Εκδημοκρατισμός ή ολοκληρωτισμός στην ενημέρωση;

 Της Γεωργίας Πανοπούλου, Athens Voice

Απευθυνόμενος στην κεντρική επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ το Σάββατο, ο κ. Τσίπρας είπε ότι: «Ξεκίνησε η διαδικασία εκδημοκρατισμού της ενημέρωσης με πρώτο βήμα την επαναλειτουργία της ΕΡΤ, που αποτελεί συμβολικό ορόσημο. Δημιουργήσαμε τις προϋποθέσεις για μια νέα δημόσια ραδιοφωνία και τηλεόραση απαλλαγμένη από τον κομματισμό, το ρουσφέτι και τη σπατάλη του παρελθόντος. Ένα δημόσιο φορέα ενημέρωσης που θα αντικατοπτρίζει το νέο δημόσιο ήθος για μια δημοκρατική, αντικειμενική, πλουραλιστική και έγκυρη ενημέρωση». Όπως αναφέρει η «Αυγή» σε σχετικό ρεπορτάζ: «Στο σημείο αυτό διεκόπη από μεμονωμένο συνδικαλιστή της ΠΟΣΠΕΡΤ που βρισκόταν στην αίθουσα και ο οποίος ισχυρίσθηκε ότι οι εργαζόμενοι δεν παίζουν καθοριστικό ρόλο (!), με τον πρωθυπουργό να απαντά αυστηρά ότι η ΕΡΤ δεν άνοιξε για να βρουν κάποιοι τη δουλειά τους αλλά για να έχουν οι πολίτες πλουραλιστική ενημέρωση (χαρακτήρισε δε, την ΕΡΤ ως εν δυνάμει αντίπαλον δέος στα κανάλια της διαπλοκής)». Ας μάθει ο κ. Τσίπρας ότι σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας και του ΕΣΡ στην Ελλάδα σήμερα λειτουργούν:
7 τηλεοπτικοί σταθμοί εθνικής εμβελείας
110 τηλεοπτικοί σταθμοί τοπικής ή περιφερειακής εμβελείας
38 ραδιοφωνικοί σταθμοί μόνο στην Αθήνα
977 στην Περιφέρεια και
15 πρακτορεία ειδήσεων

Και κυκλοφορούν:
6 πρωινές εφημερίδες
10 απογευματινές
28 κυριακάτικες
12 εβδομαδιαίες
14 οικονομικές
18 αθλητικές
67 τοπικές στην Αττική και
18 στη Θεσσαλονίκη (όλων των τύπων)

Από όλα αυτά τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ένας αθηναϊκός ραδιοφωνικός σταθμός (που αναμεταδίδεται σε όλη την Ελλάδα μέσω συνεργασιών), ο «Στο Κόκκινο», και μία εφημερίδα, η «Αυγή», είναι στην πράξη κομματικά όργανα του ΣΥΡΙΖΑ. Άλλη μία εφημερίδα, ο «Ριζοσπάστης», είναι επισήμως κομματικό όργανο του ΚΚΕ. Κανένα άλλο κόμμα δεν έχει σήμερα τέτοια σχέση με ΜΜΕ – παλαιότερα υπήρχε η «Εξόρμηση» του ΠΑΣΟΚ.

Δεν μπόρεσα να βρω στοιχεία για τα ειδησεογραφικά sites που υπάρχουν στη χώρα μας, σίγουρα όμως είναι εκατοντάδες και εκφράζουν κάθε σημείο του πολιτικού φάσματος. Και βεβαίως, οι Έλληνες πολίτες έχουν πλέον πρόσβαση σε εκατοντάδες τηλεοπτικά κανάλια, ραδιοφωνικούς σταθμούς και ενημερωτικά sites του εξωτερικού. Από την αγαπημένη Βενεζουέλα μέχρι τη λατρεμένη Ρωσία.

Δεν λείπει λοιπόν καθόλου η πλουραλιστική ενημέρωση από την Ελλάδα. Το πρόβλημα του πρωθυπουργού και συνολικά της κυβέρνησης δεν είναι η έλλειψη πλουραλισμού, αλλά αντιθέτως η ύπαρξη μη ελεγχόμενων φωνών. Και αυτό το έχουν εκφράσει ουκ ολίγες φορές τους τελευταίους μήνες που βρίσκονται στην εξουσία. Ο κ. Βαρουφάκης ειδικεύεται στο να διαψεύδει δημοσιεύματα του διεθνούς τύπου που μεταφέρουν δηλώσεις του, όταν η δημοσιοποίησή τους προκαλεί αρνητική κριτική. Η κ. Κωνσταντοπούλου ανακρίνει δημοσιογράφους κι αφήνει υπονοούμενα για τους εργοδότες τους. Ο κ. Καμμένος αναφέρεται σε κανάλια στον Πειραιά που μπορεί να μην έχουν ανατιναχθεί ακόμα. Ο διευθυντής της «Αυγής» και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Φίλης νουθετεί τους δημοσιογράφους του Σκάι για τον τρόπο με τον οποίο κάνουν τη δουλειά τους. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός είπε το Σάββατο ότι «όσοι δεν το επιθυμούν [να συμβάλουν στη συμφωνία] ας σιωπήσουν» (οι περισσότεροι από αυτούς είναι εντός του ΣΥΡΙΖΑ, όπως φάνηκε στην Κ.Ε.). Τα παραδείγματα είναι πολλά και ανησυχητικά.

Η κυβέρνηση αυτή, παρά τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, δεν επιδιώκει τον «εκδημοκρατισμό» της ενημέρωσης. Ούτε φυσικά αν υπήρχε έλλειμμα το πρόβλημα θα λυνόταν με την ίδρυση ενός κρατικού δικτύου, πολλώ δε μάλλον όταν η Πρόεδρος της Βουλής και της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας κ. Κωνσταντοπούλου ρώτησε, κατά την ακρόασή τους στην Επιτροπή, τους υποψηφίους πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο ποια ήταν η συμβολή τους στην αλληλεγγύη και στον αγώνα όσο ήταν κλειστή η ΕΡΤ.

Η κυβέρνηση μάλλον θα προτιμούσε οι πολίτες να ενημερώνονται αποκλειστικά «κεντρικά», με τα πολλά non paper που στέλνει κάθε μέρα. Την ενοχλεί ο έλεγχος και η κριτική από τα ΜΜΕ, όπως την ενοχλούσε η Δι@ύγεια. Γι’ αυτό προσβάλλει συλλήβδην τους δημοσιογράφους και τους εργοδότες τους, τους αποκαλεί «ΜΜΕ της διαπλοκής». Πρόκειται για μία ολοκληρωτική, αντιδημοκρατική στάση.

Υ.Γ. Δεν ισχυρίζομαι ότι όλες οι επιχειρήσεις ΜΜΕ είναι «καλές καγαθές», δεν διαπλέκονται με την εξουσία και είναι υποδείγματα σωστά λειτουργουσών επιχειρήσεων. Δουλειά της κυβέρνησης όμως δεν είναι να τους κουνάει τη δαμόκλειο σπάθη του ελέγχου για να τις έχει στο χέρι, αλλά να φροντίζει για την τήρηση των νόμων, χωρίς απειλές και περιττά σχόλια.