Η «τυραννία των λόμπι» και η ΕΡΤ

Του Κώστα Κούρκουλου, www.metarithmisi.gr, 08.11.13

Να το πούμε καθαρά: Η ιστορία μας ταυτίζεται σε μεγάλο βαθμό, με την ιστορία τουανατολικού δεσποτισμού. Που πάει να πει πως – εκτός των άλλων - δεν συμμεριστήκαμε καν τους θεσμούς που γέννησαν τα δημοκρατικά κινήματα της δύσης.

Η ιστορική αυτή ιδιαιτερότητα, παρήγαγε ένα καθοριστικό ιστορικό έλλειμμα, σε σχέση με τη δύση: Ουδέποτε δημιουργήθηκε στην καθ’ ημάς ανατολή, η παράσταση του δημόσιου αγαθού, δηλαδή της “res publica”, η οποία,  ακόμα και στην ολιγαρχική Ρώμη, ήταν αντικείμενο αφοσίωσης. Αυτή ακριβώς η απουσία της παράστασης του δημόσιου αγαθού, παρήγαγε και τον αντίστοιχο ανθρωπολογικό τύπο του απόλυτου ιδιώτη. Δηλαδή του νεοέλληνα. Ο οποίος, αγνοώντας την έννοια του δημόσιου χώρου, της δημόσιας λειτουργίας και του δημόσιου αγαθού, αυτών δηλαδή που συνεπάγονται τη δημιουργία κοινωνίας, είναι διαχρονικά καθηλωμένος στην ιδιωτικότητά του.

Είναι ο ανθρώπινος τύπος, τον οποίο «εξέβρασε» ο αδιατάρακτος δεσποτισμός 15 περίπου αιώνων Βυζαντινής και Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Είναι ο Πούλος Πουλόπουλος από το Μωριά, πραματευτής το επάγγελμα,  που περιγράφεται στη «Βαβυλωνία» του Βυζάντιου, γραμμένη στο Ναύπλιο του 1836. Ο οποίος, όταν ερωτάται από τον επτανήσιο αστυνόμο αν το έγκλημα που έγινε μπροστά του ήταν caso pensato ή caso accidente, δεν μπορεί να απαντήσει, διότι, όπως λέει, την ώρα του εγκλήματος σκεφτόταν   τα «νιτερέσσα» του (τα συμφέροντά του). Γεγονός που προκαλεί την έκπληξη του αστυνόμου: - «Ω διάολε και συ με τα νιτερέσσα σου ….οι ανθρώποι γιαμά σκοτωνούτανε και συ συλλογιούσουνε το νιαούρτι σου, τον ταρτανά σου, το γάλα σου, τσι αλεπούδες σου και τσι γίδες σου….».

Ο απόλυτος νεοέλληνας δηλαδή. Ο οποίος φυσικά, όταν έρχεται αντιμέτωπος με δημόσιο αγαθό, επειδή αυτό δεν υπάρχει στην παράστασή του ως τέτοιο, το ανάγει σε στόχο λεηλασίας.

Έτσι, αυτό που ονομάζουμε καταχρηστικά νεοελληνική «κοινωνία», δεν είναι τίποτε άλλο, από μία απλή συλλογή ή άθροισμα ατόμων, κυριευμένων από απάθεια και κυνισμό και γι’ αυτό αφοσιωμένων αποκλειστικά στα «νιτερέσσα» τους. Για τα οποία μάλιστα άτομα, ακόμη και οι πλέον στοιχειώδεις υποχρεώσεις σ’ αυτό που αποκαλούμε κοινότητα, είναι – σύμφωνα με μία έξοχη διατύπωση του Καστοριάδη - μία  «απαίσια αγγαρεία, που μοιραία κακοδαιμονία τα εμποδίζει να αποφύγουν». (Βλ. το βαθύτατα αντικοινωνικό «κίνημα δεν πληρώνω»). Πώς αλλιώς – χωρίς δηλαδή την ύπαρξη αυτού του ανθρωπολογικού  τύπου - μπορεί να εξηγηθεί η αδιατάρακτη αποτυχία, να δημιουργηθεί στη χώρα μας πολιτική κοινωνία, παρά τις επί 180 χρόνια αλλεπάλληλες «εμφυτεύσεις» δυτικών θεσμών;

Θα’ λεγε μάλιστα κανείς, πως εδώ βρήκε την πρώϊμη εφαρμογή της η κανιβαλική πρόληψη των Ρήγκαν, Θάτσερ, Πινοσέτ και ομοίων τους, για την ανατροπή της ευρωπαϊκής παράδοσης του ανθρωπισμού, που επιμένει στην ύπαρξη των δημόσιων αγαθών, ως σύστοιχων της κοινωνικής φύσης των ανθρώπων.  Ότι δηλαδή προηγηθήκαμε και της διακήρυξης της Θάτσερ, πως «κοινωνία δεν υπάρχει».

