Ο ΣΥΡΙΖΑ ως ΠΑΣΟΚ

Της Αγγελικής Σπανού, Athens Voice

Aυτός που διορίστηκε με πλαστό πτυχίο θα ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ». Ο συνομιλητής μου είναι στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. «Η κόρη που έπαιρνε για χρόνια τη σύνταξη της νεκρής μάνας της θα ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ» συνέχισε. «Και ο υδραυλικός που ακόμη δεν κόβει απόδειξη, κι αυτός ΣΥΡΙΖΑ θα ψηφίσει».

Ο κατάλογος με τα παραδείγματα είναι μακρύς και περιλαμβάνει διάφορες περιπτώσεις απατεώνων της διπλανής πόρτας – η λαμογιά της καθημερινότητας. Μα όλοι αυτοί ήταν ΠΑΣΟΚ πριν από την κρίση και τότε δεν τους στηλιτεύατε, ο αντίλογος. «Τότε η χώρα δεν είχε χρεοκοπήσει, τώρα δεν υπάρχει καμία δικαιολογία», η απάντηση. Τα λένε και τα πιστεύουν. Θεωρούν ότι «όλοι μαζί τα φάγαμε», άλλοι λιγότερα και άλλοι περισσότερα, και ότι αυτό ήταν κανονικό, πάντως όχι επιλήψιμο, πριν το ελληνικό καράβι πέσει στην ξέρα. Και ότι μετά το μνημόνιο οι πελάτες στράφηκαν στον ΣΥΡΙΖΑ ελπίζοντας ότι, αναλαμβάνοντας την ευθύνη της διακυβέρνησης, θα πετύχει την επιστροφή στο status quo ante. Πιστεύουν επίσης ότι ομάδες συμφερόντων και οικονομικοί παράγοντες που έχασαν προνόμια ή ανησυχούν ότι θα χάσουν προνόμια μετακινήθηκαν από το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ κρυμμένοι κάτω από το αντιμνημονιακό πέπλο. Αυτό που οπωσδήποτε συμβαίνει είναι ότι μέσα στο αγριεμένο πλήθος χώθηκαν και διάφοροι επαγγελματίες της εξουσίας – πολιτευτές, συνδικαλιστές, κρατικοδίαιτοι γενικών καθηκόντων.

Η περιγραφή μάλλον δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Αν βγάλει κανείς τις γενικεύσεις και τις απλουστεύσεις, σε μεγάλο βαθμό αυτό έχει συμβεί. Η διαφορά είναι ότι δεν έχουν μετακινηθεί μόνο οι χειρότεροι της κοινωνικής βάσης του ΠΑΣΟΚ, το μείγμα είναι περισσότερο σύνθετο, ο μπαξές του ΣΥΡΙΖΑ έχει απ’ όλα, άνθη του καλού και άνθη του κακού.

Σημασία δεν έχει τόσο η πίκρα του ΠΑΣΟΚ για τους δικούς του που έγιναν αντίπαλοι, και μάλιστα φανατίζονται, όσο η συντήρηση του κώδικα συνεννόησης μεταξύ της κοινωνικής κεντροαριστεράς και του κομματικού συστήματος. Το ΠΑΣΟΚ εκπαίδευσε τον κόσμο του στις παροχές, στο λαϊκισμό, στον κρατισμό, στον πελατειασμό, στον ελληνοκεντρισμό, και ο ΣΥΡΙΖΑ παρέλαβε και το κοινό και τη μέθοδο.

Ο Αλέξης Τσίπρας φτάνει στο σημείο να μιμείται ακόμη και τον τόνο της φωνής, τις παύσεις στις ομιλίες ή τις κινήσεις των χεριών του Ανδρέα Παπανδρέου. Δεν κρύβει ότι αντιγράφει τον ιστορικό ηγέτη του ΠΑΣΟΚ και ότι ονειρεύεται ένα νέο 1981.

Η σύγχρονη εκδοχή του συνθήματος «Η Ελλάδα ανήκει στους Ελληνες» έχει την υπογραφή του ΣΥΡΙΖΑ. Στο κάδρο συνυπάρχουν ο Κοτσακάς, ο Φωτόπουλος, ο Πάντζας, ο Κουρουπλής, αξιόλογοι καθηγητές όπως ο Κ. Τσουκαλάς και ο Ν. Κοτζιάς. Στις παρυφές βρίσκονται πρώην υπουργοί του ΠΑΣΟΚ όπως η Λούκα Κατσέλη και πλήθος βουλευτών που διεκδικούν μια ακόμη ευκαιρία μέσα από τα ψηφοδέλτια του σημερινού πρώτου κόμματος. Στο βάθος της εικόνας υπάρχουν ενεργά στελέχη του ΠΑΣΟΚ που καίγονται από την επιθυμία να φύγουν αριστερά, αλλά δεν το ομολογούν για λόγους τακτικής ή για να μην κάψουν το σενάριο ή επειδή δεν βλέπουν πόρτα ανοιχτή και επεξεργάζονται στο παρασκήνιο τις συνέργειες της επόμενης μέρας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σαν ΠΑΣΟΚ εκτός κυβέρνησης. Ασφαλώς και υπάρχει μέσα του ένα κομμάτι με ισχυρό αξιακό κώδικα και την αθωότητα της ανιδιοτελούς Αριστεράς, αλλά η εκτίναξη των ποσοστών έγινε με τον εκπασοκισμό.

ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ μοιάζουν πάρα πολύ, τους χωρίζει η εξουσία, όχι το μνημόνιο. Γιατί το ΠΑΣΟΚ μπλέχτηκε με τα μνημόνια επειδή έτσι τα έφερε η συμμετοχή στην εξουσία, όχι επειδή τα πίστευε. Και ο ΣΥΡΙΖΑ σκίζει με τα λόγια τα μνημόνια για να έρθει στην εξουσία, όχι επειδή έχει ένα σχέδιο για να τα αντικαταστήσει.

Έτσι, ο κύριος με το πλαστό πτυχίο και η κόρη που έπαιρνε τη σύνταξη της πεθαμένης μάνας μπορεί να μην αισθάνονται ότι έκαναν μετακόμιση, αλλά μια απλή ανακαίνιση του σπιτιού τους.