι ο τζίρος εκτιμάται ότι ήταν διπλάσιος από πέρσι, αλλά τα έσοδα από τον ΦΠΑ ούτε τα μισά από όσα προέβλεπε η κυβέρνηση. Ξέρεις γιατί συνέβη αυτό; Γιατί στη ΔΟΥ της Μυκόνου π.χ. υπάρχουν μόνον τέσσερις υπάλληλοι, ενώ με το που φτάνει ένα έκτακτο κλιμάκιο από την Αθήνα, ολόκληρο το νησί έχει τον τρόπο να ενημερώνεται ανά πάσα στιγμή όχι μόνο για το πού βρίσκονται οι εφοριακοί, αλλά, που λέει ο λόγος, και πότε κάνουν την ανάγκη τους. Εν ολίγοις αυτό που σου επισημαίνω είναι ότι αν η κυβέρνηση έβαζε ως κεντρικό της στόχο να αυξήσει έστω κατά 20% την εισπραξιμότητα του ΦΠΑ, θα αποκόμιζε 20 φορές περισσότερα χρήματα από τον έλεγχο όλης της λίστας Λαγκάρντ που βάζω στοίχημα ότι δεν θα αποφέρει πάνω από 200 εκατομμύρια».

Ο συνομιλητής μου μου περιέγραψε σχηματικά και τον τρόπο που λειτουργούν σήμερα οι εφορίες. «Ολος ο σχεδιασμός είναι λάθος», μου είπε. «Η νέα μόδα είναι να έχουν βάλει τους περισσότερους εφοριακούς να ασχολούνται με παρελθούσες υποθέσεις ακόμη και για υποθέσεις που έχουν συμβεί πριν από 15 χρόνια. Δεκάδες έμπειρα στελέχη στις ΔΟΥ χάνουν μήνες από τη ζωή τους ψάχνοντας πρόσωπα και στοιχεία που είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν μπορούν να αποδώσουν οτιδήποτε στο κράτος, αντί η κυβέρνηση να συνειδητοποιήσει ότι το πρόβλημα μπορεί να λυθεί μόνον αν επικεντρωθεί στο σήμερα με στόχο να αλλάξει τη νοοτροπία μας. Θα σου ξαναφέρω το παράδειγμα της φοροδιαφυγής των νησιών για να μη νομίζεις ότι μιλώ θεωρητικά. Από την πείρα μου σου λέω ότι αν η κυβέρνηση το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου προσελάμβανε 100 εποχικούς υπαλλήλους και έπειτα από σύντομη εκπαίδευση τους έστελνε ανά είκοσι στα πέντε δημοφιλέστερα νησιά που ξέρουμε ότι έχουν τον μεγαλύτερο τζίρο, τα έσοδα από τον ΦΠΑ θα διπλασιάζονταν και μόνον από τη φυσική τους παρουσία εκεί. Το δε κόστος αυτών των προσλήψεων –ας πούμε ότι είναι 300.000 ευρώ- θα φαινόταν σήμερα αστείο μπροστά στα εκατομμύρια ευρώ που είναι βέβαιον ότι θα σου ανταπέδιδαν το ίδιο διάστημα».

Επιστρέφοντας σπίτι θυμήθηκα και αναζήτησα ένα ρεπορτάζ του Τάσου Τέλλογλου ακριβώς γι’ αυτό το θέμα. Στα τέλη Αυγούστου ο συνάδελφος βρήκε και ανέδειξε στοιχεία αποκαλύπτοντας π.χ. ότι στη Ρόδο, την Κω και τη Σαντορίνη δεν εισπράχθηκε ούτε το 50% από τους προβλεπόμενους στόχους, στη δε Μύκονο τα έσοδα από τον ΦΠΑ ήταν κατά 66,2% κάτω του αναμενόμενου! Κι όλα αυτά –που αναλογούν σε κάποιες δεκάδες εκατομμύρια ευρώ τα οποία χάθηκαν από τα δημόσια ταμεία– αφορούν το πρώτο εξάμηνο του 2015. Δηλαδή πριν αρχίσει επί της ουσίας η τουριστική περίοδος.

Ποιο είναι το συμπέρασμα με λίγα λόγια; Οτι πίσω από τις ιδεοληπτικές εμμονές του ΣΥΡΙΖΑ για τις λίστες Λαγκάρντ κρύβεται η πιο δύσκολη δουλειά που πρέπει να γίνει και γι’ αυτήν δυστυχώς δεν μιλάει ούτε η αντιπολίτευση. Ο έμπειρος εφοριακός μού το ’πε με δυο λόγια. «Δεν λέω να μην ασχοληθούν με τα μεγάλα ψάρια. Ας επιλέξουν τα πρώτα 100 ονόματα της κάθε λίστας Λαγκάρντ και ας τις τελειώσουν το γρηγορότερο για να πάψουμε να παραμυθιαζόμαστε. Αν δεν βγάλουν όμως τους εφοριακούς στον δρόμο, δηλαδή έξω από τις ΔΟΥ και κυρίως από τα κεντρικά που βρίσκονται εκατοντάδες βολεμένοι των κομμάτων, οι δημοσιογράφοι θα εξακολουθείτε να ψάχνετε για ισοδύναμα και ο κάθε Φίλης θα σας “παραμυθιάζει” ότι έχει βρει δύο πρόθυμους μεγάλους φοροφυγάδες που θα πληρώσουν όλο τον ΦΠΑ της εκπαίδευσης».