Και ερχόμαστε στο αποτέλεσμα: Η αδυναμία δημιουργίας πολιτικής κοινωνίας, υπεραναπληρώθηκε από μία εφιαλτική για τη χώρα μας τυραννία. Την «τυραννία των λόμπι», που πήρε όλες τις μορφές: Παλαιότερα ήταν τοπικά, με επικεφαλής πολιτευτές τοπάρχες, οι οποίοι ως «φεουδάρχες», καθόριζαν το πώς θα διανεμόταν το δημόσιο χρήμα, σε ένα ερμητικά κλειστό κύκλο. (Από τους διορισμούς στο δημόσιο, μέχρι και τα δημόσια έργα).

Οι τελευταίες δεκαετίες έφεραν στο προσκήνιο τα καινούργια λόμπι. Είναι ταλόμπι των συντεχνιών, που συγκροτούνται κυρίως από τους μανδαρίνους της κρατικής γραφειοκρατίας. Και τα οποία δεν είναι τίποτε άλλο, παρά οι πελατειακοί κομματικοί στρατοί, που αυτονομήθηκαν από τους προστάτες τους και αποφάσισαν ότι αυτοί πλέον είναι η εξουσία. Οπότε, επειδή η διατήρηση του καθεστώτος είναι όρος δικής τους επιβίωσης, δικαιολογημένα σήμερα προσπαθούν να παγώσουν το παρόν μας και να καθηλώσουν τη χώρα στην απόλυτη ακινησία.

Με αφορμή λοιπόν τις τελευταίες εξελίξεις στην ΕΡΤ, τα «λόμπι» αποκαλύπτονται και πάλι. Ήδη, οι εραστές της «Παλιάς Ελλάδας» παραληρούν υπέρ του δικαιώματος των «λόμπι», να κατέχουν για δικό τους λογαριασμό τη δημόσια περιουσία της ΕΡΤ. Και πηγή της νομιμοποίησής τους, είναι και πάλι το νεοελληνικό «φαντασιακό»,  σύμφωνα με το οποίο, το «ρεσάλτο» στη δημόσια περιουσία και η ιδιωτική εκμετάλλευσή της δεν είναι αυθαιρεσία, αλλά «δικαίωμα» των κομματικών στρατών, αρκεί να είναι οργανωμένοι σε λόμπι.

Αυτό συνεπάγεται τα εξής παράδοξα: Αντί να υποχρεώνονται οι καταληψίες της δημόσιας περιουσίας να καταβάλουν στην πολιτεία αποζημιώσεις για τις θετικές και αποθετικές ζημίες  που προκαλούν με τις καταλήψεις. Αντί να υφίστανται επί πλέον και τις νόμιμες κυρώσεις για τα εγκλήματα που διαπράττουν με τις πράξεις τους αυτές.  Αντί έστω να διώκονται για τα εγκλήματα της παράβασης καθήκοντος και της απιστίας κατά περίπτωση, οι εκάστοτε αρμόδιοι που δεν μεριμνούν για τα δικαιώματα της πολιτείας έναντι των καταληψιών, οδηγούμαστε ακριβώς στο αντίθετο. Σημερινό παράδειγμα: Αμέσως μετά την εκκένωση του κτιρίου της ΕΡΤ, ο εκπρόσωπος των καταληψιών Κος Καλφαγιάννης, δήλωνε με τον πλέον φυσικό τρόπο, ότι θα ζητήσουν οι ίδιοι αποζημίωση από το δημόσιο, επειδή φύλαγαν το κτίριο, κατά τον χρόνο που το κατείχαν!!!!

Ο Κώστας Κούρκουλος είναι ποινικολόγος- δικηγόρος