Οχι άλλοι killers. Ο νέος εντολοδόχος Ιταλός Πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, οι πολιτικές λιτότητας και η Αριστερά

 

 Του Γιώργου Σιακαντάρη, ΝΕΑ

Ο Μιχάλης Μητσός με άρθρο του στα Νέα ( 14-02-2014) έγραφε για την περίπτωση αντικατάστασης του Ιταλού Πρωθυπουργού Ενρίκο Λέτα από τον ηγέτη του Κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος Ματέο Ρέντσι, ότι ο τελευταίος «είχε δώσει τέσσερεις υποσχέσεις: να μην παίξει παιγνίδια παρασκηνίων, να αναλάβει την εξουσία μόνο έπειτα από εκλογές, να μην αντιταχθεί στον Λέτα και να μη συμμαχήσει με την Κεντροδεξιά. Τις παραβίασε και τις τέσσερεις». Τέσσερεις παραβιάσεις δείγματα υψηλού πολιτικού αμοραλισμού. Σύμφωνα με τον Κάντ η θεμελιώδης αρχή της ηθικής θεωρίας είναι το «Πράττε σύμφωνα με ένα γνώμονα που μπορεί συγχρόνως να ισχύει ως καθολικός νόμος. – Κάθε γνώμονας που δεν είναι κατάλληλος για τούτο αντίκειται στην ηθική», (Μεταφυσική των Ηθών, σελ 44, εκδόσεις Σμίλη σε γοητευτική μετάφραση και επιλεγόμενα του Κώστα Ανδρουλιδάκη). Ο Ρέντσι δεν παραβίασε μόνο τις τέσσερεις υποσχέσεις του, παραβίασε αυτόν τον ηθικό νόμο που είναι η βάση κάθε δυτικού πολιτισμικού υποδείγματος. Ηγέτες τύπου Ρέντσι είναι εκπρόσωποι μιας νέας «φουρνιάς» πολιτικών που στην ούγια του κουστουμιού τους γράφει τις λέξεις αλαζονεία και ελιτισμός. Μια γενιά που, με πρόσχημα την παγκοσμιοποίηση, θεωρεί ότι αριστερό είναι να μειώνεις τις κοινωνικές δαπάνες, να τάσσεσαι υπέρ των ελαστικών απολύσεων, υπέρ της μείωσης της φορολογίας των υψηλών εισοδημάτων.

Τίποτα δεν αποδίδει καλύτερα αυτή τη γενιά νεοκεντροαριστερών από την άποψη του Ρέντσι ότι «αριστερό είναι να επενδύεις σε ένα πολιτισμό που παράγει πλούτο». Ο πολιτισμός γι’ αυτόν είναι εμπόρευμα και μπορεί μόνο να καταναλώνεται. Δεν είναι φυσικά αυτό που προάγει την ατομική δημιουργία, την ηθική εξύψωση και την αισθητική απόλαυση.

Για τέτοιους «κεντροαριστερούς», που ενθουσιάζουν αρκετούς και στην Ελλάδα, η αγορά είναι το παν και τα δημόσια αγαθά τίποτα. Ούτε καν περνάει από το μυαλό τους ότι αριστερό είναι αυτό που μειώνει τις ανισότητες. Ούτε καν τους περνάει από το μυαλό ότι στοχευμένες δημόσιες δαπάνες στο χώρο της παροχής κοινωνικών υπηρεσιών και όχι αυτές που κατευθύνονται στα κομματικά και πελατειακά δίκτυα, μπορούν να αυξήσουν το ΑΕΠ και να διευκολύνουν την ανάπτυξη και των ιδιωτικών επενδύσεων. Ούτε καν φαντάζονται ότι το κράτος- βιομήχανος και πάροχος επιδομάτων στις συντεχνίες είναι αυτό που πρέπει να σταλεί στο «χρονοντούλαπο» της ιστορίας και όχι το κράτος των δημόσιων επενδύσεων στο χώρο των κοινωνικών υπηρεσιών.

Μπορεί βεβαίως να κάνω λάθος και να έχουν δίκιο όσοι υποστηρίζουν ότι στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης μόνο η μείωση των δαπανών λύνει τα προβλήματα της Ευρώπης. Για ένα μόνο όμως είμαι σίγουρος ότι είτε επιλεχθεί ό ένας δρόμος είτε επιλεχθεί ο άλλος, τίποτα δεν μπορεί να γίνει αν αυτό αφεθεί να πραγματοποιηθεί από ανθρώπους που δεν έχουν πάνω τους ούτε ένα γραμμάριο ήθους.

Καμία σοβαρή πολιτική δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί από ανθρώπους που ενώ διορίζονται σε υψηλές δημόσιες θέσεις με τη συνδρομή ενός κόμματος, παραμένουν σ’ αυτές ακόμη και αν το κόμμα που τους προώθησε τους ζητάει να τις εγκαταλείψουν, από εκείνους που πηγαινοέρχονται από το ένα κόμμα στο άλλο χωρίς επαρκή αιτιολόγηση, από εκείνους που συνωστίζονται για να πιάσουν πρώτη θέση, ακόμη και στις κηδείες, γιατί εκεί υπάρχουν κάμερες και φωτογράφοι, από εκείνους που η μόνη κατάρτιση τους είναι η ειρωνεία για τους αντιπάλους τους, από εκείνους που θεωρούν λαϊκισμό κάθε αναφορά στον λαό και ξεπερασμένη κάθε επίκληση της ανάγκης για μια κοινωνία ισότητας. Τέτοια παραδείγματα κάνουν τους πολίτες να αποστρέφονται την πολιτική.

Η ηθικολογία αποτελεί θανάσιμη απειλή για την πολιτική, αλλά η απουσία ατομικού ήθους είναι ο δολοφόνος της πολιτικής. Με αυτή την έννοια είχε απόλυτο δίκιο ο Μ. Μητσός που στο προαναφερθέν άρθρο του χαρακτήριζε τον Ρέντσι ως αριστερό killer.

Η Κεντροαριστερά εκτός από ρεαλιστικό και προοδευτικό πρόγραμμα για την «επόμενη ημέρα, χρειάζεται και ανθρώπους με ήθος. Από τον επιθετικό «μεταρρυθμισμό» τύπου Ρέντσι, σαφώς είναι προτιμότεροι πολιτικοί όπως για παράδειγμα ο Φώτης Κουβέλης ή ο προερχόμενος από τα ΠΑΣΟΚ ενεργός πολίτης και όχι πολιτικός, άγνωστος για πολλούς, αλλά υπόδειγμα ήθους και πραγματικής όχι βιολογικής νεότητας, ο αείμνηστος Αντώνης Καράς. Τέτοιοι ιδεότυποι πολιτικής εκφράζουν έναν εκτός κλίματος «συντηρητισμό» της μετριοπάθειας, της σύνεσης και της αυτοσυγκράτησης, αλλά και της κοινωνικής ευαισθησίας.

Ο Γιώργος Σιακαντάρης είναι κοινωνιολόγος, συγγραφέας, μέλος της συντακτικής επιτροπής της Μεταρρύθμισης