Tale quale

 Του Προκόπη Δούκα, Athens Voice

Προσπαθείς να είσαι στη «μέση». Να μην αποδεχτείς κανέναν αυταρχισμό και καμία αυθαιρεσία μιας (πολλές φορές) ακροδεξιάς και διεφθαρμένης εξουσίας. Να καταδικάζεις την αστυνομική βία με κάθε ευκαιρία, το τριτοκοσμικό πλιάτσικο που επιβάλλουν οι ισχυροί στον πλούτο των πολλών, την άρνηση κάθε είδους δημοκρατικού κανόνα και διαφάνειας, που εμποδίζουν την κοινωνία και τη χώρα από το να γίνει επιτέλους σύγχρονη και ευρωπαϊκή. Πιο αντιρατσιτής και αντιφασίστας δεν γίνεται. Πιστεύεις στους θεσμούς, στο παράδειγμα των άλλων που δεν είναι «κουτόφραγκοι», στην καταδίκη της επαρχιώτικης εσωστρέφειας, της κομματικής υποκρισίας. Πιστεύεις στο διάλογο. Δημοσιεύεις κάθε δημοκρατική άποψη και δίνεις βήμα σε κάθε δημιουργική πολιτική προσπάθεια, από της παρυφές της αρτηριοσκληρωτικής δεξιάς μέχρι τις αντίστοιχες της αριστεράς - συνήθως με περισσότερη συμπάθεια προς τη δεύτερη. Αλλά ταυτόχρονα, δεν αποδέχεσαι τον μανιχαϊσμό του δήθεν «αντισυστημισμού», τον βολικό διαχωρισμό σε “μνημονιακούς-αντιμνημονιακούς”, την υποκρισία της συντήρησης, σε όποιο σημείο του πολιτικού τόξου κι αν φωλιάζει. Αρνείσαι τα στρατόπεδα και το εμφυλιοπολεμικό κλίμα, που πάντα βολεύει τους ακραίους. Αρνείσαι την ισοπέδωση των εννοιών και των λέξεων, δεν βαφτίζεις «βία» κάθε αδικία, επικρίνεις αυτούς που μιλούν για «πόλεμο», για «χούντα», για «κατοχή» - προφανώς μην έχοντας ζήσει τίποτε από όλα αυτά ή διαστρέφοντας πλήρως την ιστορία, για χάρη του λαϊκισμού τους. Όλα αυτά τα καταγγέλλεις μάλιστα, ως πλευρές του ίδιου νομίσματος, ως μέρος ενός πελατειακού πολιτικού συστήματος που δεν έχει καταλάβει τίποτα από την κρίση, που επιμένει να ζητά την επιστροφή στο παρελθόν, παριστάνοντας οτι αποζητά την πρόοδο. Κι αυτό φαίνεται οτι ενοχλεί πιο πολύ από όλα.

Προφανώς δεν έχεις το αλάθητο, ούτε αυτά που φιλοξενείς είναι πάντα υψηλού επιπέδου - πού είναι άλλωστε; Προσπαθείς όμως να αποκωδικοποιήσεις την πραγματικότητα, με όπλο τις αξίες της φιλελεύθερης (και όχι «νεοφιλελεύθερης») δημοκρατίας. Αλλά στη χώρα, όπου έχουν επιβιώσει, 25 χρόνια μετά την πτώση του Τείχους, σε πείσμα του υπόλοιπου προηγμένου κόσμου, οι πιο απολιθωμένες οπτικές, η πιο ξύλινη γλώσσα και οι περισσότερες θεωρίες συνωμοσίας, τίποτα δεν είναι «τυχαίο». Καμία άποψη δεν είναι αβίαστα δική σου, δεν είσαι τίποτε άλλο παρά ένας «πληρωμένος κονδυλοφόρος», ένας «υπηρέτης του συστήματος», ένας «ταξικός εχθρός», ένας «φιλελές».

Όταν φτάνει η ώρα, κάποιοι τραμπούκοι να καταφύγουν στην πραγματική βία (που θα μπορούσε να είχε και θύμα, καθώς κάποια εργαζόμενη που ζούσε μακριά κοιμόταν κάποια βράδια μέσα στα γραφεία), τότε περιμένεις από όλους τους δημοκρατικούς φορείς (και κυρίως από αυτούς που δηλώνουν οι πιο προοδευτικοί) να καταδικάσουν απερίφραστα και με όλη τους την καρδιά την «εμπρηστική παρέμβαση» (τρομάρα τους, πάλι καλά που δεν την είπαν και «εικαστική»).

Όλους; Αμ δε. Επί ένα 24ωρο, οι ιθύνοντες του ΣΥΡΙΖΑ παλεύουν να συμβιβάσουν από τη μια την αυτονόητη ανάγκη για καταδίκη («αλλίμονο, είμαστε αξιωματική αντιπολίτευση, αύριο θα είμαστε κυβέρνηση, θα δώσουμε τροφή στους αντιπάλους») και από την άλλη την ενδημική «ξυνίλα», αν όχι πλήρη απέχθεια, προς ό,τι εκπροσωπεί η Athens Voice. Στο τέλος (και με τα χίλια ζόρια) καταφέρνουν να αρθρώσουν μόνο μια γραμμή, ψυχρή και σχεδόν ψεύτικη, διάφανα βεβιασμένη: «Η εμπρηστική επίθεση στα γραφεία της Athens Voice είναι καταδικαστέα και βάλλει κατά της ελευθερίας του Τύπου».

