Δεκαοκτώ λέξεις

 Του Ηλία Κανέλλη, ΝΕΑ

Η χθεσινή ημέρα είχε μια πολύ σπουδαία είδηση. Ο ΣΥΡΙΖΑ καταδίκασε χωρίς περιστροφές και χωρίς υποσημειώσεις την επίθεση από άγνωστους νεαρούς εναντίον του καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Νίκου Μαραντζίδη. Η ανακοίνωσή του είναι λιτή, 18 λέξεις όλες κι όλες, αλλά είναι σημαντική: στην ουσία θέτει τον ΣΥΡΙΖΑ ενώπιον των πολιτικών ευθυνών του και, έστω αναδρομικά, τον εγγράφει στις δυνάμεις που θεωρούν ότι ο δημοκρατικός διάλογος δεν έχει καμία σχέση με τη βία. Είναι η πρώτη φορά που το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης παίρνει με σαφήνεια αποστάσεις από το παρελθόν του κι από μια πρακτική συμψηφισμών. Εως τώρα, προσπερνούσε διάφορα επεισόδια, όπως χτισίματα καθηγητών στα γραφεία τους, γιαουρτώματα σε δημοσιογράφους, συγγραφείς και καθηγητές, καταστροφές αυτοκινήτων, λεηλασίες που ξεκινούσαν από πορείες και συγκεντρώσεις... «Βία είναι και το Μνημόνιο», να μια πολύ δημοφιλής φράση. Με τη χθεσινή ανακοίνωση, όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ φτάνει σε ένα σημείο καμπής: υπερασπίζει, χωρίς υποσημειώσεις και αστερίσκους, τον δημοκρατικό διάλογο. Και αποκαλεί, έστω και με το τσιγκέλι, τη βία, βία.

Στο σημείο αυτό, ασφαλώς, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται να παραδεχθεί ότι αν η βία είναι βία, κάτι δηλαδή που απορρέει από την αυθαίρετη δραστηριότητα μειοψηφιών εναντίον προσώπων ή ομάδων που διαφωνούν μαζί τους πολιτικά, τότε και ο νόμος δεν μπορεί παρά να είναι νόμος. Αν, δηλαδή, η βία είναι αντιδημοκρατική αυθαιρεσία, αν καταδικάζεται με αποτροπιασμό (έστω και με 18 λέξεις), όσοι την ασκούν ή έχουν διάθεση να την ασκήσουν στο μέλλον, πρέπει και να καταδικαστούν και να αντιμετωπιστούν. Αν ορισμένοι βιαιοπραγούν στο σώμα της δημοκρατίας, την απάντηση στις βιαιοπραγίες μπορούν να τη δώσουν οι θεσμοί. Η Αστυνομία, δηλαδή, και η Δικαιοσύνη.

Η χθεσινή ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να σημαίνει δύο τινά. Ή προκλήθηκε από μια έντονη κοινωνική πίεση, και θα γίνει προσπάθεια σύντομα να ξεχαστεί. Ή σηματοδοτεί ειλικρινή στροφή, στο πλαίσιο μιας συνολικότερης προσπάθειας του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης να προσγειωθεί στην πραγματικότητα. Σε αυτή την περίπτωση, οι 18 λέξεις της ανακοίνωσης θα σημαίνουν αποδοχή του δημοκρατικού πλαισίου. Θα σημαίνουν, ας πούμε, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα κάνει τα στραβά μάτια στο λοκάουτ και στις λεηλασίες μειοψηφιών στο Πολυτεχνείο. Ή ότι, σε μια διαδήλωση, το όριο της διαμαρτυρίας είναι το φράγμα των ανδρών των ΜΑΤ... Θα σημαίνει και κατηγορίες, δίκες, τέρμα η τζάμπα «επανάσταση».

Αν είναι έτσι, προφανώς ο ΣΥΡΙΖΑ θα χρειαστεί να κάνει έναν ακόμα μακρύ, κοπιαστικό εσωτερικό διάλογο, με εντάσεις και, πιθανόν, σοβαρές διαφοροποιήσεις. Είναι η αναγκαία προσαρμογή ενός κόμματος που βάζει σοβαρά πλώρη για τη διακυβέρνηση; Αν ναι, είναι ευνόητη. Μένει πάντως να συμφωνήσουν σε αυτό και μεταξύ τους.