Η διαφωνία με την αισθητική, τις θέσεις ή την πολιτική μιας εφημερίδας είναι απόλυτο δικαίωμα του καθενός. Το να μην μπορείς όμως να καταδικάσεις με ειλικρίνεια μια τρομοκρατική πράξη είναι πρόβλημα. Γιατί αυτό σημαίνει, οτι η διάχυτη (στους ταλιμπάν του διαδικτύου και αλλού) ρητορική του «καλά να πάθει η καθεστωτική προπαγάνδα του Πρώκταγκον και του Γεωργαλά/Γεωργελέ» (απολύτως αντίστοιχη με το «καλά να πάθει η Κανέλλη για το χαστούκι») επικρατεί - και με δυσκολία σου επιτρέπει να τηρήσεις τα προσχήματα. Με (ευτυχώς) τουλάχιστον μια τιμητική εξαίρεση.

Στα θρησκευτικά ή στα οικονομικά ζητήματα, μια χαρά τις κάνει τις επίσημες κωλοτούμπες η αξιωματική αντιπολίτευση. Γιατί εδώ δεν μπορεί; Γιατί είναι δέσμια των ακροτήτων που η ίδια έχει καλλιεργήσει, φιλοξενώντας και ενθαρρύνοντας κάθε είδους φανατική αντίληψη, που περιφρονεί τη νοημοσύνη, την ευγένεια, τον διάλογο, τη δημοκρατία, τον ίδιο τον πολιτισμό.

Επικεφαλής κομματικών μέσων λοιδoρούν τους συναδέλφους τους όταν δεν ακολουθούν τη δική τους επιπόλαια και υστερόβουλη θεώρηση του “αγώνα”, αλλά γίνονται ρεζίλι, όταν οι ίδιοι υφίστανται τις συνέπειες μιας απεργίας. Όψιμοι και διάσημοι κομματικοί φίλοι χαιδεύουν τα αυτιά του ασύστολου λαϊκισμού και προκαλούν τη θυμηδία, παριστάνοντας τους «αντισυστημικούς», πνιγμένοι μέσα στα εκατομμύρια που έχουν απομυζήσει παρασιτικά από πρώην και νυν συζύγους και χορηγούς.

Στρατευμένοι κομματικοί αρθρογράφοι αποκαλούν τους άλλους «ντόπερμαν της εξουσίας» - ακόμα κι αν έχουν δίκιο, ξεχνούν πόσο άκυρος είναι ο χαρακτηρισμός όταν προέρχεται από ένα πιστό κομματικό φύλακα του δικού τους «συστήματος» (κοινώς κομματόσκυλο). Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, έχουν αναπτύξει κι ένα εκπληκτικό newspeak, που καταργεί κάθε έννοια πολιτικής γεωγραφίας (οι Γάλλοι είναι «κουτόφραγκοι», όταν αποκαλούν αριστερά και τους σοσιαλιστές), σύμφωνα με το οποίο όλα πέραν της ΔΗΜΑΡ είναι «δεξιά», ενώ «δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι κινούνται στο χώρο του εξτρεμιστικού κέντρου (και ψηφίζουν π.χ. Ποτάμι)». Προφανώς, αυτό σκέφτηκε, μέσα στην προσπάθεια να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα. κάποιος που κινείται στο χώρο των «μετριοπαθών άκρων»…

Μπορεί στην Ελλάδα να μην έχουμε σοβαρή κεντροδεξιά ή κεντροαριστερά, με την έννοια της κομματικής έκφρασης. Αλλά και αριστερά δεν έχουμε σχεδόν καθόλου. Τουλάχιστον με την έννοια της αξιοπρέπειας, της ποιότητας και του ήθους, που συνοδεύει της ιστορία της δημοκρατικής αριστεράς στη χώρα. Είναι απολύτως ανάλογη της αυταρχικής και παλαιοκομματικής δεξιάς, που καταγγέλει -τάλε κουάλε.

Ένα συνοθύλευμα από μίζερες, κομπλεξικές, φανατικές (από αριστερίστικες ως διεφθαρμένα βαθυπασοκικές), υποκριτικές και βαθύτατα αντιδημοκρατικές αντιλήψεις ετοιμάζονται να δώσουν τον τόνο στην κυβερνητική εξουσία, με κύριο και σοβαρό επιχείρημα την απαλλαγή από μια άθλια διακυβέρνηση. Μόνο που η αριστερά, που θα έπρεπε να είναι ο πρώτιστος υπέρμαχος των δημοκρατικών αντιλήψεων, απλώς δεν είναι πια - στην Ελλάδα τουλάχιστον. Η δημοκρατία, για την έλλειψη της οποίας, τόσο πολύ κατηγορεί η αριστερά τους άλλους (δικαίως ή αδίκως), απουσιάζει και από το δικό της “στρατόπεδο”. Και όλοι εμείς ανάμεσα, δεν έχουμε ακόμα βρει τη διέξοδο από την παγίδα…